Language/Czech/Grammar/Introduction-to-Adjectives/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Сын есімдер – тілдің маңызды элементтерінің бірі. Олар заттарды, адамдарды, және олардың қасиеттерін сипаттауға мүмкіндік береді. Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен тығыз байланысты, және олармен бірге пайдалану кезінде белгілі бір ережелерді сақтау қажет. Бүгін біз чех тіліндегі сын есімдердің негіздерін, зат есімдермен келісімін, және салыстырмалы формаларын үйренеміз. Бұл сабақ чех тілін үйренудің 0-ден A1-ге дейінгі курсында маңызды орын алады.
Сын есімдер дегеніміз не?[edit | edit source]
Сын есімдер – заттың, адамның немесе нәрсенің сипатын білдіретін сөздер. Мысалы, "красивый" (әсем), "жарқын" (жарқын), "жақсы" (жақсы). Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен бірге қолданылады, және олармен келісімді сақтау керек.
Сын есімдердің түрлері[edit | edit source]
Сын есімдер бірнеше түрге бөлінеді:
- Жай сын есімдер (мысалы, "красný" - әдемі)
- Салыстырмалы сын есімдер (мысалы, "красnější" - одан да әдемі)
- Ең жоғарғы дәрежедегі сын есімдер (мысалы, "nejkrásnější" - ең әдемі)
Сын есімдердің зат есімдермен келісімі[edit | edit source]
Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен жыныс, жекелік немесе көптік, және септік бойынша келісуге тиіс. Мысалы:
- "красný dům" (әдемі үй) - м.р. жекелік
- "красná žena" (әдемі әйел) - ж.р. жекелік
- "красné domy" (әдемі үйлер) - м.р. көптік
Мына кесте арқылы сын есімдердің зат есімдермен келісімін көрейік:
| Чех | Дыбыстау | Қазақ |
|---|---|---|
| krásný dům | krá-sný dům | әдемі үй |
| krásná žena | krá-sná žé-na | әдемі әйел |
| krásné domy | krá-sné dó-my | әдемі үйлер |
Салыстыру формалары[edit | edit source]
Сын есімдердің салыстыру формалары – бұл заттардың немесе адамдардың арасындағы айырмашылықтарды көрсету. Салыстыру формаларының үш түрі бар:
1. Жай салыстыру: "krasný" (әсем)
2. Салыстырмалы салыстыру: "krasnější" (одан да әдемі)
3. Ең жоғарғы салыстыру: "nejkrásnější" (ең әдемі)
Мысалдарды келтірейік:
| Чех | Дыбыстау | Қазақ |
|---|---|---|
| krásný | krá-sný | әдемі |
| krásnější | krá-snější | одан да әдемі |
| nejkrásnější | nej-krá-snější | ең әдемі |
Сын есімдерді қолдану[edit | edit source]
Сын есімдерді дұрыс қолдану – чех тілін үйренудің маңызды бөлігі. Біз оларға зат есімдермен келісім жасау үшін көңіл бөлінуі керек. Мысалы:
- "Můj krásný dům" (Менің әдемі үйім)
- "Tvoje krásná žena" (Сенің әдемі әйелің)
- "Naše krásné domy" (Біздің әдемі үйлеріміз)
Жаттығулар[edit | edit source]
1. Төмендегі зат есімдермен сәйкес сын есімдерді таңдаңыз:
- dům (үй) - ________ (әсем)
- žena (әйел) - ________ (жарқын)
- domy (үйлер) - ________ (жақсы)
2. Сын есімді дұрыс формада жазыңыз:
- ________ (жарқын) slunce (күн)
- ________ (красивый) stůl (үстел)
- ________ (жақсы) kniha (кітап)
3. Салыстыру формаларын жазыңыз:
- әдемі - ________
- жарқын - ________
- жақсы - ________
4. Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдерді жазып, оларды дұрыс формада пайдаланыңыз:
- Менің ________ (жақсы) досым.
- Сенің ________ (өте әдемі) үйің.
- Олардың ________ (жарқын) сүйікті пейзажы.
5. Тапсырмаларды орындап, жауаптарыңызды тексеріңіз:
- 1. dům - krásný, žena - krásná, domy - krásné
- 2. krásné slunce, красивый stůл, жақсы кітап
- 3. әдемі - әдемірек, жарқын - жарқын, жақсы - жақсырақ
- 4. Менің жақсы досым, Сенің өте әдемі үйің, Олардың жарқын сүйікті пейзажы.
Қорытынды[edit | edit source]
Сын есімдер чех тілінің маңызды бөлігі болып табылады. Олар заттардың қасиеттерін сипаттауға мүмкіндік береді және зат есімдермен келісімді сақтауды талап етеді. Бүгінгі сабақта біз сын есімдердің түрлерін, олардың зат есімдермен келісімін, және салыстыру формаларын үйрендік. Сын есімдермен жұмыс істеу – чех тілінің негізі болып табылады.