Language/Hebrew/Grammar/Review-of-Adjectives/az





































Giriş
İvrit dilində sifətlərin rolu və əhəmiyyəti böyükdür. Sifətlər, isimləri təsvir edən, onlara xüsusiyyətlər əlavə edən sözlərdir. Bu dərsdə biz sifətlərin cins və sayla uyğunluğunu nəzərdən keçirəcəyik. Sifətlərin düzgün istifadəsi, cümlələrin daha ifadəli və anlaşılan olmasına kömək edir. İvritdə sifətlərin cinsə (kişi, qadın) və saya (tək, cəm) uyğunluğu, dilin qrammatik qaydalarının əsasını təşkil edir. Bu dərs, sifətlərin istifadəsini öyrənmək və tətbiq etmək üçün sizə lazımlı biliklər təqdim edəcəkdir.
Sifətlərin Tərifi
Sifətlər, isimlərin (şəxs, yer, şey) xüsusiyyətlərini ifadə edən sözlərdir. Onlar isimləri daha təsirli və ətraflı təsvir etməyə imkan verir. Məsələn, "gözəl", "böyük", "kiçik" və "sarı" kimi sözlər sifətlərdir. İvritdə sifətlərin cins və sayla uyğunluğu çox vacibdir, çünki bu, cümlələrin mənasını dəyişə bilər.
Sifətlərin Cins və Sayla Uyğunluğu
İvritdə sifətlərin istifadəsi üçün iki əsas qayda var:
1. Sifət, isimlə eyni cinsdə olmalıdır.
2. Sifət, isimlə eyni sayda olmalıdır.
Bu iki qayda, cümlənin düzgün və anlaşılan olmasına kömək edir. İvritdə cinslər kişi (זכר - zakhar) və qadın (נקבה - nekevah) formasında olur. Həmçinin, say tək (יחיד - yachid) və cəm (רבים - rabim) formalarında olur.
Sifətlərin Cins və Sayda Uyğunluğunu Nümunələr ilə Göstərmək
Aşağıda sifətlərin kişi və qadın cinslərində, tək və cəm sayında uyğunluğunu göstərən nümunələr verilmişdir:
İvrit | Tələffüz | Şimal Azərbaycanlıca |
---|---|---|
גָּדוֹל | gadol | böyük |
גְּדוֹלָה | gedolah | böyük (qadın) |
גְּדוֹלִים | gedolim | böyük (cəm, kişi) |
גְּדוֹלוֹת | gedolot | böyük (cəm, qadın) |
קָטָן | katan | kiçik |
קְטָנָה | k'tanah | kiçik (qadın) |
קְטָנִים | k'tanim | kiçik (cəm, kişi) |
קְטָנוֹת | k'tanot | kiçik (cəm, qadın) |
יָפֶה | yafe | gözəl |
יָפָה | yafah | gözəl (qadın) |
יָפִים | yafim | gözəl (cəm, kişi) |
יָפוֹת | yafot | gözəl (cəm, qadın) |
Sifətlərin İstifadəsi
Sifətlərin istifadəsi cümlələrimizin daha ifadəli olmasına kömək edir. Sifətləri cümlələrdə düzgün yerləşdirmək, onların mənasını tamamlamaq üçün vacibdir. Məsələn, "Mən gözəl bir kitab oxuyuram" cümləsində "gözəl" sifəti kitabı təsvir edir. Eyni zamanda, "Mən gözəl kitablar oxuyuram" cümləsində "gözəl" sifəti kitabların cəm formasını təsvir edir.
Məşqlər
Bu dərsdə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün aşağıdakı məşqləri yerinə yetirin. Hər bir məşqdə siz sifətləri düzgün cins və sayda istifadə etməyə çalışmalısınız.
Məşq 1: Sifətlərin Düzgün Formasını Tapın
Aşağıdakı isimlər üçün uyğun sifət formalarını seçin:
1. (גדול) ________ (böyük) - (קָטָן - kiçik)
2. (יפה) ________ (gözəl) - (מכוער - çirkin)
3. (חכם) ________ (ağıllı) - (טיפש - axmaq)
Cavablar:
1. Gadol (גדול) - Katan (קטן)
2. Yafe (יפה) - Mechoar (מכוער)
3. Chacham (חכם) - Tipesh (טיפש)
Məşq 2: Cümlə Yaradın
Aşağıdakı sifətləri istifadə edərək cümlələr yaradın:
- (יפה) - gözəl
- (גדול) - böyük
- (קטן) - kiçik
Cavablar:
1. Mənim gözəl bir dostum var. (יש לי חבר יפה)
2. Bu, böyük bir evdir. (זה בית גדול)
3. O, kiçik bir pişikdir. (זה חתול קטן)
Məşq 3: Cins və Say Uyğunluğunu Tapın
Aşağıdakı cümlələrdəki sifətlərin cins və sayını uyğunlaşdırın:
1. (ילדים) - (גדול) ________ (böyük)
2. (ילדה) - (קטן) ________ (kiçik)
Cavablar:
1. ילידים גדולים (Yeladim gedolim) - Böyük uşaqlar
2. ילדה קטנה (Yalda k'tanah) - Kiçik qız
Məşq 4: Sifətləri Düzgün Yerə Qoyun
Aşağıdakı cümlələrdə sifətləri düzgün yerə qoyun:
1. (ילדה) - ________ (יפה)
2. (ספרים) - ________ (גדולים)
Cavablar:
1. ילדה יפה (Yalda yafe) - Gözəl qız
2. ספרים גדולים (Sfarim gedolim) - Böyük kitablar
Məşq 5: Cümlələri Düzgünləşdirin
Aşağıdakı cümlələrdəki səhvləri düzəldin:
1. (אני) - (ספר) - (קטנה)
2. (הילדים) - (חכמים) - (אף)
Cavablar:
1. אני קורא ספר קטן (Ani kore sefer katan) - Mən kiçik kitab oxuyuram.
2. הילדים חכמים אף (Ha'yeladim chachamim) - Uşaqlar ağıllıdır.
Nəticə
Bu dərsdə biz sifətlərin cins və sayla uyğunluğunu öyrəndik. Sifətlər, İvrit dilində cümlələrin mənasını, təsvirini və ifadəliliyini artırmaq üçün əhəmiyyətlidir. Düzgün sifət istifadəsi, dilin qrammatik qaydalarına uyğun olmaqla yanaşı, ünsiyyətin daha effektiv olmasına kömək edir. Gələcək dərslərdə siz daha çox qrammatika qaydaları ilə tanış olacaqsınız.