Language/Hebrew/Grammar/Nikkud/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Кіріспе
Иврит тілі – бұл бай, тарихи және мәдениетке толы тіл. Ивриттің фонетикалық құрылымы мен дыбыстарын дұрыс түсіну үшін, біз НИККОД (נִקּוּד) жүйесін үйренуіміз қажет. НИККОД – бұл ивриттік сөздердегі дауысты дыбыстарды көрсету үшін қолданылатын арнайы белгілер. Тек қана консонанттарды (дауыссыздарды) жазу ивритті оқуды қиындатады, ал НИККОД осы қиындықтарды жеңуге көмектеседі. Бүгінгі сабағымызда НИККОД жүйесінің маңыздылығын, оның түрлі белгілерін, және оларды қалай қолдану керектігін қарастырамыз.
НИККОД жүйесінің маңызы
НИККОД жүйесі иврит тілінің нақты дауысты дыбыстарын көрсету үшін қажет. Ивритте дауысты дыбыстарды жазбада көрсетпей, тек дауыссыздармен жазуға болады, бірақ бұл оқуды күрделендіреді. НИККОД жүйесі – тіл үйренушілер үшін сөздерді дұрыс айту мен түсінудің маңызды құралдарының бірі.
НИККОД белгілері
НИККОД белгілері бірнеше түрге бөлінеді. Әрбір белгі дауыссыздардың астында немесе үстінде орналасқан. Олардың әрқайсысы белгілі бір дауысты дыбысты көрсетеді. Төменде НИККОД белгілерінің тізімі берілген.
| Белгі | Дыбыс | Мысал | Қазақша |
|---|---|---|---|
| ִ (חִירִיק) | [i] | בִּן (бин) | ұл |
| ֵ (צֵירֵי) | [e] | בֵּן (бен) | ұл |
| אֵ (שׁוּרֶק) | [o] | בּוֹן (бон) | жақсы |
| וּ (קֻבּוּץ) | [u] | בּוּן (бун) | үй |
| ַ (פַּתַח) | [a] | בַּן (бан) | қыз |
| ָ (קַמַץ) | [a:] | בָּן (бан) | бала |
| ֹ (חָיֶךְ) | [o:] | בּוֹן (бон) | жақсы |
| ַ (שַׁוָּא) | [ə] | בַּת (бат) | қызы |
НИККОД белгілерінің қолданылуы
НИККОД белгілері сөздерде дауысты дыбыстарды көрсету үшін қолданылып, олардың мағынасын және дұрыс айтылуын анықтайды. Мысалы, "בַּיִת" (байт) – "үй" дегенді білдіреді, бірақ егер НИККОД қолданылмаса, "בּית" деп жазылғанда, оқушы оның мағынасын түсінбеуі мүмкін.
Мысалдар
Төменде НИККОД белгілерінің көмегімен бірнеше иврит сөздерін қарап шығайық.
| Иврит | Дыбыс | Қазақша |
|---|---|---|
| כְּתָב | [kəˈtav] | жазу |
| מְלָאכָה | [məlaˈxa] | жұмыс |
| חֲלוֹם | [ħaˈlom] | түс |
| תּוֹרָה | [toˈra] | Тора |
| עָבָד | [aˈvad] | қызметкер |
НИККОД-тың оқудағы рөлі
НИККОД жүйесі ивритті оқуда маңызды рөл атқарады, себебі ол сөздердің нақты айтылуын қамтамасыз етеді. Оқушылар НИККОД белгілерін дұрыс және тиімді түрде қолданса, олар иврит тілін тез әрі жеңіл үйрене алады.
Сабақтың практикалық бөлігі
Осы бөлімде НИККОД белгілерін қолдануға арналған бірнеше тапсырмалар мен мысалдар ұсынамыз.
Тапсырмалар
1. Төмендегі сөздерді НИККОД белгілерімен толықтырыңыз:
- כיתה (___)
- תלמיד (___)
- ספר (___)
2. Келесі НИККОД белгілерімен сөздер жасаңыз:
- פַּתַח (____)
- קֻבּוּץ (____)
- חִירִיק (____)
3. Сөздерді НИККОД-сыз және НИККОД-пен салыстырыңыз:
- ילד (____) - יֶלֶד (____)
- אבן (____) - אֵבֶן (____)
4. Әрбір сөздің мағынасын анықтаңыз:
- בַּיִת (____)
- מַלְאָךְ (____)
5. НИККОД белгілерімен берілген сөздерді аударыңыз:
- תּוֹרָה (____)
- חֲלוֹם (____)
Шешімдер мен түсіндірмелер
1. Тапсырма 1:
- כִּתָּה (кита) - сынып
- תַּלְמִיד (талмид) - оқушы
- סֵפֶר (сефер) - кітап
2. Тапсырма 2:
- פַּתַח (патах) - дауысты дыбыс
- קֻבּוּץ (кубус) - дауысты дыбыс
- חִירִיק (хирик) - дауысты дыбыс
3. Тапсырма 3:
- ילד (йелад) - бала; יֶלֶד (йелед) - бала
- אבן (эвен) - тас; אֵבֶן (эвен) - тас
4. Тапсырма 4:
- בַּיִת (байт) - үй
- מַלְאָךְ (малах) - періште
5. Тапсырма 5:
- תּוֹרָה (тора) - Тора
- חֲלוֹם (халом) - түс
Қорытынды
Бүгінгі сабақта НИККОД жүйесінің маңыздылығын, оның белгілерін, қолданылуын және практикалық тапсырмаларын қарастырдық. НИККОД белгілері ивритті оқуда және жазуда өте маңызды құрал болып табылады. Оларды меңгеру арқылы сіз иврит тілінде өзіңізді еркін сезініп, сөздерді дұрыс айтып, түсінуге көмектесесіз.