Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-5:-Present-tense-conjugation-of-regular-verbs/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Иран персия тілінің қазіргі заман формаларын үйрену - бұл біздің тілдік білімімізді тереңдетудің маңызды қадамы. Тұрақты етістіктердің қазіргі заман формасы - бұл күнделікті қарым-қатынаста жиі қолданылатын құрылым. Бүгінгі сабақта біз тұрақты етістіктерді қазіргі заманға қосу ережелерін қарастырамыз және оларды растайтын, терістейтін және сұрау формаларында қолдануды үйренеміз. Сабақтың құрылымы төмендегідей болады:
Тұрақты етістіктерді қазіргі заманға қосу[edit | edit source]
Тұрақты етістіктердің қазіргі заман формасы – бұл етістіктің негізіне белгілі бір жұрнақтарды қосу арқылы қалыптасады. Иран персия тілінде тұрақты етістіктердің қазіргі заман формасы үш түрлі тұлғада қалыптасады: бірінші, екінші, және үшінші тұлға. Төменде әр тұлғаның қосылу ережелері көрсетілген.
Бірінші тұлға[edit | edit source]
Бірінші тұлға үшін етістік негізіне "-م" (m) жұрнағы қосылады.
Екінші тұлға[edit | edit source]
Екінші тұлға үшін "-ی" (i) жұрнағы қосылады.
Үшінші тұлға[edit | edit source]
Үшінші тұлға үшін "-د" (d) жұрнағы қосылады.
Мысалдар[edit | edit source]
Тұрақты етістіктердің қазіргі заман формаларын түсіну үшін төмендегі кестені қарастырайық:
| Иран персия тілі | Дыбысталуы | Қазақша |
|---|---|---|
| میروم | miram | Мен барамын |
| میروی | miravi | Сен барасың |
| میرود | miravad | Ол барады |
| مینویسم | minevisam | Мен жазамын |
| مینویسی | minevisi | Сен жазады |
| مینویسد | minevisad | Ол жазады |
| میخونم | mikhunam | Мен оқимын |
| میخونی | mikhuni | Сен оқисың |
| میخونه | mikhune | Ол оқиды |
| میسازم | misazam | Мен жасаймын |
| میسازی | misazi | Сен жасайсың |
| میسازد | misazad | Ол жасайды |
Растайтын, терістейтін және сұрау формалары[edit | edit source]
Иран персия тілінде сөйлемдерде растайтын, терістейтін және сұрау формаларын жасау үшін арнайы конструкцияларды қолданамыз.
Растайтын форма[edit | edit source]
Растайтын форманы жасау үшін, біз етістіктің қазіргі заман формасын қолданамыз. Мысалы:
- Мен барамын. (میروم - miram)
Терістейтін форма[edit | edit source]
Сөйлемнің терістейтін формасын жасау үшін, "نمی" (namī) сөзін қолданамыз. Мысалы:
- Мен бармаймын. (نمیروم - namiram)
Сұрау формасы[edit | edit source]
Сұрау формасын жасау үшін, "آیا" (āyā) сұрау сөзін қолданамыз. Мысалы:
- Мен барамын ба? (آیا میروم؟ - āyā miram?)
Жаттығулар[edit | edit source]
Сабақта үйренгенімізді бекіту үшін бірнеше жаттығу орындап көрейік:
1. Төмендегі сөйлемдерді растайтын формаға өзгертіңіз:
- او مینویسد (Ol jazad) → Оны жазып жатыр.
- ما میخوانیم (Ma oqıyamız) → Біз оқып жатырмыз.
2. Төмендегі сөйлемдерді терістейтін формаға өзгертіңіз:
- تو میسازد (Sen jasaydı) → Сен жасаған жоқсың.
- من میروم (Men baramın) → Мен бармаймын.
3. Сұрау формасын жасаңыз:
- او میخورد؟ (Ol jeyde) → Ол жей ме?
4. Жаңа етістіктерді қазіргі заман формасына өзгертіңіз:
- بیدار شدن (Bidar shodan) → بیدار میشوم (Bidar mishavam) - Мен оянып жатырмын.
- خوابیدن (Khabidan) → خواب میبینم (Khab mibinam) - Мен ұйықтап жатырмын.
5. Сұрақтар құрастырыңыз:
- آيا مینویسی؟ (Sen jazaydı?) → Сен жазып жатырсың ба?
- آيا میخوانند؟ (Ol oqıy ma?) → Олар оқып жатыр ма?
Жаттығуларды орындап болған соң, өзіңіздің жауаптарыңызды тексеріңіз. Егер де сұрақтарыңыз болса, менімен байланысыңыз.
Қорытынды[edit | edit source]
Бүгінгі сабақта біз тұрақты етістіктердің қазіргі заман формасын, сондай-ақ растайтын, терістейтін және сұрау формаларын үйрендік. Иран персия тіліндегі сөйлемдеріңізді дамыту үшін осы білімдеріңізді қолдана отырып, практика жасаңыз. Келесі сабақта кездескенше!
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0-А1 курсы → Грамматика → 3-сынып: Фарсы түсіндірудегі сөздердің тәртібі
- 0 to A1 Course
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → 9-ші сабақ: Мұлктық қайсықтар
- 0-А1 курсы → Грамматика → 8-ші сабақ: Тікелей объектілердің ауыстыруы
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Grammar → 15-ші сабақ: Мәні өткен уақыттық есепшілік көрсету
- 0-А1 курсы → Грамматика → 22-сынып: Комплексті сөйлемдер мен байланыстар
- 0-А1 курсы → Грамматика → 14-сынып: регулярлық етістіктердің мәні
- 0 to A1 Course → Grammar → Lesson 20: Using the imperative mood
- Lesson 4: Present tense conjugation of the verb to be
- 0-А1 курсы → Грамматика → 21-пән: Көмегімен жасау