Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-3:-Word-order-in-Persian-sentences/az
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Başlamaq üçün
Fars dilində, şübhəsiz ki, sözlərin sıralanması ən vacib qrammatik qaydadır. Bu sıralanmanın doğru olmaması, ən sadə cümlələri belə anlaşılmaz edə bilər. Bu dərsdə, Fars dilindəki cümlələrin qrammatik sıralanmasını öyrənəcəyik. Əgər siz bu sıralanmanı dəqiqliklə başa düşürsünüzsə, Fars dilindəki cümlələri asanlıqla anlaya, mənimsəyə və istifadə edə biləcəksiniz.
Fars dilində cümlələrin qrammatik sıralanması
Fars dilində, cümlələrin qrammatik sıralanması əsasən ədəd, tərif, fiil və müsbət cümlələrdən ibarətdir. Qrammatik sıralanmanın doğru olmaması, cümlədəki mənasının tamamilə dəyişməsinə səbəb ola bilər. Cümlənin düzgün formalaşdırılması üçün, aşağıdakı qaydaları izləmək lazımdır.
Ədəd cümlələri
Ədəd cümlələri, ədədlə bağlı olan və ya ədədlə yanaşı olan cümlələrdir. Ədəd cümlələrində, əvvəl ədəd, sonra isə onun növü gəlir. Növ isə, ədədin məzmununa bağlı olaraq dəyişə bilər.
Məsələn:
| İran Farscası | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| یک خانه | yek xâne | bir ev |
| دو کتاب | do ketâb | iki kitab |
| سه پسر | seh pesar | üç oğlan |
| چهار ماشین | čahâr mâšin | dörd maşın |
Tərif cümlələri
Tərif cümlələri, bir şeyin haqqında məlumat vermək üçün istifadə edilir. Tərif cümlələrində, əvvəl nəsə qeyd edilir, sonra isə onun haqqında bir şeylər deyilir. Bu cür cümlələrdə əsasən "هست" ("var"), "نیست" ("yoxdur"), "دارد" ("var"), "ندارد" ("yoxdur") sözləri istifadə olunur.
Məsələn:
| İran Farscası | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| این یک خانه است | in yek xâne ast | Bu bir evdir |
| او یک دانشجو است | u yek dâneshju ast | O bir tələbədir |
| اینجا سه نفر داریم | injâ seh nafar dârim | Burada üç nəfər var |
| او یک پسر ندارد | u yek pesar nadârad | O bir oğlanı yoxdur |
Fiil cümlələri
Fiil cümlələri, bir əməliyyatı ifadə etmək üçün istifadə edilir. Bu cür cümlələrdə, əvvəl əməliyyatın ediləcək şəxs və ya şey, sonra isə əməliyyatın növü, sonra isə əməliyyatın obyekti gəlir.
Məsələn:
| İran Farscası | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| من کتاب میخوانم | man ketâb mikhwânəm | Mən kitab oxuyuram |
| او خانه میخرد | u xâne mikharad | O ev satın alır |
| ماشین را میفروشیم | mâšin râ mifrošim | Biz maşını satırıq |
| او چای مینوشد | u čây minušad | O çay içir |
Müsbət cümlələr
Müsbət cümlələr, bir şeyin doğru olduğunu ifadə edir. Bu cür cümlələrdə, əvvəl məqam, sonra isə mövzu və fikir gəlir.
Məsələn:
| İran Farscası | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| اینجا خیابان است | injâ xiyâbân ast | Burası bir küçədir |
| او دانشجو است | u dâneshju ast | O bir tələbədir |
| این یک خانه است | in yek xâne ast | Bu bir evdir |
| او یک پسر است | u yek pesar ast | O bir oğlandır |
Əlavə məlumat
Fars dilində, cümlələrin qrammatik sıralanması ən vacib qaydalardan biridir. Bu sıralanmanın doğru olmaması, ən sadə cümlələri belə anlaşılmaz edə bilər. Bu dərsdə, Fars dilindəki cümlələrin qrammatik sıralanmasını öyrəndik. Əgər siz bu sıralanmanı dəqiqliklə başa düşürsünüzsə, Fars dilindəki cümlələri asanlıqla anlaya, mənimsəyə və istifadə edə biləcəksiniz.
Əgər daha çox Fars dilindəki qrammatik qaydaları öyrənmək istəyirsinizsə, "Complete 0 to A1 Iranian Persian Course" dərsindəki digər mövzulara baxa bilərsiniz.