Language/Turkish/Grammar/Conditional-Sentences/az
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Şərti cümlələr
Şərti cümlələr, bir hadisənin baş verməsi üzrə bir şərtin yerinə yetirilməsinə bağlıdır. Məsələn, "Əgər hava çox soyuq olsa, mən evdə qalacağam." Burada "hava çox soyuq olsa" şərt, "mən evdə qalacağam" isə başqa bir şərtin yerinə yetiriləcək fəaliyyət göstərir.
Şərti cümlələr təxminən üç hissəyə bölünür: şərt hissəsi, aparan hissə və nəticə hissəsi. Bu hissələr Türkcədə "əgər" şərt sözü ilə başlayan şərtlərlə ifadə olunur.
Şərt hissəsi
Şərt hissəsi şərtlərdə əsas rol oynayır. Şərt hissəsi "əgər" sözü ilə başlayır və bir şərti ifadə edir.
Məsələn:
| Türkcə | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| Əgər sabah yağış yağarsa | [eɣæɾ sɑbɑh jɑʁɯʃ jɑɣɑɾsɑ] | Səhər yağış yağarsa |
| Əgər mən tələbə olmasam | [eɣæɾ mæn tæləbæ olmɑsɑm] | Mən tələbə olmasam |
| Əgər çox işim yoxdursa | [eɣæɾ tʃox iʃim joxduɾsɑ] | Çox işim yoxdursa |
Aparan hissə
Aparan hissə, başqa bir şərtin yerinə yetiriləcək fəaliyyəti ifadə edir. Bu hissə də "əgər" sözündən sonra gəlir və "sən" kimi şəxslərə vurğu edir.
Məsələn:
| Türkcə | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| Əgər sabah yağış yağarsa, sən şəhərdən çıxma | [eɣæɾ sɑbɑh jɑʁɯʃ jɑɣɑɾsɑ, sen ʃæhæɾdæn tʃixmɑ] | Səhər yağış yağarsa, şəhərdən çıxma |
| Əgər mən tələbə olmasam, sən də olmamalısın | [eɣæɾ mæn tæləbə olmɑsɑm, sen də olmɑmɑlɯsɯn] | Mən tələbə olmasam, sən də olmamalısın |
| Əgər çox işim yoxdursa, sən də mənimlə gedə bilərsən | [eɣæɾ tʃox iʃim joxduɾsɑ, sen də mænimlæ gædæ bilærsæn] | Çox işim yoxdursa, sən də mənimlə gedə bilərsən |
Nəticə hissəsi
Nəticə hissəsi, şərtlərin yerinə yetirilməsi halında baş verəcək nəticəni ifadə edir. Bu hissə "əgər" sözündən sonra gəlir və "o" kimi bir şeyi vurğulayır.
Məsələn:
| Türkcə | Telaffuz | Azərbaycanca |
|---|---|---|
| Əgər sabah yağış yağarsa, sən şəhərdən çıxma, o zaman isləyə bilərsən | [eɣæɾ sɑbɑh jɑʁɯʃ jɑɣɑɾsɑ, sen ʃæhæɾdæn tʃixmɑ, o zæmæn isləjæ bilærsæn] | Səhər yağış yağarsa, şəhərdən çıxma, o zaman isləyə bilərsən |
| Əgər mən tələbə olmasam, sən də olmamalısın, o zaman bizimlə birgə gedə bilərik | [eɣæɾ mæn tæləbə olmɑsɑm, sen də olmɑmɑlɯsɯn, o zæmæn bizimlə birgə gædæ bilærik] | Mən tələbə olmasam, sən də olmamalısın, o zaman bizimlə birgə gedə bilərik |
| Əgər çox işim yoxdursa, sən də mənimlə gedə bilərsən, o zaman yemək yeyə bilərik | [eɣæɾ tʃox iʃim joxduɾsɑ, sen də mænimlæ gædæ bilærsæn, o zæmæn jemæk jæjæ bilærik] | Çox işim yoxdursa, sən də mənimlə gedə bilərsən, o zaman yemək yeyə bilərik |
Qrammatik qaydaları
Şərti cümlələr qrammatik olaraq qaydaları ehtiva edir:
- Şərtlər "əgər" sözü ilə başlayır.
- Aparan hissə "sən" kimi bir şəxsə vurğu edir.
- Nəticə hissəsi "o" kimi bir şeyi vurğulayır.
- Şərt, aparan və nəticə hissələri arasında vergül qoyulmalıdır.
Məsələlər
Hər hansı bir dilin öyrənilməsi məsələlərlə birləşir. Şərti cümlələr öyrənildikdən sonra tələbələr müxtəlif məsələlərlə üzləşə bilərlər. Burada bir neçə məsələni təqdim edirik:
Məsələ 1
Aşağıdakı şərti cümləni tərcümə edin: "Əgər sən dərslərinə çalışarsan, səni sınavda uğurlu nəticə gözləyir."
Cavab: "Əgər sen dərslərinə çalışarsan, sınavda uğurlu nəticə gözləyirik."
Məsələ 2
Aşağıdakı şərti cümləni tərcümə edin: "Əgər hava çox soyuq olsa, mən evdə qalacağam."
Cavab: "Əgər hava çox soyuq olsa, mən evdə qalacağam."
Əlavə məlumatlar
Şərti cümlələr Türkcədə vacib bir qrammatik hissəsidir və hər dil öyrənilərkən öyrənilməlidir. Şərtlər, aparan hissələr və nəticə hissələri arasında qrammatik qaydaları bilmək vacibdir. Bu, tələbələrin daha doğru və mənasına uyğun şərti cümlələr yazmağı bacarmalarına kömək edəcəkdir.
Other lessons
- Verbs
- Pronouns
- Pronunciation
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər → Qramatika → İstifadə edilən isim növləri
- 0 to A1 Course
- Participles
- 0 to A1 Course → Grammar → Adjectives
- 0 səviyyədən A1 kursuna → Qrammatika → Səsli və səssiz üns və əlifba haqqında
- 0 to A1 Course → Grammar → Cases