Language/German/Grammar/Present-Tense/az

From Polyglot Club WIKI
< Language‎ | German‎ | Grammar‎ | Present-Tense
Revision as of 09:12, 12 August 2024 by Maintenance script (talk | contribs) (Quick edit)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search
Rate this lesson:
0.00
(0 votes)


German-Language-PolyglotClub.jpg
Alman → Qrammatika → 0-dan A1-yə kurs → İndiki Zaman

Giriş[edit | edit source]

Alman dilində indiki zaman (Präsens) çox əhəmiyyətli bir rola malikdir. Bu zaman dilin gündəlik danışığında, hadisələri təsvir edərkən, və ya müntəzəm olaraq yerinə yetirilən fəaliyyətləri izah edərkən istifadə olunur. İndiki zaman, həmçinin gələcəkdə baş verəcək hadisələri ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər. Bu dərsdə, siz indiki zamanı necə düzgün istifadə edəcəyinizi öyrənəcəksiniz, həmçinin müntəzəm və qeyri-müntəzəm fiillərin formalarını öyrənəcəksiniz.

Dərsimiz aşağıdakı struktura əsaslanır:

  • İndiki zamanın forması
  • Müntəzəm fiillər
  • Qeyri-müntəzəm fiillər
  • İndiki zamanda cümlə qurma qaydaları
  • Məşq və praktiki ssenarilər

İndiki Zamanın Forması[edit | edit source]

Alman dilində indiki zamanın forması fiilin kökü ilə əlaqədardır. Hər fiilin özünə məxsus bir kökü vardır və bu kök, fiilin şəxsə görə dəyişir. İndiki zamanda fiilin forması aşağıdakı şəkildə yaranır:

1. Fiilin kökünü tapın.

2. Şəxs əlavələrini əlavə edin.

Aşağıda müntəzəm fiillərin indiki zaman formasını göstərən bir cədvəl təqdim edilir:

Fiil Kök Mən Sən O Biz Siz Onlar
machen mach- mache machst macht machen macht machen
spielen spiel- spiele spielst spielt spielen spielt spielen
lernen lern- lerne lernst lernt lernen lernt lernen

Müntəzəm Fiillər[edit | edit source]

Müntəzəm fiillər, öz kök formalarına -e, -st, -t, -en, -t, -en şəkilçiləri əlavə edərək indiki zaman formasını yaradır. Müntəzəm fiillərin ən çox istifadə edilən formaları bunlardır:

  • machen (etmək)
  • spielen (oynamaq)
  • lernen (öyrənmək)

Aşağıda müntəzəm fiillərə dair bir neçə nümunə cədvəli təqdim olunur:

German Pronunciation North Azerbaijani
Ich mache einen Kuchen. İx maxe aynen kuhen. Mən bir tort hazırlayıram.
Du spielst Fußball. Du şpilist fusbal. Sən futbol oynayırsan.
Er lernt Deutsch. Er lərnt deytş. O alman dilini öyrənir.

Qeyri-Müntəzəm Fiillər[edit | edit source]

Qeyri-müntəzəm fiillər isə kök formalarına görə dəyişir. Onlar indiki zaman formasını yaratarkən müxtəlif şəkilçilər ala bilərlər. Aşağıda qeyri-müntəzəm fiillərin bəziləri və onların indiki zaman formaları göstərilir:

Fiil Kök Mən Sən O Biz Siz Onlar
sein sei- bin bist ist sind seid sind
haben hab- habe hast hat haben habt haben
gehen geh- gehe gehst geht gehen geht gehen

Aşağıdakı cədvəldə qeyri-müntəzəm fiillərə dair nümunələr təqdim olunur:

German Pronunciation North Azerbaijani
Ich bin müde. İx bin müde. Mən yorgunam.
Du hast ein Buch. Du hast ayn bux. Sənin bir kitabın var.
Wir gehen ins Kino. Vir gehin ins kino. Biz kinoya gedirik.

İndiki Zamanla Cümlə Qurma Qaydaları[edit | edit source]

İndiki zamanla cümlə qurarkən, cümlə strukturunu unutmaq olmaz. Cümlənin əsas strukturu aşağıdakı kimidir:

1. Şəxs (mən, sən, o, biz, siz, onlar)

2. Fiil (indiki zaman forması)

3. Obyekt (nə, kim, harada, nə vaxt)

Aşağıda indiki zamanla cümlə qurma nümunələri təqdim edilir:

German Pronunciation North Azerbaijani
Ich esse einen Apfel. İx esse aynen apfel. Mən bir alma yeyirəm.
Sie trinken Wasser. Zi trinkən vasər. Onlar su içirlər.
Wir lernen jeden Tag. Vir lərnen yeden taq. Biz hər gün öyrənirik.

Məşq və Praktiki Ssenarilər[edit | edit source]

İndi öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə məşq və praktiki ssenarilər təqdim edirik.

1. Cümlələri tamamlayın:

1. Ich ___ (machen) die Hausaufgaben.

2. Du ___ (spielen) mit dem Ball.

3. Er ___ (lernen) Englisch.

4. Wir ___ (gehen) in die Schule.

Həllər:

1. mache

2. spielst

3. lernt

4. gehen

2. Aşağıdakı cümlələri indiki zamana çevirin:

1. Ich (essen) ein Brot.

2. Sie (trinken) Kaffee.

3. Wir (haben) einen Hund.

Həllər:

1. Ich esse ein Brot.

2. Sie trinken Kaffee.

3. Wir haben einen Hund.

3. Aşağıdakı fiilləri düzgün şəxslərə uyğunlaşdırın:

1. Ich (spielen) Fußball.

2. Du (gehen) zur Schule.

3. Sie (machen) das Essen.

Həllər:

1. spiele

2. gehst

3. machen

4. Cümlələri düzgün şəkildə yazın:

1. (du / lernen) Deutsch.

2. (wir / gehen) ins Restaurant.

3. (sie / spielen) im Park.

Həllər:

1. Du lernst Deutsch.

2. Wir gehen ins Restaurant.

3. Sie spielen im Park.

5. Müntəzəm fiilləri cədvəldə tamamlayın:

Fiil Mən Sən O Biz Siz Onlar
machen ___ ___ ___ ___ ___ ___
spielen ___ ___ ___ ___ ___ ___
lernen ___ ___ ___ ___ ___ ___

Həllər:

Fiil Mən Sən O Biz Siz Onlar
machen mache machst macht machen macht machen
spielen spiele spielst spielt spielen spielt spielen
lernen lerne lernst lernt lernen lernt lernen

6. Qeyri-müntəzəm fiilləri cədvəldə tamamlayın:

Fiil Mən Sən O Biz Siz Onlar
sein ___ ___ ___ ___ ___ ___
haben ___ ___ ___ ___ ___ ___
gehen ___ ___ ___ ___ ___ ___

Həllər:

Fiil Mən Sən O Biz Siz Onlar
sein bin bist ist sind seid sind
haben habe hast hat haben habt haben
gehen gehe gehst geht gehen geht gehen

7. İndiki zaman cümlələri yazın:

1. (mən / çay içmək)

2. (sən / kitab oxumaq)

3. (onlar / film izləmək)

Həllər:

1. Mən çay içirəm.

2. Sən kitab oxuyursan.

3. Onlar film izləyirlər.

8. Boş yerləri doldurun:

1. ___ (mən) hər gün məktəbə gedirəm.

2. ___ (sən) futbol oynayırsan.

3. ___ (o) musiqi dinləyir.

Həllər:

1. Mən

2. Sən

3. O

9. Aşağıdakı cümlələri müvafiq şəxslərə uyğunlaşdırın:

1. (o / getmək) ___________.

2. (biz / oynamaq) ___________.

3. (sən / öyrənmək) ___________.

Həllər:

1. O gedir.

2. Biz oynayırıq.

3. Sən öyrənirsən.

10. Aşağıdakı cümlələri müvafiq şəkilçilərlə tamamlayın:

1. (mən) ___________ (həyat) əla.

2. (sən) ___________ (yemək) çox gözəldir.

3. (onlar) ___________ (gəzmək) parkda.

Həllər:

1. Mən həyatım əladır.

2. Sən yemeği çox gözəl edirsən.

3. Onlar parkda gəzir.

Bu dərsdə indiki zamanın istifadəsi, müntəzəm və qeyri-müntəzəm fiillərin formaları haqqında öyrəndiniz. İndiki zamanı gündəlik həyatınızda istifadə edərək, daha çox praktikaya malik olacaqsınız.

Alman Dili Kursu - 0'dan A1'e Tablo[edit source]


Əsas Cümlə Strukturları


Tərəfdaşlıq və Üsullar


Definitiv və İndefinitiv Madədlər


Rəqəmlər, Tarix və Vaxt


Fiillər və Qarışıq Şəkildəllər


Ailə və Dostlar


Prepozisiyalar


Yemək və İçki


Almaniya və Alman Dilində danşan Ölkələr


İsdəfətlər və Mənsubiyyət-Mənimlər


Səyahət və Nəqliyyat


Modal Fiillər


Alış-Veriş və Geyimlər


Musiqi və Əyləncə


Sifət və Sifət mənası olan kiplər


Sağlamlıq və Bədən


Vaxt və Zaman Prepositionları


Other lessons[edit | edit source]


Contributors

Maintenance script

Create a new Lesson

Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/German/Grammar/Present-Tense/az&oldid=308423"