Difference between revisions of "Language/Turkish/Grammar/Cases/az"

From Polyglot Club WIKI
< Language‎ | Turkish‎ | Grammar‎ | Cases
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:


{{Turkish-Page-Top}}
{{Turkish-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Turkish/az|Türkçe]] </span> → <span cat>[[Language/Turkish/Grammar/az|Dil Bilgisi]]</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/az|0'dan A1'e Kurs]]</span> → <span title>Durumlar</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Turkish</span> → <span cat>Grammar</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 to A1 Course]]</span> → <span title>Cases</span></div>
== Giriş ==
 
Merhaba sevgili öğrenciler! Bugün Türkçe dilbilgisinin önemli bir bölümüne, yani "durumlar" konusuna adım atacağız. Türkçe'de durumlar, isimlerin cümle içindeki işlevini belirler ve cümlenin anlamını zenginleştirir. Bu dersimizde, Türkçe'deki altı temel durumu öğreneceğiz: nominatif, akuzatif, datif, genitif, ablative ve locative. Her bir durumun kullanımını örnekler ile açıklayacak ve ardından öğrendiklerinizi pekiştirmek için pratik yapacağız. Hadi başlayalım!


__TOC__
__TOC__


== Yönelme Halı ==
=== 1. Nominatif Durum ===
=== Tanım ===
 
Yönelme hali, Türkçedeki altı isim halinden biridir. Bir nesnenin hareketi hedeflenerek hareketli durumda olduğu anlamını verir. Bu genellikle ya bir yere ya da bir şeyin üstüne doğru hareket ederken kullanılır.
Nominatif durum, öznenin belirtildiği durumdur. Cümlede kimin veya neyin yapıcı olduğunu gösterir. Türkçe'de nominatif durum genellikle bir isim ya da zamir ile ifade edilir ve ek almaz.
 
==== Örnekler ====


=== Kullanım Örnekleri ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Türkçe !! Telaffuz !! Azərbaycanca
 
! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 
|-
 
| Ben öğretmenim. || ben œʁɛtˈmɛnɪm || Mən müəlliməm.
 
|-
|-
|İstanbul'a gidiyorum. || [istan'bula gi'dijom] || Мən İstanbul-a gedirəm.
 
| Kitap masada. || kiˈtap maˈsada || Kitab masa üstündədir.
 
|-
|-
|Kitabımı Masaya koydum. || [kita'bımı ma'sa:ya koj'dum] || Mən kitabımı masana qoydum.
 
| Elma kırmızı. || ˈɛlma kɯɾˈmɯzɯ || Alma qırmızıdır.
 
|-
|-
|Lezzetli yemeği tatile götüreceğim || [lez'zeti je'me:ji ta'ti:le ɟø'tyɾe'ʤim] || Nəzakətli yeməyi tətilə götürəcəyəm.
 
| O çocuk. || o ˈtʃoːduk || O uşaqdır.
 
|-
|-
|Merkezi dairesi Ankara'ya yakın. || [meɾ't͡ʃezi dai'resi anka'ɾa'ya ja'kın] || Mərkəzi mənzili Ankara-ya yaxındır.
 
| Bu ev. || bu ɛv || Bu evdir.
 
|}
|}


== Bulunma Halı ==
=== 2. Akuzatif Durum ===
=== Tanım ===
 
Bulunma hali, Türk dilindeki en önemli altı isim halinden biridir. Genel anlamda birinin varlığından bahseder. Bu çoğunlukla 'de' veya 'da' yer belirleyicisiyle ilişkilidir. İşaretlenen madde, belirli bir konumda gösterilir.
Akuzatif durum, nesne durumudur. Cümlede öznenin neyi veya kimi etkilediğini belirtir. Akuzatif durum, genellikle "-ı", "-i", "-u" veya "-ü" ekleri ile ifade edilir.
 
==== Örnekler ====


=== Kullanım Örnekleri ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Türkçe !! Telaffuz !! Azərbaycanca
 
! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 
|-
|-
|Kitap evde. || [ki'tap 'e:vde] || Kitab evdədir.
 
| Ben kitabı okudum. || ben kiˈtabɯ oˈkudum || Mən kitabı oxudum.
 
|-
|-
|Köpek bahçede. || ['køpek baht͡ʃe'de] || İt bahçədədir.
 
| O elmayı yedi. || o ɛlˈmaɯ ˈjɛdɪ || O almadan yedi.
 
|-
|-
|Ben okulda. || [ben o'kulda] || Mən məktəbdəyəm.
 
| Biz filmi izledik. || biz ˈfilmɯ ˈizlɛdɪk || Biz filmi izlədik.
 
|-
|-
|Babam dükkanında. || [ba'bam dü't͡ʃ:ana'da] || Atam mağazasındadır.
 
| Ali çiçekleri suladı. || aˈli tʃiˈtʃɛkɾɛɪ suˈladɯ || Ali çiçəkləri suladı.
 
|-
 
| Sen arabayı park et. || sɛn aɾaˈbajɯ pɑɾk ɛt || Sən avtomobili park et.
 
|}
|}


== Dative Case ==
=== 3. Datif Durum ===
=== Tanım ===
 
Dative case, Türkçedeki altı isim halinden biridir. En genel anlamı, birine bir şey vermeniz gerektiğinde kullanılır.
Datif durum, yönelme durumudur. Cümlede bir yere veya kişiye yönelişi ifade eder. Datif durum, genellikle "-a", "-e" ekleri ile gösterilir.
 
==== Örnekler ====


=== Kullanım Örnekleri ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Türkçe !! Telaffuz !! Azərbaycanca
 
! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 
|-
|-
|Anneme bir hediye alacağım. || [an'ne:me biɾ he'di:je ala'ʤaʤöm] || Anamıza bir hədiyyə alacağıq.
 
| Kitabı Ali'ye verdim. || kiˈtabɯ aˈliːjɛ ˈvɛɾdɪm || Kitabı Aliyə verdim.
 
|-
|-
|Sana bir kitap ödünç verebilirim. || ['sana biɾ ki'tap œ'dynç ve'ɾebi'liɾim] || Sənə bir kitab ödünç verə bilərəm.
 
| Elmayı anneme götürdüm. || ɛlˈmaɯ anˈnɛmɛ ɡøˈtʏɾdʏm || Almaları anamıza apardım.
 
|-
 
| Çiçekleri öğretmene getirdim. || tʃiˈtʃɛkɾɛɪ œʁɛtˈmɛnɛ ɡɛˈtiɾdɪm || Çiçəkləri müəllimə gətirdim.
 
|-
|-
|Ona masal anlatıyoruz. || [ɔ'na ma'sal anla't͡ʃi'joɾuz] || Ona əfsanə danışırıq
 
| Arkadaşımın evine gidiyorum. || aʁˈkaˈdaʃɯmɯn ɛˈvɪnɛ ɡɪˈdiːjoɾum || Dostumun evinə gedirəm.
 
|-
|-
|Bana bir bardak su verebilir misin? || ['bana biɾ baɾ'dak su ve'ɾebilimisin] || Mənə bir stəkan su verə bilərsən?
 
| Kitapları kütüphaneye bırak. || kiˈtapɯɾɯ kʏˈtypʰaːnɛˈjɛ bɯˈɾak || Kitabları kitabxanaya qoy.
 
|}
|}


== Locative Case ==
=== 4. Genitif Durum ===
=== Tanım ===
 
Locative case, Türkçedeki altı isim halinden biridir. Bu, nesne hareket ederken veya sabit bir noktada bulunurken, nesnenin bulunduğu belirli yeri gösterir.
Genitif durum, aitlik veya sahiplik bildiren durumdur. Cümlede bir şeyin kime ait olduğunu belirtir. Genitif durum, genellikle "-ın", "-in", "-un", "-ün" ekleri ile gösterilir.
 
==== Örnekler ====


=== Kullanım Örnekleri ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Türkçe !! Telaffuz !! Azərbaycanca
 
! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 
|-
|-
|Perşembe günü avm'deyim. || [peɾʃem'be 'ɟy'ny avem'dejim] || Cümə günü avm-deyəm.
 
| Bu kitabın rengi mavi. || bu kiˈtabɯn ˈɾɛŋɡɪ maˈvi || Bu kitabın rəngi mavi.
 
|-
|-
|Cebimde bir anahtar var. || ['dʒe:bimde biɾ 'anaht͡ʃaɾ'vaɾ] || Cibimdə bir açar var.
 
| Ali'nin evi çok güzel. || aˈliːnɪn ɛˈvɪ tʃɔk ɡyˈzɛl || Alinin evi çox gözəldir.
 
|-
 
| Annemin arkadaşları burada. || anˈnɛmɪn aʁˈkaˈdaʃɫaɾɯ buˈɾada || Anamın dostları buradadır.
 
|-
|-
|Sizce iş yerinde mi daha iyi çalışılır? || ['sizd͡ʒe iʃ je'ɾin'de mi da'ha i'ji t͡ʃa'lɯʃılıɾ] || Sizcə iş yerində mi daha yaxşı işlənir?
 
| Bu kalemin ucu kırık. || bu kaˈlɛmɪn uˈdʒu kɯˈɾɯk || Bu qələmimin ucu qırıqdır.
 
|-
|-
|Kediler nehir kenarında oynuyor. || [ke'dileɾ ne'hiɾ ke'naɾında ojnu'joɾ] || Pişiklər çay kənarında oynayırlar.
 
| Kedi'nin evi nerede? || ˈkɛdɪnɪn ɛˈvɪ nɛˈɾɛdɛ || Pişiyin evi haradadır?
 
|}
|}


== Ayrılma Halı ==
=== 5. Ablatif Durum ===
=== Tanım ===
 
Ayrılma hali, nesnenin başlangıç ​​yerinden ayrılmakta olduğu zaman kullanılır. Türkçede nadir kullanılan bir isim durumudur.
Ablatif durum, çıkma durumudur. Cümlede bir şeyin nereden geldiğini belirtir. Ablatif durum, genellikle "-dan", "-den", "-tan", "-ten" ekleri ile gösterilir.
 
==== Örnekler ====


=== Kullanım Örnekleri ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Türkçe !! Telaffuz !! Azərbaycanca
 
! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 
|-
|-
|İstanbul'dan ayrıldım. || [istan'bulaɾdan ai'ɾıldım] || İstanbul-dan uzaqda idim.
 
| Okuldan geldim. || oˈkulˌdɑn ˈɡɛldɪm || Məktəbdən gəldim.
 
|-
|-
|Çanta dışarıda kaldı. || ['t͡ʃanta dıʃa'ɾida kal'dɯ] || Çanta xaricdə qalıb.
 
| Evden çıkıyorum. || ɛvˈdɛn tʃɯˈkɪjoːɾum || Evdən çıxıram.
 
|-
|-
|Yurtdışında tatil yapmak istersiniz. || [jurt'dıʃında ta'til ja:pmak is'teɾsiniz] || Xaricdə istirahət etmək istəyərdiniz.
 
| Ali'den haber aldım. || aˈliːdɛn haˈbɛɾ ˈaldɪm || Alidən xəbər aldım.
 
|-
|-
|Hayatımdan çıkartıyorum. || ['ha'jatɯm'dan t͡ʃıkaɾtı'jom] || Həyatımdan çıxardım.
 
| Kitaplardan öğreniyorum. || kiˈtapˌlaɾdɑn œʁɛˈnɪjoːɾum || Kitablardan öyrənirəm.
 
|-
 
| Çantamdan anahtar düştü. || ˈtʃɑnˌtəmdɑn aˈnaːtaɾ dyʃˈtʏ || Çantamdan açar düşdü.
 
|}
|}


== Possessive Case ==
=== 6. Locative Durum ===
=== Tanım ===  
 
Possessive case, Türk dilindeki altı isim halinden biridir. Genellikle bir şeyin kime ait olduğunu ifade etmek için kullanılır.
Locative durum, bulunma durumudur. Cümlede bir nesnenin nerede bulunduğunu belirtir. Locative durum, genellikle "-da", "-de", "-ta", "-te" ekleri ile gösterilir.
 
==== Örnekler ====


=== Kullanım Örnekleri ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Türkçe !! Telaffuz !! Azərbaycanca
 
! Türkçe !! Telaffuz !! Kuzey Azerbaycan Türkçesi
 
|-
|-
|Babamın arabası yeni. || [ba'ba'mın aɾa'baʃɯ je'ni] || Atamın maşını yeni.
 
| Kitap masada. || kiˈtap maˈsada || Kitab masa üstündədir.
 
|-
 
| Kedi evde. || ˈkɛdɪ ɛvˈdɛ || Pişik evdədir.
 
|-
|-
|Köpeklerin tasmaları çok renkli. || ['köpek'leɾin tas'malaɾı t͡ʃok ɾen'kli] || İtilərin qorxunları çox rənglidir.
 
| Ali okulda. || aˈliː oˈkulˌdɑ || Ali məktəbdədir.
 
|-
|-
|Haritalarımız kayboldu. || [ha'ɾita'la'ɾı'myz kay'bol'du] || Xəritələrimiz itirilib.
 
| Çiçek bahçede. || tʃiˈtʃɛk bɑˈhʧɛdɛ || Çiçək bağıdadır.
 
|-
|-
|Benim şapkam bu. || [be'nim ʃa'pka'm bu] || Mənim şapka bu.
 
| Araba yolda. || aˈɾaba jɔˈlda || Avtomobil yoldadır.
 
|}
|}
== Uygulama Alıştırmaları ==
1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun durum ekleri ile doldurun.
* Ben _____ (kitap) okuyorum. (nominatif)
* Ali _____ (elma) yiyor. (akuzatif)
* Kedi _____ (ev) gidiyor. (datif)
* Bu _____ (kalem) rengi. (genitif)
* Okul _____ (gel) geldi. (ablatif)
* Masa _____ (bulun) var. (locative)
2. Aşağıdaki cümleleri doğru duruma dönüştürün.
* Ben evdeyim. (ablative)
* Ali kitabı okuyor. (nominatif)
* Kedi anneden geliyor. (datif)
* Elmanın rengi çok güzel. (akuzatif)
* Sen arabayı park ettin. (locative)
3. Verilen cümlelerden hangileri doğrudur? İşaretleyin.
* a) O okulda öğreniyor.
* b) Kitapları masada bırak.
* c) Ben evden geldim.
* d) Ali kitabı okuyor.
4. Aşağıdaki cümleleri duruma göre gruplandırın.
* "Kedi bahçede." (locative)
* "Kitap masada." (locative)
* "Ben evdeyim." (ablative)
* "Ali elmayı yiyor." (akuzatif)
5. Kendi cümlelerinizi oluşturarak durumu uygulayın.
* Nominatif:
* Akuzatif:
* Datif:
* Genitif:
* Ablatif:
* Locative:
== Çözüm ve Açıklamalar ==
1. Cevaplar:
* Ben '''kitabı''' okuyorum. (nominatif)
* Ali '''elmayı''' yiyor. (akuzatif)
* Kedi '''eve''' gidiyor. (datif)
* Bu '''kalemin''' rengi. (genitif)
* Okuldan geldi. (ablatif)
* Masa '''üstünde''' var. (locative)
2. Dönüşüm Cevapları:
* Ben '''evden''' geldim. (ablative)
* Ali '''kitabı''' okuyor. (nominatif)
* Kedi '''anneden''' geliyor. (datif)
* Elmanın rengi çok güzel. (akuzatif)
* Sen '''araba''' park ettin. (locative)
3. Doğru Cevaplar:
* a) Doğru
* b) Doğru
* c) Doğru
* d) Doğru
4. Gruplandırma:
* "Kedi bahçede." (locative)
* "Kitap masada." (locative)
* "Ben evdeyim." (ablative)
* "Ali elmayı yiyor." (akuzatif)
5. Öğrenci cümleleri kendi yanıtlarıdır.


{{#seo:
{{#seo:
|title=Türk Dilbilgisi → 0'dan A1 Seviyesine Tamamlanan Türk Dili Kursu → Durumlar
|keywords=Azerbaycan Türkçesi, Türk dili öğren, Türk dilbilgisi, Türk isim halleri, Türkçe kelimeler, Türkçe öğren, Türk dili kursu, Türkçe eğitim
|description=Türk dilbilgisi için farklı Türk Durumlarını öğrenin ve her birini ne zaman kullanmaları gerektiğini öğrenin. Bu ders, tamamlanmış bir 0'dan A1 seviyeli Türkçe kursunun parçasıdır."}}


İyi çalışmalar!
|title=Türkçe Dil Bilgisi - Durumlar


{{Turkish-0-to-A1-Course-TOC-az}}
|keywords=Türkçe, Dil Bilgisi, Durumlar, Nominatif, Akuzatif, Datif, Genitif, Ablatif, Locative
 
|description=Bu derste, Türkçe'deki durumları öğrenecek ve pratik yapacaksınız.
 
}}
 
{{Template:Turkish-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 121: Line 331:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
[[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=1></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 
 


==Other lessons==
* [[Language/Turkish/Grammar/Pronouns/az|Pronouns]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Participles/az|Participles]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Pronunciation/az|Pronunciation]]
* [[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 to A1 Course]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Adjectives/az|0 to A1 Course → Grammar → Adjectives]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Nouns/az|0-dan A1 səviyyəsinə qədər → Qramatika → İstifadə edilən isim növləri]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Vowels-and-Consonants/az|0 səviyyədən A1 kursuna → Qrammatika → Səsli və səssiz üns və əlifba haqqında]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Conditional-Sentences/az|0-dan A1 səviyyəsinə qədər olan kurs → Qrammatika → Şərti cümlələr]]
* [[Language/Turkish/Grammar/Verbs/az|Verbs]]


{{Turkish-Page-Bottom}}
{{Turkish-Page-Bottom}}

Latest revision as of 04:54, 11 August 2024


Turkish-Language-PolyglotClub-Large.png
Türkçe → Dil Bilgisi → 0'dan A1'e Kurs → Durumlar

Giriş[edit | edit source]

Merhaba sevgili öğrenciler! Bugün Türkçe dilbilgisinin önemli bir bölümüne, yani "durumlar" konusuna adım atacağız. Türkçe'de durumlar, isimlerin cümle içindeki işlevini belirler ve cümlenin anlamını zenginleştirir. Bu dersimizde, Türkçe'deki altı temel durumu öğreneceğiz: nominatif, akuzatif, datif, genitif, ablative ve locative. Her bir durumun kullanımını örnekler ile açıklayacak ve ardından öğrendiklerinizi pekiştirmek için pratik yapacağız. Hadi başlayalım!

1. Nominatif Durum[edit | edit source]

Nominatif durum, öznenin belirtildiği durumdur. Cümlede kimin veya neyin yapıcı olduğunu gösterir. Türkçe'de nominatif durum genellikle bir isim ya da zamir ile ifade edilir ve ek almaz.

Örnekler[edit | edit source]

Türkçe Telaffuz Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Ben öğretmenim. ben œʁɛtˈmɛnɪm Mən müəlliməm.
Kitap masada. kiˈtap maˈsada Kitab masa üstündədir.
Elma kırmızı. ˈɛlma kɯɾˈmɯzɯ Alma qırmızıdır.
O çocuk. o ˈtʃoːduk O uşaqdır.
Bu ev. bu ɛv Bu evdir.

2. Akuzatif Durum[edit | edit source]

Akuzatif durum, nesne durumudur. Cümlede öznenin neyi veya kimi etkilediğini belirtir. Akuzatif durum, genellikle "-ı", "-i", "-u" veya "-ü" ekleri ile ifade edilir.

Örnekler[edit | edit source]

Türkçe Telaffuz Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Ben kitabı okudum. ben kiˈtabɯ oˈkudum Mən kitabı oxudum.
O elmayı yedi. o ɛlˈmaɯ ˈjɛdɪ O almadan yedi.
Biz filmi izledik. biz ˈfilmɯ ˈizlɛdɪk Biz filmi izlədik.
Ali çiçekleri suladı. aˈli tʃiˈtʃɛkɾɛɪ suˈladɯ Ali çiçəkləri suladı.
Sen arabayı park et. sɛn aɾaˈbajɯ pɑɾk ɛt Sən avtomobili park et.

3. Datif Durum[edit | edit source]

Datif durum, yönelme durumudur. Cümlede bir yere veya kişiye yönelişi ifade eder. Datif durum, genellikle "-a", "-e" ekleri ile gösterilir.

Örnekler[edit | edit source]

Türkçe Telaffuz Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Kitabı Ali'ye verdim. kiˈtabɯ aˈliːjɛ ˈvɛɾdɪm Kitabı Aliyə verdim.
Elmayı anneme götürdüm. ɛlˈmaɯ anˈnɛmɛ ɡøˈtʏɾdʏm Almaları anamıza apardım.
Çiçekleri öğretmene getirdim. tʃiˈtʃɛkɾɛɪ œʁɛtˈmɛnɛ ɡɛˈtiɾdɪm Çiçəkləri müəllimə gətirdim.
Arkadaşımın evine gidiyorum. aʁˈkaˈdaʃɯmɯn ɛˈvɪnɛ ɡɪˈdiːjoɾum Dostumun evinə gedirəm.
Kitapları kütüphaneye bırak. kiˈtapɯɾɯ kʏˈtypʰaːnɛˈjɛ bɯˈɾak Kitabları kitabxanaya qoy.

4. Genitif Durum[edit | edit source]

Genitif durum, aitlik veya sahiplik bildiren durumdur. Cümlede bir şeyin kime ait olduğunu belirtir. Genitif durum, genellikle "-ın", "-in", "-un", "-ün" ekleri ile gösterilir.

Örnekler[edit | edit source]

Türkçe Telaffuz Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Bu kitabın rengi mavi. bu kiˈtabɯn ˈɾɛŋɡɪ maˈvi Bu kitabın rəngi mavi.
Ali'nin evi çok güzel. aˈliːnɪn ɛˈvɪ tʃɔk ɡyˈzɛl Alinin evi çox gözəldir.
Annemin arkadaşları burada. anˈnɛmɪn aʁˈkaˈdaʃɫaɾɯ buˈɾada Anamın dostları buradadır.
Bu kalemin ucu kırık. bu kaˈlɛmɪn uˈdʒu kɯˈɾɯk Bu qələmimin ucu qırıqdır.
Kedi'nin evi nerede? ˈkɛdɪnɪn ɛˈvɪ nɛˈɾɛdɛ Pişiyin evi haradadır?

5. Ablatif Durum[edit | edit source]

Ablatif durum, çıkma durumudur. Cümlede bir şeyin nereden geldiğini belirtir. Ablatif durum, genellikle "-dan", "-den", "-tan", "-ten" ekleri ile gösterilir.

Örnekler[edit | edit source]

Türkçe Telaffuz Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Okuldan geldim. oˈkulˌdɑn ˈɡɛldɪm Məktəbdən gəldim.
Evden çıkıyorum. ɛvˈdɛn tʃɯˈkɪjoːɾum Evdən çıxıram.
Ali'den haber aldım. aˈliːdɛn haˈbɛɾ ˈaldɪm Alidən xəbər aldım.
Kitaplardan öğreniyorum. kiˈtapˌlaɾdɑn œʁɛˈnɪjoːɾum Kitablardan öyrənirəm.
Çantamdan anahtar düştü. ˈtʃɑnˌtəmdɑn aˈnaːtaɾ dyʃˈtʏ Çantamdan açar düşdü.

6. Locative Durum[edit | edit source]

Locative durum, bulunma durumudur. Cümlede bir nesnenin nerede bulunduğunu belirtir. Locative durum, genellikle "-da", "-de", "-ta", "-te" ekleri ile gösterilir.

Örnekler[edit | edit source]

Türkçe Telaffuz Kuzey Azerbaycan Türkçesi
Kitap masada. kiˈtap maˈsada Kitab masa üstündədir.
Kedi evde. ˈkɛdɪ ɛvˈdɛ Pişik evdədir.
Ali okulda. aˈliː oˈkulˌdɑ Ali məktəbdədir.
Çiçek bahçede. tʃiˈtʃɛk bɑˈhʧɛdɛ Çiçək bağıdadır.
Araba yolda. aˈɾaba jɔˈlda Avtomobil yoldadır.

Uygulama Alıştırmaları[edit | edit source]

1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun durum ekleri ile doldurun.

  • Ben _____ (kitap) okuyorum. (nominatif)
  • Ali _____ (elma) yiyor. (akuzatif)
  • Kedi _____ (ev) gidiyor. (datif)
  • Bu _____ (kalem) rengi. (genitif)
  • Okul _____ (gel) geldi. (ablatif)
  • Masa _____ (bulun) var. (locative)

2. Aşağıdaki cümleleri doğru duruma dönüştürün.

  • Ben evdeyim. (ablative)
  • Ali kitabı okuyor. (nominatif)
  • Kedi anneden geliyor. (datif)
  • Elmanın rengi çok güzel. (akuzatif)
  • Sen arabayı park ettin. (locative)

3. Verilen cümlelerden hangileri doğrudur? İşaretleyin.

  • a) O okulda öğreniyor.
  • b) Kitapları masada bırak.
  • c) Ben evden geldim.
  • d) Ali kitabı okuyor.

4. Aşağıdaki cümleleri duruma göre gruplandırın.

  • "Kedi bahçede." (locative)
  • "Kitap masada." (locative)
  • "Ben evdeyim." (ablative)
  • "Ali elmayı yiyor." (akuzatif)

5. Kendi cümlelerinizi oluşturarak durumu uygulayın.

  • Nominatif:
  • Akuzatif:
  • Datif:
  • Genitif:
  • Ablatif:
  • Locative:

Çözüm ve Açıklamalar[edit | edit source]

1. Cevaplar:

  • Ben kitabı okuyorum. (nominatif)
  • Ali elmayı yiyor. (akuzatif)
  • Kedi eve gidiyor. (datif)
  • Bu kalemin rengi. (genitif)
  • Okuldan geldi. (ablatif)
  • Masa üstünde var. (locative)

2. Dönüşüm Cevapları:

  • Ben evden geldim. (ablative)
  • Ali kitabı okuyor. (nominatif)
  • Kedi anneden geliyor. (datif)
  • Elmanın rengi çok güzel. (akuzatif)
  • Sen araba park ettin. (locative)

3. Doğru Cevaplar:

  • a) Doğru
  • b) Doğru
  • c) Doğru
  • d) Doğru

4. Gruplandırma:

  • "Kedi bahçede." (locative)
  • "Kitap masada." (locative)
  • "Ben evdeyim." (ablative)
  • "Ali elmayı yiyor." (akuzatif)

5. Öğrenci cümleleri kendi yanıtlarıdır.

Türk Dili - 0'dan A1'e Kadar Kursu - İçindekiler[edit source]


Türk Alfabesi


Temel Dil Bilgisi


Karmaşık Dil Bilgisi


Günlük İfadeler


Sayılar ve Saat


Türk Kültürü


Günlük Hayat


Other lessons[edit | edit source]


Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Turkish/Grammar/Cases/az&oldid=303963"