Difference between revisions of "Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-21:-Using-infinitives/az"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Iranian-persian-Page-Top}}
{{Iranian-persian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Iranian-persian/az|Farsça]] </span> → <span cat>[[Language/Iranian-persian/Grammar/az|Qrammatikası]]</span> → <span level>[[Language/Iranian-persian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1 Kursuna]]</span> → <span title>Ders 21: Mastarı İstifadə Etmək</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>İran dili</span> → <span cat>Qrammatika</span> → <span level>[[Language/Iranian-persian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1 səviyyəsinə]]</span> → <span title>Məsələ 21: İnfinitivlərin istifadəsi</span></div>
Salam, əziz tələbələr! Bugünkü dərsimiz "Mastarı İstifadə Etmək" mövzusuna həsr olunub. Fars dilində mastar forması fiillərin çox mühüm bir hissəsidir və məqsəd, öhdəlik, icazə və mümkünlüyü ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu dərsimizdə mastarın necə istifadə edildiyini öyrənəcəyik, həmçinin günlük danışıqda bu formanın necə yer aldığını görəcəyik.


__TOC__
__TOC__


== Sevgili tələbələr ==
=== Mastarın əhəmiyyəti ===
 
Fars dilində mastar forması, çox vaxt cümlələrin mənasını tamamlamaq üçün istifadə olunur. O, bir çox funksiyaya malikdir:
 
* '''Məqsəd ifadə etmək:''' Bir işi niyə etdiyinizi izah etmək üçün.
 
* '''Öhdəlik ifadə etmək:''' Bir şeyi etməli olduğunuzu bildirmək üçün.
 
* '''İcazə ifadə etmək:''' Bir şeyi etməyə icazə verildiyini bildirmək üçün.
 
* '''Mümkünlük ifadə etmək:''' Bir şeyin mümkün olub olmadığını göstərmək üçün.
 
=== Mastarın Forması ===
 
Fars dilində mastar forması, fiilin kök formasıdır. Məsələn, "kitab oxumaq" üçün "oxumaq" mastar formasıdır. Aşağıda mastar formasının bəzi nümunələri verilmişdir:
 
{| class="wikitable"
 
! Farsca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
 
| خواندن || xvandæn || oxumaq
 
|-
 
| نوشتن || neveshtæn || yazmaq
 
|-
 
| رفتن || raftæn || getmək
 
|-
 
| دیدن || didæn || görmək
 
|-
 
| خوردن || xordæn || yemək


Bu dərsimizin mövzusu "İnfinitivlərin istifadəsi"dir. Bu məsələdə siz İran dilində fəallərin infinitiv formasının məqsəd, məcburiyyət, icazə və ehtimal ifadə etmək üçün necə istifadə ediləcəyini öyrənəcəksiniz. Bu, 0-dan A1 səviyyəsinə çatmaq üçün "Tam İran dili kursu"nun bir hissəsidir.
|}


== İnfinitivlər nədir? ==
=== Mastarı İstifadə Etmək ===


İnfinitiv, fəallər formasının biridir. İnfinitivlər zaman və şəxsə bağlı deyil və "maqəm" və ya "hal" kimi tərcümə edilə bilər. İnfinitivlər, fəal kimi istifadə edilmədən əvvəl, cümlədə "əlavə məlumat" kimi istifadə edilə bilər.
Mastar forması cümlələrdə aşağıdakı şəkildə istifadə olunur:


Məsələn:
==== Məqsəd ifadə etmə ====


* Mən kitab oxumaq istəyirəm. ("oxumaq" infinitividir və "istəyirəm" fəaldir.)
Mastar, bir işi niyə etdiyinizi bildirmək üçün istifadə olunur. Məsələn:
* Mən kitab oxumaq üçün kitabxanaya getdim. ("oxumaq" infinitividir və "getdim" fəaldir.)


== İnfinitivlərin istifadəsi ==
* '''Mən kitab oxumaq üçün gedirəm.'''


İnfinitivlər, məqsəd, məcburiyyət, icazə və ehtimal ifadə etmək üçün istifadə edilə bilər. İnfinitivlərin bu istifadəları aşağıdakı cədvəldə göstərilir:
* '''O, məktəbə yazmaq üçün gedir.'''


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! İran dili !! Telaffuz !! İran dilində tərcümə
 
! Farsca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
|-
| Məqsəd || Maqsəd || Xahiş, maksat, üçün, üçün ki, üçün deyil ki, üçün bərabər
 
| من برای خواندن کتاب می‌روم || man barāye xvandæn kætāb mirævəm || Mən kitab oxumaq üçün gedirəm
 
|-
|-
| Məcburiyyət || Məcburiyyət || Məcburiyyət, məcbur
 
| او برای نوشتن به مدرسه می‌رود || u barāye neveshtæn be mædræsæ mirævəd || O, məktəbə yazmaq üçün gedir.
 
|}
 
==== Öhdəlik ifadə etmə ====
 
Mastar, bir şeyin etməli olduğu zaman da istifadə olunur. Məsələn:
 
* '''Mən evə getməliyəm.'''
 
* '''Sən dərsi öyrənməlisən.'''
 
{| class="wikitable"
 
! Farsca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
|-
| İcazə || İcazə || İcazə, müvafiqdir
 
| من باید به خانه بروم || man bāyad be xāne berævam || Mən evə getməliyəm
 
|-
|-
| Ehtimal || Ehtimal || Bilmək, bilmək, bilməzlik, olması ehtimalı var, məhdud olmaq
 
| تو باید درس را یاد بگیری || to bāyad dars rā yād begiri || Sən dərsi öyrənməlisən
 
|}
|}


Məsələn:
==== İcazə ifadə etmə ====


* Kitab oxumaq üçün kitabxanaya getdim. ("oxumaq" infinitividir və "üçün" məqsəd ifadəsi üçün istifadə olunur.)
Mastar, bir şeyin icazə verildiyində də istifadə olunur. Məsələn:
* Dərs oxumaq məcburiyyətindəm. ("oxumaq" infinitividir və "məcburiyyət" məcburiyyət ifadəsi üçün istifadə olunur.)
* Kitab oxumaq üçün icazə almaq istəyirəm. ("oxumaq" infinitividir və "icazə" icazə ifadəsi üçün istifadə olunur.)
* İş tapmaq üçün səyahət edirəm. ("tapmaq" infinitividir və "üçün" məqsəd ifadəsi üçün istifadə olunur.)


== Ənənəvi nümunələr ==
* '''Mən kitab oxumağa icazə verirəm.'''


* Məktəbə getmək üçün evdən çıxdım.
* '''O, filmə baxmağa icazə aldı.'''
* Şəhərdə gezmək istəyirəm.
* İş tapmaq üçün İran daxilində səyahət edirəm.
* Kitab oxumaq məcburiyyətindəyəm.


== Öyrənmə məqsədləri ==
{| class="wikitable"


Bu dərsdə siz:
! Farsca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı


* İnfinitivlərin nə olduğunu öyrənəcəksiniz.
|-
* İnfinitivlərin məqsəd, məcburiyyət, icazə və ehtimal ifadə etmək üçün necə istifadə ediləcəyini öyrənəcəksiniz.
* Ənənəvi nümunələri oxuyacaqsınız.


== Cavablar ==
| من به خواندن کتاب اجازه می‌دهم || man be xvandæn kætāb ejāze midahæm || Mən kitab oxumağa icazə verirəm


Sizə verilən tapşırıqların cavablarını oxumağa davam edin:
|-


# Siz nə üçün kitab oxuyursunuz?
| او اجازه گرفت که به فیلم نگاه کند || u ejāze gereft ke be film negāh konæd || O, filmə baxmağa icazə aldı
# Siz hansı məqsədlə İran daxilində səyahət edirsiniz?
# Siz hansı işi təklif edə bilərsiniz?


Cavablar:
|}


# Nə üçün kitab oxuduğum barədə danışa bilmərəm.
==== Mümkünlük ifadə etmə ====
# İran daxilində seyahət etmək üçün iş tapmaq istəyirəm.
# Mən bir müəllimə iş təklif edə bilərəm.


== Mənbələr ==
Mastar, bir şeyin mümkün olub olmadığını bildirmək üçün də istifadə olunur. Məsələn:


Bu dərs "Tam İran dili kursu"nun bir hissəsidir.
* '''Mən burada qalmağı düşünürəm.'''


== Növbəti addım ==
* '''Sən bunu edə bilərsən.'''


Məsələnin başqa nüanslarını öyrənmək üçün növbəti dərsə keçid edin.
{| class="wikitable"
 
! Farsca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
 
| من فکر می‌کنم که می‌توانم اینجا بمانم || man fikr mikonæm ke mitavānam injā bɛmānæm || Mən burada qalmağı düşünürəm
 
|-
 
| تو می‌توانی این کار را بکنی || to mitavāni in kār rā bokoni || Sən bunu edə bilərsən
 
|}
 
=== İstifadə Nümunələri ===
 
İndi isə mastar forması ilə daha çox nümunələrə baxaq. Aşağıdakı cədvəldə fərqli cümlələrdə mastarın istifadə olunduğunu görə bilərsiniz.
 
{| class="wikitable"
 
! Farsca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
 
| من می‌خواهم بخوابم || man mīxāham bekhābam || Mən yatmaq istəyirəm
 
|-
 
| او باید زودتر بیاید || u bāyad zudtar biyād || O, tez gəlməlidir
 
|-
 
| ما می‌رویم تا بازی کنیم || mā miravim tā bāzi konim || Biz oynamaq üçün gedirik
 
|-
 
| آنها می‌توانند با هم کار کنند || ānhā mitavānand bā ham kār konand || Onlar birlikdə işləyə bilərlər
 
|-
 
| من می‌خواهم به سینما بروم || man mīxāham be sīnā mā beravam || Mən kinoya getmək istəyirəm
 
|}
 
=== Məşqlər ===
 
İndi məşq etməyə keçək. Aşağıdakı cümlələri tamamlayın, mastar formasından istifadə edərək.
 
1. Mən dərs _______ (öyrənmək) istəyirəm.
 
2. O, kitab _______ (oxumaq) üçün gəlir.
 
3. Biz film _______ (görmək) istəyirik.
 
4. Sən evə _______ (getmək) məcbursan.
 
5. Onlar iş _______ (görmək) istəyirlər.
 
==== Həllər ====
 
1. Mən dərs '''öyrənmək''' istəyirəm.
 
2. O, kitab '''oxumaq''' üçün gəlir.
 
3. Biz film '''görmək''' istəyirik.
 
4. Sən evə '''getmək''' məcbursan.
 
5. Onlar iş '''görmək''' istəyirlər.
 
Bu məşqlər sizə mastarı daha yaxşı anlamanıza kömək edəcək. Unutmayın ki, mastar forması Fars dilində çox vacibdir və düzgün istifadə etmək üçün bol praktikaya ehtiyac var.
 
=== Nəticə ===
 
Bu dərsdə mastar formasının Fars dilindəki əhəmiyyətini, istifadə yollarını, nümunələrini və məşqlərini öyrəndik. Mastarı doğru istifadə etmək, Fars dilində ünsiyyətinizi daha da inkişaf etdirəcək. Unutmayın ki, hər zaman praktikaya ehtiyac var; bu səbəbdən, mastarı gündəlik həyatınızda istifadə etməyə çalışın.


== SEO etiketləri ==
{{#seo:
{{#seo:
|title=İran dilində infinitivlərin istifadəsi
 
|keywords=İran dili, infinitiv forması, məqsəd, məcburiyyət, icazə, ehtimal, öyrənmə
|title=Mastar İstifadəsi
|description=İran dilində fəallərin infinitiv formasının məqsəd, məcburiyyət, icazə və ehtimal ifadə etmək üçün necə istifadə ediləcəyini öyrənin. Bu, 0-dan A1 səviyyəsinə çatmaq üçün "Tam İran dili kursu"nun bir hissəsidir.
 
|keywords=mastar, Fars dili, qrammatika, öhdəlik, icazə
 
|description=Bu dərsdə mastar formasının Fars dilində necə istifadə edildiyini öyrənəcəksiniz.
 
}}
}}


{{Iranian-persian-0-to-A1-Course-TOC-az}}
{{Template:Iranian-persian-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 92: Line 221:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Iranian-persian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Iranian-persian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>




Latest revision as of 18:03, 11 August 2024


Persian-Language-PolyglotClub.png
Farsi-Language-PolyglotClub-Lessons.png
Farsça → Qrammatikası → 0-dan A1 Kursuna → Ders 21: Mastarı İstifadə Etmək

Salam, əziz tələbələr! Bugünkü dərsimiz "Mastarı İstifadə Etmək" mövzusuna həsr olunub. Fars dilində mastar forması fiillərin çox mühüm bir hissəsidir və məqsəd, öhdəlik, icazə və mümkünlüyü ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu dərsimizdə mastarın necə istifadə edildiyini öyrənəcəyik, həmçinin günlük danışıqda bu formanın necə yer aldığını görəcəyik.

Mastarın əhəmiyyəti[edit | edit source]

Fars dilində mastar forması, çox vaxt cümlələrin mənasını tamamlamaq üçün istifadə olunur. O, bir çox funksiyaya malikdir:

  • Məqsəd ifadə etmək: Bir işi niyə etdiyinizi izah etmək üçün.
  • Öhdəlik ifadə etmək: Bir şeyi etməli olduğunuzu bildirmək üçün.
  • İcazə ifadə etmək: Bir şeyi etməyə icazə verildiyini bildirmək üçün.
  • Mümkünlük ifadə etmək: Bir şeyin mümkün olub olmadığını göstərmək üçün.

Mastarın Forması[edit | edit source]

Fars dilində mastar forması, fiilin kök formasıdır. Məsələn, "kitab oxumaq" üçün "oxumaq" mastar formasıdır. Aşağıda mastar formasının bəzi nümunələri verilmişdir:

Farsca Tələffüz Şimal Azərbaycanı
خواندن xvandæn oxumaq
نوشتن neveshtæn yazmaq
رفتن raftæn getmək
دیدن didæn görmək
خوردن xordæn yemək

Mastarı İstifadə Etmək[edit | edit source]

Mastar forması cümlələrdə aşağıdakı şəkildə istifadə olunur:

Məqsəd ifadə etmə[edit | edit source]

Mastar, bir işi niyə etdiyinizi bildirmək üçün istifadə olunur. Məsələn:

  • Mən kitab oxumaq üçün gedirəm.
  • O, məktəbə yazmaq üçün gedir.
Farsca Tələffüz Şimal Azərbaycanı
من برای خواندن کتاب می‌روم man barāye xvandæn kætāb mirævəm Mən kitab oxumaq üçün gedirəm
او برای نوشتن به مدرسه می‌رود u barāye neveshtæn be mædræsæ mirævəd O, məktəbə yazmaq üçün gedir.

Öhdəlik ifadə etmə[edit | edit source]

Mastar, bir şeyin etməli olduğu zaman da istifadə olunur. Məsələn:

  • Mən evə getməliyəm.
  • Sən dərsi öyrənməlisən.
Farsca Tələffüz Şimal Azərbaycanı
من باید به خانه بروم man bāyad be xāne berævam Mən evə getməliyəm
تو باید درس را یاد بگیری to bāyad dars rā yād begiri Sən dərsi öyrənməlisən

İcazə ifadə etmə[edit | edit source]

Mastar, bir şeyin icazə verildiyində də istifadə olunur. Məsələn:

  • Mən kitab oxumağa icazə verirəm.
  • O, filmə baxmağa icazə aldı.
Farsca Tələffüz Şimal Azərbaycanı
من به خواندن کتاب اجازه می‌دهم man be xvandæn kætāb ejāze midahæm Mən kitab oxumağa icazə verirəm
او اجازه گرفت که به فیلم نگاه کند u ejāze gereft ke be film negāh konæd O, filmə baxmağa icazə aldı

Mümkünlük ifadə etmə[edit | edit source]

Mastar, bir şeyin mümkün olub olmadığını bildirmək üçün də istifadə olunur. Məsələn:

  • Mən burada qalmağı düşünürəm.
  • Sən bunu edə bilərsən.
Farsca Tələffüz Şimal Azərbaycanı
من فکر می‌کنم که می‌توانم اینجا بمانم man fikr mikonæm ke mitavānam injā bɛmānæm Mən burada qalmağı düşünürəm
تو می‌توانی این کار را بکنی to mitavāni in kār rā bokoni Sən bunu edə bilərsən

İstifadə Nümunələri[edit | edit source]

İndi isə mastar forması ilə daha çox nümunələrə baxaq. Aşağıdakı cədvəldə fərqli cümlələrdə mastarın istifadə olunduğunu görə bilərsiniz.

Farsca Tələffüz Şimal Azərbaycanı
من می‌خواهم بخوابم man mīxāham bekhābam Mən yatmaq istəyirəm
او باید زودتر بیاید u bāyad zudtar biyād O, tez gəlməlidir
ما می‌رویم تا بازی کنیم mā miravim tā bāzi konim Biz oynamaq üçün gedirik
آنها می‌توانند با هم کار کنند ānhā mitavānand bā ham kār konand Onlar birlikdə işləyə bilərlər
من می‌خواهم به سینما بروم man mīxāham be sīnā mā beravam Mən kinoya getmək istəyirəm

Məşqlər[edit | edit source]

İndi məşq etməyə keçək. Aşağıdakı cümlələri tamamlayın, mastar formasından istifadə edərək.

1. Mən dərs _______ (öyrənmək) istəyirəm.

2. O, kitab _______ (oxumaq) üçün gəlir.

3. Biz film _______ (görmək) istəyirik.

4. Sən evə _______ (getmək) məcbursan.

5. Onlar iş _______ (görmək) istəyirlər.

Həllər[edit | edit source]

1. Mən dərs öyrənmək istəyirəm.

2. O, kitab oxumaq üçün gəlir.

3. Biz film görmək istəyirik.

4. Sən evə getmək məcbursan.

5. Onlar iş görmək istəyirlər.

Bu məşqlər sizə mastarı daha yaxşı anlamanıza kömək edəcək. Unutmayın ki, mastar forması Fars dilində çox vacibdir və düzgün istifadə etmək üçün bol praktikaya ehtiyac var.

Nəticə[edit | edit source]

Bu dərsdə mastar formasının Fars dilindəki əhəmiyyətini, istifadə yollarını, nümunələrini və məşqlərini öyrəndik. Mastarı doğru istifadə etmək, Fars dilində ünsiyyətinizi daha da inkişaf etdirəcək. Unutmayın ki, hər zaman praktikaya ehtiyac var; bu səbəbdən, mastarı gündəlik həyatınızda istifadə etməyə çalışın.

İran Farsca Kursu - 0'dan A1'e Kadar İçin İçerik Tablosu[edit source]


Birim 1: Temel Selamlama ve Tanışma


Birim 2: Cümle Yapısı ve Temel Fiil Çekimleri


Birim 3: Günlük rutin hakkında konuşmak


Birim 4: Nesne zamirleri ve sahiplik zamirleri


Birim 5: Fars Kültürü ve Gelenekleri


Birim 6: Yemek ve İçecek


Birim 7: Geçmiş zaman ve düzenli fiillerin çekimi


Birim 8: Fars Edebiyatı ve Sanatı


Birim 9: Seyahat ve Ulaşım


Birim 10: Emir kipi, mastar ve karmaşık cümleler


Birim 11: Fars Tarihi ve Coğrafyası


Birim 12: Serbest Zaman ve Eğlence


Other lessons[edit | edit source]


Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-21:-Using-infinitives/az&oldid=306123"