Language/Standard-arabic/Grammar/Comparative-and-superlative/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Сәлем, құрметті студенттер! Бүгін біз араб тілінің саласындағы маңызды тақырыптардың біріне, яғни салыстырмалы және ең жоғары дәрежелі сын есімдерге тоқталамыз. Бұл грамматикалық құрылымдар сіздерге араб тілінде салыстыру жасауға және бағалауға мүмкіндік береді. Бұл сабақ сіздерге араб тілінде сөйлескенде неғұрлым нақты және түсінікті болуға көмектеседі.
Сабақтың құрылымы төмендегідей болады:
1. Салыстырмалы және ең жоғары дәрежелі сын есімдердің анықтамасы
2. Салыстырмалы дәрежелі сын есімдерді қалыптастыру
3. Ең жоғары дәрежелі сын есімдерді қалыптастыру
4. Мысалдар
5. Тапсырмалар
Салыстырмалы және ең жоғары дәрежелі сын есімдердің анықтамасы
Салыстырмалы дәрежеде сын есімдер бір затты немесе адамды екінші затпен немесе адаммен салыстырады. Мысалы, «ол үлкен» (هُوَ كَبِيرٌ) және «ол одан үлкен» (هُوَ أَكْبَرُ مِنْهُ) деген сияқты.
Ең жоғары дәрежелі сын есімдер болса, белгілі бір заттың, адамның немесе қасиеттің ең жоғары дәрежесін көрсетеді. Мысалы, «ол ең үлкен» (هُوَ الْأَكْبَرُ) дегенде, біз бір заттың салыстырмалы түрде ең үлкен екенін айтамыз.
Салыстырмалы дәрежелі сын есімдерді қалыптастыру
Араб тілінде салыстырмалы дәрежелі сын есімдерді екі түрлі жолмен қалыптастыруға болады:
1. Сын есімнің түбірі + أ + صفة (صفة مفضلة). Мысалы, «жоғары» (عالي) сын есімін салыстырмалы дәрежеге «жоғарырақ» (أعلى) етіп жасау.
2. Сын есім + مِن (min). Мысалы, «жақсы» (جيد) сын есімін салыстырмалы дәрежеге «жақсырақ» (أفضل من) етіп жасау.
Мысалдар:
| Стандартты араб тілі | Дыбыстау | Қазақша |
|---|---|---|
| كبير | kabīr | үлкен |
| أكبر من | akbar min | одан үлкен |
| عالي | ʿālī | жоғары |
| أعلى | ʿaʾlā | жоғарырақ |
Ең жоғары дәрежелі сын есімдерді қалыптастыру
Ең жоғары дәрежелі сын есімдерді қалыптастыру үшін, әдетте, сын есімнің түбіріне «أ» (ألف) қосылады. Бұл атау «الأفعل التفضيل» деп аталады. Мысалы, «жақсы» (جيد) сын есімінің ең жоғары дәрежесі «ең жақсы» (الأفضل) болып табылады.
Мысалдар:
| Стандартты араб тілі | Дыбыстау | Қазақша |
|---|---|---|
| أفضل | afḍal | ең жақсы |
| أكبر | akbar | ең үлкен |
| أعلى | aʿlā | ең жоғары |
| أقوى | aqwā | ең күшті |
Мысалдар
Араб тілінде салыстырмалы және ең жоғары дәрежелі сын есімдерді қолдану өте маңызды. Мысалдар арқылы бұл құрылымдарды жақсылап түсініп алайық.
| Стандартты араб тілі | Дыбыстау | Қазақша |
|---|---|---|
| هذا الكتاب أكبر من ذاك الكتاب | hādhā al-kitāb akbar min dhāk al-kitāb | Бұл кітап ана кітаптан үлкен. |
| هذا الجبل أعلى من الجبل الآخر | hādhā al-jabal aʿlā min al-jabal al-ākhir | Бұл тау ана таудан жоғары. |
| أحمد أفضل من علي في الرياضة | Aḥmad afḍal min ʿAlī fī al-riyāḍa | Ахмед Алидан спортта жақсырақ. |
| السماء أعلى من الأرض | al-samāʾ aʿlā min al-arḍ | Аспан жерден жоғары. |
| هذا الفيلم هو الأفضل في السنة | hādhā al-film huwa al-afḍal fī al-sanah | Бұл фильм жылдағы ең жақсы. |
Тапсырмалар
Енді сіздерге бірнеше тапсырма беремін, оларды орындап, өз білімдеріңізді тексересіздер.
1. «жақсы» (جيد) сын есімін салыстырмалы дәрежеде жазыңыз.
2. «үлкен» (كبير) сын есімін ең жоғары дәрежеде жазыңыз.
3. Мысал келтіріңіз: «Бұл бала ана баладан үлкен» (خاطب هذا الطفل أكبر من الطفل الآخر).
4. «Бұл кино ең жақсы» (هذا الفيلم هو الأفضل) деген сөйлемді арабша жазыңыз.
5. «жоғары» (عالي) сын есімінің салыстырмалы формуласын жазыңыз.
Шешімдер:
1. أفضل من (afḍal min)
2. أكبر (akbar)
3. هذا الطفل أكبر من الطفل الآخر (hādhā al-ṭifl akbar min al-ṭifl al-ākhir)
4. هذا الفيلم هو الأفضل (hādhā al-film huwa al-afḍal)
5. أعلى من (aʿlā min)
Осы сабақты зерделеп, салыстырмалы және ең жоғары дәрежелі сын есімдерді қолдануды үйрендіңіздер. Араб тілінде сөйлескенде бұл құрылымдарды дұрыс пайдалану – өте маңызды. Сіздерге сәттілік тілеймін!