Language/Turkish/Vocabulary/Ordinal-Numbers/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Кіріспе
Түрік тілінде реттік сандар (ordinal numbers) өте маңызды рөл атқарады. Олар бізге нәрселердің, адамдардың немесе оқиғалардың тәртібін анықтауға көмектеседі. Мысалы, "бірінші", "екінші", "үшінші" деген сияқты сөздер бізге тәртіпті көрсетеді. Реттік сандарды білу арқылы сіз күнделікті өмірде, оқу процессінде және әлеуметтік қарым-қатынастарда өте жеңілдікпен сөйлесе аласыз. Бүгін біз реттік сандардың құрылымын, қолданылуын және мысалдарын қарастырамыз.
Реттік сандардың құрылымы
Реттік сандар түрік тілінде қалай құрылатынын түсіну үшін, алдымен оларды қалай жасау керектігін қарастырайық. Түрік тілінде реттік сандарды құру үшін, негізінде есептік сандарды пайдаланып, оларға арнайы жалғаулар қосамыз.
Реттік сандардың мысалдары
Реттік сандардың қолданылуын түсіну үшін, біз төмендегі таблицаны қарастырамыз:
| Түрік | Дыбысталу | Қазақша |
|---|---|---|
| birinci | [biˈɾindʒi] | бірінші |
| ikinci | [iˈkindi] | екінші |
| üçüncü | [yˈtʃyndʒi] | үшінші |
| dördüncü | [dœɾˈdynʒi] | төртінші |
| beşinci | [beˈʃindʒi] | бесінші |
| altıncı | [alˈtɯndʒi] | алтыншы |
| yedinci | [jeˈdinʤi] | жетінші |
| sekizinci | [seˈkizinʤi] | сегізінші |
| dokuzuncu | [doˈkuːzunʤu] | тоғызыншы |
| onuncu | [oˈnunʤu] | оныншы |
Сіздерге реттік сандардың қалай құрылатынын көрсеткен таблица, оларды есте сақтау мен қолдануға көмек береді.
Реттік сандардың қолданылуы
Реттік сандарды қолдану өте қарапайым. Мысалы, сіз "Мен бірінші болып келдім" деп айтсаңыз, бұл сіздің бірінші екеніңізді білдіреді. Негізінде, реттік сандарды келесі жағдайларда қолдануға болады:
- Тәртіп көрсету: "Бұл менің алғашқы кітабым."
- Оқиғалар: "Жыл сайын бірінші сәуірде мереке өткіземіз."
- Бағалау: "Екінші орынға ие болдым."
Жаттығулар
Енді біз реттік сандарды қолдануға арналған бірнеше жаттығулар жасап көрейік. Төменде 10 жаттығу мен олардың жауаптарын таба аласыз:
Жаттығу 1
Төмендегі реттік сандарды қазақ тіліне аударыңыз:
1. üçüncü
2. dördüncü
3. beşinci
Жауаптар:
1. үшінші
2. төртінші
3. бесінші
Жаттығу 2
"Мен ... болған үшінші орын" деген сөйлемді толтырыңыз.
Жауап: "Мен үшінші орынға ие болдым."
Жаттығу 3
Төмендегі реттік сандарды түрік тіліне жазыңыз:
1. алтыншы
2. сегізінші
3. оныншы
Жауаптар:
1. altıncı
2. sekizinci
3. onuncu
Жаттығу 4
"Бүгін ... күні" деген сөйлемді толтырыңыз.
Жауап: "Бүгін алтыншы күні."
Жаттығу 5
"Ол ... апта" деп аяқтаңыз.
Жауап: "Ол екінші апта."
Жаттығу 6
"Мен ... сынып" деп аяқтаңыз.
Жауап: "Мен бірінші сынып."
Жаттығу 7
"Сіз ... оқыдыңыз" деген сөйлемді толтырыңыз.
Жауап: "Сіз үшінші оқыдыңыз."
Жаттығу 8
"Менің ... тапсырмам" деп аяқтаңыз.
Жауап: "Менің төртінші тапсырмам."
Жаттығу 9
"Ол ... той" деп аяқтаңыз.
Жауап: "Ол бесінші той."
Жаттығу 10
"Мен ... уақытына келемін" деп аяқтаңыз.
Жауап: "Мен алтыншы уақытына келемін."
Қорытынды
Реттік сандарды түсіну және қолдану түрік тілінің маңызды бөлігі болып табылады. Сіздер бүгін реттік сандардың құрылымын, мысалдарын және қолдану ерекшеліктерін үйрендіңіздер. Осы білімдеріңізді күнделікті өмірде, оқу процессінде және қарым-қатынаста қолдана аласыз. Реттік сандарды еркін түрде қолдану үшін, жаттығуларды тұрақты түрде орындап отыруды ұсынамын. Сәттілік!
Басқа сабақтар
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Сөздік → Сауда жасау
- 0-тен A1-ге дейінгі курстар → Лексика → Тамақ және ішімдіктер
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Сөздік → Уақыт
- 0-А1 Курстары → Сөздік → Кардиналдік Сандар
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Сөз табысы → Жол сұрыпты сұрау
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Сөздік → Танысу