Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-21:-Using-infinitives/az





































Salam, əziz tələbələr! Bugünkü dərsimiz "Mastarı İstifadə Etmək" mövzusuna həsr olunub. Fars dilində mastar forması fiillərin çox mühüm bir hissəsidir və məqsəd, öhdəlik, icazə və mümkünlüyü ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu dərsimizdə mastarın necə istifadə edildiyini öyrənəcəyik, həmçinin günlük danışıqda bu formanın necə yer aldığını görəcəyik.
Mastarın əhəmiyyəti[edit | edit source]
Fars dilində mastar forması, çox vaxt cümlələrin mənasını tamamlamaq üçün istifadə olunur. O, bir çox funksiyaya malikdir:
- Məqsəd ifadə etmək: Bir işi niyə etdiyinizi izah etmək üçün.
- Öhdəlik ifadə etmək: Bir şeyi etməli olduğunuzu bildirmək üçün.
- İcazə ifadə etmək: Bir şeyi etməyə icazə verildiyini bildirmək üçün.
- Mümkünlük ifadə etmək: Bir şeyin mümkün olub olmadığını göstərmək üçün.
Mastarın Forması[edit | edit source]
Fars dilində mastar forması, fiilin kök formasıdır. Məsələn, "kitab oxumaq" üçün "oxumaq" mastar formasıdır. Aşağıda mastar formasının bəzi nümunələri verilmişdir:
Farsca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
خواندن | xvandæn | oxumaq |
نوشتن | neveshtæn | yazmaq |
رفتن | raftæn | getmək |
دیدن | didæn | görmək |
خوردن | xordæn | yemək |
Mastarı İstifadə Etmək[edit | edit source]
Mastar forması cümlələrdə aşağıdakı şəkildə istifadə olunur:
Məqsəd ifadə etmə[edit | edit source]
Mastar, bir işi niyə etdiyinizi bildirmək üçün istifadə olunur. Məsələn:
- Mən kitab oxumaq üçün gedirəm.
- O, məktəbə yazmaq üçün gedir.
Farsca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
من برای خواندن کتاب میروم | man barāye xvandæn kætāb mirævəm | Mən kitab oxumaq üçün gedirəm |
او برای نوشتن به مدرسه میرود | u barāye neveshtæn be mædræsæ mirævəd | O, məktəbə yazmaq üçün gedir. |
Öhdəlik ifadə etmə[edit | edit source]
Mastar, bir şeyin etməli olduğu zaman da istifadə olunur. Məsələn:
- Mən evə getməliyəm.
- Sən dərsi öyrənməlisən.
Farsca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
من باید به خانه بروم | man bāyad be xāne berævam | Mən evə getməliyəm |
تو باید درس را یاد بگیری | to bāyad dars rā yād begiri | Sən dərsi öyrənməlisən |
İcazə ifadə etmə[edit | edit source]
Mastar, bir şeyin icazə verildiyində də istifadə olunur. Məsələn:
- Mən kitab oxumağa icazə verirəm.
- O, filmə baxmağa icazə aldı.
Farsca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
من به خواندن کتاب اجازه میدهم | man be xvandæn kætāb ejāze midahæm | Mən kitab oxumağa icazə verirəm |
او اجازه گرفت که به فیلم نگاه کند | u ejāze gereft ke be film negāh konæd | O, filmə baxmağa icazə aldı |
Mümkünlük ifadə etmə[edit | edit source]
Mastar, bir şeyin mümkün olub olmadığını bildirmək üçün də istifadə olunur. Məsələn:
- Mən burada qalmağı düşünürəm.
- Sən bunu edə bilərsən.
Farsca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
من فکر میکنم که میتوانم اینجا بمانم | man fikr mikonæm ke mitavānam injā bɛmānæm | Mən burada qalmağı düşünürəm |
تو میتوانی این کار را بکنی | to mitavāni in kār rā bokoni | Sən bunu edə bilərsən |
İstifadə Nümunələri[edit | edit source]
İndi isə mastar forması ilə daha çox nümunələrə baxaq. Aşağıdakı cədvəldə fərqli cümlələrdə mastarın istifadə olunduğunu görə bilərsiniz.
Farsca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
من میخواهم بخوابم | man mīxāham bekhābam | Mən yatmaq istəyirəm |
او باید زودتر بیاید | u bāyad zudtar biyād | O, tez gəlməlidir |
ما میرویم تا بازی کنیم | mā miravim tā bāzi konim | Biz oynamaq üçün gedirik |
آنها میتوانند با هم کار کنند | ānhā mitavānand bā ham kār konand | Onlar birlikdə işləyə bilərlər |
من میخواهم به سینما بروم | man mīxāham be sīnā mā beravam | Mən kinoya getmək istəyirəm |
Məşqlər[edit | edit source]
İndi məşq etməyə keçək. Aşağıdakı cümlələri tamamlayın, mastar formasından istifadə edərək.
1. Mən dərs _______ (öyrənmək) istəyirəm.
2. O, kitab _______ (oxumaq) üçün gəlir.
3. Biz film _______ (görmək) istəyirik.
4. Sən evə _______ (getmək) məcbursan.
5. Onlar iş _______ (görmək) istəyirlər.
Həllər[edit | edit source]
1. Mən dərs öyrənmək istəyirəm.
2. O, kitab oxumaq üçün gəlir.
3. Biz film görmək istəyirik.
4. Sən evə getmək məcbursan.
5. Onlar iş görmək istəyirlər.
Bu məşqlər sizə mastarı daha yaxşı anlamanıza kömək edəcək. Unutmayın ki, mastar forması Fars dilində çox vacibdir və düzgün istifadə etmək üçün bol praktikaya ehtiyac var.
Nəticə[edit | edit source]
Bu dərsdə mastar formasının Fars dilindəki əhəmiyyətini, istifadə yollarını, nümunələrini və məşqlərini öyrəndik. Mastarı doğru istifadə etmək, Fars dilində ünsiyyətinizi daha da inkişaf etdirəcək. Unutmayın ki, hər zaman praktikaya ehtiyac var; bu səbəbdən, mastarı gündəlik həyatınızda istifadə etməyə çalışın.
Other lessons[edit | edit source]
- 0-dan A1 səviyyəsinə → Qrammatika → Dərs 3: Fars dilində sözlərin sıralanması
- Lesson 9: Possessive pronouns
- 0 to A1 Course
- 0'dan A1'e Kurs → Qrammatika → Dərslər 22: Kompleks cümlələr və ədədlər
- 0-dan A1-ə qədər Kurs → Qrammatika → Düzgün obyekt zamirləri
- 0 to A1 Course → Grammar → Lesson 5: Present tense conjugation of regular verbs
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər tamamlanmış kurs → Qrammatika → Dərs 15: Keçmiş vaxt cümlələrində sözlərin sıralanması
- 0-dan A1-ə qədər kurs → Qrammatika → Düzenli fiillərin keçmiş zamanı - Dərs 14
- Lesson 4: Present tense conjugation of the verb to be
- Lesson 20: Using the imperative mood