Language/German/Grammar/Two-Way-Prepositions/az





































Giriş[edit | edit source]
Alman dilində prepozisiyalar əhəmiyyətli bir yer tutur. Onlar cümlələrdə yer və zaman anlayışlarını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu dərsdə biz iki-yön prepozisiyaları öyrənəcəyik. İki-yön prepozisiyaları, cümlədəki kontekstdən asılı olaraq həm akuzativ, həm də dativ fallarını istifadə edə bilər. Bu dərsi başa düşmək, sizə Alman dilində cümlələr qurarkən daha çox azadlıq və ifadə imkanları verəcəkdir.
Dərsimiz aşağıdakı struktura sahib olacaq:
- İki-yön prepozisiyalar nədir?
- İki-yön prepozisiyaların istifadəsi
- Məsələn, cümlələr
- Tapşırıqlar və tətbiq
İki-Yön Prepozisiyalar Nədir?[edit | edit source]
İki-yön prepozisiyalar, adından da göründüyü kimi, iki fərqli istiqaməti göstərir. Bunlar bir şeyin bir yerə doğru hərəkətini (akuzativ) və ya bir yerdə olmağı (dativ) ifadə edə bilər. Alman dilindəki iki-yön prepozisiyaları aşağıdakılardır:
- an (yanında, üstündə)
- auf (üstündə)
- hinter (arxasında)
- in (içində, içəri)
- neben (yanında)
- über (üstündə, üst tərəfdə)
- unter (altında)
- vor (qarşısında)
- zwischen (arasında)
İki-Yön Prepozisiyaların İstifadəsi[edit | edit source]
Bu prepozisiyaların istifadəsi, kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Məsələn, bir obyektin bir yerə hərəkət etdiyi zaman akuzativ istifadə olunur, amma obyektin bir yerdə olduğu zaman dativ istifadə olunur.
Akuzativ İstifadəsi[edit | edit source]
Akuzativ forması, müəyyən bir istiqamətə doğru hərəkəti göstərir. Məsələn:
- Ich gehe in die Schule. (Mən məktəbə gedirəm.)
- Er legt das Buch auf den Tisch. (O, kitabı stola qoyur.)
Dativ İstifadəsi[edit | edit source]
Dativ forması, bir şeyin yerini göstərir. Məsələn:
- Ich bin in der Schule. (Mən məktəbdəyəm.)
- Das Buch liegt auf dem Tisch. (Kitab stolun üstündədir.)
Məsələn, Cümlələr[edit | edit source]
Aşağıda iki-yön prepozisiyaların istifadəsinə dair nümunələr verilmişdir:
Alman | Tələffüz | Şimal Azərbaycanlıca |
---|---|---|
Ich gehe an die Wand. | İx gehe an di Vand. | Mən divara gedirəm. |
Sie ist auf dem Balkon. | Zi ist auf dem Balkon. | O, balkonun üstündədir. |
Wir sitzen neben dem Fenster. | Vir zitsin neybən dem Fənstər. | Biz pəncərənin yanında otururuq. |
Er kommt in die Stadt. | Er komt in di Ştat. | O, şəhərə gəlir. |
Die Katze schläft unter dem Tisch. | Di Katse şleift unter dem Tiʃ. | Pişik stulun altında yatır. |
Ich stelle das Bild zwischen die Bücher. | İx ştele das Bild bitsvai di Bükər. | Mən şəkli kitabların arasına qoyuram. |
Sie geht hinter das Haus. | Zi geit hinner das Haus. | O, evin arxasına gedir. |
Er steht vor dem Spiegel. | Er şteit vor dem Şpiɡəl. | O, güzgünün qarşısında dayanır. |
Die Lampe hängt über dem Tisch. | Di Lampə hɛŋt über dem Tiʃ. | Lampa stulun üstündə asılıdır. |
Wir fahren in die Berge. | Vir faːrən in di Bɛrɡə. | Biz dağlara gedirik. |
Tapşırıqlar və Tətbiq[edit | edit source]
Aşağıda iki-yön prepozisiyaların istifadəsini praktika etmək üçün bir neçə tapşırıq verilmişdir.
1. Aşağıdakı cümlələri tamamlayın:
- Ich gehe ______ die Schule. (Mən məktəbə gedirəm.)
- Er sitzt ______ dem Stuhl. (O, stulun üstündə oturur.)
2. Aşağıdakı cümlələri doğru fallarla tamamlayın:
- Die Katze schläft ______ dem Sofa. (Pişik divanın üstündə yatır.)
- Das Bild ist ______ der Wand. (Şəkil divarın üstündədir.)
3. Öz cümlələrinizi yazın, hər iki-yön prepozisiyanı istifadə edərək:
- (Prepozisiya) + (məkan) + (fiil) + (obyekt).
4. Aşağıdakı cümlələri akuzativ və dativ formalarına çevirin:
- Ich lege das Buch ______ den Tisch. (Mən kitabı stola qoyuram.)
- Das Buch liegt ______ dem Tisch. (Kitab stolun üstündədir.)
5. Verilmiş prepozisiyaları cümlələrdə istifadə edin:
- an, auf, hinter, in, neben, über, unter, vor, zwischen.
Həllər[edit | edit source]
1.
- Ich gehe in die Schule.
- Er sitzt auf dem Stuhl.
2.
- Die Katze schläft auf dem Sofa.
- Das Bild ist an der Wand.
3. Öz cümlələriniz şəxsi fikirlərinizə əsaslanmalıdır.
4.
- Ich lege das Buch auf den Tisch.
- Das Buch liegt auf dem Tisch.
5. Cümlələrin hər biri müstəqil olaraq düzəldilməlidir.
Bu dərsimizdə iki-yön prepozisiyaların istifadəsini öyrəndik. Bu prepozisiyalar sizə Alman dilində daha sərbəst ifadə etməyə kömək edəcək. Unutmayın, praktikada istifadə etmək, öyrənmənin ən yaxşı yoludur!
Other lessons[edit | edit source]
- 0 to A1 Course → Grammar → Noun and Gender
- 0 to A1 Course → Grammar → Comparative and Superlative Forms
- 0-dan A1-dək kurs → Qrammatika → Təsvir edici sifət
- 0'dan A1'e Kursu → Grammatik → Cinsiyet ve Makaleler
- 0 to A1 Course → Grammar → Cases: Nominative and Accusative
- 0 to A1 Course → Grammar → Separable Verbs
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər kurs → Qrammatika → Çoxluq formları
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər kurs → Qrammatika → Mülkiyyət zərifləri
- 0 to A1 Course → Grammar → Expressing Abilities
- 0 dan A1 Kursu → Grammatik → Kişisel Zamirler
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər kurs → Qrammatika → Məcburiyyətlər haqqında danışmaq
- Temporal Prepositions
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər tam dərslər → Qrammatik → Ədədlərlə birlikdə prepozisiyaların istifadəsi
- 0 to A1 Course