Language/Iranian-persian/Culture/Lesson-16:-Persian-poetry-and-classical-literature/tl
Antas ng Pamagat 1[baguhin | baguhin ang batayan]
Antas ng Pamagat 2[baguhin | baguhin ang batayan]
Antas ng Pamagat 3[baguhin | baguhin ang batayan]
Antas ng Pamagat 3[baguhin | baguhin ang batayan]
Antas ng Pamagat 2[baguhin | baguhin ang batayan]
Antas ng Pamagat 1[baguhin | baguhin ang batayan]
Sa araling ito, matutuklasan natin ang yamang pampanitikan ng Persia, kasama na ang mga pinakatanyag na makata, akda, at uri ng panitikan.
Panimula[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang panitikang Persiano ay isa sa mga pinakamayaman at pinakainfluwensyang tradisyon sa buong mundo. Ito ay nagsisimula sa panahon ng Achaemenid Empire noong 550 BCE at nagpatuloy hanggang sa makalipas ang 20 siglo. Ang mga piling makata at akda ng Persia ay kinikilala sa buong mundo dahil sa kanilang kahusayan sa panitikan. Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga pinakatanyag na makata, akda, at uri ng panitikan na makikita sa Persia.
Mga Uri ng Panitikan[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang mga uri ng panitikan sa Persia ay nagmula sa mga sinaunang tradisyon at kultura ng mga Persiano. Ang ilan sa mga pinakatanyag na uri ng panitikan ay ang mga sumusunod:
Rubai[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Rubai ay isang uri ng tulang Persiano na binubuo ng apat na taludtod. Ito ay karaniwang may sukat na 7-8-7-8 at nagtataglay ng mga piling talinghaga at imahen.
Halimbawa:
Persian | Pagbigkas | Tagalog |
---|---|---|
کوه بلندی از باران ببارید | Kuh bolandi az baran babarid | Ang malalaking bundok ay nababalutan ng ulan |
آخرین روزهای زندگی را | Akharin ruzha-ye zendegi ra | Ang huling mga araw ng buhay ay |
باید با شراب و موسیقی بگذاریم | Bayad ba sharab o musighi bogzarim | Dapat nating ipagdiwang sa alak at musika |
Ghazal[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Ghazal ay isang uri ng tulang Persiano na karaniwang may sukat na 12-15 pantig. Ito ay nagtataglay ng mga pagmamahal at pagkakaligayahan ng makata.
Halimbawa:
Persian | Pagbigkas | Tagalog |
---|---|---|
دل بی قرار من، تو را میخواند | Del-e bi-gharar-e man, to ra mikhanad | Ang aking puso ay hindi mapakali, tumatawag sa iyo |
بیا که بر سر زلف تو من بندم | Bia ke bar sar-e zolf-e to man bandam | Halina't pumunta ka, upang ako'y mabihag sa iyong buhok |
از آنچه میگذرد بر من و تو | Az ancheh migozard bar man-o-to | Sa lahat ng nagdaan sa iyo at sa akin |
[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Masnavi ay isang uri ng tulang Persiano na binubuo ng mga saknong na may parehong sukat. Ito ay nagtataglay ng mga misteryo at aral ng makata.
Halimbawa:
Persian | Pagbigkas | Tagalog |
---|---|---|
جانا، دل نوشینم، برگوی از جانان | Jana, del-e nushinam, beru giy az janana | Aking mahal, aking puso ay para sa iyo, sabihin sa akin tungkol sa iyo |
نه خداوند داند، نه ملکوت، نه ملایک | Na khudavand danad, na malakut, na mala-ek | Hindi alam ng Diyos, ng kaharian, o ng mga anghel |
سر حقیقت، ای برادر، بر تو آمد | Sar-e haqiqat, ey baradar, bar to amad | Ang katotohanan ay dumating sa iyo, aking kapatid |
Mga Piling Makata[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang mga sumusunod na mga makata ay kinikilala sa buong mundo dahil sa kanilang kahusayan sa panitikan:
Rumi[baguhin | baguhin ang batayan]
Si Rumi ay kinikilala bilang isa sa mga pinakatanyag na makata sa buong mundo. Siya ay isang Sufi mystic at ang kanyang mga akda ay naglalaman ng mga aral sa kabutihang-asal at pagmamahal.
Hafez[baguhin | baguhin ang batayan]
Si Hafez ay isa sa mga pinakatanyag na makata sa Persia. Ang kanyang mga akda ay nagtataglay ng mga talinghaga at malalim na kahulugan.
Saadi[baguhin | baguhin ang batayan]
Si Saadi ay isang tanyag na makata sa Persia. Ang kanyang mga akda ay nagtataglay ng mga aral sa kabutihang-asal at pagmamahal.
Mga Piling Akda[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang mga sumusunod na mga akda ay tanyag sa Persia:
Shahnameh[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Shahnameh ay isang epikong akda na naglalaman ng mga kwento ng Persia mula sa mga sinaunang panahon hanggang sa pagdating ng Islam sa Persia.
Divan-e-Hafez[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Divan-e-Hafez ay isang koleksyon ng mga tula ni Hafez na naglalaman ng mga talinghaga at pagmamahal.
Divan-e-Rumi[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Divan-e-Rumi ay isang koleksyon ng mga tula ni Rumi na naglalaman ng mga aral sa kabutihang-asal at pagmamahal.
Pagtatapos[baguhin | baguhin ang batayan]
Sa araling ito, natuklasan natin ang yamang pampanitikan ng Persia, kasama na ang mga pinakatanyag na makata, akda, at uri ng panitikan. Sana ay nakatulong ito sa pag-unlad ng inyong kaalaman at pagpapalawak ng inyong kultura.
Iba pang mga aralin[baguhin | baguhin ang batayan]
- 0 hanggang A1 Kurso → Kultura → Aralin 10: Persian Etiquette at Hospitality
- 0 hanggang A1 Kurso → Kultura → Aralin 24: Modernong kasaysayan at mga kasalukuyang isyu
- 0 hanggang A1 Kurso → Kultura → Aralin 17: Persian cinema at musika
- Kompletong Kurso Mula sa 0 hanggang A1 → Kultura → Aralin 11: Persian holidays at mga pagdiriwang
- 0 hanggang A1 Kurso → Kultura → Aralin 23: Persian civilization at ancient history