Language/Standard-arabic/Grammar/First-and-second-conditional/az





































Giriş[edit | edit source]
Birinci və ikinci şərti cümlələr, ərəb dilinin qrammatik strukturunun vacib bir hissəsidir. Bu cümlələr, müəyyən bir şərt yerinə yetirildikdə baş verəcək hadisələri ifadə edir. Aşağıdakı dərsimizdə, bu cümlələrin necə formalaşacağını və istifadəsini öyrənəcəyik. Bu, sizə ərəb dilində daha səlis danışmağa kömək edəcək və gündəlik həyatda təsirli ünsiyyət qurma qabiliyyətinizi artıracaq.
Dərsimiz aşağıdakı bölmələrdən ibarət olacaq:
- Birinci şərtin formalaşması
- İkinci şərtin formalaşması
- Hər iki şərtin istifadəsi üçün nümunələr
- Tətbiqetmə tapşırıqları
Birinci Şərt[edit | edit source]
Birinci şərt, gerçək olan hadisələr üçün istifadə edilir. Yəni, əgər bir şey baş verərsə, digər hadisə də baş verəcək. Bu cümlələr ümumiyyətlə "əgər" (إذَا) sözü ilə başlayır.
Formalaşma[edit | edit source]
Birinci şərt cüməsi aşağıdakı kimi formalaşır:
- "Əgər" + cümlə 1 (şərt) + cümlə 2 (nəticə).
Məsələn:
- Əgər yağış yağarsa, mən evdə qalacağam. (إذَا هَطَلَ المَطَرُ، سَأَبْقَى في المَنْزِلِ.)
Nümunələr[edit | edit source]
Aşağıda birinci şərt cümlələrinin nümunələrini təqdim edirik.
Standard Arabic | Pronunciation | North Azerbaijani |
---|---|---|
إذَا ذَهَبْتَ إِلَى السُّوقِ، سَأَشْتَرِي الطَّعَامَ. | Iza zahabta ila as-suq, sa'ashtari at-ta'am. | Əgər bazara getsən, mən qida alacağam. |
إذَا دَرَسْتَ جَيِّدًا، سَتَحْصُلُ عَلَى نَتِيجَةٍ جَيِّدَةٍ. | Iza darasta jayyidan, satahsolu 'ala natijatin jayyidatin. | Əgər yaxşı oxuyarsan, yaxşı bir nəticə alacaqsan. |
إذَا كَانَ الطَّقْسُ جَيِّدًا، سَنَخْرُجُ إِلَى النَّزْهَةِ. | Iza kana at-taqsu jayyidan, sanakhruju ila an-nazha. | Əgər hava yaxşı olarsa, piknikə çıxacağıq. |
إذَا أَكَلْتَ فَاكِهَةً، سَتَشْعُرُ بِالصِّحَّةِ. | Iza akalta fakiha, satash'uru bis-sihha. | Əgər meyvə yesən, sağlam hiss edəcəksən. |
إذَا جَاءَ زَيْدٌ، سَأَحْضُرُ الْمَحَاضِرَةَ. | Iza ja'a Zaydun, sa'ahdurul-mahadira. | Əgər Zeyd gələrsə, dərsə gələcəyəm. |
إذَا سَافَرْتَ، سَتَشْتَاقُ إِلَى وَطَنِكَ. | Iza safarta, satash'taqu ila watank. | Əgər səyahət etsən, vətənin üçün darıxacaqsan. |
إذَا دَعَوْتَ أَصْدِقَائَكَ، سَيَحْضُرُونَ. | Iza da'awta asdiqa'ka, sayahdurun. | Əgər dostlarını dəvət etsən, gələcəklər. |
إذَا أَكْمَلْتَ الدِّرَاسَةَ، سَتُحَقِّقُ أَحْلَامَكَ. | Iza akmaltad-dirasa, satuhakqiqu ahlamak. | Əgər təhsili başa vursan, arzularını gerçəkləşdirəcəksən. |
إذَا عَمِلْتَ بَجِدٍّ، سَتَحَقِّقُ نَجَاحًا. | Iza 'amiltab-jiddin, satahqqiqu najahan. | Əgər ciddi çalışsan, uğur qazanacaqsan. |
إذَا بَدَأْتَ بِالْعَمَلِ، سَتَحَصُلُ عَلَى أَجْرٍ. | Iza bada'tal-'amal, satahsolu 'ala ajrin. | Əgər işə başlasan, maaş alacaqsan. |
İkinci Şərt[edit | edit source]
İkinci şərt isə gerçək olmayan, mümkün olmayan və ya ehtimal olunan hadisələr üçün istifadə edilir. Bu cümlələr "əgər" (لَوْ) sözü ilə başlayır.
Formalaşma[edit | edit source]
İkinci şərt cüməsi aşağıdakı kimi formalaşır:
- "Əgər" + cümlə 1 (şərt) + cümlə 2 (nəticə) - keçmiş zaman.
Məsələn:
- Əgər mən zəngin olsaydım, dünyanı gəzərdim. (لَوْ كُنْتُ غَنِيًّا، لَسَافَرْتُ حَوَالَيْ الْعَالَمِ.)
Nümunələr[edit | edit source]
Aşağıda ikinci şərt cümlələrinin nümunələrini təqdim edirik.
Standard Arabic | Pronunciation | North Azerbaijani |
---|---|---|
لَوْ كُنتُ مُمَثِّلًا، لَمَثَّلْتُ فِي أَفْلَامٍ كَثِيرَةٍ. | Law kunta mumaththilan, lamaththaltu fi aflamin kathira. | Əgər aktyor olsaydım, çox filmlərdə oynayardım. |
لَوْ أَعْلَمْتَني، لَكُنْتُ سَاعَدْتُكَ. | Law a'lamtani, lakuntu sa'adhtuka. | Əgər mənə xəbər versəydin, sənə kömək edərdim. |
لَوْ كَانَ لِي وَقْتٌ، لَكُنْتُ زُرْتُكَ. | Law kana li waqtun, lakuntu zurtuka. | Əgər vaxtım olsaydı, səni ziyarət edərdim. |
لَوْ كَانَتِ الْحَيَاةُ سَهْلَةً، لَمَا كَانَتْ مُعَقَّدَةً. | Law kanatil-hayat sahla, lama kanat mu'aqqada. | Əgər həyat asan olsaydı, çətin olmazdı. |
لَوْ دَرَسْتَ بَجِدٍّ، لَكُنْتَ نَجَحْتَ. | Law darasta jiddan, lakunta najhta. | Əgər ciddi oxusaydın, uğur qazanardın. |
لَوْ زُرْتُ إِسْتَنبُولَ، لَأَكَلْتُ التَّشْكُوفَ. | Law zurtu Istanbul, la'akaltu at-tashkuf. | Əgər İstanbulda olsaydım, dönəri yeyərdim. |
لَوْ كَانَتِ السَّمَاءُ صَالِحَةً، لَمَا أَطْلَقَتْ. | Law kanatis-samaa saliha, lama atlaqat. | Əgər hava yaxşı olsaydı, açılmazdı. |
لَوْ كَانَ لِي قَلْبٌ، لَكُنْتُ أَحَبَبْتُكَ. | Law kana li qalb, lakuntu ahabbtuka. | Əgər qəlbim olsaydı, səni sevərdim. |
لَوْ كُنَّا مُعَانِينَ، لَكُنَّا نَجَحْنَا. | Law kunna mu'aanin, lakunna najahna. | Əgər biz çalışqan olsaydıq, uğur qazanardıq. |
لَوْ ذَهَبْتَ مَعِي، لَكُنْتَ أَسْعَدَ. | Law zahabta ma'i, lakunta as'ada. | Əgər mənimlə getsəydin, daha xoşbəxt olardın. |
Tətbiqetmə Tapşırıqları[edit | edit source]
İndi isə sizə bir neçə tapşırıq təqdim edirik ki, öyrənilənləri tətbiq edəsiniz.
1. Aşağıdakı cümlələri birinci şərt cümlələrinə çevirin:
1. Mən bazara gedirəm. (Əgər...)
2. O, kitab oxuyur. (Əgər...)
3. Biz piknikə gedirik. (Əgər...)
2. Aşağıdakı cümlələri ikinci şərt cümlələrinə çevirin:
1. Mən zənginəm. (Əgər...)
2. O, evdədir. (Əgər...)
3. Biz səyahət edirik. (Əgər...)
3. Aşağıdakı vəziyyətlərə uyğun cümlələr yaradaq:
1. Əgər hava gözəl olarsa, nə edərsən?
2. Əgər zəngin olsaydın, nə edərdin?
3. Əgər vaxtın olsaydı, nə edərdin?
Cavablar[edit | edit source]
1.
1. Əgər mən bazara gedərsə, mən qida alacağam.
2. Əgər o kitab oxuyarsa, o, bilik əldə edəcək.
3. Əgər biz piknikə gedərsə, biz əylənəcəyik.
2.
1. Əgər mən zəngin olsaydım, mən dünya gəzərdim.
2. Əgər o evdə olsaydı, mən onu görərdim.
3. Əgər biz səyahət etsəydik, gözəl yerlər görərdik.
3.
1. Əgər hava gözəl olarsa, mən parkda yürüyüş edəcəyəm.
2. Əgər zəngin olsaydım, mən yeni bir ev alardım.
3. Əgər vaxtım olsaydı, mən daha çox kitab oxuyardım.
Bu dərs, birinci və ikinci şərtləri başa düşməyinizə kömək edəcək. Davam edin, praktika edin və öz cümlələrinizi yaradın!
Other lessons[edit | edit source]
- Definite and indefinite articles
- Differences from the active voice
- 0 to A1 Course → Grammar → Question words
- 0 to A1 Course → Grammar → Past tense conjugation
- Arabic consonants
- 0 to A1 Course
- 0-dan A1 səviyyəsinə → Qrammatika → Formalaşdırma və Yerləşdirmə
- Third conditional and mixed conditionals
- Sıfırdan A1 səviyyəsinə qədər tamamı → Qrammatika → Yaradılması və istifadəsi
- Курс 0 до A1 → Грамматика → Негация
- 0-dan A1-ədədi qursumu → Qrammatika → Vaxt və məkan ölçülərinin ədədləri
- 0 to A1 Course → Grammar → Differences from English relative clauses
- Possessive pronouns
- Arabic vowels
- 0 to A1 Course → Grammar → Basic prepositions