Language/Hebrew/Grammar/Verbs/tr

İbranice → Dilbilgisi → 0'dan A1 Seviyesine Kursu → Fiiller

Giriş

Merhaba sevgili öğrenciler! Bugün İbranice dilinde fiillerin büyülü dünyasına dalacağız. Fiiller, cümlelerimizin yapı taşıdır. Bir cümlede ne yaptığımızı, kimlerin eylemde bulunduğunu ve bu eylemlerin zamanını belirler. İbranice’de fiillerin kullanımı, dilin dinamik yapısını anlamak için son derece önemlidir. Bu derste, fiilleri nasıl kullanabileceğimizi, geçmiş, şimdi ve gelecek zamanlarda nasıl çekimlediğimizi öğreneceğiz.

Bu dersin yapısı şöyle olacak:

• Fiillerin tanımı ve önemi

• İbranice fiillerin zamanları

• Fiil çekimleri ve örnek cümleler

• Uygulama senaryoları ve alıştırmalar

Fiillerin Tanımı ve Önemi

İbranice’de fiiller, bir eylemi, durumu veya olayı ifade eder. Dilde en temel yapılar arasında yer alır ve tüm cümleler fiil içerir. Fiiller, özne ile birlikte kullanıldığında eylemin kim tarafından gerçekleştirildiğini gösterir. Aşağıda, fiillerin cümlelerdeki rolünü daha iyi anlamak için bazı temel bilgileri bulabilirsiniz.

Fiillerin Temel Yapısı

İbranice fiiller genellikle kök ve takı sistemine dayanır. Kökler, genellikle üç harften oluşur ve fiilin anlamını belirler. Takılar ise fiilin zamanını ve öznesini belirler. İşte bu yapının temelini anlamak, İbranice fiil çekimlerini öğrenmemizdeki ilk adımdır.

İbranice Fiillerin Zamanları

İbranice fiilleri üç ana zaman diliminde kullanabiliyoruz: geçmiş zaman, şimdiki zaman ve gelecek zaman. Şimdi, bu zaman dilimlerini yakından inceleyelim.

Geçmiş Zaman

Geçmiş zaman, daha önce gerçekleşmiş eylemleri ifade eder. İbranice’de geçmiş zaman fiil çekimleri, özneye göre değişir. Aşağıdaki tabloda bazı örnekleri görelim:

İbranice	Telaffuz	Türkçe
עָשָׂה	asah	yaptı
לָמַד	lamad	öğrendi
רָאָה	ra'ah	gördü
דִּבֵּר	diber	konuştu
אכל	akal	yedi

Şimdiki Zaman

Şimdiki zaman, şu anda gerçekleşen eylemleri ifade eder. Şimdiki zamanda fiil çekimleri, özneye göre değişiklik gösterir. İşte bazı örnekler:

İbranice	Telaffuz	Türkçe
עוֹשֶׂה	oseh	yapıyor
לוֹמֵד	lomed	öğreniyor
רוֹאֶה	ro'eh	görüyor
דּוֹבֵר	dover	konuşuyor
אֹכֵל	okhel	yiyor

Gelecek Zaman

Gelecek zaman, ileride gerçekleşecek eylemleri ifade eder. Gelecek zaman fiil çekimleri de özneye göre değişir. Aşağıda bazı örnekler bulabilirsiniz:

İbranice	Telaffuz	Türkçe
יַעֲשֶׂה	ya'aseh	yapacak
יִלְמָד	yilmad	öğrenecek
יִרְאֶה	yir'eh	görecek
יְדַבֵּר	yedaber	konuşacak
יֹאכֵל	yokhel	yiyecek

Fiil Çekimleri ve Örnek Cümleler

Şimdi, öğrendiğimiz fiil zamanlarını kullanarak bazı cümleler oluşturalım. Fiil çekimlerini anlamak için örnek cümleler oluşturmak oldukça faydalıdır.

Geçmiş Zaman Örnek Cümleler

1. הוא עָשָׂה את השיעור.

(Hu asah et ha-shiur.)

/O dersi yaptı./

2. היא לָמַדָה עברית.

(Hi lamadah ivrit.)

/O İbranice öğrendi./

3. הם רָאֲוּ את הסרט.

(Hem ra'u et ha-seret.)

/Onlar filmi gördü./

4. אני דִּבֵּרְתִי עם חברים.

(Ani dibeirti im chaverim.)

/Ben arkadaşlarımla konuştum./

5. הם אֻכָּלו פיצה.

(Hem ukalu pizza.)

/Onlar pizza yedi./

Şimdiki Zaman Örnek Cümleler

1. הוא עוֹשֶׂה את השיעור.

(Hu oseh et ha-shiur.)

/O dersi yapıyor./

2. היא לוֹמֶדֶת עברית.

(Hi lomedet ivrit.)

/O İbranice öğreniyor./

3. הם רוֹאִים את הסרט.

(Hem ro'im et ha-seret.)

/Onlar filmi görüyorlar./

4. אני דּוֹבֶר עם חברים.

(Ani dover im chaverim.)

/Ben arkadaşlarımla konuşuyorum./

5. הם אוֹכְלִים פיצה.

(Hem okhlim pizza.)

/Onlar pizza yiyorlar./

Gelecek Zaman Örnek Cümleler

1. הוא יַעֲשֶׂה את השיעור.

(Hu ya'aseh et ha-shiur.)

/O dersi yapacak./

2. היא תִּלְמָד עברית.

(Hi tilmad ivrit.)

/O İbranice öğrenecek./

3. הם יִרְאוּ את הסרט.

(Hem yiru et ha-seret.)

/Onlar filmi görecekler./

4. אני אְדַבֵּר עם חברים.

(Ani edaber im chaverim.)

/Ben arkadaşlarımla konuşacağım./

5. הם יֹאכְלו פיצה.

(Hem yokhlu pizza.)

/Onlar pizza yiyecekler./

Uygulama Senaryoları ve Alıştırmalar

Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım. Bu alıştırmalar, fiil çekimlerinizi ve cümle oluşturma becerilerinizi geliştirecek.

Alıştırma 1: Fiil Çekimleri

Aşağıdaki fiilleri geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman için çekimleyin:

1. ללכת (yürümek)

2. לאכול (yemek)

3. לדבר (konuşmak)

Çözüm 1

1. ללכת (yürümek)

• Geçmiş: הלך (halach) - yürüdü

• Şimdiki: הולך (holech) - yürüyor

• Gelecek: יילך (yeilech) - yürüyecek

2. לאכול (yemek)

• Geçmiş: אכל (achal) - yedi

• Şimdiki: אוכל (ochel) - yiyor

• Gelecek: יאכל (ye'achal) - yiyecek

3. לדבר (konuşmak)

• Geçmiş: דיבר (diber) - konuştu

• Şimdiki: מדבר (medaber) - konuşuyor

• Gelecek: ידבר (yedaber) - konuşacak

Alıştırma 2: Cümle Oluşturma

Verilen fiilleri kullanarak geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman cümleleri oluşturun:

1. לקרוא (okumak)

2. לשחות (yüzmek)

3. לעבוד (çalışmak)

Çözüm 2

1. לקרוא (okumak)

• Geçmiş: קראתי ספר. (Karati sefer.) - Bir kitap okudum.

• Şimdiki: אני קורא ספר. (Ani kore sefer.) - Bir kitap okuyor.

• Gelecek: אני אקרא ספר. (Ani akra sefer.) - Bir kitap okuyacağım.

2. לשחות (yüzmek)

• Geçmiş: הוא שחה בים. (Hu sachah bayam.) - O denizde yüzdü.

• Şimdiki: היא שוחה בבריכה. (Hi socha bev'recha.) - O havuzda yüzüyor.

• Gelecek: הם ישחו בים. (Hem yishchu bayam.) - Onlar denizde yüzmeyecekler.

3. לעבוד (çalışmak)

• Geçmiş: היא עבדה קשה. (Hi avdah kashah.) - O sıkı çalıştı.

• Şimdiki: אני עובד קשה. (Ani oved kashah.) - Ben sıkı çalışıyorum.

• Gelecek: הוא יעבוד קשה. (Hu ya'aved kashah.) - O sıkı çalışacak.

Alıştırma 3: Boşluk Doldurma

Aşağıdaki cümlelerde boşlukları doğru fiil çekimleri ile doldurun:

1. אתמול הוא ______ (לאכול) פיצה.

2. עכשיו אני ______ (לדבר) עם חברים.

3. מחר הם ______ (ללכת) לסרט.

Çözüm 3

1. אתמול הוא אכל (achal) פיצה. - Dün o pizza yedi.

2. עכשיו אני מדבר (medaber) עם חברים. - Şimdi ben arkadaşlarımla konuşuyorum.

3. מחר הם ילכו (yeilech) לסרט. - Yarın onlar filme gidecekler.

Alıştırma 4: Cümle Dönüştürme

Aşağıdaki cümleleri geçmiş zamana dönüştürün:

1. אני רואה את השמש. (Şimdi güneşi görüyorum.)

2. היא שוחה בבריכה. (O havuzda yüzüyor.)

3. הם עובדים קשה. (Onlar sıkı çalışıyorlar.)

Çözüm 4

1. אני ראיתי (ra'iti) את השמש. - Ben güneşi gördüm.

2. היא שחתה (sachah) בבריכה. - O havuzda yüzdü.

3. הם עבדו (avdu) קשה. - Onlar sıkı çalıştı.

Alıştırma 5: cümlelerin Zamanını Tahmin Etme

Aşağıdaki cümlelerin hangi zamana ait olduğunu belirtin:

1. אני אעבוד מחר.

2. היא דיברה עם חברים.

3. הם שוחים בים.

Çözüm 5

1. העתיד (gelecek zaman) - Ben yarın çalışacağım.

2. העבר (geçmiş zaman) - O arkadaşlarıyla konuştu.

3. הווה (şimdiki zaman) - Onlar denizde yüzüyor.

Alıştırma 6: Fiil Sıralaması

Aşağıdaki fiilleri uygun zamanlarla sıralayın:

1. לשתות (içmek)

2. ללמוד (öğrenmek)

3. לראות (görmek)

Çözüm 6

1. Geçmiş: שתיתי (shatiti) - içtim.

2. Şimdiki: שותה (shoteh) - içiyor.

3. Gelecek: ישתה (yishtah) - içecek.

Alıştırma 7: Cümle Oluşturma

Verilen fiilleri kullanarak cümle oluşturun:

1. לשחק (oynamak)

2. ללמוד (öğrenmek)

3. לעבוד (çalışmak)

Çözüm 7

1. הילדים משחקים כדורגל. (Hayal dinim mesakim kadur egal.) - Çocuklar futbol oynuyor.

2. הוא לומד מתמטיקה. (Hu lomed matematikah.) - O matematik öğreniyor.

3. היא עובדת במשרד. (Hi ovedet bimishrad.) - O ofiste çalışıyor.

Alıştırma 8: Zaman Dönüşümü

Aşağıdaki cümleleri geleceğe çevirin:

1. אני קורא ספר.

2. היא שוחה בבריכה.

3. הם עובדים על פרויקט.

Çözüm 8

1. אני אקרא ספר. - Ben bir kitap okuyacağım.

2. היא תשחה בבריכה. - O havuzda yüzmeyecek.

3. הם יעבדו על פרויקט. - Onlar projede çalışacaklar.

Alıştırma 9: Cümle Analizi

Aşağıdaki cümlelerde fiilleri tespit edin ve zamanlarını belirtin:

1. הוא עשה את העבודה.

2. היא מדברת בטלפון.

3. הם יראו את הסרט.

Çözüm 9

1. עשה (asah) - geçmiş zaman.

2. מדברת (medaber) - şimdiki zaman.

3. יראו (yir'u) - gelecek zaman.

Alıştırma 10: Fiil Anlamı

Aşağıdaki fiillerin anlamını yazın:

1. לנסוע (seyahat etmek)

2. לעבוד (çalışmak)

3. לבוא (gelmek)

Çözüm 10

1. לנסוע - seyahat etmek.

2. לעבוד - çalışmak.

3. לבוא - gelmek.

Sonuç

Bugün İbranice fiillerin temellerini öğrendik. Geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanlarda fiil çekimlerini inceledik ve bu fiilleri kullanarak cümleler oluşturduk. Alıştırmalarımız sayesinde öğrendiklerimizi pekiştirdik ve pratik yaptık. Unutmayın, dil öğreniminde pratik yapmak çok önemlidir. İlerleyen derslerde daha fazla fiil ve dilbilgisi kuralı öğreneceğiz. Şimdi öğrendiklerinizi tekrar edin ve günlük hayatta kullanmaya çalışın!

İçindekiler - İbranice Dersleri - 0'dan A1'e

• Ders Sunumu

  ---

İbranice Alfabesi'ne Giriş

• Sessizler
• Ünlüler
• Nikkud
• Okuma Pratiği

  ---

Günlük İbranice Kelimeleri

• Selamlama
• Sayılar
• Aile Üyeleri
• Rengar, Şekiller ve Boyutlar
• Yiyecek ve İçecekler
• Kıyafetler
• Ulaşım ve Seyahat
• Hava Durumu
• Zaman ve Takvim

  ---

İbranice Dilbilgisi

• İsimler
• Zamirler
• Sıfatlar
• Fiiller
• Edatlar
• Bağlaçlar

  ---

İsrail Kültürü

• Yahudi Bayramları
• İsrail Toplumu
• Tanınmış İsrailliler
• İsrail Mutfağı

  ---

İbranice İfadeler

• Ortak İfadeler
• Arjinal Dil
• Deyimler

  ---

İbranice Sayılar

• Sıra Sayıları
• Kesirler ve Ondalık Sayılar

  ---

İbranice Coğrafya ve Anıtlar

• Şehirler ve Bölgeler
• Kültürel Miraslar

  ---

İbranice Edebiyat ve Dil

• İbranice Şiir
• İbranice Atasözleri

  ---

Dilbilgisi İncelemesi

• İsimlerin ve Zamirlerin İncelemesi
• Sıfatların İncelemesi
• Fiillerin İncelemesi