Language/Turkish/Culture/Family-and-Relationships/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Кіріспе
Түрік мәдениетінде отбасы мен қатынастардың маңызы зор. Түрік қоғамы, негізінен, отбасылық байланыстар мен дәстүрлерге негізделген. Отбасы — бұл тек туыстар ғана емес, сонымен қатар достар, көршілер және қоғамның басқа да мүшелерімен тығыз байланыс. Осы сабақта біз түрік отбасының құрылымын, отбасы мүшелеріне қалай дұрыс жүгіну керектігін және түрік мәдениетіндегі отбасылық дәстүрлерді қарастырамыз. Бұл сабақ сізге түрік тілін үйренуде үлкен көмек береді, себебі отбасы — тілдік қарым-қатынасымыздың негізгі бөлігі.
Түрік отбасылары
Түрік отбасылары көбінесе кең, яғни ата-ана, балалар, аталар мен әжелер, тіпті туысқандар да бірге тұрады. Отбасы мүшелері бір-біріне өте жақын, және бір-бірінің өміріне үлкен мән береді. Түрік отбасыларының негізгі ерекшеліктері:
- Ата-ана: Әкелер мен шешелер отбасының басты тұлғалары.
- Балалар: Балалар ата-анасының қамқорлығында болады, оларды тәрбиелеу — ата-ананың үлкен жауапкершілігі.
- Ата-әжелер: Отбасында үлкендерге ерекше құрмет көрсетіледі, олар отбасылық дәстүрлерді сақтайды.
Түрік отбасының мүшелері
Түрік отбасының мүшелеріне жүгінудің түрлері:
| Түрік | Дыбыстау | Қазақ |
|---|---|---|
| Anne | [ˈanːe] | Ана |
| Baba | [ˈbɑːbɑ] | Әке |
| Kız | [kɯz] | Қыз |
| Oğul | [oːɯl] | Ұл |
| Dede | [ˈdeːde] | Ата |
| Nine | [ˈnini] | Әже |
| Amca | [ˈamdʒa] | Нағашы |
| Teyze | [ˈteɪze] | Нағашы |
Отбасы мүшелеріне жүгіну
Отбасы мүшелеріне жүгінгенде, түрік тілінде әртүрлі сөздер мен формациялар пайдаланылады. Мысалы:
- Anne - Ана
- Baba - Әке
- Kız - Қыз
- Oğul - Ұл
Түрік тілінде отбасы мүшелеріне жүгіну кезінде сыпайылық таныту өте маңызды. Мысалы:
- Anneciğim (Анаша) - Ана дегенді жұмсақ және сыпайы түрде айту.
- Babacığım (Әкешім) - Әке дегенді жұмсақ және сыпайы түрде айту.
Түрік отбасылық дәстүрлері
Отбасылық дәстүрлер түрік мәдениетінің маңызды бөлігі болып табылады. Түрік отбасыларында тойлар, туған күндер, және басқа да мерекелер ерекше атап өтіледі. Мысалы:
- Той: Той кезінде отбасы мен достар жиналып, қуанышты сәттерді бөліседі.
- Туған күн: Туған күндер отбасының мүшелері үшін маңызды, олар бір-біріне сыйлықтар береді.
Отбасы мен қатынастардағы дәстүрлер
Түрік отбасыларында араласу мен байланысқа ерекше назар аударылады. Мысалы:
- Сәлемдесу: Отбасы мүшелері бір-бірімен сәлемдескенде, олар «Сәлем, қалайсың?» деп бастайды.
- Көмек көрсету: Отбасы мүшелері бір-біріне көмектесіп, қолдау көрсетеді.
Жаттығулар
Осы сабақта үйренгендерін бекіту үшін келесі жаттығуларды орындаңыз.
Жаттығу 1: Отбасы мүшелерін атау
Төмендегі суретте көрсетілген отбасы мүшелерінің аттарын түрікше жазыңыз.
- Сурет: Ана, Әке, Қыз, Ұл
Жаттығу 2: Сауалдар қою
Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:
1. Сіздердің отбасыларыңызда кімдер бар?
2. Сіздер отбасы мүшелерімен қалай араласасыздар?
Жаттығу 3: Сәлемдесу
Түрік тілінде отбасы мүшелеріне сәлемдесу үлгілерін жазыңыз.
- Мысалы: «Anneciğim, nasılsın?» (Анашым, қалайсың?)
Жаттығу 4: Дәстүрлер туралы жазу
Отбасыңыздағы дәстүрлер туралы қысқаша 5 сөйлем жазыңыз.
Жаттығу 5: Сөздік жаттау
Төмендегі сөздерді жаттаңыз:
- Anne
- Baba
- Kız
- Oğul
- Dede
- Nine
Жаттығу 6: Сұхбат құру
Жерлестеріңізбен түрік отбасының құрамы туралы сұхбат құрыңыз.
Жаттығу 7: Сурет салу
Отбасы мүшелерінің суретін салыңыз және олардың аттарын жазыңыз.
Жаттығу 8: Сөйлемдер құрастыру
Төмендегі сөздерді пайдаланып, сөйлемдер құрастырыңыз:
- «Менің анам өте мейірімді.»
- «Менің әкем жұмыста.»
Жаттығу 9: Сұрақтар қою
Отбасы мүшелеріне арналған сұрақтар құрастырыңыз. Мысалы:
- «Сенің аталарың кім?»
Жаттығу 10: Сөздерді сәйкестендіру
Төмендегі сөздерді сәйкес элементтермен сәйкестендіріңіз:
- Anne - Әке
- Baba - Ана
- Kız - Ұл
- Oğul - Қыз
Қорытынды
Түрік мәдениетінде отбасы мен қатынастардың орны ерекше. Отбасы мүшелеріне дұрыс жүгіну, дәстүрлер мен әдет-ғұрыптарды сақтау — тіл үйренушілер үшін өте маңызды. Бұл сабақта біз отбасы мүшелерінің атауларын, оларға жүгіну тәсілдерін және отбасылық дәстүрлерді қарастырып, түрік тілінде қарым-қатынас жасау дағдыларымызды дамыттық. Осы білімдеріңізді практикада қолдану арқылы түрік тілін меңгеру жолында үлкен қадам жасайсыз.
Басқа сабақтар
- 0-дан A1-ге дейінгі курстар → Мәдениет → Дін
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Кұқық → Қонақ үйлері
- → 0-ден A1-ге дейінгі Курстар → Әдет-тәсілдер мен Зерттеулер
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Мәдениет → Тарих және География
- Курс от 0 до A1 → Культура → Транспорт и путешествия
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Көркемдіктер → Ән-санаттар мен кездестірілер
- 0-А1 Курстары → Мәдениет → Тағамдар