Language/Swedish/Grammar/Basic-adjectives/kk





































Кіріспе
Швед тілінде сын есімдер - сөйлемнің маңызды бөліктерінің бірі. Олар заттардың, адамдардың немесе жағдайлардың қасиеттерін сипаттайды. Сын есімдерді дұрыс қолдану, сіздің сөйлесуіңізге түсініктілік пен ажар береді, ал швед тілінде сөйлеуді жеңілдетеді. Бүгінгі сабақта біз швед тіліндегі ең жиі кездесетін сын есімдермен, олардың қолданылуымен және сөйлемдегі орынбасарларымен танысатын боламыз.
Сын есімдердің маңызы
Сын есімдер сөйлемді байытады. Мысалы, "красивый" (әдемі) және "большой" (үлкен) сияқты сөздер, заттарды немесе адамдарды сипаттағанда, олардың ерекшеліктерін білдіреді. Швед тілінде сын есімдердің қолданылуы мен құрылымы сіздің сөйлеуіңізді байытады.
Сын есімдердің түрлері
Швед тіліндегі сын есімдер бірнеше түрге бөлінеді:
- Сапалық сын есімдер - заттың, адамның немесе жағдайдың қасиеттерін сипаттайды (мысалы, "қызыл", "жақсы").
- Сандық сын есімдер - заттардың санын көрсетеді (мысалы, "екі", "үш").
- Салалық сын есімдер - заттарды белгілі бір топтарға бөледі (мысалы, "швед", "француз").
Сын есімдердің сөйлемдегі орындары
Швед тілінде сын есімдер зат есімнен бұрын келеді. Мысалы:
- "жақсы кітап" - "en bra bok"
- "красивый үй" - "ett vackert hus"
Негізгі сын есімдер
Мына кестеде швед тіліндегі ең жиі қолданылатын 20 сын есімді қарастырамыз:
Швед | Дауыс беру | Қазақ |
---|---|---|
красивый | [kɾaˈsiːvʏ] | әдемі |
большой | [bɔlˈʃɔː] | үлкен |
маленький | [mɑˈlɛŋkʏ] | кішкентай |
хороший | [hʊˈɾɔːʃɪ] | жақсы |
плохой | [plɔˈhɔʏ̯] | жаман |
новый | [ˈnɔːvɪ] | жаңа |
старый | [ˈstaːrʏ] | ескі |
быстрый | [ˈbʏːstʏ] | жылдам |
медленный | [ˈmɛdˌlɛndʏ] | баяу |
умный | [ˈʊmnɪ] | ақылды |
глупый | [ˈɡlʉːpɪ] | ақымақ |
счастливый | [ˈɕæːltʲɪvʏ] | бақытты |
грустный | [ˈɡrʊstʲnʏ] | қайғылы |
интересный | [ɪnˈtʲeːrɛsnʏ] | қызықты |
скучный | [ˈskuːtʃnʏ] | жалықтыратын |
легкий | [ˈlɛɡkʏ] | жеңіл |
тяжелый | [ˈtʃɛːʊ̯lʏ] | ауыр |
красивый | [kɾaˈsiːvʏ] | әдемі |
интересный | [ɪnˈtʲeːrɛsnʏ] | қызықты |
старый | [ˈstaːrʏ] | ескі |
добрый | [ˈdɔːbʊrʏ] | мейірімді |
Сын есімдерді қолдану
Сын есімдерді сөйлемде қолдану кезінде, олардың нақты контексте қолдануын түсіну маңызды. Мысалы:
- "Бұл үй әдемі." - "Det här huset är vackert."
- "Ол жақсы адам." - "Han är en bra person."
Жаттығулар
Сабақты түсіну үшін бірнеше жаттығулар ұсынамыз. Бұл жаттығулар сіздің сабақтан алған білімдеріңізді қолдануға көмектеседі.
Жаттығу 1: Сын есімдерді сәйкестендіріңіз
Берілген сын есімдерді сәйкес зат есімдермен сәйкестендіріңіз:
1. әдемі - ___
2. үлкен - ___
3. жақсы - ___
4. ақылды - ___
5. қызықты - ___
Шешімдер:
1. әдемі - гүл
2. үлкен - ағаш
3. жақсы - кітап
4. ақылды - адам
5. қызықты - фильм
Жаттығу 2: Сөйлемдерді толықтырыңыз
Төмендегі сөйлемдерді тиянақталған сын есімдермен толықтырыңыз:
1. Менің мысығым ___.
2. Бұл кітап ___.
3. Біздің үй ___.
4. Ол ___ бала.
5. Сіздің сабағыңыз ___.
Шешімдер:
1. Менің мысығым кішкентай.
2. Бұл кітап қызықты.
3. Біздің үй үлкен.
4. Ол ақылды бала.
5. Сіздің сабағыңыз жақсы.
Жаттығу 3: Сын есімдерді табыңыз
Сөйлемдерден сын есімдерді тауып, жазыңыз:
1. Ол бақытты.
2. Бұл фильм қайғылы.
3. Менің ағам жылдам.
4. Бұл гүл әдемі.
5. Біздің жұмысымыз қызықты.
Шешімдер:
1. бақытты
2. қайғылы
3. жылдам
4. әдемі
5. қызықты
Жаттығу 4: Сын есімдердің антонимдерін табыңыз
Төмендегі сын есімдердің антонимдерін жазыңыз:
1. жақсы - ___
2. үлкен - ___
3. жылдам - ___
4. әдемі - ___
5. ақылды - ___
Шешімдер:
1. жаман
2. кішкентай
3. баяу
4. жаман
5. ақымақ
Жаттығу 5: Сын есімді қолдану
Төмендегі сөйлемдерді сын есімдермен толықтырыңыз:
1. Бұл ___ үй.
2. Мен ___ оқимын.
3. Сен ___ адамсың.
4. Ол ___ студент.
5. Біздің ___ сабақ.
Шешімдер:
1. Бұл әдемі үй.
2. Мен қызықты оқимын.
3. Сен ақылды адамсың.
4. Ол жақсы студент.
5. Біздің қызықты сабақ.
Жаттығу 6: Сын есімдерді сұрау
Сұрақтарға жауап беріңіз:
1. Сіздің мысығыңыз қандай?
2. Сіздің сабағыңыз қалай?
3. Сіздің үйіңіз қандай?
4. Сіздің досыңыз кім?
5. Сіздің арман қалаңыз қандай?
Шешімдер:
1. Менің мысығым кішкентай.
2. Менің сабағым қызықты.
3. Менің үйім үлкен.
4. Менің досым жақсы.
5. Менің арман қалаым әдемі.
Жаттығу 7: Сын есімдерді салыстырыңыз
Төмендегі заттарды салыстырып, сын есімдермен сипаттаңыз:
1. Ағаш мен гүл
2. Кітап пен фильм
3. Дос пен туыс
4. Үй мен пәтер
5. Жаз бен қыс
Шешімдер:
1. Ағаш үлкен, ал гүл кішкентай.
2. Кітап қызықты, ал фильм қызықты.
3. Дос жақсы, ал туыс мейірімді.
4. Үй үлкен, ал пәтер кішкентай.
5. Жаз жылы, ал қыс суық.
Жаттығу 8: Сын есімдерді құрастырыңыз
Сын есімдерді қолдана отырып, қысқа сөйлемдер құрыңыз:
1. ___ кітап
2. ___ адам
3. ___ үй
4. ___ сабақ
5. ___ гүл
Шешімдер:
1. Әдемі кітап
2. Ақылды адам
3. Үлкен үй
4. Қызықты сабақ
5. Керемет гүл
Жаттығу 9: Сын есімдермен сөйлемдер құрастырыңыз
Келесі сын есімдерді қолдана отырып, сөйлемдер құрастырыңыз:
1. жаман
2. жақсы
3. үлкен
4. кішкентай
5. қызықты
Шешімдер:
1. Бұл жаман фильм.
2. Ол жақсы студент.
3. Бұл үлкен үй.
4. Менің мысығым кішкентай.
5. Біздің сабақ қызықты.
Жаттығу 10: Сын есімдерді сипаттаңыз
Суреттегі заттарды сипаттаңыз, сын есімдермен қолданыңыз:
1. Сурет
2. Гүл
3. Ағаш
4. Кітап
5. Адам
Шешімдер:
1. Сурет әдемі.
2. Гүл қызыл.
3. Ағаш үлкен.
4. Кітап қызықты.
5. Адам ақылды.