Language/Moroccan-arabic/Grammar/Adjective-Agreement/kk

Марокко араб тілі → Грамматика → 0-ден A1 деңгейіне дейінгі курс → Сын есімдердің келісімі

Сәлем, құрметті студенттер! Бүгін біз сіздермен маңызды тақырып - Сын есімдердің келісімі туралы сөйлесеміз. Сын есімдер - бұл заттың, адамның, немесе жағдайдың сипаттамасын беретін сөздер. Марокко араб тілінде бұл сөздердің зат есімдермен келісімі өте маңызды, себебі ол тілдің құрылымын дұрыс түсінуге көмектеседі.

Бұл сабақта біз сын есімдер мен зат есімдердің арасында қалай келісім болатынын үйренеміз. Сын есімдер зат есімдердің жынысына, санына және жағдайына байланысты өзгереді. Бүгінгі сабақтың құрылымы төмендегідей:

Сын есімдердің келісімі дегеніміз не?

Сын есімдердің келісімі - бұл зат есім мен сын есімнің арасындағы байланыс. Марокко араб тілінде зат есімдердің жынысы (еркек немесе әйел) мен саны (жекеше немесе көпше) сын есімдерге әсер етеді. Мысалы, егер зат есімі еркек жынысына жатса, онда оған сәйкес сын есімі де еркек жынысында болуы керек.

Сын есімдердің жынысы бойынша келісімі

Сын есімдер зат есімдермен жынысына қарай келісім жасайды. Мысалы:

Марокко араб тілі	Дыбысталуы	Қазақша
جَميل	dʒaˈmiːl	әдемі (еркек)
جَميلة	dʒaˈmiːla	әдемі (әйел)

Келесі мысал:

• Зат есім: الولد (әл-улад - баласы)

• Сын есім: جَميل (dʒaˈmiːl - әдемі)

• Нәтиже: الولد جَميل (әл-улад джаˈмиːл - бала әдемі)

Сын есімдердің саны бойынша келісімі

Сын есімдер зат есімдердің санына да байланысты. Егер зат есімі көпше болса, онда сын есімі де көпше болуы керек. Мысал:

Марокко араб тілі	Дыбысталуы	Қазақша
أولاد	ʔuˈlaːd	балалар (көпше)
جَميلون	dʒaˈmiːluːn	әдемі (көпше)

Келесі мысал:

• Зат есім: الأولاد (әл-улад - балалар)

• Сын есім: جَميلون (dʒaˈmiːluːn - әдемі, көпше)

• Нәтиже: الأولاد جَميلون (әл-улад джаˈмиːлуːн - балалар әдемі)

Сын есімдердің жағдайларына байланысты келісімі

Сын есімдер зат есімдердің жағдайына да байланысты келісім жасайды. Мысал:

Марокко араб тілі	Дыбысталуы	Қазақша
كَبير	kaˈbiːr	үлкен (еркек)
كَبيرة	kaˈbiːra	үлкен (әйел)

Келесі мысал:

• Зат есім: البيت (әл-бейт - үй)

• Сын есім: كَبير (kaˈbiːr - үлкен)

• Нәтиже: البيت كَبير (әл-бейт каˈбиːр - үй үлкен)

Мысалдар

Сонымен, біз сын есімдердің келісімі туралы бірнеше мысал қарастырамыз. Төмендегі кестеде 20 мысал берілген:

Марокко араб тілі	Дыбысталуы	Қазақша
الكتاب جَميل	ʔal-kitaːb dʒaˈmiːl	кітап әдемі
السيارة سريعة	ʔas-sayyaːra saˈriːʕa	машина жылдам
الفتاة ذكية	ʔal-fataːʔ zaˈkiːya	қыз ақылды
الأولاد نشيطون	ʔal-ʔuˈlaːd naʃiˈṭuːn	балалар белсенді
الفتاة جميلة	ʔal-fataːʔ dʒaˈmiːla	қыз әдемі
الكلب وفير	ʔal-kalb waˈfiːr	ит мол
القطة لطيفة	ʔal-qiṭṭa laˈṭiːfa	мысық сүйкімді
الشجرة عالية	ʔaʃ-ʃaʤara ʕaːliːa	ағаш биік
الغرفة واسعة	ʔal-ɡhurfa waˈsiːʕa	бөлме кең
الجبال جميلة	ʔal-dʒibaːl dʒaˈmiːla	таулар әдемі
الأصدقاء مخلصون	ʔal-ʔaʕdiːqa muːxliˈṣuːn	достар адал
الزهور ملونة	ʔaz-zuhuur muˈlawnə	гүлдер түрлі-түсті
البحر هادئ	ʔal-baḥr haˈdiʔ	теңіз тыныш
السماء زرقاء	ʔas-samāʔ zarˈqaʔ	аспан көк
الفصول الأربعة رائعة	ʔal-fuːṣuːl al-ʔarbaʕa raːʔiʕa	төрт мезгіл тамаша
الفواكه طازجة	ʔal-fawāki taˈzaʒa	жемістер жаңа
الأطفال سعداء	ʔal-ʔaṭfaːl saʕiˈdaʔ	балалар бақытты
الحديقة جميلة	ʔal-ḥadiːqa dʒaˈmiːla	бақ әдемі
الفيل ضخم	ʔal-fiːl ḍaˈḵm	піл үлкен
القمر جميل	ʔal-qamar dʒaˈmiːl	ай әдемі

Тапсырмалар

Сын есімдердің келісімін практикада қолдану үшін төмендегі тапсырмаларды орындаңыз:

Тапсырма 1

Берілген зат есімдерге сәйкес сын есімдерді жазыңыз:

1. الكلب (ит) - ____________

2. الفتاة (қыз) - ____________

3. السيارة (машина) - ____________

4. الأشجار (ағаштар) - ____________

5. الكتاب (кітап) - ____________

Шешімдер:

1. كَبير (үлкен)

2. جَميلة (әдемі)

3. سَريعة (жылдам)

4. عالية (биік)

5. جَميل (әдемі)

Тапсырма 2

Сын есімдерді зат есімдермен сәйкестендіріңіз:

1. جميلة (әдемі) - ____________

2. سريع (жылдам) - ____________

3. كبير (үлкен) - ____________

4. لطيفة (сүйкімді) - ____________

5. واسع (кең) - ____________

Шешімдер:

1. الفتاة (қыз)

2. السيارة (машина)

3. الكتاب (кітап)

4. القطة (мысық)

5. الغرفة (бөлме)

Тапсырма 3

Сын есімдердің дұрыс формасын жазыңыз:

1. الأولاد ____________ (белсенді)

2. الفتاة ____________ (ақылды)

3. الفصول ____________ (тамаша)

4. الزهور ____________ (түрлі-түсті)

5. الغرفة ____________ (кең)

Шешімдер:

1. نشيطون (белсенді, көпше)

2. ذكية (ақылды, әйел)

3. الأربعة (тамаша, көпше)

4. ملونة (түрлі-түсті, әйел)

5. واسعة (кең, әйел)

Тапсырма 4

Сын есімдерді дұрыс формаларда жазыңыз:

1. القمر ____________ (әдемі)

2. السماء ____________ (көк)

3. الجبال ____________ (әдемі)

4. الأطفال ____________ (бақытты)

5. البحار ____________ (тыныш)

Шешімдер:

1. جميل (еркек)

2. زرقاء (әйел)

3. جميلة (әйел)

4. سعداء (көпше)

5. هادئة (әйел)

Тапсырма 5

Төмендегі сөйлемдерді аяқтаңыз:

1. الفتاة ____________ (ақылды) و ____________ (әдемі).

2. الأسماك ____________ (түс) و ____________ (жылдам).

3. الغرفة ____________ (кең) و ____________ (жарық).

4. الأطفال ____________ (бақытты) و ____________ (белсенді).

5. الزهور ____________ (түсті) و ____________ (сүйкімді).

Шешімдер:

1. ذكية و جميلة (ақылды және әдемі)

2. ملونة و سريعة (түрлі-түсті және жылдам)

3. واسعة و مضيئة (кең және жарық)

4. سعداء و نشيطون (бақытты және белсенді)

5. ملونة و رائعة (түрлі-түсті және тамаша)

Қорытынды

Бүгін біз сын есімдердің келісімі туралы көп нәрсе үйрендік. Енді сіздер зат есімдер мен сын есімдер арасындағы келісімнің маңыздылығын түсінесіздер. Бұл білімдеріңізді практикада қолдану үшін тапсырмаларды орындауды ұмытпаңыздар. Сын есімдер мен зат есімдердің арасындағы байланыс - бұл Марокко араб тілін меңгерудің негізі. Сіздерге сәттілік тілеймін!

Мәтіндіктің құрамы - Маракешті араб тілі - 0-ден А1-ге

• Курстық тақырыбын анықтау

  ---

Таныстыру

• Әліпби мен Жазу
• Тілдің тәлімдері

  ---

Сәлемдесу және тәуекелді сөздер

• Өзіңіз мен басқаларымен танысу
• Бағыттарды сұрау
• Сандар мен есептеу

  ---

Есімдер мен және тағы дағдылар

• Жынысы мен көпшілік
• Демонстративтіктер
• Егізгі тұйықтар

  ---

Тағам мен Аяқтар

• Ресторанда тағамдарды тапсыру
• Тағамды сипаттау
• Ішімдер мен ішім тапсыру

  ---

Етістіктер

• Ағымдағы уақыт шағындығы
• Өткен уақыт шағындығы
• Алдағы уақыт шағындығы

  ---

Үй және Мекенжай

• Өрістер мен мебелдер
• Үй жұмыстары
• Үйді жалғастыру

  ---

Сындар

• Сындырма теңдіктері
• Қарсыластыру және ең үлкен сындырмалар

  ---

Традициялар және Мадақұйындықтар

• Тойлар және мерекелер
• Танысу және этикет

  ---

Пәрмендер

• Бағытты Пәрмендер
• Уақыт Пәрмендері

  ---

Көлік

• Такси алу
• Қоңырау жолы

  ---

Пішімді Көзбелгілер

• Растаулы Пішімді Көзбелгі
• Негативті Пішімді Көзбелгі

  ---

Сауда және торга

• Киім сатып алу
• Сұңғақта
• Таравиха және дережелік

  ---

Тарихи Жерлер және Landmarks

• Медина
• Қасбалар

  ---

Қате реттеп берушілер мен мүшелері

• рудың және кейбір мүшелердің Пайдалы рет}}
• Кездейсоқ Келесі Пайдаланушылар

  ---

Денсаулық және Жарандық

• Ауруханада
• Экстренді дәрежелік және Алғашқы көмек

  ---

Пассивті тілді ғана толтыру

• Пассивті Құрылыстардың толтырылуы
• Пассивтің мамандығы

  ---

Қайғылылық және Азайтушылық

• Музыка және Әуенде
• Спорт және Іс-қимыл

  ---

Таңғы айлар және Мерекелер

• Ейд al-Fitr және Ейд al-Adha
• Рамадан

  ---

Әлеуметтік диалектер

• Дарижа мен Басқа Диалектер
• Тілді пайдалану және Әлеуметтік Контексті

  ---

Ішкі Күйді тілді ғана толтыру

• Дережелік Сөйлем
• Ішкі Сұрақтар

  ---

Ауа және Ауарайық

• Ауа тастау
• Жаңғыру мен Ауарайық

Басқа сабақтар

• 0-ден А1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Қазіргі уақыт
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Ұқсас көрсеткілер
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Мушессіз тұысымдық жүйелер
• 0-А1 курсы → Грамматика → Жыныстар мен көпшіліктер
• 0-А1 курсы → грамматика → Алфавит және жазу
• 0-А1 Курстары → Грамматика → Болашақ жағдайы
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Тілдік
• 0 to A1 Course
• 0-А1 курсы → Грамматика → Өткен уақыт