Language/Mandarin-chinese/Grammar/Subject-Verb-Object-Structure/az
Հայերէն
Български език
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş
Mandarin Çin dilində doğru cümlə qurmaq, ünsiyyətin əsasını təşkil edir. Bu dilin qrammatikasında ən vacib hissələrdən biri olan Mövzu-Fiil-Obyekt (MFO) yapısı, sözlərin ardıcıllığına görə cümlələrin anlaşılırlığını artırır. Bu dərsdə, MFO yapısının nə olduğunu, necə işlədiyini, nümunələr vasitəsilə izah edəcəyik. Bu, sizə Mandarin dilində cümlələr qurmağı öyrənməyə kömək edəcəkdir.
Mövzu-Fiil-Obyekt Yapısı Nədir?
Mövzu-Fiil-Obyekt (MFO) yapısı, Mandarin Çin dilində cümlələrin əsas quruluşudur. Bu yapı, cümlənin başında mövzu (kim/nə), sonra fiil (nə edir), və sonunda obyekt (nəyə) yerləşir. MFO yapısı, dilin daha anlaşılan və sistematik olmasına kömək edir, çünki cümlənin hissələri daima eyni ardıcıllıqla düzülür.
MFO Yapısının Əhəmiyyəti
- Anlaşıqlı Ünsiyyət: MFO yapısı, Mandarin dilində ünsiyyətin aydınlığını artırır.
- Cümlələrin Qurulması: Bu struktur, cümlələrin asanlıqla qurulmasını təmin edir.
- Dil Öyrənmə Prosesi: Yeni başlayanlar üçün dil öyrənmə prosesini daha asanlaşdırır.
MFO Yapısının Qaydaları
1. Mövzu: Cümlənin kimdən (ya da nədən) bəhs etdiyini göstərir.
2. Fiil: Hərəkəti, hərəkətin baş verdiyi zamanın göstərir.
3. Obyekt: Hərəkətin kimə (ya da nəyə) yönəldiyini göstərir.
Nümunələr
Aşağıdakı cədvəldə MFO yapısını izah edən 20 nümunə təqdim olunur:
| Mandarin Çin dili | Tələffüz | Şimali Azərbaycan Dilində Tərcümə |
|---|---|---|
| 我吃苹果 | Wǒ chī píngguǒ | Mən alma yeyirəm |
| 她喝水 | Tā hē shuǐ | O, su içir |
| 他看书 | Tā kàn shū | O, kitab oxuyur |
| 我们玩游戏 | Wǒmen wán yóuxì | Biz oyun oynayırıq |
| 你写信 | Nǐ xiě xìn | Sən məktub yazırsan |
| 她学习汉语 | Tā xuéxí hànyǔ | O, çin dilini öyrənir |
| 他打篮球 | Tā dǎ lánqiú | O, basketbol oynayır |
| 我们听音乐 | Wǒmen tīng yīnyuè | Biz musiqi dinləyirik |
| 你看电影 | Nǐ kàn diànyǐng | Sən filmə baxırsan |
| 他做饭 | Tā zuò fàn | O, yemək bişirir |
| 她跑步 | Tā pǎobù | O, qaçır |
| 我喝茶 | Wǒ hē chá | Mən çay içirəm |
| 你学习数学 | Nǐ xuéxí shùxué | Sən riyaziyyat öyrənirsən |
| 他开车 | Tā kāichē | O, maşın sürür |
| 我们跳舞 | Wǒmen tiàowǔ | Biz rəqs edirik |
| 她画画 | Tā huàhuà | O, rəsim çəkir |
| 他吃饭 | Tā chī fàn | O, yemək yeyir |
| 我们去商店 | Wǒmen qù shāngdiàn | Biz dükan gedirik |
| 你做作业 | Nǐ zuò zuòyè | Sən ev tapşırığını edirsən |
| 他看报纸 | Tā kàn bàozhǐ | O, qəzet oxuyur |
| 我们聊天 | Wǒmen liáotiān | Biz söhbət edirik |
MFO Yapısında Dəyişikliklər
Mandarin dilində MFO yapısında bəzən dəyişikliklər baş verə bilər, amma bu dəyişikliklər nadirdir və yalnız müəyyən hallarda olur. Məsələn, cümlənin vurğusunu artırmaq üçün obyekt önə çəkilə bilər.
Təcrübələr
Aşağıda, MFO yapısını praktiki olaraq tətbiq etmək üçün 10 tapşırıq təqdim olunur:
Tapşırıq 1
Aşağıdakı cümlələri tamamlayın:
1. 我 ___ 苹果 (Wǒ ___ píngguǒ) – Mən ___ alma
2. 她 ___ 水 (Tā ___ shuǐ) – O, ___ su
3. 他 ___ 书 (Tā ___ shū) – O, ___ kitab
Tapşırıq 2
Aşağıdakı cümlələri düzəldin:
1. 我们 游戏 玩 (Wǒmen yóuxì wán) – Biz oyun oynayırıq.
2. 你 信 写 (Nǐ xìn xiě) – Sən məktub yazırsan.
Tapşırıq 3
Cümlələri uyğun fiillərlə doldurun:
1. 她 ___ 汉语 (Tā ___ hànyǔ) – O, çin dilini ___.
2. 我们 ___ 音乐 (Wǒmen ___ yīnyuè) – Biz musiqi ___.
Tapşırıq 4
Mövzu-fiil-obyekt cümlələri yaradın:
1. 我 (Wǒ) – (Mən)
2. 他 (Tā) – (O)
Tapşırıq 5
Aşağıdakı cümlələri tərcümə edin:
1. Mən çay içirəm.
2. O, kitab oxuyur.
Tapşırıq 6
MFO yapısında cümlələrini düzəldin:
1. 她 跑步 (Tā pǎobù) – O, qaçır.
2. 他 听音乐 (Tā tīng yīnyuè) – O, musiqi dinləyir.
Tapşırıq 7
Cümlələri yazın və obyektləri dəyişdirin:
1. 我吃苹果 (Wǒ chī píngguǒ) – Mən alma yeyirəm.
2. 她喝水 (Tā hē shuǐ) – O, su içir.
Tapşırıq 8
Cümlələri tamamlayın:
1. 我们 ___ (Wǒmen ___) – Biz ___
2. 你 ___ (Nǐ ___) – Sən ___
Tapşırıq 9
Cümlələri düzəldin:
1. 他 看 电影 (Tā kàn diànyǐng) – O, filmə baxır.
2. 她 写 作业 (Tā xiě zuòyè) – O, ev tapşırığını yazır.
Tapşırıq 10
Cümlələri düzəldin:
1. 我们 玩 游戏 (Wǒmen wán yóuxì) – Biz oyun oynayırıq.
2. 你 看 报纸 (Nǐ kàn bàozhǐ) – Sən qəzet oxuyursan.
Cavablar
- Tapşırıq 1:
1. 吃 (chī) – yeyirəm
2. 喝 (hē) – içir
3. 看 (kàn) – oxuyur
- Tapşırıq 2:
1. 我们玩游戏 (Wǒmen wán yóuxì) – Biz oyun oynayırıq.
2. 你写信 (Nǐ xiě xìn) – Sən məktub yazırsan.
- Tapşırıq 3:
1. 学习 (xuéxí) – öyrənir
2. 听 (tīng) – dinləyir
- Tapşırıq 4:
Cümlələriniz fərqli ola bilər. Məsələn:
1. 我 (Wǒ) – Mən kitab oxuyuram.
2. 他 (Tā) – O, su içir.
- Tapşırıq 5:
1. 我喝茶 (Wǒ hē chá) – Mən çay içirəm.
2. 她看书 (Tā kàn shū) – O, kitab oxuyur.
- Tapşırıq 6:
1. 她跑步 (Tā pǎobù) – O, qaçır.
2. 他听音乐 (Tā tīng yīnyuè) – O, musiqi dinləyir.
- Tapşırıq 7:
1. 我吃香蕉 (Wǒ chī xiāngjiāo) – Mən banan yeyirəm.
2. 她喝果汁 (Tā hē guǒzhī) – O, meyvə suyu içir.
- Tapşırıq 8:
Cümlələriniz fərqli ola bilər. Məsələn:
1. 我们去商店 (Wǒmen qù shāngdiàn) – Biz dükan gedirik.
2. 你看电影 (Nǐ kàn diànyǐng) – Sən filmə baxırsan.
- Tapşırıq 9:
1. 他看电影 (Tā kàn diànyǐng) – O, filmə baxır.
2. 她写作业 (Tā xiě zuòyè) – O, ev tapşırığını yazır.
- Tapşırıq 10:
1. 我们玩游戏 (Wǒmen wán yóuxì) – Biz oyun oynayırıq.
2. 你看报纸 (Nǐ kàn bàozhǐ) – Sən qəzet oxuyursan.