Language/Moroccan-arabic/Grammar/Formation-of-the-Conditional/kk






































Бүгін біз Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйді қалай құру керектігін үйренеміз. Шартты көңіл-күй – бұл белгілі бір жағдайларға байланысты әрекеттерді немесе оқиғаларды көрсету үшін қолданылатын тілдік құрылым. Бұл грамматикалық элементті игеру сіздің сөйлеу және жазу дағдыларыңызды жақсартады, сондай-ақ араб тіліндегі қарым-қатынасыңызды тереңдетеді. Сонымен қатар, шартты көңіл-күйдің қолданылуы сізге тілдің икемділігін және байлығын сезінуге көмектеседі.
Біздің сабағымыздың құрылымы:
- Шартты көңіл-күй дегеніміз не?
- Шартты көңіл-күйдің құрылымы.
- Мысалдар.
- Тапсырмалар.
Шартты көңіл-күй дегеніміз не?[edit | edit source]
Шартты көңіл-күй – бұл іс-әрекеттің жүзеге асуы белгілі бір шарттарға байланысты болатын жағдайларды білдіреді. Мысалы, "Егер мен уақытында оянсам, мен мектепке барамын". Мұнда "егер" сөзі шартты білдіреді. Марокко араб тілінде шартты сөйлемдерді құру үшін арнайы құрылымдар мен сөздер қолданамыз.
Шартты көңіл-күйдің құрылымы[edit | edit source]
Шартты сөйлемдер көбінесе "егер" деп басталады, содан кейін шартты білдіретін етістік келіп, негізгі сөйлемді жалғастырады. Төменде шартты сөйлемнің негізгі құрылымы көрсетілген:
- Егер + [шарт] + [негізгі сөйлем]
Мысалы:
- Егер мен мектепке барсам, мен жаңа достар табамын.
Мысалдар[edit | edit source]
Келесі кестеде Марокко араб тіліндегі шартты сөйлемдер мен олардың қазақша аудармалары көрсетілген:
Марокко араб тілі | Телефония | Қазақша |
---|---|---|
إذا درست، سأنجح | ʔiða dʕɪrɪst, saʔnɪʒaḥ | Егер мен оқысам, мен сәтті боламын |
إذا كان الطقس جميلا، سأخرج | ʔiða kan ʔṭaqs ʒamɪl, saʔḫruʒ | Егер ауа райы әсем болса, мен шығып кетемін |
إذا أكلت الخبز، سأشعر بالشبع | ʔiða ʔakalʔt ʔlxubz, saʔʃʕur bʃʕab | Егер мен нан жесем, мен тойып қаламын |
إذا سافرت إلى المغرب، سأتعلم اللغة | ʔiða saʔfɪrt ʔɪla lmaɣrib, saʔtaʕallam l-luɣa | Егер мен Мароккоға барсам, мен тіл үйренемін |
إذا كنت جائعا، سأطلب الطعام | ʔiða kʊnt ʒaʔiʕa, saʔṭlʊb ʔṭʕam | Егер мен аш болсам, мен тамақ сұраймын |
إذا نجحت في الامتحان، سأحتفل | ʔiða naʒaḥt fi ʔlʔimtihān, saʔḥtafl | Егер мен емтиханнан өтсем, мен тойлаймын |
إذا أحببت الكتاب، سأقرأه | ʔiða ʔḥabʔt ʔlkɪtāb, saʔqrʔʊ | Егер мен кітапты ұнатсам, мен оны оқимын |
إذا كان لديك وقت، سأزورك | ʔiða kan ladʊk waqt, saʔzʊrʊk | Егер сенде уақыт болса, мен сені көремін |
إذا كانت السماء صافية، سأذهب إلى الشاطئ | ʔiða kanat ʔsamaʔ ṣāfɪya, saʔḏhab ʔilā ʃʕāṭiʔ | Егер аспан таза болса, мен жағажайға барамын |
إذا كنت سعيدا، سأحب الحياة | ʔiða kʊnt saʕīd, saʔʕʊb ʔlḥayā | Егер мен бақытты болсам, мен өмірді сүйемін |
Тапсырмалар[edit | edit source]
Енді сіздер шартты көңіл-күйді қолдана отырып, өз сөйлемдеріңізді құруға тырысыңыздар. Төменде 10 тапсырма берілген. Оларды орындап, сөйлемдеріңізді жазып шығыңыз.
1. Егер мен тамақ жесем, мен ...
2. Егер мен ұйықтамағанымда, мен ...
3. Егер ауа райы жақсы болса, мен ...
4. Егер мен бос болсам, мен ...
5. Егер менің досым келсе, мен ...
6. Егер мен кітапты оқысам, мен ...
7. Егер мен спортпен айналыссам, мен ...
8. Егер мен шетелге барсам, мен ...
9. Егер мен көп ақша тапсам, мен ...
10. Егер мен жаңа туынды жазсам, мен ...
Шешімдер мен түсіндірмелер:
1. ... дәмді тағамдарды жеймін.
2. ... мен сабаққа үлгеремін.
3. ... паркке барамын.
4. ... фильм көремін.
5. ... оны қарсы аламын.
6. ... мен білімімді арттырамын.
7. ... мен денсаулығымды жақсартамын.
8. ... жаңа мәдениеттермен танысамын.
9. ... мен саяхатқа шығамын.
10. ... мен оны жариялаймын.
Енді, сіздерден осы сөйлемдерді жазып, оларды өзіңізбен бірге талқылауды ұсынамын. Шартты көңіл-күйдің қолданылуын түсінгеніңізге сенімдімін. Келесі сабағымызда кездескенше, сау болыңыздар!
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Ұқсас көрсеткілер
- 0-А1 курсы → грамматика → Алфавит және жазу
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Бағыттық арқылы қарай тұру
- 0-А1 курсы → Грамматика → Уақытша белгілері
- 0-А1 курсы → Грамматика → Пассивдік құрылымдарды қалай жасауға болады
- 0-А1 Курстары → Грамматика → Пассивтық қолдану
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Тік және Кері Қатерлердің Тұрақты мен Жолдасшылықты Түрлендіру
- 0-ден A1-ке дейінгі курстар → Грамматика → Тастықты бекіту
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Көптік және ең көптік сипаттандырулар
- 0-ден А1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Қазіргі уақыт
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Мушессіз тұысымдық жүйелер
- 0-А1 Курстары → Грамматика → Болашақ жағдайы
- 0-А1 курсы → Грамматика → Жыныстар мен көпшіліктер
- 0-А1 курсы → Грамматика → Әрекеттік есімдіктер