Language/Kazakh/Grammar/Genitive-Case/hy





































Ծանոթացում
Բարի գալուստ Կազախ լեզվի դասընթացի այս նոր փուլին, որտեղ մենք կքննարկենք բարդ, սակայն կարևոր թեմա՝ ծագման դեպքը (genitive case): Այս դեպքը Կազախ լեզվում ունի իր առանձնահատուկ նշանակությունը, որն օգնում է մեզ հասկանալ, թե ինչպես են կապվում անունները և նրանց նշանակությունը։ Այն օգտագործվում է, որպեսզի ցույց տա, թե ինչ է պատկանում ինչ-որ մեկին կամ ինչ-որ բանի։ Այս դասի ընթացքում մենք կծանոթանանք ծագման դեպքի օգտագործմանը անունների և ածանցների հետ, ինչպես նաև կվերլուծենք դրա կառուցվածքը։
Մենք նաև ավելի լավ կհասկանանք, թե ինչպես կարելի է ճիշտ օգտագործել ծագման դեպքը օրինական և գրավոր խոսքում։ Դասը կներառի մի շարք օրինակներ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի լավ grasp this concept, ինչպես նաև մի քանի վարժություններ, որոնք կօգնեն ամրապնդել ձեր գիտելիքները։
Ծագման դեպքի նշանակությունը
Ծագման դեպքը, կամ ինչպես մենք այն կոչում ենք «генитив», ցույց է տալիս պատկանելություն կամ առնչություն: Օրինակ, երբ ասում ենք «Ալմայի գիրք», մենք հասկանում ենք, որ գիրքն Ալմային է պատկանում։ Ընդհանուր առմամբ, ծագման դեպքը կարող է օգտագործվել հետևյալ իրավիճակներում.
- Պատկանելություն - ցույց է տալիս, թե ինչ է պատկանում ինչ-որ մեկին կամ ինչ-որ բանի։
- Արժեք - ցույց է տալիս, թե ինչ արժեք ունի ինչ-որ բան։
- Աբստրակտ կապեր - կարող է օգտագործվել ավելի առաջադեմ նախադասություններում, որտեղ անհրաժեշտ է ցույց տալ կապերը։
Ծագման դեպքի կառուցվածքը
Ծագման դեպքի ձևավորումը Կազախերենում, որպես կանոն, կախված է անունների և ածանցների վերջավորություններից: Մենք կտեսնենք, թե ինչպես են փոփոխվում անունները և ածանցները, երբ օգտագործում ենք ծագման դեպքը:
|-
! Անուն !! Աղբյուր !! Ծագման դեպքի ձև
|-
| Кітап || kitap || Кітаптың
|-
| Адам || adam || Адамның
|-
| Үй || üı || Үйдің
|-
| Дос || dos || Достың
|-
| Ата || ata || Атаңның
|-
| Жер || jer || Жердің
|-
| Су || su || Судың
|-
| Кәсіп || kəsip || Кәсіптің
|-
| Бала || bala || Баланың
|-
| Көлік || kölik || Көліктің
|}
Ածանցների հետ օգտագործումը
Ծագման դեպքը նաև կիրառվում է ածանցների հետ: Ածանցները, որոնք ցույց են տալիս պատկանելությունը, միանում են ծագման դեպքի հետ: Այսպիսով, երբ ծագման դեպքը օգտագործվում է ածանցների հետ, մենք ստանում ենք նոր իմաստ:
|-
! Ածանց !! Օրինակ
|-
| Менің || Менің кітабым (Իմ գիրքը)
|-
| Сенің || Сенің досың (Քո ընկերը)
|-
| Оның || Оның үйі (Նրա տունը)
|-
| Біздің || Біздің балаларымыз (Մեր երեխաները)
|-
| Сіздің || Сіздің көлігіңіз (Ձեր մեքենան)
|}
Օրինակներ
Այժմ մենք կքննարկենք 20 օրինակ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի լավ հասկանալ ծագման դեպքը:
Կազախ | Հնչյունավորում | Հայերեն |
---|---|---|
Кітаптың беті | kitaptyŋ beti | Գիրքի էջը |
Адамның дауысы | adamnyŋ daǵuyśy | Հ人的 ձայնը |
Үйдің терезесі | üıdiŋ terezesі | Տան պատուհանը |
Достың кеңесі | dostyŋ keńesі | Ընկերի խորհուրդը |
Атаңның жұмысы | ataŋnyŋ jumysy | Հոր աշխատանքը |
Жердің беті | jerdiŋ betі | Հողի մակերևույթը |
Судың салмағы | sudyŋ salmaǵy | Ջրի քաշը |
Кәсіптің табысы | kəsiptiŋ tabysy | Գործի եկամուտը |
Баланың ойыншығы | balanyŋ oıynshyǵy | Երեխայի խաղալիքը |
Көліктің жылдамдығы | köliktiŋ jıldamdıǵy | Մեքենայի արագությունը |
Кітаптың авторы | kitaptyŋ avtorı | Գիրքի հեղինակ |
Адамның өмірі | adamnyŋ ömіrі | Հ人的 կյանքը |
Үйдің иесі | üıdiŋ iesі | Տան տեր |
Достың досы | dostyŋ dosı | Ընկերի ընկերը |
Атаңның сөзі | ataŋnyŋ sözi | Հոր խոսքը |
Жердің ресурстары | jerdiŋ resursı | Հողի ռեսուրսները |
Судың көзі | sudyŋ közі | Ջրի աղբյուրը |
Кәсіптің түрі | kəsiptiŋ türі | Գործի տեսակ |
Баланың арманы | balanyŋ armany | Երեխայի երազանքը |
Көліктің иесі | köliktiŋ iesі | Մեքենայի տերը |
Վարժություններ
Այժմ, մենք կանցնենք վարժություններին, որոնք կօգնեն ձեզ կիրառել սովորածները:
Վարժություն 1
Ընտրեք ճիշտ ծագման դեպքի ձևը հետևյալ անունների համար:
1. Кітап (գիրք) - __________
2. Адам (մարդ) - __________
3. Үй (տուն) - __________
4. Дос (ընկեր) - __________
5. Бала (երեխա) - __________
Solution:
1. Кітаптың
2. Адамның
3. Үйдің
4. Достың
5. Баланың
Վարժություն 2
Ուղարկեք արտահայտություններ, օգտագործելով ծագման դեպքը հետևյալ ածանցներով:
1. Менің
2. Сенің
3. Оның
4. Біздің
5. Сіздің
Solution:
1. Менің кітабым
2. Сенің досың
3. Оның үйі
4. Біздің балаларымыз
5. Сіздің көлігіңіз
Վարժություն 3
Փոխակերպեք հետևյալ նախադասությունները ծագման դեպքով:
1. Бұл кітап - менің:
2. Նա ունի ընկեր:
3. Աշխարհը իմ erti:
4. Վայրի նավը նրա:
5. Քաղաքը մեր:
Solution:
1. Бұл менің кітабым.
2. Ол достың бар.
3. Бұл իմ әлемը.
4. Նրա նավը է.
5. Քաղաքը մեր.
Վարժություն 4
Նշեք, թե որ դեպքի ձևը է ճիշտ:
1. Кітаптың _________
2. Адамның _________
3. Үйдің _________
4. Достың _________
5. Баланың _________
Solution:
1. Кітаптың беті
2. Адамның дауысы
3. Үйдің терезесі
4. Достың кеңесі
5. Баланың ойынը
Վարժություն 5
Գրեք 5 նախադասություն, օգտագործելով ծագման դեպքը:
Solution:
1. Бұл менің кітабым.
2. Նրա տունը գեղեցիկ է.
3. Դուրս եկա ընկերոջս հետ.
4. Երեխաների խաղալիքները նոր են.
5. Մենք ունենք մեր մեքենան:
Վարժություն 6
Տեղադրեք ճիշտ ածանցները հետևյալ նախադասություններում:
1. __________ кітабым
2. __________ досым
3. __________ үй
4. __________ бала
5. __________ көлік
Solution:
1. Менің
2. Сенің
3. Оның
4. Біздің
5. Сіздің
Վարժություն 7
Ուշադրություն դարձրեք հետևյալ նախադասություններին և գտնել ծագման դեպքը:
1. Աննա Ադամի տունն է:
2. Սա նրա գիրքն է:
3. Ես գտել եմ մորս ծրագիրը:
4. Դու ունես ընկերոջս համար:
5. Մենք ունենք մեր մեքենան:
Solution:
1. Ադամի
2. նրա
3. մորս
4. ընկերոջս
5. մեր
Վարժություն 8
Ընտրեք ճիշտ նախադասություններ, օգտագործելով ծագման դեպքը:
1. Кітаптың _________
2. Адамның _________
3. Үйдің _________
4. Достың _________
5. Баланың _________
Solution:
1. Кітаптың бетін
2. Адамның дауын
3. Үйдің терեսը
4. Достың кеңեսը
5. Баланың խաղալիքը
Վարժություն 9
Գրեք 5 նախադասություն, օգտագործելով ածանցները և ծագման դեպքը:
Solution:
1. Սա իմ ընկերոջ տունն է:
2. Նրա խաղալիքները նոր են:
3. Մեր երեխաները խաղում են:
4. Քո գիրքը սեղանի վրա է:
5. Բոլոր երեխաների խաղալիքները նոր են:
Վարժություն 10
Գտեք և նշեք, թե որտեղ է օգտագործվում ծագման դեպքը հետևյալ նախադասություններում:
1. Սա իմ գրքի էջն է:
2. Նրա մեքենայի գույնը գեղեցիկ է:
3. Ամառային արձակուրդների ժամանակ երեխաները խաղում են:
4. Սրտի ձայնը լսվում է:
5. Մենք ունենք մեր սիրելի խաղալիքները:
Solution:
1. գրքի
2. մեքենայի
3. արձակուրդների
4. սրտի
5. խաղալիքները