Language/Bulgarian/Grammar/Present-Tense/pl
Հայերէն
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Czas teraźniejszy[edytuj | edytuj kod]
W tym lekcji nauczysz się używać czasu teraźniejszego w języku bułgarskim. Czas teraźniejszy to czas, który odnosi się do teraźniejszości, np. "Ja jem obiad".
Czas teraźniejszy regularnych czasowników[edytuj | edytuj kod]
W języku bułgarskim czas teraźniejszy regularnych czasowników tworzony jest poprzez dodanie określonych końcówek do formy podstawowej czasownika.
Przykłady:
| Bułgarski | Wymowa | Polski |
|---|---|---|
| работя | ra-bo-tja | pracuję |
| говоря | go-wo-rja | mówię |
| пиша | pi-sza | piszę |
| чета | cze-ta | czytam |
Aby utworzyć czas teraźniejszy regularnych czasowników, dodajemy odpowiednią końcówkę do czasownika:
| Osoba | Końcówka |
|---|---|
| Ja | -я |
| Ty | -ш |
| On, ona, ono | -е |
| My | -ем |
| Wy | -ете |
| Oni, one | -ат |
Przykłady:
- работя (pracować)
- Аз работя. (Ja pracuję.)
- Ти работиш. (Ty pracujesz.)
- Той, тя, то работи. (On, ona, ono pracuje.)
- Ние работим. (My pracujemy.)
- Вие работите. (Wy pracujecie.)
- Те работят. (Oni pracują.)
Czas teraźniejszy nieregularnych czasowników[edytuj | edytuj kod]
Niektóre czasowniki wymagają zmian w formie podstawowej, aby utworzyć czas teraźniejszy. Oto kilka nieregularnych czasowników:
| Bułgarski | Wymowa | Polski |
|---|---|---|
| съм | săm | być |
| искам | is-kam | chcieć |
| имам | i-mam | mieć |
| правя | pra-wja | robić |
| ида | i-da | iść |
| знам | znam | wiedzieć |
Przykłady:
- съм (być)
- Аз съм. (Ja jestem.)
- Ти си. (Ty jesteś.)
- Той, тя, то е. (On, ona, ono jest.)
- Ние сме. (My jesteśmy.)
- Вие сте. (Wy jesteście.)
- Те са. (Oni są.)
- искам (chcieć)
- Аз искам. (Ja chcę.)
- Ти искаш. (Ty chcesz.)
- Той, тя, то иска. (On, ona, ono chce.)
- Ние искаме. (My chcemy.)
- Вие искате. (Wy chcecie.)
- Те искат. (Oni chcą.)
Czas teraźniejszy czasowników zakończonych na spółgłoskę + о[edytuj | edytuj kod]
Czasowniki zakończone na spółgłoskę + о wymagają dodania -а przed końcówkami czasu teraźniejszego.
Przykłady:
| Bułgarski | Wymowa | Polski |
|---|---|---|
| говоря | go-wo-rja | mówię |
| карам | ka-ram | prowadzę |
| правя | pra-wja | robię |
Przykłady:
- говоря (mówić)
- Аз говоря. (Ja mówię.)
- Ти говориш. (Ty mówisz.)
- Той, тя, то говори. (On, ona, ono mówi.)
- Ние говорим. (My mówimy.)
- Вие говорите. (Wy mówicie.)
- Те говорят. (Oni mówią.)
- карам (prowadzić)
- Аз карам. (Ja prowadzę.)
- Ти караш. (Ty prowadzisz.)
- Той, тя, то кара. (On, ona, ono prowadzi.)
- Ние караме. (My prowadzimy.)
- Вие карате. (Wy prowadzicie.)
- Те карат. (Oni prowadzą.)
Czas teraźniejszy czasowników zakończonych na -ер, -ир, -ур[edytuj | edytuj kod]
Czasowniki zakończone na -ер, -ир, -ур wymagają zastąpienia końcówki -р na -я przed końcówkami czasu teraźniejszego.
Przykłady:
| Bułgarski | Wymowa | Polski |
|---|---|---|
| гледам | gle-dam | patrzę |
| пиша | pi-sza | piszę |
| чета | cze-ta | czytam |
Przykłady:
- гледам (patrzeć)
- Аз гледам. (Ja patrzę.)
- Ти гледаш. (Ty patrzysz.)
- Той, тя, то гледа. (On, ona, ono patrzy.)
- Ние гледаме. (My patrzymy.)
- Вие гледате. (Wy patrzycie.)
- Те гледат. (Oni patrzą.)
- пиша (pisać)
- Аз пиша. (Ja piszę.)
- Ти пишеш. (Ty piszesz.)
- Той, тя, то пише. (On, ona, ono pisze.)
- Ние пишем. (My piszemy.)
- Вие пишете. (Wy piszecie.)
- Те пишат. (Oni piszą.)
- чета (czytać)
- Аз чета. (Ja czytam.)
- Ти четеш. (Ty czytasz.)
- Той, тя, то чете. (On, ona, ono czyta.)
- Ние четем. (My czytamy.)
- Вие четете. (Wy czytacie.)
- Те четат. (Oni czytają.)
Ćwiczenia[edytuj | edytuj kod]
- Utwórz zdania w czasie teraźniejszym z podanych czasowników:
- говоря, карам, чета, съм, знам, пиша
- Odpowiedz na pytania w czasie teraźniejszym:
- Как се казваш? (Jak masz na imię?)
- Къде живееш? (Gdzie mieszkasz?)
- Какво работиш? (Czym się zajmujesz?)
Podsumowanie[edytuj | edytuj kod]
Gratulacje! Teraz potrafisz używać czasu teraźniejszego w języku bułgarskim. Pamiętaj, aby regularne czasowniki kończyły się na odpowiednią końcówkę w zależności od osoby, a nieregularne czasowniki wymagają zmiany formy podstawowej. Powodzenia!