Language/Mandarin-chinese/Grammar/Tones-Introduction/az
Հայերէն
Български език
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Mandarin Çin dilində tonlar çox mühüm rol oynayır. Hər bir ton sözün mənasını dəyişdirə bilər, buna görə də doğru tonda danışmaq, düzgün ünsiyyət üçün vacibdir. Bu dərsdə, tonların nə olduğunu, onların necə işlədiyini və praktiki nümunələrlə bu tonların istifadəsini öyrənəcəyik. Bu dərs, 0-dan A1-ə Mandarin Çin Dili Kursu içində tonlara girişdir.
Ton Növləri[edit | edit source]
Mandarin Çin dilində dörd əsas ton vardır. Hər biri fərqli bir intonasiya ilə ifadə olunur. Gəlin, bu tonları daha yaxından tanıyaq:
1. Birinci Ton (Yüksək Düz Ton): Sözün yüksək və düz bir səslə tələffüz edilməsi.
2. İkinci Ton (Artan Ton): Sözün tələffüzü artan bir intonasiya ilə olur.
3. Üçüncü Ton (Azalan-Artan Ton): Söz əvvəlcə aşağı, sonra isə yenidən yüksəlir.
4. Dördüncü Ton (Azalan Ton): Söz qısa və sərt bir şəkildə aşağıya doğru tələffüz edilir.
Tonlarının Cədvəli[edit | edit source]
| Ton Növləri | Tələffüz | Şərh |
|---|---|---|
| Birinci Ton | mā | Ana |
| İkinci Ton | má | Marijuana |
| Üçüncü Ton | mǎ | At |
| Dördüncü Ton | mà | Sıxışdırmaq |
Tonların Dəyişməsi[edit | edit source]
Bəzi hallarda, tonlar arasında dəyişikliklər baş verə bilər, xüsusilə ton cütlüklərində. Bu, sözlərin bir-birini izlədiyi zaman baş verir. Aşağıda ton dəyişmə qaydaları ilə tanış olaq:
1. Ton Cütlüyü: İki ton bir araya gəldikdə, ikinci tonun tonu dəyişə bilər.
2. Üçüncü Ton Qaydası: İki üçüncü ton bir-birini izlədikdə, birinci ton ikinci tonun yüksəkliyinə uyğun dəyişir.
Nümunələr[edit | edit source]
Aşağıdakı cədvəldə tonların istifadəsi ilə bağlı nümunələr verilmişdir:
| Mandarin Çin Dili | Tələffüz | Şimal Azərbaycanca Tərcümə |
|---|---|---|
| 妈 (mā) | mā | Ana |
| 麻 (má) | má | Marijuana |
| 马 (mǎ) | mǎ | At |
| 骂 (mà) | mà | Sıxışdırmaq |
| 妈妈 (māma) | māma | Ana |
| 吗 (ma) | ma | Sual sözüdür |
| 你好吗 (nǐ hǎo ma) | nǐ hǎo ma | Necəsən? |
| 我很好 (wǒ hěn hǎo) | wǒ hěn hǎo | Mən yaxşıyam |
| 你要吃吗 (nǐ yào chī ma) | nǐ yào chī ma | Yemək istəyirsən? |
| 他们在吗 (tāmen zài ma) | tāmen zài ma | Onlar burada mı? |
Məşqlər[edit | edit source]
İndi tonları öyrəndiyinizdən sonra, aşağıdakı məşqləri yerinə yetirin. Bu, öyrəndiklərinizi daha yaxşı mənimsəməyə kömək edəcək.
1. Sual: Hər bir sözün doğru tonunu uyğunlaşdırın.
2. Sual: Aşağıdakı sözlərin tonlarını yazın: 妈, 马, 骂.
3. Sual: "Necəsən?" sualını Mandarin Çin dilində yazın.
4. Sual: "Mən yaxşıyam" cümləsini Mandarin Çin dilində yazın.
5. Sual: "Onlar burada mı?" cümləsini Mandarin Çin dilində yazın.
6. Sual: İkinci tonun tələffüzünü yazın.
7. Sual: Üçüncü tonun tələffüzünü yazın.
8. Sual: Dördüncü tonun tələffüzünü yazın.
9. Sual: Ton cütlüyünü izah edin.
10. Sual: "Yemək istəyirsən?" sualını Mandarin Çin dilində yazın.
Cavablar[edit | edit source]
1. 妈 (mā) - Birinci ton; 麻 (má) - İkinci ton; 马 (mǎ) - Üçüncü ton; 骂 (mà) - Dördüncü ton.
2. 妈 (mā), 马 (mǎ), 骂 (mà).
3. 你好吗 (nǐ hǎo ma).
4. 我很好 (wǒ hěn hǎo).
5. 他们在吗 (tāmen zài ma).
6. İkinci ton: má.
7. Üçüncü ton: mǎ.
8. Dördüncü ton: mà.
9. Ton cütlüyü, iki söz arasındakı ton dəyişikliklərini izah edir.
10. 你要吃吗 (nǐ yào chī ma).
Nəticə[edit | edit source]
Bu dərsdə, Mandarin Çin dilində tonların əhəmiyyətini, müxtəlif ton növlərini və ton dəyişmə qaydalarını öyrəndik. Tonları düzgün tələffüz etmək, ünsiyyətinizi daha səmərəli edəcəkdir. Gələcək dərslərdə daha irəliləyəcəyik, lakin bu əsas biliklər sizin üçün çox vacibdir. Unutmayın, dil öyrənmək bir prosesdir və hər bir addım sizi daha da irəlilədəcəkdir!