Language/Bulgarian/Grammar/Future-Tense/az





































Gələcək zaman bulqar dilində gələcəkdə baş verəcək hadisələri, fəaliyyətləri və ya vəziyyətləri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu, dilin çox vacib bir hissəsidir, çünki gələcək zaman ifadələri gündəlik həyatımızda planlar qurarkən, arzularımızı bildirərkən və ya proqnozlar edərkən istifadə olunur. Bu dərsdə gələcək zamanın necə istifadə olunduğunu öyrənəcəyik və bunu başa düşmək üçün lazım olan bütün əsasları əhatə edəcəyik.
Gələcək Zamanın Əhəmiyyəti[edit | edit source]
Gələcək zaman, bulqar dilində planlaşdırmalarınızı, niyyətlərinizi və proqnozlarınızı ifadə etməyin əsas yoludur. Gələcəyin necə görünəcəyini, hansı tədbirlər görəcəyinizi və ya nələrin baş verəcəyini bilmək üçün bu zaman formasını bilmək vacibdir. Gələcək zamanın formalaşdırılması dilin strukturlarını anlamağa kömək edir və ünsiyyətinizi daha aydın və təsirli edir.
Gələcək Zamanın Forması[edit | edit source]
Bulqar dilində gələcək zaman, əsasən, felin kökünü alıb ona gələcək zaman şəkilçisi əlavə etməklə yaradılır. Gələcək zamanın formalaşması üçün aşağıdakı addımları izləyirik:
1. Fel kökün müəyyən edilməsi: Felin kökünü tapın.
2. Gələcək zaman şəkilçilərinin əlavə edilməsi: Felin kökünün sonuna uyğun gələcək zaman şəkilçisini əlavə edin.
Gələcək zaman şəkilçiləri aşağıdakı kimidir:
- -a (1-ci şəxs tək)
- -ash (2-ci şəxs tək)
- -a (3-cü şəxs tək)
- -ame (1-ci şəxs cəm)
- -ate (2-ci şəxs cəm)
- -at (3-cü şəxs cəm)
Bu şəkilçilər felin kökünün sonunda birləşir və gələcək zaman ifadə edir.
Məsələn[edit | edit source]
Hər bir fel üçün gələcək zamanın necə formalaşdığını görək. Aşağıda bir neçə nümunə cədvəlini təqdim edirik:
Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
---|---|---|
аз ще чета | az shte cheta | mən oxuyacam |
ти ще четеш | ti shte chetesh | sən oxuyacaqsan |
той/тя ще чете | toy/tya shte chete | o oxuyacaq |
ние ще четем | nie shte chetem | biz oxuyacağıq |
вие ще четете | vie shte chetete | siz oxuyacaqsınız |
те ще четат | te shte chetat | onlar oxuyacaqlar |
Gələcək Zamanın İstifadə Nümunələri[edit | edit source]
İndi gələcək zamanın istifadə edildiyi bəzi nümunələrə baxaq:
1. Gələcək planlar: "Утре ще ходя на работа." (Sabah işə gedəcəyəm.)
2. Təkliflər: "Ще купим нова кола." (Yeni bir avtomobil alacağıq.)
3. Proqnozlar: "Завтра времето ще бъде хубаво." (Sabah hava gözəl olacaq.)
Gələcək zaman, bulqar dilində müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Fərqli durumlarda bu zaman formasının necə işləndiyini anlamaq üçün daha çox nümunəyə ehtiyac var.
Cədvəl: Gələcək Zamanın İstifadə Nümunələri[edit | edit source]
Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
---|---|---|
Аз ще пътувам утре. | az shte paturvam utre | Mən sabah səyahət edəcəyəm. |
Ти ще учиш български. | ti shte uchish bulgarski | Sən bulqar dili öyrənəcəksən. |
Той ще играе футбол. | toy shte igrae futbol | O futbol oynayacaq. |
Ние ще отидем на море. | nie shte otidem na more | Biz dənizə gedəcəyik. |
Вие ще посетите музей. | vie shte posetite muzei | Siz muzeyi ziyarət edəcəksiniz. |
Те ще започнат нов проект. | te shte zapochnat nov proyekt | Onlar yeni bir layihəyə başlayacaqlar. |
Gələcək Zamanın Qaydalara Göre İstifadəsi[edit | edit source]
1. Felin kökü: Gələcək zaman formalaşarkən felin kökünü düzgün seçmək vacibdir. Felin kökünü bilmək, gələcək zamanın düzgün formalaşması üçün əsasdır.
2. Şəxs şəkilçiləri: Hər bir şəxs üçün uyğun şəkilçini istifadə etməlisiniz. Bu, cümlənin düzgün və aydın olmasına kömək edir.
İstifadə Üçün Məşqlər[edit | edit source]
İndi gəlin öyrəndiklərimizi tətbiq edək. Aşağıda bəzi məşqlər təqdim olunur:
Məşq 1: Felin Kökünü Tapın[edit | edit source]
Aşağıdakı fellərdən kökünü tapın və gələcək zaman şəkilçiləri əlavə edin:
1. “да работя” (işləmək)
2. “да играя” (oynamaq)
3. “да уча” (öyrənmək)
Məşq 2: Cümlələri Tamamlayın[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri uyğun gələcək zaman şəkilçiləri ilə tamamlayın:
1. Аз ______ (да пътувам) утре.
2. Ти ______ (да учиш) български.
3. Те ______ (да играят) футбол.
Məşq 3: Əks Cümlələr Yaradın[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrin əksini yaradın:
1. Аз ще чета. (Mən oxuyacağam.)
2. Ти ще работиш. (Sən işləyəcəksən.)
3. Те ще играят. (Onlar oynayacaqlar.)
Məşq 4: Düzgün Cümlələri Seçin[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdən düzgün olanlarını seçin:
1. Аз ще учиш.
2. Тя ще пътува.
3. Ние ще играем.
Məşq 5: Gələcək Zamanla Proqnozlar Yaradın[edit | edit source]
Gələcək zamanla üç proqnoz yaradın:
1. __________ (hava üçün proqnoz)
2. __________ (planlaşdırılmış bir fəaliyyət)
3. __________ (gələcəkdə baş verəcək bir hadisə)
Həllər və İzahlar[edit | edit source]
1. Məşq 1 Həlli:
- “да работя” → работя (mən işləyəcəyəm)
- “да играя” → играя (mən oynayacağam)
- “да уча” → уча (mən öyrənəcəyəm)
2. Məşq 2 Həlli:
1. Аз ще пътувам утре.
2. Ти ще учиш български.
3. Те ще играят футбол.
3. Məşq 3 Həlli:
1. Аз няма да чета.
2. Ти няма да работиш.
3. Те няма да играят.
4. Məşq 4 Həlli:
- Düzgün cümlələr: 2 və 3.
5. Məşq 5 Həlli:
- Proqnozlar fərdi ola bilər, məsələn: "Sabah hava yağışlı olacaq.", "Bu axşam dostlarımla görüşəcəyəm.", "Gələn həftə yeni bir kitab alacağam."
Gələcək zaman bulqar dilinin əsas hissəsidir və bu dərsdə öyrəndiyiniz bilgilər sizə bu dildə daha yaxşı ünsiyyət qurmağa kömək edəcək. Unutmayın ki, düzgün şəkilçiləri və fel köklərini istifadə edərək gələcək zamanda cümlələr formalaşdırmaq, ünsiyyətinizi daha da gücləndirəcəkdir.