Difference between revisions of "Language/Turkish/Grammar/Pronunciation/az"

Latest revision as of 03:55, 11 August 2024

Türkçe → Gramática → 0'dan A1'e Kurs → Telaffuz

Giriş[edit | edit source]

Merhaba! Bugün sizlerle Türkçe'nin telaffuz kurallarını inceleyeceğiz. Telaffuz, bir dilin en önemli unsurlarından biridir. Doğru telaffuz, iletişimdeki anlamı netleştirir ve dinleyicilerin sizi daha iyi anlamasını sağlar. Türkçe, sesli ve sessiz harflerin uyumu ile zengin bir telaffuz yapısına sahiptir. Bu ders boyunca, Türkçe'nin telaffuz kurallarını, aksanlarını ve pratik örneklerini keşfedeceğiz.

Dersimiz şu başlıklardan oluşacak:

Türk alfabesindeki sesli ve sessiz harfler

Sesli harflerin telaffuzu

Sessiz harflerin telaffuzu

Aksan ve vurgu

Uygulamalı alıştırmalar

Türk Alfabesindeki Sesli ve Sessiz Harfler[edit | edit source]

Türk alfabesi, 29 harften oluşur ve bu harflerin bazıları sesli, bazıları ise sessizdir. Sesli harfler, sesin açık bir şekilde duyulduğu harflerdir. Türkçede 8 sesli harf bulunmaktadır:

a, e, ı, i, o, ö, u, ü

Sessiz harfler ise sesi engelleyen harflerdir. Türkçede 21 sessiz harf bulunmaktadır:

b, c, ç, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z

Sesli Harflerin Telaffuzu[edit | edit source]

Türkçede sesli harfler, iki ana gruba ayrılır: büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu. Bu uyum, kelimelerin içinde sesli harflerin nasıl bir araya geldiğini belirler.

Büyük Ünlü Uyumu[edit | edit source]

Büyük ünlü uyumu, kalın sesli harflerin (a, ı, o, u) ve ince sesli harflerin (e, i, ö, ü) bir araya gelmeleriyle ilgilidir. Türkçede bir kelimenin ilk sesli harfi kalınsa, sonraki sesli harfler de kalın olmalıdır. Aynı şekilde, ilk sesli harf inceyse, sonraki sesli harfler de ince olmalıdır.

Örnekler:

Türkçe	Telaffuz	Kuzey Azerbaycan Türkçesi
masa	[mɑsɑ]	masa
ev	[ɛv]	ev
kapı	[kɑpɯ]	qapı
yüz	[yüz]	üz

Küçük Ünlü Uyumu[edit | edit source]

Küçük ünlü uyumu, kelimenin ilk hecesindeki sesli harfin ince veya kalın olmasına göre sonraki hecelerdeki sesli harflerin nasıl olacağını belirler. Bu uyum, genellikle Türkçede daha yaygındır.

Örnekler:

Türkçe	Telaffuz	Kuzey Azerbaycan Türkçesi
köy	[køy]	kənd
çiçek	[tʃiˈtʃɛk]	çiçək
çocuk	[tʃoˈduk]	uşaq
gün	[ɡyn]	gün

Sessiz Harflerin Telaffuzu[edit | edit source]

Türkçede sessiz harflerin telaffuzu, kelimenin bağlamına göre değişiklik gösterebilir. Bazı sessiz harflerin telaffuzunda dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Örneğin, "c" harfi Türkçede "c" olarak okunur, fakat bazı dillerde bu harf farklı telaffuz edilebilir.

Örnekler:

Türkçe	Telaffuz	Kuzey Azerbaycan Türkçesi
can	[dʒan]	can
çiğ	[tʃiː]	çiy
baba	[bɑbɑ]	ata
kedi	[kɛdi]	pişik

Aksan ve Vurgu[edit | edit source]

Türkçede kelimelerin vurgulanması, anlam üzerinde büyük bir etki yaratabilir. Genellikle Türkçede vurgu, kelimenin son hecesindedir. Ancak bazı kelimelerde vurgu farklı yerlerde de olabilir.

Örnekler:

Türkçe	Telaffuz	Kuzey Azerbaycan Türkçesi
öğretmen	[œʁɛtˈmɛn]	müəllim
öğretim	[œʁɛˈtim]	tədris
kitab	[kiˈtɑb]	kitab
okula	[oˈkuˈlæ]	məktəbə

Uygulamalı Alıştırmalar[edit | edit source]

Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirecek alıştırmalar yapalım. Aşağıdaki cümlelerdeki kelimelerin doğru telaffuzlarını yazın.

1. Merhaba! Benim adım _____.

2. Bugün hava _____.

3. Ne _____ yapıyorsun?

4. Kitabımı _____.

5. Okula _____ gidiyorum.

Çözümler:

1. Merhaba! Benim adım Ali.

2. Bugün hava güzel.

3. Ne yapıyorsun?

4. Kitabımı alıp.

5. Okula erken gidiyorum.

Alıştırmalar[edit | edit source]

1. Aşağıdaki kelimenin doğru telaffuzunu yazın: "masa"

2. "yüz" kelimesinin telaffuzunu yazın.

3. "çocuk" kelimesinin telaffuzunu yazın.

4. "gün" kelimesinin telaffuzunu yazın.

5. "kedi" kelimesinin telaffuzunu yazın.

6. "kitap" kelimesinin telaffuzunu yazın.

7. "okul" kelimesinin telaffuzunu yazın.

8. "ev" kelimesinin telaffuzunu yazın.

9. "kapı" kelimesinin telaffuzunu yazın.

10. "çocuk" kelimesinin telaffuzunu yazın.

Çözümler:

1. masa - [mɑsɑ]

2. yüz - [yüz]

3. çocuk - [tʃoˈduk]

4. gün - [ɡyn]

5. kedi - [kɛdi]

6. kitap - [kiˈtɑb]

7. okul - [oˈkul]

8. ev - [ɛv]

9. kapı - [kɑpɯ]

10. çocuk - [tʃoˈduk]

Türkçe'nin telaffuz kurallarını öğrenmek, dilin akıcılığını artırmak için çok önemlidir. Bu dersin size yardımcı olmasını umuyorum! Şimdi, Türkçe'yi daha iyi telaffuz etmek için pratik yapmaya başlayabilirsiniz.

Türk Dili - 0'dan A1'e Kadar Kursu - İçindekiler[edit source]

Kurs Sunumu

Türk Alfabesi

Temel Dil Bilgisi

Karmaşık Dil Bilgisi

Günlük İfadeler

Sayılar ve Saat

Türk Kültürü

Günlük Hayat

Other lessons[edit | edit source]

Difference between revisions of "Language/Turkish/Grammar/Pronunciation/az"

Latest revision as of 03:55, 11 August 2024

Giriş[edit | edit source]

Contents

Türk Alfabesindeki Sesli ve Sessiz Harfler[edit | edit source]

Sesli Harflerin Telaffuzu[edit | edit source]

Büyük Ünlü Uyumu[edit | edit source]

Küçük Ünlü Uyumu[edit | edit source]

Sessiz Harflerin Telaffuzu[edit | edit source]

Aksan ve Vurgu[edit | edit source]

Uygulamalı Alıştırmalar[edit | edit source]

Alıştırmalar[edit | edit source]

Türk Dili - 0'dan A1'e Kadar Kursu - İçindekiler[edit source]

Other lessons[edit | edit source]

Navigation menu

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Turkish-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Turkish/az|Türkçe]] </span> → <span cat>[[Language/Turkish/Grammar/az|Gramática]]</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/az|0'dan A1'e Kurs]]</span> → <span title>Telaffuz</span></div>
+== Giriş ==
+Merhaba! Bugün sizlerle Türkçe'nin telaffuz kurallarını inceleyeceğiz. Telaffuz, bir dilin en önemli unsurlarından biridir. Doğru telaffuz, iletişimdeki anlamı netleştirir ve dinleyicilerin sizi daha iyi anlamasını sağlar. Türkçe, sesli ve sessiz harflerin uyumu ile zengin bir telaffuz yapısına sahiptir. Bu ders boyunca, Türkçe'nin telaffuz kurallarını, aksanlarını ve pratik örneklerini keşfedeceğiz.
+Dersimiz şu başlıklardan oluşacak:
+* Türk alfabesindeki sesli ve sessiz harfler
+* Sesli harflerin telaffuzu
-<div class="pg_page_title"><span lang>Türk</span> → <span cat>Qrammatika</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1 səviyyəsinə qədər]]</span> → <span title:Təlaffuz>Proqramlar</span></div>
+* Sessiz harflerin telaffuzu
+* Aksan ve vurgu
+* Uygulamalı alıştırmalar
 __TOC__
-== Başlıq səviyyəsi 1 ==
+=== Türk Alfabesindeki Sesli ve Sessiz Harfler ===
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Təlaffuz ədəbiyyatı ===
+Türk alfabesi, 29 harften oluşur ve bu harflerin bazıları sesli, bazıları ise sessizdir. Sesli harfler, sesin açık bir şekilde duyulduğu harflerdir. Türkçede 8 sesli harf bulunmaktadır:
+* a, e, ı, i, o, ö, u, ü
-Türk dili üçün təlaffuz qaydalarının başa düşməsi mühüm bir vasitədir. Bu müəssisə əlavə ənənəvi bilmə biliklərinizi genişləndirəcəksiniz.
+Sessiz harfler ise sesi engelleyen harflerdir. Türkçede 21 sessiz harf bulunmaktadır:
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Türk dili üçün əlifba ===
+* b, c, ç, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z
-Türkcənin 29 hərfi vardır. Bu hərflərdən 21-i Latin hərfləri ilə uyğundur. Belə ki, qalan 8 hərf ima hərfləridir. Getdikcə öyrəndikcə bu hərflər də tələffuz səhvlərini azaltmağa kömək edəcəkdir.
+=== Sesli Harflerin Telaffuzu ===
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Türk dili və təlaffuz üzrə məlumatlar ===
+Türkçede sesli harfler, iki ana gruba ayrılır: büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu. Bu uyum, kelimelerin içinde sesli harflerin nasıl bir araya geldiğini belirler.
-# Türkcə sözlərinə hər zaman tək tonluq verilməlidir (qısam, uzun).
+==== Büyük Ünlü Uyumu ====
-# Astxudakı "o" hərfi ünsüzdürlər.
-# Bir çox Türkcə sözlərində ayaq, ayıq və sorğu başqa ritmik şəkildə tələffuz edilir.
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Ünsüzlərin təlaffuzu ===
+Büyük ünlü uyumu, kalın sesli harflerin (a, ı, o, u) ve ince sesli harflerin (e, i, ö, ü) bir araya gelmeleriyle ilgilidir. Türkçede bir kelimenin ilk sesli harfi kalınsa, sonraki sesli harfler de kalın olmalıdır. Aynı şekilde, ilk sesli harf inceyse, sonraki sesli harfler de ince olmalıdır.
-Növbəti cədvəl tələffuz edilən ünsüzləri və onların mənalarını nümayiş etdirir:
+Örnekler:
 {| class="wikitable"
-! Türkcə !! Təlaffuz !! Azərbaycanca
+! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 |-
-| t || <span class="IPA">t</span> || t
+| masa || [mɑsɑ] || masa
 |-
-| p || <span class="IPA">p</span> || p
+| ev || [ɛv] || ev
 |-
-| k || <span class="IPA">k</span> || k
+| kapı || [kɑpɯ] || qapı
 |-
-| b || <span class="IPA">b</span> || b
+| yüz || [yüz] || üz
+|}
+==== Küçük Ünlü Uyumu ====
+Küçük ünlü uyumu, kelimenin ilk hecesindeki sesli harfin ince veya kalın olmasına göre sonraki hecelerdeki sesli harflerin nasıl olacağını belirler. Bu uyum, genellikle Türkçede daha yaygındır.
+Örnekler:
+{| class="wikitable"
+! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 |-
-| d || <span class="IPA">d</span> || d
+| köy || [køy] || kənd
 |-
-| g || <span class="IPA">ɡ</span> || q
+| çiçek || [tʃiˈtʃɛk] || çiçək
 |-
-| j || <span class="IPA">dʒ</span> || c
+| çocuk || [tʃoˈduk] || uşaq
 |-
-| c || <span class="IPA">tʃ</span> || ç
-|-
+| gün || [ɡyn] || gün
-| f || <span class="IPA">f</span> || f
-|-
-| s || <span class="IPA">s</span> || s
-|-
-| ș || <span class="IPA">ʃ</span> || ş
-|-
-| h || <span class="IPA">h</span> || h
-|-
-| m || <span class="IPA">m</span> || m
-|-
-| n || <span class="IPA">n</span> || n
-|-
-| ñ || <span class="IPA">ɲ</span> || ny
-|-
-| r || <span class="IPA">r</span> || r
-|-
-| l || <span class="IPA">l</span> || l
-|-
-| v || <span class="IPA">v</span> || v
-|-
-| z || <span class="IPA">z</span> || z
-|-
-| j || <span class="IPA">j</span> || y
 |}
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Ünsüzlərxarakteristikaları ===
+=== Sessiz Harflerin Telaffuzu ===
-* "f", "h", "s", "t", "k", "ç", "p" və "ş" sözlərdə heç vaxt susarıq uzunluqla birlikdə istifadə edilmədiyindən, onların hər biri ayrı bir təlaffuz qaydasına malikdir.
+Türkçede sessiz harflerin telaffuzu, kelimenin bağlamına göre değişiklik gösterebilir. Bazı sessiz harflerin telaffuzunda dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Örneğin, "c" harfi Türkçede "c" olarak okunur, fakat bazı dillerde bu harf farklı telaffuz edilebilir.
-* "c", "ğ", "l", "m", "n", "r", və "y" hərfləri ünsüzdür. Beləliklə, onların özünü artıq ünsüzlərinə yaxınlaşdırmaya ehtiyac yoxdu.
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Ünlülərin təlaffuzu ===
+Örnekler:
-Türk dili üçün ünlülərin tələffuzu sadədir. Sadəcə, hər bir hərfin hərəkəti tələffuz üçün önəmli ola bilər. Aşağıda hərflərin tələffuz nümunələri təqdim olunur:
 {| class="wikitable"
-! Türkcə !! Tələffuz !! Azərbaycanca
+! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 |-
-| a || <span class="IPA">ɑ</span> || a
+| can || [dʒan] || can
 |-
-| e || <span class="IPA">e</span> || e
+| çiğ || [tʃiː] || çiy
 |-
-| i || <span class="IPA">i</span> || i
+| baba || [bɑbɑ] || ata
 |-
-| o || <span class="IPA">o</span> || o
-|-
+| kedi || [kɛdi] || pişik
-| ö || <span class="IPA">ø</span> || ö
-|-
-| u || <span class="IPA">u</span> || u
-|-
-| ü || <span class="IPA">y</span> || ü
 |}
-=== Başlıq səviyyəsi 2 - Sözlərin ünsüzləri və ünlüləri ilə tələffuzu ===
+=== Aksan ve Vurgu ===
+Türkçede kelimelerin vurgulanması, anlam üzerinde büyük bir etki yaratabilir. Genellikle Türkçede vurgu, kelimenin son hecesindedir. Ancak bazı kelimelerde vurgu farklı yerlerde de olabilir.
-Belə bir cədvəl tələffuzlu sözləri və tərcümələrini nümayiş edir:
+Örnekler:
 {| class="wikitable"
-! Türkcə !! Tələffuz və ya IPa || Azərbaycanca
+! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 |-
-| merhaba || <span class="IPA">mæɾhɑbɑ</span> || Salam
+| öğretmen || [œʁɛtˈmɛn] || müəllim
 |-
-| kitap || <span class="IPA">kɪtɑp</span> || kitab
+| öğretim || [œʁɛˈtim] || tədris
 |-
-| teşekkür ederim || <span class="IPA">tʃeʃekkyɾ edeɾim</span> || təşəkkür edirəm
+| kitab || [kiˈtɑb] || kitab
 |-
-| olur || <span class="IPA">ol̪uɾ</span> || bəli
-|-
+| okula || [oˈkuˈlæ] || məktəbə
-| Türkiye || <span class="IPA">tyɾcije</span> || Türkiyə
-|-
-| Ankara || <span class="IPA">ɑŋkɑɾɑ</span> || Ankara
 |}
-== Başlıq səviyyəsi 1 ==
+== Uygulamalı Alıştırmalar ==
+Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirecek alıştırmalar yapalım. Aşağıdaki cümlelerdeki kelimelerin doğru telaffuzlarını yazın.
+. Merhaba! Benim adım _____.
+. Bugün hava _____.
+. Ne _____ yapıyorsun?
+. Kitabımı _____.
+. Okula _____ gidiyorum.
+'''Çözümler:'''
+. Merhaba! Benim adım '''Ali'''.
+. Bugün hava '''güzel'''.
+. Ne '''yapıyorsun'''?
+. Kitabımı '''alıp'''.
+. Okula '''erken''' gidiyorum.
+=== Alıştırmalar ===
+. Aşağıdaki kelimenin doğru telaffuzunu yazın: "masa"
+. "yüz" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "çocuk" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "gün" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "kedi" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "kitap" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "okul" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "ev" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "kapı" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+. "çocuk" kelimesinin telaffuzunu yazın.
+'''Çözümler:'''
+. masa - [mɑsɑ]
+. yüz - [yüz]
+. çocuk - [tʃoˈduk]
+. gün - [ɡyn]
+. kedi - [kɛdi]
+. kitap - [kiˈtɑb]
+. okul - [oˈkul]
+. ev - [ɛv]
+. kapı - [kɑpɯ]
-Bu, əsas qrammatika qaydalarını öyrənməyə başlamaq üçün bəzi mövzuları öyrənmək üçün yararlı bir həll edildi. Mövcud olan materialları oxumağa və ya Öyrənmə səhifəsindən daha çox müəlliflik həyata keçirməyə də dəvət edirik.
+. çocuk - [tʃoˈduk]
-Beləliklə, biz bu məqalənin sizə yardımçı olduqdan ümid edirik. Qaydalara başa düşmək üçün və öyrənəcək əlavə bilməclərə sahib olmaq üçün buraxılmış şəxsi təklif və öneriləri qəbul edirik.
+Türkçe'nin telaffuz kurallarını öğrenmek, dilin akıcılığını artırmak için çok önemlidir. Bu dersin size yardımcı olmasını umuyorum! Şimdi, Türkçe'yi daha iyi telaffuz etmek için pratik yapmaya başlayabilirsiniz.
 {{#seo:
-|title=Türkcə Qrammatikası → 0-dan A1 səviyyəsinə qədər → Təlaffuz məsələləri
-|keywords=Türkcə, qrammatika, tələffuz, A1 səviyyəsi, sözlər, ünsüzlər, ünlülər
+|title=Türkçe Telaffuz Dersi
-|description=Türk dili üçün tələffuz qaydalarının başa düşməsi mühüm bir vasitədir. Bu müəssisə əlavə ənənəvi bilmə biliklərinizi genişləndirəcəksiniz.
+|keywords=telaffuz, Türkçe, dil eğitimi, sesli harfler, sessiz harfler, aksan, vurgu
+|description=Bu derste Türkçe'nin telaffuz kurallarını öğreneceksiniz.
 }}
-{{Turkish-0-to-A1-Course-TOC-az}}
+{{Template:Turkish-0-to-A1-Course-TOC-az}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 132: / Line 237: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=1></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>

Difference between revisions of "Language/Turkish/Grammar/Pronunciation/az"

Latest revision as of 03:55, 11 August 2024

Giriş[edit | edit source]

Türk Alfabesindeki Sesli ve Sessiz Harfler[edit | edit source]

Sesli Harflerin Telaffuzu[edit | edit source]

Büyük Ünlü Uyumu[edit | edit source]

Küçük Ünlü Uyumu[edit | edit source]

Sessiz Harflerin Telaffuzu[edit | edit source]

Aksan ve Vurgu[edit | edit source]

Uygulamalı Alıştırmalar[edit | edit source]

Alıştırmalar[edit | edit source]

Türk Dili - 0'dan A1'e Kadar Kursu - İçindekiler[edit source]

Other lessons[edit | edit source]

Navigation menu

Search