Language/Turkish/Culture/History-and-Geography/kk





































Кіріспе[edit | edit source]
Түрік мәдениеті - бұл өте бай және түрлі-түсті әлем. Оның тарихы мен географиясы, Түркияның өзіндік ерекшеліктерін, мәдениетін, дәстүрлерін түсінуге мүмкіндік береді. Бүгінгі сабағымызда, Түркияның тарихи және географиялық аспектілерін тереңірек зерттеп, түрік тілін үйрену барысында мәдениетке деген қызығушылығымызды арттырамыз. Сабақтың құрылымы төмендегідей:
- Тарих
- География
- Түркияның мәдениеті мен дәстүрлері
- Тапсырмалар мен жаттығулар
Тарих[edit | edit source]
Түркияның тарихы мыңдаған жылдарға созылған, көптеген өркениеттер мен мәдениеттердің тоғысқан жері. Осының бәрі түрік тілінің дамуына және түрік мәдениетінің қалыптасуына әсер етті. Түркияның тарихи кезеңдері:
Ежелгі дәуір[edit | edit source]
Ежелгі дәуірде Түркия территориясында көптеген өркениеттер өмір сүрді, мысалы:
- Хетттер
- Фригия
- Лидия
- Греция
- Рим империясы
Орта ғасыр[edit | edit source]
Орта ғасырда Түркияда Ислам діні таралып, Осман империясының негізі қаланды. Бұл кезеңде:
- Ислам мәдениеті мен ғылымы гүлденді
- Осман империясы әлемнің ең қуатты мемлекеттерінің бірі болды
Жаңа заман[edit | edit source]
Түркияның жаңа замандағы тарихы күрделі. 20-шы ғасырда:
- 1923 жылы Түркия Республикасы құрылды
- Мұстафа Кемал Ататürk елдің негізін қалаушы ретінде танылды
География[edit | edit source]
Түркия - Азия мен Еуропаның тоғысқан жерінде орналасқан мемлекет. Оның географиялық ерекшеліктері:
- Климаты: Түркияда түрлі климаттық белдеулер бар, бұл ауыл шаруашылығына және туризмге әсер етеді.
- Табиғаты: Көк теңіздер, таулар, өзендер, және жазықтар - Түркияның табиғи сұлулығы.
Түркияның аймақтары[edit | edit source]
Түркия 7 негізгі географиялық аймаққа бөлінеді:
- Мармара
- Эгей
- Жерорта
- Орталық Анатолия
- Шығыс Анатолия
- Оңтүстік-Шығыс Анатолия
- Қара теңіз
|{ class="wikitable"
! Түрік !! Дыбыстық транскрипция !! Қазақша
|-
| Türkiye || [tyɾ.kiˈje] || Түркия
|-
| İstanbul || [is.tan.bul] || Стамбул
|-
| Ankara || [aŋ.ka.ɾa] || Анкара
|-
| İzmir || [iz.miɾ] || Измир
|-
| Antalya || [an.tal.ja] || Анталия
|}
Түркияның мәдениеті мен дәстүрлері[edit | edit source]
Түркияның мәдениеті өте бай. Әдет-ғұрыптар, тойлар, дәстүрлер - бәрі де халықтың тарихымен тығыз байланысты. Мысалы:
- Тойлар: Түркияда тойлар үлкен мереке, отбасы мен достар жиналып, дәстүрлі тағамдар мен музыкамен тойлайды.
- Дәстүрлі тағамдар: Кебаб, пилав, баклава - түрік тағамдарының тек кейбірі.
|{ class="wikitable"
! Түрік !! Дыбыстық транскрипция !! Қазақша
|-
| kebap || [keˈbap] || кебаб
|-
| pilav || [piˈlav] || пилав
|-
| baklava || [bak.laˈva] || баклава
|-
| çay || [tʃaj] || шай
|-
| zeytin || [zej.tin] || зәйтүн
|}
Тапсырмалар мен жаттығулар[edit | edit source]
Сабақтың соңында, сіздерге жаттығулар мен тапсырмалар ұсынамыз. Бұл тапсырмалар арқылы сіздер оқығандарыңызды бекітесіздер.
1. Тарихи кезеңдерді атап өтіңіз.
2. Түркияның географиялық аймақтарын атаңыз.
3. Түрік дәстүрлерінен үш мысал келтіріңіз.
4. Түркиядағы танымал қалаларды атаңыз.
5. Түрік тағамдары туралы не білесіз?
Шешімдер мен түсіндірмелер:
1. Ежелгі дәуір, орта ғасыр, жаңа заман
2. Мармара, Эгей, Жерорта, Орталық Анатолия, Шығыс Анатолия, Оңтүстік-Шығыс Анатолия, Қара теңіз
3. Тойлар, дәстүрлі тағамдар, ұлттық киімдер
4. Стамбул, Анкара, Измир, Анталия
5. Кебаб, пилав, баклава, шай, зәйтүн
Түрік мәдениетін зерттеу - бұл тек тіл үйрену емес, сонымен қатар Түркияның бай тарихы мен мәдениетімен танысу. Оқушылар, сіздердің Түркияға деген қызығушылықтарыңыз арта түседі деп сенемін.
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- Курс от 0 до A1 → Культура → Транспорт и путешествия
- 0-дан A1-ге дейінгі курстар → Мәдениет → Дін
- → 0-ден A1-ге дейінгі Курстар → Әдет-тәсілдер мен Зерттеулер
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Кұқық → Қонақ үйлері
- 0-А1 Курстары → Мәдениет → Тағамдар
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Көркемдіктер → Ән-санаттар мен кездестірілер
- 0-А1 Курстары → Әдебиеті → Отбасы және Қатыстықтар