Language/Hebrew/Grammar/Nikkud/az





































Giriş
İvrit dilində düzgün tələffüz və anlama üçün ünlü göstəriciləri, yəni nikkud çox önəmlidir. Nikkud, sözlərin içindəki ünlü səsləri göstərmək üçün istifadə olunur və bu, yeni başlayanlar üçün xüsusilə vacibdir. Bu dərs, nikkud sistemini öyrənməyə həsr olunub, çünki düzgün tələffüz, dilin öyrənilməsində əsas addımlardan biridir.
Bu dərsdə nikkudun nə olduğunu, onun necə işlədiyini və müxtəlif nikkud növlərini öyrənəcəyik. Həmçinin, bir neçə praktiki misal və tapşırıqla bu bilikləri tətbiq edəcəyik. Hazırsınız? Gəlin başlayıq!
Nikkud Nədir?
Nikkud, İvrit dilindəki sözlərin içindəki ünlü səslərin necə tələffüz edildiyini göstərən bir sistemdir. Bu sistem, yazıda ünlü səsləri işarələmək üçün xüsusi simvolların istifadəsini əhatə edir. Nikkud olmadan, bir çox sözün tələffüzünü düzgün başa düşmək çətin ola bilər.
Nikkud sisteminin əsas komponentləri aşağıdakılardır:
- Ünlü səslər: Nikkud, ünlü səsləri işarələyir.
- Tələffüz: Hər bir nikkud, sözün tələffüzünü dəyişdirə bilər.
- Yazı: Nikkud, İvritin yazılı formasını daha aydın və başa düşülən edir.
Nikkudun Növləri
İvritdə bir neçə fərqli nikkud növü var. Hər biri müəyyən bir ünlü səsini göstərir. Gəlin, bu nikkudları daha yaxından tanıyaq.
Nikkud Cədvəli
Nikkud | Tələffüz | North Azerbaijani |
---|---|---|
ֶ (segol) | /e/ | "ə" |
ַ (patach) | /a/ | "a" |
ִ (hiriq) | /i/ | "i" |
ָ (qamats) | /a:/ | "a" (uzun) |
ֹ (holam) | /o/ | "o" |
ֻ (qubuts) | /u/ | "u" |
ּ (shva) | /ə/ | "ə" (qısa) |
י (יוד) | /i/ | "i" (uzun) |
Burada, nikkudların tələffüzü və onların Azərbaycan dilindəki qarşılıqları təqdim olunub. Hər bir nikkudun öz fərqli səsi vardır ki, bu da sözlərin tələffüzünü dəyişir.
Nikkudun İstifadəsi
Nikkud, İvritdə sözlərin düzgün tələffüzü üçün çox vacibdir. Bu, xüsusilə yeni başlayanlar üçün əhəmiyyətlidir. Nikkud simvolları, bir çox sözün tələffüzünü daha aydın edir. Məsələn, "שָׁלוֹם" (shalom) sözü, nikkud ilə "שָׁלוֹם" (şalom) kimi tələffüz olunur. Burada "qamats" (ָ) nikkudu, "a" səsini göstərir.
Nümunələr
Aşağıda, nikkudun istifadəsi ilə bağlı bir neçə nümunə var:
Hebrew | Pronunciation | North Azerbaijani |
---|---|---|
אֲבָל | /aval/ | "amma" |
יַלְדָּה | /yalda/ | "qız" |
מַיִם | /mayim/ | "su" |
בַּיִת | /bayit/ | "ev" |
שַׁבָּת | /shabbat/ | "Şənbə" |
שָׁלוֹם | /shalom/ | "salam" |
תַּפּוּחַ | /tapuach/ | "alma" |
בַּרְוָז | /barvaz/ | "ördək" |
סְפָר | /sefar/ | "kitab" |
חַי | /chai/ | "canlı" |
Bu nümunələrlə, nikkud simvollarının sözlərin içindəki tələffüzünə necə təsir etdiyini görə bilərsiniz.
Nikkudun Yaradılması
Nikkud, İvritin orijinal əlifbasına əlavə olunan simvollardır. Bu simvollar, sözlərin tələffüzünü daha aydın etmək üçün əlavə olunur. Tarixən, İvrit yazısı nikkudsuz olub, lakin zamanla nikkud sisteminin yaranması, dilin öyrənilməsini asanlaşdırmışdır.
Nikkud və Tələffüz
Nikkud, tələffüzün dəqiq olmasını təmin edir. Nikkud olmadan, tələffüz bir çox hallarda müxtəlif ola bilər. Məsələn, "כּוֹכָב" (kokhav) sözü, nikkud olmadan "koxav" kimi tələffüz oluna bilər, lakin nikkudla "koxav" (uğur) deməkdir.
Nikkud Üzərə Tapşırıqlar
İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etməyə keçək. Aşağıda sizə 10 tapşırıq təqdim olunur:
Tapşırıq 1
Aşağıdakı sözlərə nikkud əlavə edin:
1. אֲבָל
2. יַלְדָּה
3. מַיִם
Tapşırıq 2
Verilmiş sözlərin tələffüzünü yazın:
1. בַּיִת
2. שַׁבָּת
3. שָׁלוֹם
Tapşırıq 3
Nikkud olmadan verilmiş sözləri tələffüz edin:
1. "tapuach"
2. "mayim"
3. "koxav"
Tapşırıq 4
Aşağıdakı cədvəldən nikkudların tələffüzünü tamamlayın:
Nikkud | Tələffüz |
---|---|
ֶ (segol) | |
ַ (patach) | |
ִ (hiriq) |
Tapşırıq 5
Hər bir nikkud üçün bir nümunə söz yazın.
Tapşırıq 6
Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü düzgün yazın:
1. "beyt"
2. "shabbat"
3. "salom"
Tapşırıq 7
Aşağıdakı sözlərin nikkudunu tapın:
1. "alma"
2. "su"
3. "canlı"
Tapşırıq 8
Aşağıdakı sözləri düzgün tələffüz edin:
1. "koxav"
2. "barvaz"
3. "sefar"
Tapşırıq 9
Nikkud simvollarını istifadə edərək, aşağıdakı sözləri yazın:
1. "amma"
2. "qız"
3. "ev"
Tapşırıq 10
Nikkud olmadan aşağıdakı sözlərin tələffüzünü yazın:
1. "shabbat"
2. "yaldah"
3. "mayim"
Həllər
İndi isə tapşırıqların həllərini təqdim edirik:
Həll 1
1. אֲבָל
2. יַלְדָּה
3. מַיִם
Həll 2
1. בַּיִת
2. שַׁבָּת
3. שָׁלוֹם
Həll 3
1. "tapuach" - תַּפּוּחַ
2. "mayim" - מַיִם
3. "koxav" - כּוֹכָב
Həll 4
Nikkud | Tələffüz |
---|---|
ֶ (segol) | /e/ |
ַ (patach) | /a/ |
ִ (hiriq) | /i/ |
Həll 5
1. ֶ (segol) - אֲבָל
2. ַ (patach) - מַיִם
3. ִ (hiriq) - יַלְדָּה
Həll 6
1. "beyt" - בַּיִת
2. "shabbat" - שַׁבָּת
3. "salom" - שָׁלוֹם
Həll 7
1. "alma" - תַּפּוּחַ
2. "su" - מַיִם
3. "canlı" - חַי
Həll 8
1. "koxav" - כּוֹכָב
2. "barvaz" - בַּרְוָז
3. "sefar" - סְפָר
Həll 9
1. "amma" - אֲבָל
2. "qız" - יַלְדָּה
3. "ev" - בַּיִת
Həll 10
1. "shabbat" - שַׁבָּת
2. "yaldah" - יַלְדָּה
3. "mayim" - מַיִם