Language/Japanese/Grammar/Introduction-to-Japanese-Sentence-Structure/az
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Yapon dilinin öyrənilməsi, dilin strukturu və qrammatikası ilə tanış olmaqla başlayır. Bu dərs, Yapon dilinin cümlə quruluşuna dair əsas anlayışları təqdim edəcək. Yapon dilində cümlələrin necə qurulduğunu başa düşmək, dilin nitqində müvəffəqiyyətli olmaq üçün vacibdir. Bu dərs, Yapon cümlələrinin sadə və kompleks strukturlarını, eləcə də cümlə elementlərinin yerini anlamağa kömək edəcəkdir.
Yapon Cümlələrinin Ümumi Quruluşu[edit | edit source]
Yapon dilində cümlələrin əsas quruluşu SOV (Subyekt-Obyekt-Fiil) formatındadır. Bu, cümlələrin necə formalaşdığını başa düşmək üçün çox vacibdir. Aşağıda Yapon cümlələrinin əsas komponentləri haqqında danışacağıq.
Subyekt (S)[edit | edit source]
Subyekt, cümlədə bir şeyi və ya birisini ifadə edən hissədir. Cümlənin kim tərəfindən, ya da nə tərəfindən həyata keçirildiyini göstərir.
Obyekt (O)[edit | edit source]
Obyekt, cümlədə subyektin fəaliyyətinin yönəldiyi hissədir. Obyekt, adətən, fiildən əvvəl gəlir.
Fiil (V)[edit | edit source]
Fiil, cümlənin hərəkətini ifadə edən hissədir. Yapon dilində fiil cümlənin sonunda yer alır, bu da SOV strukturu yaradır.
Məsələn[edit | edit source]
Aşağıda Yapon cümlələrinin SOV strukturunu əks etdirən bir neçə misal verilmişdir:
| Yaponca | Tələffüz | Şimali Azərbaycan Tərcüməsi |
|---|---|---|
| 私はリンゴを食べます | Watashi wa ringo o tabemasu | Mən alma yeyirəm |
| 彼は本を読みます | Kare wa hon o yomimasu | O, kitab oxuyur |
| 彼女は映画を見ます | Kanojo wa eiga o mimasu | O, filmə baxır |
| 私たちは日本語を勉強します | Watashitachi wa nihongo o benkyou shimasu | Biz Yapon dilini öyrənirik |
| あなたは水を飲みます | Anata wa mizu o nomimasu | Sən su içirsən |
Cümlə Quruluşunun Əhəmiyyəti[edit | edit source]
Yapon cümlələrinin düzgün quruluşunu bilmək, dilin digər aspektlərini də anlamağa kömək edir. Bu, eyni zamanda, müzakirələrdə və yazılı ifadələrdə daha aydın olmağı təmin edir.
Cümlə Tipləri[edit | edit source]
Yapon dilində müxtəlif cümlə tipləri vardır. Bunlar arasında təsdiq cümlələri, sual cümlələri və inkar cümlələri bulunmaktadır.
Təsdiq Cümlələri[edit | edit source]
Təsdiq cümlələri, bir faktı və ya vəziyyəti ifadə edir. Məsələn:
| Yaponca | Tələffüz | Şimali Azərbaycan Tərcüməsi |
|---|---|---|
| 私は学生です | Watashi wa gakusei desu | Mən tələbəyəm |
| 彼は医者です | Kare wa isha desu | O, həkimdir |
Sual Cümlələri[edit | edit source]
Sual cümlələri, bir suala cavab tapmaq üçün istifadə olunur. Yapon dilində sual cümlələri, adətən, cümlənin sonunda "ka" partikülünün əlavə edilməsi ilə formalaşır. Məsələn:
| Yaponca | Tələffüz | Şimali Azərbaycan Tərcüməsi |
|---|---|---|
| あなたは学生ですか？ | Anata wa gakusei desu ka? | Sən tələbəsənmi? |
| 彼は医者ですか？ | Kare wa isha desu ka? | O, həkimdir? |
İnkar Cümlələri[edit | edit source]
İnkar cümlələri, bir şeyi inkar etmək üçün istifadə olunur. Yapon dilində inkar cümlələri, "ja nai" ifadəsi ilə formalaşır. Məsələn:
| Yaponca | Tələffüz | Şimali Azərbaycan Tərcüməsi |
|---|---|---|
| 私は学生じゃないです | Watashi wa gakusei ja nai desu | Mən tələbə deyiləm |
| 彼は医者じゃないです | Kare wa isha ja nai desu | O, həkim deyil |
Cümlə Elementləri[edit | edit source]
Yapon cümlələrinin quruluşunda bəzi əlavə elementlər də vardır. Bunlar arasında partikllər, zaman ifadələri və sıfatlar sayılır.
Partikllər[edit | edit source]
Partikllər, cümlə içində sözlərin və ifadələrin funksiyalarını müəyyən etmək üçün istifadə olunan kiçik sözlərdir. Məsələn, "wa", "o", "ni" kimi partikllər cümlə quruluşunda mühüm rol oynayır.
Zaman İfadələri[edit | edit source]
Zaman ifadələri, cümlələrin nə vaxt baş verdiyini göstərir. Yapon dilində zaman ifadələri, adətən, cümlənin başlanğıcında yer alır.
Sıfatlar[edit | edit source]
Sıfatlar, isimləri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Yapon dilində sıfatlar, adətən, isimdən əvvəl gəlir.
Məşq 1: Cümlə Quruluşunu Anlama[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri Yapon dilinə çevirin:
1. Mən kitab oxuyuram.
2. O, filmə baxır.
3. Siz su içirsiniz.
= Həllər[edit | edit source]
1. 私は本を読みます (Watashi wa hon o yomimasu)
2. 彼は映画を見ます (Kare wa eiga o mimasu)
3. あなたは水を飲みます (Anata wa mizu o nomimasu)
Məşq 2: Cümlə Tipləri[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri təsdiq, sual və inkar cümlələrinə çevirin:
1. Mən müəlliməm.
2. O, həkimdir.
3. Biz tələbəyik.
= Həllər[edit | edit source]
1. Təsdiq: 私は先生です (Watashi wa sensei desu)
Suall: 私は先生ですか？ (Watashi wa sensei desu ka?)
İnkar: 私は先生じゃないです (Watashi wa sensei ja nai desu)
2. Təsdiq: 彼は医者です (Kare wa isha desu)
Suall: 彼は医者ですか？ (Kare wa isha desu ka?)
İnkar: 彼は医者じゃないです (Kare wa isha ja nai desu)
3. Təsdiq: 私たちは学生です (Watashitachi wa gakusei desu)
Suall: 私たちは学生ですか？ (Watashitachi wa gakusei desu ka?)
İnkar: 私たちは学生じゃないです (Watashitachi wa gakusei ja nai desu)
Məşq 3: Partikllərin İstifadəsi[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki boşluqları uyğun partikllərlə doldurun:
1. 私___友達がいます (Watashi ___ tomodachi ga imasu)
2. 彼___学校に行きます (Kare ___ gakkou ni ikimasu)
= Həllər[edit | edit source]
1. 私は友達がいます (Watashi wa tomodachi ga imasu)
2. 彼は学校に行きます (Kare wa gakkou ni ikimasu)
Nəticə[edit | edit source]
Yapon dilində cümlə quruluşunu başa düşmək, dilin öyrənilməsi üçün vacibdir. Bu dərs ərzində siz Yapon cümlələrinin əsas komponentləri, cümlə tipləri və partikllərin istifadəsi ilə tanış oldunuz. Gələcək dərslərdə daha mürəkkəb cümlə strukturlarını öyrənəcəksiniz. Unutmayın ki, müntəzəm praktika, dil öyrənmə prosesinin ayrılmaz hissəsidir.
Other lessons[edit | edit source]