Language/Standard-arabic/Grammar/Differences-from-English-relative-clauses/az
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Standart Ərəb dilində mübtəda cümlələri (relative clauses) dilin zənginliyini və ifadə imkanlarını artıran vacib bir hissədir. Bu cümlələr, bir şeyi daha ətraflı izah etmək üçün istifadə olunur. Bu dərsdə, ərəb dilindəki mübtəda cümlələrinin ingilis dilindəki mübtəda cümlələri ilə müqayisədə fərqliliklərini öyrənəcəyik. Bu bilik, sizə daha mənalı və düzgün cümlələr qurmağa kömək edəcək.
Bu dərsimizdə aşağıdakı mövzulara toxunacağıq:
- Mübtəda cümlələrinin tərifi
- Ərəb dilində mübtəda cümlələrinin strukturu
- Mübtəda cümlələrinin ingilis dilindən fərqləri
- Misallar və izahlar
- Tətbiq üçün tapşırıqlar
Mübtəda cümlələrinin tərifi[edit | edit source]
Mübtəda cümlələri, başlıca cümlənin (mübtəda) içində daha çox məlumat təqdim edən cümlələrdir. Onlar, adətən, "ki" (الذي) və "ki, bu" (التي) kimi sözlərlə başlayır. Bu cümlələr, bir şeyi daha yaxşı izah etmək və ya ətraflı təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Ərəb dilində mübtəda cümlələrinin strukturu[edit | edit source]
Ərəb dilində mübtəda cümlələrinin strukturu aşağıdakı kimidir:
- Baş cümlə
- "ki" (الذي) və ya "ki, bu" (التي) ilə başlayan mübtəda cümləsi
Mübtəda cümlələri adətən cümlənin içindəki isimləri tamamlayır. Məsələn, "Mən kitabı oxuyuram" cümləsində "kitab" mübtəda cümləsi ilə izah edilə bilər: "Mən, sənə hədiyyə olunan kitabı oxuyuram".
Mübtəda cümlələrinin ingilis dilindən fərqləri[edit | edit source]
İngilis dilində mübtəda cümlələri adətən "that" və "who" ilə başlayır. Ancaq ərəb dilində "ki" və "ki, bu" istifadə olunur. Bu dil fərqliliyi, cümlələrin qurulmasında əhəmiyyətli təsir göstərir.
Məsələn:
- İngilis: "The book that I read."
- Ərəb: "الكتاب الذي قرأته" (El-kitab al-ladhi qara'tuhu)
Mübtəda cümlələrinin strukturu və istifadəsi, ərəb dilində daha çox əhəmiyyətlidir. Buna görə də, mübtəda cümlələrini düzgün istifadə etmək, ərəb dilində ifadələrinizi daha da zənginləşdirəcəkdir.
Misallar[edit | edit source]
Aşağıda ərəb dilində mübtəda cümlələrinin misalları verilmişdir. Hər bir misalda cümlənin anlamı və istifadəsi izah edilmişdir.
| Standart Ərəb | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
|---|---|---|
| الكتاب الذي قرأته | al-kitab al-ladhi qara'tuhu | Oxuduğum kitab |
| الفتاة التي ذهبت إلى المدرسة | al-fata al-lati dhahabat ila al-madrasa | Məktəbə gedən qız |
| السيارة التي اشتريتها | al-sayara al-lati ishtaraytuha | Aldığım avtomobil |
| الفيلم الذي شاهدته | al-film al-ladhi shahidtu | İzlədiyim film |
| الرجل الذي يعيش هنا | al-rajul al-ladhi ya'ish huna | Burada yaşayan adam |
| الشجرة التي في الحديقة | al-shajara al-lati fi al-hadiqa | Bağçada olan ağac |
| الكتابة التي أكتبها | al-kitaba al-lati aktubuha | Yazdığım yazı |
| المعلم الذي يدرسني | al-mu'allim al-ladhi yudrisuni | Məni öyrədən müəllim |
| المدينة التي أعيش فيها | al-madina al-lati a'ish fiha | Yaşadığım şəhər |
| الطعام الذي أكلته | al-ta'am al-ladhi akaltuhu | Yediyim yemək |
Bu misallar, mübtəda cümlələrinin ərəb dilində necə istifadə olunduğunu və onların başlıca cümlələrə necə əlavə olunduğunu göstərir.
Tətbiq üçün tapşırıqlar[edit | edit source]
İndi isə sizə bir neçə tapşırıq verəcəyik ki, öyrəndiklərinizi praktiki şəkildə tətbiq edə biləsiniz.
- Tapşırıq 1: Aşağıdakı cümlələri mübtəda cümlələri ilə tamamlayın:
1. Mən, ___ (oxuduğun kitab)
2. O, ___ (gördüyün film)
3. Biz, ___ (aldığınız maşın)
- Tapşırıq 2: Aşağıdakı cümlələri ərəb dilinə çevirin:
1. The girl that I saw.
2. The car that you bought.
3. The book that he read.
- Tapşırıq 3: Aşağıdakı mübtəda cümlələrini baş cümlələrlə birləşdirin:
1. الكتاب الذي قرأته - أنا
2. الفتاة التي ذهبت إلى المدرسة - هي
3. الرجل الذي يعيش هنا - هو
- Tapşırıq 4: Aşağıdakı cümlələri analiz edin və mübtəda cümləsini tapın:
1. Mən, kitabı oxuyuram.
2. O, məktəbə gedir.
3. Biz, dostlarımızla görüşdük.
- Tapşırıq 5: Mübtəda cümlələri ilə yeni cümlələr yaradın.
Həllər:
1. Mən, oxuduğun kitabı oxuyuram.
2. O, gördüyün filmi izləyir.
3. Biz, aldığınız maşınla gəldik.
Həlllərinizi yoxlayın və mübtəda cümlələrinin istifadəsindəki fərqləri anlamağa çalışın.
Bu dərs, sizə ərəb dilində mübtəda cümlələrinin strukturu və istifadəsi haqqında dərin bir anlayış qazandırdı. Ümid edirəm ki, bu bilikləri gündəlik dil praktikanızda tətbiq edə biləcəksiniz.
Other lessons[edit | edit source]
- Possessive pronouns
- Курс 0 до A1 → Грамматика → Негация
- Question formation
- 0- A1 Kursu → Qrammatika → Maskulin və müfəssəl isimlər
- 0 to A1 Kursu → Qrammatika → Birinci və ikinci şərtlər
- 0 to A1 Dərəcəsi → Qrammar → Əsas Ərəb əyani ifadələr
- Personal pronouns
- Comparative and superlative
- Present tense conjugation
- Third conditional and mixed conditionals
- Definite and indefinite articles
- Adjective agreement and placement
- Arabic vowels
- Sıfırdan A1 səviyyəsinə qədər tamamı → Qrammatika → Yaradılması və istifadəsi