Language/Bulgarian/Grammar/Perfective-and-Imperfective-Verbs/az
Հայերէն
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Bulgar dilində mükəmməl və qeyri-mükəmməl fellərin fərqini anlamaq, dilin əsasını təşkil edən əsas anlayışlardan biridir. Bu, danışıqda və yazıda düzgün və təsirli ifadə etməyə imkan tanıyır. Bu dərsdə, biz mükəmməl və qeyri-mükəmməl fellərin nə olduğunu, onların istifadə qaydalarını və nümunələrini ətraflı şəkildə öyrənəcəyik. Həmçinin, bu anlayışları daha yaxşı başa düşmək üçün praktiki məşqlər və tapşırıqlar təqdim edəcəyik.
Mükəmməl və Qeyri-Mükəmməl Fellər Nədir?[edit | edit source]
Mükəmməl fellər - başa çatmış, tamamlanmış bir hərəkət və ya vəziyyəti ifadə edir. Məsələn, "oxudum" cümləsində hərəkət tamamlanmışdır.
Qeyri-mükəmməl fellər - davam edən və ya başa çatmamış bir hərəkət və ya vəziyyəti ifadə edir. Məsələn, "oxuyuram" cümləsində hərəkət hələ də davam edir.
Mükəmməl Fellərin İstifadəsi[edit | edit source]
Mükəmməl fellər, tamamlanmış bir hərəkəti təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu fellər, adətən, bir zaman dilimində baş vermiş bir şeyin nəticəsini vurğulayır. Mükəmməl fellər, keçmişdə baş vermiş hadisələri ifadə etmək üçün geniş istifadə olunur.
Qeyri-Mükəmməl Fəllərin İstifadəsi[edit | edit source]
Qeyri-mükəmməl fellər, davam edən, reallaşan və ya başlamaq üzrə olan bir hərəkəti təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu fellər, adətən, bir vəziyyətin və ya hərəkətin davam etdiyini ifadə edir.
Mükəmməl və Qeyri-Mükəmməl Fellər Arasındakı Fərqlər[edit | edit source]
Mükəmməl və qeyri-mükəmməl fellər arasındakı fərqləri başa düşmək üçün aşağıdakı cədvəldən istifadə edə bilərsiniz:
| Fəl | İstifadə | Misal |
|---|---|---|
| Mükəmməl Fəl | Tamamlanmış hərəkət | "Mən kitab oxudum." |
| Qeyri-Mükəmməl Fəl | Davam edən hərəkət | "Mən kitab oxuyuram." |
Mükəmməl Fellərə Nümunələr[edit | edit source]
Aşağıda mükəmməl fellərin nümunələri təqdim olunur:
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| четох | chetoh | oxudum |
| видях | vidyah | gördüm |
| написах | napisah | yazdım |
| купих | kupih | aldım |
| направих | napravih | etdim |
| играх | igrah | oynadım |
| слушах | slushah | dinlədim |
| пях | pyah | oxudum (mahnı) |
| работих | rabotih | işlədim |
| реших | reshih | qərar verdim |
Qeyri-Mükəmməl Fellərə Nümunələr[edit | edit source]
Aşağıda qeyri-mükəmməl fellərin nümunələri təqdim olunur:
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| чета | cheta | oxuyuram |
| виждам | vizhdam | görürəm |
| пиша | pisha | yazıram |
| купувам | kupuvam | alıram |
| правя | pravya | edirəm |
| играя | igraia | oynayıram |
| слушам | slusham | dinləyirəm |
| пея | peyah | oxuyuram (mahnı) |
| работя | rabotya | işləyirəm |
| решавам | reshavm | qərar verirəm |
Mükəmməl və Qeyri-Mükəmməl Fellərin Qruplaşdırılması[edit | edit source]
Bulgar dilində felləri mükəmməl və qeyri-mükəmməl olaraq qruplaşdırmaq, onları daha yaxşı başa düşmək üçün kömək edir. Mükəmməl fellər tamamlanmış bir hərəkəti ifadə edərkən, qeyri-mükəmməl fellər isə davam edən və ya başlamaq üzrə olan bir hərəkəti ifadə edir.
Mükəmməl Fellərin Qaydalı İstifadəsi[edit | edit source]
Mükəmməl fellər, adətən, aşağıdakı hallarda istifadə olunur:
- Tamamlanmış bir hərəkət
- Nəticəsi olan bir hadisə
- Keçmişdə baş vermiş bir fəaliyyət
Qeyri-Mükəmməl Fellərin Qaydalı İstifadəsi[edit | edit source]
Qeyri-mükəmməl fellər, adətən, aşağıdakı hallarda istifadə olunur:
- Davam edən bir hərəkət
- Günlük fəaliyyətlər
- Hərəkətin başlama aşamasında olan vəziyyətlər
Təcrübə Tapşırıqları[edit | edit source]
İndi isə öyrəndiklərimizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq verəcəyik:
Tapşırıq 1[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki felləri mükəmməl və qeyri-mükəmməl olaraq ayırın:
1. Mən kitab oxuyuram.
2. Mən kitab oxudum.
3. O, dərs hazırlayır.
4. O, dərs hazırladı.
Həll:
1. Qeyri-mükəmməl
2. Mükəmməl
3. Qeyri-mükəmməl
4. Mükəmməl
Tapşırıq 2[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri tamamlamaq üçün mükəmməl və qeyri-mükəmməl fellərdən istifadə edin:
1. Mən (yazmaq) __________ mesaj.
2. O (görmək) __________ filmi.
Həll:
1. yazdım (mükəmməl)
2. görürəm (qeyri-mükəmməl)
Tapşırıq 3[edit | edit source]
Mükəmməl fellərdən 5 nümunə yazın:
1. __________
2. __________
3. __________
4. __________
5. __________
Həll:
1. gördüm
2. oxudum
3. yazdım
4. aldım
5. etdim
Tapşırıq 4[edit | edit source]
Qeyri-mükəmməl fellərdən 5 nümunə yazın:
1. __________
2. __________
3. __________
4. __________
5. __________
Həll:
1. görürəm
2. oxuyuram
3. yazıram
4. alıram
5. edirəm
Tapşırıq 5[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri tamamlamaq üçün mükəmməl və qeyri-mükəmməl fellərdən istifadə edin:
1. Mən (gedmək) __________ marketə.
2. O (yemək) __________ şirniyyat.
Həll:
1. getdim (mükəmməl)
2. yeyir (qeyri-mükəmməl)
Tapşırıq 6[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki felləri mükəmməl və qeyri-mükəmməl olaraq ayırın:
1. Mən çay içdim.
2. Mən çay içirəm.
Həll:
1. Mükəmməl
2. Qeyri-mükəmməl
Tapşırıq 7[edit | edit source]
Mükəmməl fellərin formasını yazın:
1. o (görmək) __________
2. o (yazmaq) __________
Həll:
1. gördü (mükəmməl)
2. yazdı (mükəmməl)
Tapşırıq 8[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri düzəldin:
1. Mən kitab oxuyurdum, sonra oxudum.
2. O, yemək yeyir, sonra yedi.
Həll:
1. Mən kitab oxuyurdum, sonra oxudum. (düzgün)
2. O, yemək yeyir, sonra yedi. (düzgün)
Tapşırıq 9[edit | edit source]
Mükəmməl fellərdən ibarət bir cümlə yazın:
1. __________
Həll:
1. Mən dünən film izlədim.
Tapşırıq 10[edit | edit source]
Qeyri-mükəmməl fellərdən ibarət bir cümlə yazın:
1. __________
Həll:
1. Mən bu gün kitab oxuyuram.