Language/Moroccan-arabic/Culture/Language-Use-and-Social-Context/kk

Марокконың араб тілі → Мәдениет → 0-ден A1 деңгейіне дейінгі курс → Тілді пайдалану және әлеуметтік контекст

Кіріспе

Марокко араб тілі – бұл тек тіл ғана емес, сонымен қатар, мәдениеттің, тарихтың және әлеуметтік контексттің айнасы. Тілді меңгеру барысында, оның жергілікті ерекшеліктері мен әлеуметтік қолдануларының маңыздылығын түсіну маңызды. Бұл сабақта біз марокко араб тілінің әлеуметтік контекстте қалай қолданылатынын, сондай-ақ, әртүрлі аймақтарда тілдің қалай өзгеретінін зерттейміз. Сабақтың құрылымы төмендегідей:

Тілдің әлеуметтік контексті

Тіл – бұл адамдар арасындағы қарым-қатынастың негізі. Әр түрлі әлеуметтік топтар, мәдениеттер мен дәстүрлер, тілді пайдалану барысында әртүрлілікті көрсетеді. Марокконың араб тілінде әлеуметтік контексттің әсері үлкен. Мысалы:

• Отбасылық орта

• Достық қарым-қатынастар

• Ресми сөйлесулер

• Кәсіби орта

• Мәдени шаралар

Әлеуметтік топтардың ерекшеліктері

Марокконың әртүрлі әлеуметтік топтары мен мәдениеттерінің ерекшеліктері тілдің қолданылуына әсер етеді. Мысалы, қала мен ауыл тұрғындарының сөйлеу стилі, сөздік қоры және фразеологиясы әртүрлі. Келесі кестеде әртүрлі әлеуметтік топтардың тілдік сипаттамалары көрсетілген:

Әлеуметтік топ	Сөйлеу стилі	Сөздік қоры	Мысалдар
Отбасы мүшелері	Жұмсақ, жылы	Тұрмыстық терминдер	"Кейф халь?" (Қалайсың?)
Достар	Көңілді, шуткамен	Күнделікті терминдер	"Ичаллу?" (Келесің бе?)
Ресми орта	Құрметті, формалды	Ресми терминдер	"Ассаламу алейкум" (Сәлеметсіз бе?)
Кәсіби орта	Нақты, мақсатты	Кәсіби терминдер	"Машруа" (Жоба)

Тілдің аймақтық өзгерістері

Марокконың әртүрлі аймақтары арасында тілдің қолданылуында үлкен айырмашылықтар бар. Мысалы, Тунус, Рабат, Касабланка және Марракештегі сөйлеу стилдері және диалектілері бір-бірінен ерекшеленеді.

Аймақтық диалектілер

Мароккода қолданылатын негізгі диалектілер:

• Дарижа: Марокконың ең кең таралған диалектісі, көбіне қалалық жерлерде қолданылады.

• Бедуин диалектілері: Ауылдық жерлерде және бедуиндер арасында кездеседі.

Диалект	Сипаттамасы	Мысал
Дарижа	Қала тұрғындарының тілі	"Салям" (Сәлем)
Бедуин диалектісі	Ауыл тұрғындарының тілі	"Сафа" (Жақсы)

Тілдің әлеуметтік контексті мен мәдениеті

Марокконың араб тілінде әлеуметтік контекст тек тілдік ерекшеліктермен ғана емес, сонымен қатар мәдениетпен де тығыз байланысты. Мәдени шаралар, дәстүрлер мен мерекелер тілдің қолданылуына әсер етеді.

Мәдени шаралар мен дәстүрлер

Мароккода түрлі дәстүрлер мен мәдени шаралар бар, оларда тілді қолдану ерекше орын алады. Мысалы:

• Ейд мерекелері: Отбасы мен достар арасында сәлемдесу, тілдесу.

• Тойлар: Достар мен туыстардың жиналуы, дәстүрлі әндер мен билер.

Мерекелердегі тілдік қолдану

Мерекелер мен дәстүрлерде қолданылатын сөздер мен фразалар:

Мереке	Мысалдар	Сөздер
Ейд al-Fitr	"Эйд мубарак!" (Мерекеңізбен!)	"Саума" (Ораза)
Ейд al-Adha	"Баракелла!" (Сенің бақытты бол!)	"Курбани" (Құрбандық)

Тілді қолдану практикасы

Осы бөлімде студенттеріміз алған білімдерін практикада қолдана алады. Біз 10 жаттығу ұсынамыз, олар әлеуметтік контекстте тілді қолдануға арналған.

Жаттығулар

1. Сәлемдесу: Достарыңызбен сәлемдесіңіз. Мысал: "Салям, қалайсың?".

1. Отбасы мүшелері: Отбасы мүшелеріңізді таныстырыңыз. Мысал: "Бұл менің анам" - "Хи һа лмама."

1. Кәсіби орта: Әріптесіңізбен ресми түрде сәлемдесіңіз. Мысал: "Ассаламу алейкум.".

1. Достармен сөйлесу: Досыңызға қызықты оқиғаны айтыңыз. Мысал: "Мен кеше киноға бардым." - "Ямсит фим.".

1. Мерекеде сөйлесу: Мерекеде адамдармен сөйлесіңіз. Мысал: "Эйд мубарак!" - "Мерекеңізбен!".

1. Көтеріңкі көңіл-күй: Досыңызға шутка айтып беріңіз. Мысал: "Сен неге кешігіп қалдың?" - "Ла мыйла.".

1. Тойда сөйлесу: Тойда қонақтармен сөйлесіңіз. Мысал: "Керемет той!" - "Афіф той!".

1. Отбасы мүшелеріне сұрақ қою: "Сіздің атыңыз кім?" - "Смей аук.".

1. Достармен пікір алмасу: Досыңызбен қызықты тақырыпта сөйлесіңіз. Мысал: "Сіз не ойлайсыз?" - "Шну мэш.".

1. Кәсіби ортада пікір алмасу: Әріптесіңізбен жоба туралы сөйлесіңіз. Мысал: "Бұл жоба өте қызықты." - "Ха машруа жадид.".

Жаттығулардың шешімдері

1. "Салям, қалайсың?" - Досыңызбен жылы түрде сөйлесесіз.

2. "Бұл менің анам" - Отбасыңызды таныстыру.

3. "Ассаламу алейкум." - Ресми сәлемдесу.

4. "Ямсит фим." - Досыңызбен кино туралы айту.

5. "Эйд мубарак!" - Мерекедегі сәлемдесу.

6. "Ла мыйла." - Досыңызбен шутка айту.

7. "Афіф той!" - Тойдағы пікір алмасу.

8. "Смей аук." - Отбасы мүшелерінен сұрақ қою.

9. "Шну мэш." - Досыңызбен пікір алмасу.

10. "Ха машруа жадид." - Кәсіби ортадағы сөйлесу.

Қорытынды

Марокконың араб тілінде әлеуметтік контекст пен мәдениет өте маңызды. Тілді меңгеру барысында, жергілікті диалектілер мен әлеуметтік топтардың ерекшеліктерін түсіну – тілдің байлығын ашады. Студенттер бұл сабақта алған білімдерін практикада қолдана отырып, марокко араб тілін меңгеру жолында маңызды қадам жасайды.

Мәтіндіктің құрамы - Маракешті араб тілі - 0-ден А1-ге

• Курстық тақырыбын анықтау

  ---

Таныстыру

• Әліпби мен Жазу
• Тілдің тәлімдері

  ---

Сәлемдесу және тәуекелді сөздер

• Өзіңіз мен басқаларымен танысу
• Бағыттарды сұрау
• Сандар мен есептеу

  ---

Есімдер мен және тағы дағдылар

• Жынысы мен көпшілік
• Демонстративтіктер
• Егізгі тұйықтар

  ---

Тағам мен Аяқтар

• Ресторанда тағамдарды тапсыру
• Тағамды сипаттау
• Ішімдер мен ішім тапсыру

  ---

Етістіктер

• Ағымдағы уақыт шағындығы
• Өткен уақыт шағындығы
• Алдағы уақыт шағындығы

  ---

Үй және Мекенжай

• Өрістер мен мебелдер
• Үй жұмыстары
• Үйді жалғастыру

  ---

Сындар

• Сындырма теңдіктері
• Қарсыластыру және ең үлкен сындырмалар

  ---

Традициялар және Мадақұйындықтар

• Тойлар және мерекелер
• Танысу және этикет

  ---

Пәрмендер

• Бағытты Пәрмендер
• Уақыт Пәрмендері

  ---

Көлік

• Такси алу
• Қоңырау жолы

  ---

Пішімді Көзбелгілер

• Растаулы Пішімді Көзбелгі
• Негативті Пішімді Көзбелгі

  ---

Сауда және торга

• Киім сатып алу
• Сұңғақта
• Таравиха және дережелік

  ---

Тарихи Жерлер және Landmarks

• Медина
• Қасбалар

  ---

Қате реттеп берушілер мен мүшелері

• рудың және кейбір мүшелердің Пайдалы рет}}
• Кездейсоқ Келесі Пайдаланушылар

  ---

Денсаулық және Жарандық

• Ауруханада
• Экстренді дәрежелік және Алғашқы көмек

  ---

Пассивті тілді ғана толтыру

• Пассивті Құрылыстардың толтырылуы
• Пассивтің мамандығы

  ---

Қайғылылық және Азайтушылық

• Музыка және Әуенде
• Спорт және Іс-қимыл

  ---

Таңғы айлар және Мерекелер

• Ейд al-Fitr және Ейд al-Adha
• Рамадан

  ---

Әлеуметтік диалектер

• Дарижа мен Басқа Диалектер
• Тілді пайдалану және Әлеуметтік Контексті

  ---

Ішкі Күйді тілді ғана толтыру

• Дережелік Сөйлем
• Ішкі Сұрақтар

  ---

Ауа және Ауарайық

• Ауа тастау
• Жаңғыру мен Ауарайық

Басқа сабақтар

• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Мәдениет → Қасбаға
• 0-А1 Курстары → Кұлтық мәселелер → Ейдәл-Фитр мен Ейдәл-Адха
• Darija and Other Dialects
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Мәдениеті → Сәлемдесу және Этикет
• 0-А1 Курстары → Әдеттең тарихы → Медина
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Күлтір → Рамазан
• 0-ден А1-ге дейінгі курстар → Әдет-тәсәввуфтар → Тойлар және Тойлаулар