Language/Mandarin-chinese/Grammar/Action-Verbs-and-Stative-Verbs/az
Հայերէն
Български език
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Hərəkət felləri və hal felləri, Mandarin Çin dilinin qrammatik strukturlarında çox önəmli yer tutur. Bu iki fellər qrupunun fərqləndirilməsi, dil öyrənənlər üçün cümlələrin düzgün qurulması və ifadələrin anlaşıqlılığı baxımından kritikdir. Hərəkət felləri, bir hərəkətin, fəaliyyətin və ya hərəkətliliyin baş verdiyini ifadə edərkən, hal felləri bir vəziyyətin, hissin və ya vəziyyətin mövcudluğunu bildirir. Bu dərsimizdə, bu iki fellər arasında necə fərq qoyulacağını öyrənəcəyik və gündəlik həyatda necə istifadə olunduğunu görəcəyik.
Hərəkət Felləri[edit | edit source]
Hərəkət felləri, bir fəaliyyətin, hərəkətin ya da dinamik bir vəziyyətin yerinə yetirildiyini bildirir. Mandarin dilindəki bir çox hərəkət feli, cümlənin hərəkətini və ya fəaliyyətini təsvir edir. Hərəkət felləri cümlənin mərkəzini təşkil edir və onların istifadəsi gündəlik həyatda geniş yer alır.
Hərəkət Felləri Nümunələri[edit | edit source]
Aşağıda, Mandarin dilindəki bəzi hərəkət fellərinin nümunəsi verilmişdir:
| Mandarin Çin Dili | Tələffüz | Şimal Azərbaycanca |
|---|---|---|
| 吃 | chī | yemək |
| 走 | zǒu | getmək |
| 看 | kàn | baxmaq |
| 读 | dú | oxumaq |
| 写 | xiě | yazmaq |
| 玩 | wán | oynamaq |
| 跑 | pǎo | qaçmaq |
| 唱 | chàng | oxumaq |
| 游泳 | yóuyǒng | üzmək |
| 笑 | xiào | gülmək |
Bu nümunələr, Mandarin dilində hansı hərəkətlərin ifadə olunduğunu göstərir. Hər biri konkret bir fəaliyyət və ya hərəkəti təsvir edir.
Hal Felləri[edit | edit source]
Hal felləri, bir vəziyyətin, hissin və ya halın mövcudluğunu bildirir. Bu fellər, cümlədəki subyektin vəziyyətini və ya hissini ifadə edərkən istifadə olunur. Hal felləri, cümlənin daha stabil və dəyişməz bir hissəsini təşkil edir.
Hal Felləri Nümunələri[edit | edit source]
Aşağıda, Mandarin dilindəki bəzi hal fellərinin nümunələri verilmişdir:
| Mandarin Çin Dili | Tələffüz | Şimal Azərbaycanca |
|---|---|---|
| 是 | shì | olmaq |
| 有 | yǒu | var |
| 感觉 | gǎnjué | hiss etmək |
| 喜欢 | xǐhuān | bəyənmək |
| 忘记 | wàngjì | unutmaq |
| 知道 | zhīdào | bilmək |
| 明白 | míngbái | anlamaq |
| 觉得 | juéde | düşünmək |
| 坐 | zuò | oturmaq |
| 站 | zhàn | durmaq |
Bu nümunələr, Mandarin dilində hisslərin və vəziyyətlərin necə ifadə olunduğunu göstərir. Hər biri, bir halın mövcudluğunu təsvir edir.
Hərəkət və Hal Fellərini Ayırma Qaydaları[edit | edit source]
Hərəkət felləri və hal felləri arasında ayırmağın bir neçə əsas qaydası vardır:
- Fələlərin anlamı: Hərəkət felləri fəaliyyətləri, hal felləri isə vəziyyətləri ifadə edir.
- Cümlə strukturu: Hərəkət felləri cümlənin mərkəzini təşkil edir, hal felləri isə cümlənin daha sabit hissəsini təşkil edir.
- İstifadə konteksti: Hərəkət felləri daha dinamik mühitlərdə istifadə olunur, hal felləri isə daha stabil mühitlərdə.
Tətbiq Məşqləri[edit | edit source]
Dərsimizi daha yaxşı başa düşmək üçün, aşağıda verilən 10 məşqi yerinə yetirin. Hər birini tamamladıqdan sonra, doğru cavablar ilə yoxlayın.
Məşq 1: Hərəkət Felləri Tanıyın[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki felləri müəyyən edin və onların hərəkət olduğunu qeyd edin:
1. 我吃苹果。 (Mən alma yeyirəm.)
2. 她跑得很快。 (O, tez qaçır.)
3. 他们玩得很开心。 (Onlar çox şad oynayırlar.)
Məşq 2: Hal Felləri Tanıyın[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki felləri müəyyən edin və onların hal olduğunu qeyd edin:
1. 我是学生。 (Mən tələbəyəm.)
2. 他有一只狗。 (Onun bir it var.)
3. 你觉得这个怎么样？ (Sən bunun necə olduğunu düşünürsən?)
Məşq 3: Cümlələri Tamamlayın[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri uyğun hərəkət və hal felləri ilə tamamlayın:
1. 我___ (yemək) 苹果。
2. 她___ (bəyənmək) 这本书。
3. 我们___ (var) 一个计划。
Məşq 4: Hərəkət və Hal Fellərini Ayırın[edit | edit source]
Aşağıdakı felləri hərəkət və hal felləri olaraq ayırın:
1. 走
2. 喜欢
3. 有
4. 唱
5. 感觉
Məşq 5: Hərəkət Feli İstifadəsi[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki hərəkət fellərini istifadə edərək yeni cümlələr yaradın:
1. 听
2. 说
3. 看
Məşq 6: Hal Feli İstifadəsi[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrdəki hal fellərini istifadə edərək yeni cümlələr yaradın:
1. 知道
2. 明白
3. 觉得
Məşq 7: Hərəkət və Hal Feli Cümlələri Əlavə Edin[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələrə hərəkət və hal felləri əlavə edin:
1. 我___ (durmaq) 在这里。
2. 她___ (oturmaq) 在椅子上。
3. 他们___ (yazmaq) 信。
Məşq 8: Cümlələri Düzgün İfadə Edin[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri düzgün şəkildə ifadə edin:
1. 我有一本书。 (Mən bir kitab var.)
2. 他喜欢跑步。 (O, qaçmağı bəyənir.)
3. 他们是老师。 (Onlar müəllimdir.)
Məşq 9: Hərəkət Fellərini Çevirin[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri Mandarin dilinə çevirin:
1. Mən oyun oynayıram.
2. O, kitab oxuyur.
3. Biz üzürük.
Məşq 10: Hal Fellərini Çevirin[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri Mandarin dilinə çevirin:
1. Mən tələbəyəm.
2. O, itə sahibdir.
3. Biz bu barədə düşünürük.
Cavablar[edit | edit source]
Məşq 1 Cavabları[edit | edit source]
1. 吃 - hərəkət feli
2. 跑 - hərəkət feli
3. 玩 - hərəkət feli
Məşq 2 Cavabları[edit | edit source]
1. 是 - hal feli
2. 有 - hal feli
3. 觉得 - hal feli
Məşq 3 Cavabları[edit | edit source]
1. 我吃苹果。
2. 她喜欢这本书。
3. 我们有一个计划。
Məşq 4 Cavabları[edit | edit source]
Hərəkət felləri: 走, 唱; Hal felləri: 喜欢, 有, 感觉.
Məşq 5 Cavabları[edit | edit source]
1. 我在听音乐。
2. 她在说话。
3. 我在看电视。
Məşq 6 Cavabları[edit | edit source]
1. 我知道这个问题。
2. 他明白了你的意思。
3. 我觉得这个很好。
Məşq 7 Cavabları[edit | edit source]
1. 我站在这里。
2. 她坐在椅子上。
3. 他们在写信。
Məşq 8 Cavabları[edit | edit source]
1. Mənim bir kitabım var.
2. O, qaçmağı sevir.
3. Onlar müəllimdir.
Məşq 9 Cavabları[edit | edit source]
1. 我在玩游戏。
2. 他在读书。
3. 我们在游泳。
Məşq 10 Cavabları[edit | edit source]
1. 我是学生。
2. 他有一只狗。
3. 我们在想这个问题。