Language/Kazakh/Grammar/Attributive-and-Predicative-Adjectives/az
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Salam, əziz tələbələr! Bu dərsimizdə Kazax dilində "Əlavə və Deyim Sifətləri"nə diqqət yetirəcəyik. Sifətlər, cümlədə isimləri daha yaxından tanıdaraq, onlara xarakter və keyfiyyət qatır. Bu səbəbdən, sifətlərin düzgün istifadəsi, dilin gözəlliyini anlamaq üçün son dərəcə vacibdir. Həmçinin, sifətlərin cümlədə necə yer aldığını öyrənmək, sizə daha düzgün və zəngin ifadələr yaratmaqda kömək edəcəkdir.
Bu dərsdə aşağıdakı mövzuları əhatə edəcəyik:
- Attributiv Sifətlər
- Predikativ Sifətlər
- Hər iki sifət növünün istifadəsi ilə bağlı nümunələr
- Təcrübə və məşq
Gəlin, dərsimizə başlayaq!
Attributiv Sifətlər[edit | edit source]
Attributiv sifətlər, isimlərin önündə duraraq, onlara əlavə məlumat verir. Bu sifətlər, isimlərin keyfiyyətini, vəziyyətini və ya digər xüsusiyyətlərini açıqlayır. Məsələn, "gözəl qız", "uzun yol" kimi ifadələrdə "gözəl" və "uzun" sifətləri, isimlərin xüsusiyyətlərini göstərən attributiv sifətlərdir.
Attributiv Sifətlərin İstifadəsi[edit | edit source]
Attributiv sifətlərin istifadə edilməsi, ifadənin daha aydın və təsirli olmasına kömək edir. Aşağıda attributiv sifətlərin istifadəsinə dair bəzi nümunələr təqdim edirəm:
| Kazakh | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| әдемі қыз | ædɛmi qız | gözəl qız |
| ұзын жол | ʊzɯn ʤol | uzun yol |
| қызыл гүл | qɯzɯl ɡyl | qırmızı gül |
| көк аспан | køk ɑspɑn | mavi göy |
| тәтті алма | tætti ɑlmɑ | şirin alma |
Predikativ Sifətlər[edit | edit source]
Predikativ sifətlər, isimlərin arxasında duraraq, onların vəziyyətini və ya keyfiyyətini ifadə edir. Məsələn, "o, gözəldir", "bu, uzun yoldur" ifadələrində "gözəldir" və "uzun yoldur" predikativ sifətlərdir.
Predikativ Sifətlərin İstifadəsi[edit | edit source]
Predikativ sifətlərin istifadəsi, cümlələrin mənasını daha dolğun etməyə kömək edir. Aşağıda predikativ sifətlərin istifadəsinə dair nümunələr təqdim edirəm:
| Kazakh | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| ол әдемі | ol ædɛmi | o gözəldir |
| бұл ұзundur | bul ʊzʊndʊr | bu uzundur |
| олар қызıldır | olɑr qɯzɯldɪr | onlar qırmızıdır |
| аспан көkdür | ɑspɑn kɵkdʊr | göy mavidir |
| алма тәтlidir | ɑlmɑ tætlɪdɪr | alma şirindir |
Attributiv və Predikativ Sifətlərin Müqayisəsi[edit | edit source]
Hər iki sifət növü arasındakı fərqi anlamaq üçün, aşağıdakı cədvəl sizə kömək edə bilər:
| Sifət Növü | Təsviri | Nümunə |
|---|---|---|
| Attributiv Sifət | İsimdən əvvəl dayanır və ona əlavə məlumat verir. | gözəl qız |
| Predikativ Sifət | İsimdən sonra dayanır və onun vəziyyətini bildirir. | bu gözəldir |
Məşqlər[edit | edit source]
İndi isə öyrəndiklərimizi tətbiq etmək üçün bir neçə məşq edək!
1. **Aşağıdakı cümlələrdəki sifətləri tapın və onların hansı növə aid olduğunu qeyd edin:**
* O, gözəl bir qadındır. * Bu, uzun bir yoldur.
2. **Aşağıdakı ifadələri tamamlayın:**
* Mənim ___ (gözəl) dostum var. * Bu kitab ___ (maraqlı)dir.
3. **Aşağıdakı cümlələri predikativ sifətlərlə tamamlayın:**
* O, ___ (təmiz). * Bu çiçək, ___ (qırmızı).
4. **Hər bir cümləyə uyğun attributiv sifət əlavə edin:**
* ___ (yeni) ev. * ___ (şirin) tort.
5. **Aşağıdakı cümlələri predikativ sifətləri ilə dəyişdirin:**
* Bu mənzərə gözəldir. * Yol uzun idi.
- Həllər:**
1. Attributiv Sifət: gözəl; Predikativ Sifət: qadındır. 2. Gözəl, maraqlıdır. 3. Təmiz, qırmızı. 4. Yeni ev, şirin tort. 5. Gözəl mənzərədir; uzun yol idi.
Dərsimiz burada başa çatır. Sizinlə birlikdə öyrənmək çox xoş oldu! Unutmayın, sifətlərin düzgün istifadəsi dil bacarıqlarınızı gücləndirəcəkdir. Gələcək dərslərdə görüşənədək!