Language/Kazakh/Grammar/Genitive-Case/tr
İyelik Hâli Nedir?[edit | edit source]
İyelik hâli, bir isim veya sıfatın sahiplik durumunu belirtmek için kullanılan bir dilbilgisi kavramıdır. Kazakçada, iyelik hâli "-nın" veya "-nin" ekleri ile oluşturulur. Örneğin:
Kazakça | Telaffuz | Türkçe |
---|---|---|
Асыл адам | Asıl adam | Büyük adam |
Асыл адамдың | Asıl adamdın | Büyük adamın |
Асыл адамның | Asıl adamnın | Büyük adamın |
Yukarıdaki örnekte, "asyıl adam" (büyük adam) ifadesi, "asyıl adamdın" veya "asyıl adamnın" şeklinde iyelik hâli kullanılarak sahiplik durumu belirtilmiştir.
İyelik Hâli Kullanımı[edit | edit source]
İyelik hâli, aşağıdaki durumlarda kullanılır:
1. Sahiplik Belirtmek[edit | edit source]
İyelik hâli, bir ismin veya sıfatın sahiplik durumunu belirtmek için kullanılır. Örneğin:
- Менің қаламым - Benim kalemem
- Сіздің кітабыңыз - Sizin kitabınız
- Оның телефоны - Onun telefonu
- Біздің үйіміз - Bizim evimiz
2. İlişki Belirtmek[edit | edit source]
İyelik hâli, iki nesne arasındaki ilişkiyi belirtmek için de kullanılır. Örneğin:
- Алматы қаласының әділет бөлшігі - Almatı şehrinin adliyesi
- Балаңыздың мектебі - Çocuğunuzun okulu
- Біздің құрылыстарымыздың техникасы - Bizim cihazlarımızın teknolojisi
3. Zaman Belirtmek[edit | edit source]
İyelik hâli, belirli bir zaman dilimini ifade etmek için de kullanılır. Örneğin:
- Түнінің температурасы - Gece sıcaklığı
- Шіміздің әртүрлілігі - Yemeklerimizin çeşitliliği
- Күніңіздің бастамасы - Gününüzün başlangıcı
İyelik Hâli Ekleri[edit | edit source]
İyelik hâli, "-нın" veya "-nin" ekleri ile oluşturulur. Hangi ekin kullanılacağı, son sesli harfe göre belirlenir. Eğer son sesli harf, "a", "ı", "o" veya "u" ise "-нın" ekini kullanılır. Eğer son sesli harf "e", "i", "ö" veya "ü" ise "-nin" ekini kullanılır.
Örnek olarak:
- Адам - Adam
- Адамдың - Adamın
- Кітап - Kitap
- Кітабыңыз - Kitabınız
Alıştırmalar[edit | edit source]
- Aşağıdaki cümleleri Kazakça'ya çevirin:
- Benim evim
- Senin arabaların
- Öğretmenin kalem kutusu
- Köpeğin oyuncağı
- Aşağıdaki cümleleri Türkçe'ye çevirin:
- Ұстаздың кітабы
- Ақшаңыздың құны
- Біздің қорыққанымыздың аты
- Сіздің кез-келгеніңіздің тақвимі