Language/Turkish/Grammar/Conditional-Sentences/az

Türkçe → Dil Bilgisi → 0'dan A1'e Kurs → Koşul Cümleleri

Giriş

Merhaba sevgili öğrenciler! Bugün Türkçe dil bilgisi dersimizde koşul cümleleri konusunu ele alacağız. Koşul cümleleri, bir durumun gerçekleşmesi için gerekli şartları ifade eder. Bu cümleler, günlük hayatta sıkça kullanılır ve Türkçe'yi daha akıcı bir şekilde konuşabilmeniz için oldukça önemlidir.

Bu derste, koşul cümlelerinin nasıl oluşturulacağını ve kullanılacağını öğreneceksiniz. Ayrıca, örnekler ve alıştırmalar ile konuya dair pratik yapma fırsatınız olacak.

Dersin yapısı aşağıdaki gibidir:

Koşul Cümlelerinin Yapısı

Koşul cümleleri genellikle "eğer" bağlacı ile başlar. Türkçede iki ana tür koşul cümlesi bulunmaktadır: gerçek koşul cümleleri ve hayali koşul cümleleri.

• Gerçek Koşul Cümleleri: Gerçekleşmesi muhtemel durumları ifade eder.

• Hayali Koşul Cümleleri: Gerçekleşmeyecek veya gerçekleşmesi düşük ihtimal olan durumları ifade eder.

Aşağıda koşul cümlelerinin yapısını inceleyeceğiz:

Gerçek Koşul Cümleleri

Gerçek koşul cümleleri "eğer" ile başlar ve genellikle geniş zaman kullanılır.

Türkçe	Telaffuz	Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Eğer yağmur yağarsa, pikniğe gitmeyiz.	Eˈɾ eˈɾ jaˈmuɾ jaˈaɾsa, piˈkniːɡe ɡitˈmejiz.	Əgər yağmur yağarsa, pikniyə getməyəcəyik.
Eğer çok çalışırsan, sınavı geçersin.	Eˈɾ eˈɾ tʃoˈk tʃaˈlɯʃɯɾsan, sɯˈnavi ˈɡeˈtʃeɾsin.	Əgər çox çalışsan, imtahandan keçəcəksən.
Eğer erken kalkarsan, kahvaltı yaparsın.	Eˈɾ eˈɾ eˈɾkɛŋ kaɫˈkaɾsan, kaˈhvaltɯ jaˈpaɾsɯn.	Əgər tez qalxarsan, səhər yeməyi edərsən.
Eğer kitap okursan, bilgi sahibi olursun.	Eˈɾ eˈɾ kiˈtap oˈkuɾsan, bilˈɡi saˈhiːbɪ oˈluɾsun.	Əgər kitab oxuyarsan, bilik sahibi olarsan.
Eğer hava güzel olursa, denize gireceğiz.	Eˈɾ eˈɾ haˈva ɡuˈzel oˈluɾsa, deˈnize ɡiˈɾeˈdʒɛɪz.	Əgər hava gözəl olarsa, dənizə girəcəyik.

Hayali Koşul Cümleleri

Hayali koşul cümleleri genellikle "eğer" ile başlar ama geçmiş zaman kullanılır.

Türkçe	Telaffuz	Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Eğer zengin olsaydım, seyahate giderdim.	Eˈɾ eˈɾ zɛŋˈɡin oˈlsaɯdɯm, seˈjaːhaˈte ɡiˈdeɾdɯm.	Əgər zəngin olsaydım, səyahətə gedərdim.
Eğer zamanım olsaydı, daha çok kitap okurdum.	Eˈɾ eˈɾ zaˈmanɯm oˈlsaɯdɯ, daˈha tʃoˈk kiˈtap oˈkuɾdɯm.	Əgər vaxtım olsaydı, daha çox kitab oxuyardım.
Eğer burada olsaydın, birlikte eğlenirdik.	Eˈɾ eˈɾ buˈɾada oˈlsaɯdɯn, biˈɾlikte eˈɡlæːniɾdɪk.	Əgər burada olsaydın, bir yerdə əylənərdik.
Eğer evde olsaydım, film izlerdim.	Eˈɾ eˈɾ evˈde oˈlsaɯdɯm, fiˈlm izˈleɾdɯm.	Əgər evdə olsaydım, film izləyərdim.
Eğer daha çok çalışsaydım, daha iyi olurdu.	Eˈɾ eˈɾ daˈha tʃoˈk tʃaˈlɯsˈsaɯdɯm, daˈha iˈi oˈluɾdu.	Əgər daha çox çalışsaydım, daha yaxşı olardı.

Koşul Cümleleri ile İlgili Önemli Noktalar

• Koşul cümlelerinde "eğer" bağlacının kullanımı yaygındır.

• Gerçek koşul cümleleri için geniş zaman, hayali koşul cümleleri için geçmiş zaman kullanılır.

• Koşul cümleleri, duruma bağlı olarak olumlu veya olumsuz olabilir.

Uygulama ve Alıştırmalar

Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım. Aşağıdaki cümlelerde "eğer" bağlacını ve uygun zamanı kullanarak koşul cümleleri oluşturun.

1. (hava sıcak) → (plaja gideceğiz)

2. (ödev yapmazsan) → (notun düşük olur)

3. (zamanım olursa) → (sinemaya gideceğim)

4. (para kazanırsan) → (yeni bir telefon alırsın)

5. (yemek yapmayı öğrenirsen) → (herkese yemek yaparsın)

Çözümler

1. Eğer hava sıcak olursa, plaja gideceğiz.

2. Eğer ödev yapmazsan, notun düşük olur.

3. Eğer zamanım olursa, sinemaya gideceğim.

4. Eğer para kazanırsan, yeni bir telefon alırsın.

5. Eğer yemek yapmayı öğrenirsen, herkese yemek yaparsın.

Ekstra Alıştırmalar

Aşağıdaki cümlelerde boşlukları doldurun:

1. Eğer (yağmur) __________, dışarı çıkmayız.

2. Eğer (güzel) __________, pikniğe gidebiliriz.

3. Eğer (zengin) __________, seyahat ederdim.

4. Eğer (erken) __________, kahvaltı yaparız.

5. Eğer (ödev) __________, öğretmen memnun olur.

Çözümler

1. Eğer yağmur yağarsa, dışarı çıkmayız.

2. Eğer hava güzel olursa, pikniğe gidebiliriz.

3. Eğer zengin olsaydım, seyahat ederdim.

4. Eğer erken kalkarsan, kahvaltı yaparız.

5. Eğer ödevini yaparsan, öğretmen memnun olur.

Sonuç

Bugün koşul cümleleri hakkında önemli bilgiler edindik. Gerçek ve hayali koşul cümlelerini ayırt etmeyi öğrendik. Bu bilgileri günlük konuşmalarımızda kullanarak Türkçe'mizi geliştirebiliriz. Unutmayın, her zaman pratik yaparak öğrenmek en etkili yoldur!

Türk Dili - 0'dan A1'e Kadar Kursu - İçindekiler

• Kurs Sunumu

  ---

Türk Alfabesi

• Sesli Harfler ve Sessiz Harfler
• Telaffuz

  ---

Temel Dil Bilgisi

• İsimler
• Fiiller
• Sıfatlar
• Zamirler

  ---

Karmaşık Dil Bilgisi

• Durumlar
• Ortaklar
• Koşul Cümleleri

  ---

Günlük İfadeler

• Selamlama
• Yön Sorma
• Yiyecek ve İçecek
• Alışveriş

  ---

Sayılar ve Saat

• Kardinal Sayılar
• Sıra Sayıları
• Saat

  ---

Türk Kültürü

• Tarih ve Coğrafya
• Gelenekler ve Adetler
• Mutfak
• Sanat ve Festivaller

  ---

Günlük Hayat

• Konut
• Aile ve İlişkiler
• Din
• Ulaşım ve Seyahat

Other lessons

• Verbs
• Pronouns
• Pronunciation
• 0-dan A1 səviyyəsinə qədər → Qramatika → İstifadə edilən isim növləri
• 0 to A1 Course
• Participles
• 0 to A1 Course → Grammar → Adjectives
• 0 səviyyədən A1 kursuna → Qrammatika → Səsli və səssiz üns və əlifba haqqında
• 0 to A1 Course → Grammar → Cases