Language/Ancient-greek-to-1453/Grammar/Structure-and-constituents-of-verb

Structure and constituents of verb     

Ελληνικά	English	Français
Στοιχεία του σχηματισμού του ρήματος	Structure and constituents of verb	Éléments constitutifs des formes verbales
Στα ρήματα ξεχωρίζομε διάφορα στοιχεία: κατάληξη, θέμα, χαρακτήρα, αύξηση,αναδιπλασιασμό  και το βοηθητικό ρήμα  (όταν ο τύπος σχηματίζεται περιφραστικά).  π.χ. : στον τύπο λύ-ω το λυ- είναι θέμα, το -υ- χαρακτήρας και το -ω η κατάληξη. Στον ρηματικό τύπο ἔ-λυ-ον (παρατατικός) το ε- είναι αύξηση, το -λυ- θέμα, το -ον η κατάληξη.		Les verbes grecs sont constituées des éléments variables: des suffixes et infixes temporels ou modaux, le thème, le radical, l'augmentation, le redoublement et des désinences. Par ex. : Dans le type λύ-ω le λύ  est le thème et le - ω  est la désinence. Dans le type du verbe ἔ-λυ-ον ( imparfait actif) le ἔ est l’augmentation, le -λυ- est le thème et le -ον est la terminaison.
Η κατάληξη του ρηματικού τύπου είναι το τελευταίο μέρος που αλλάζει, για να δηλωθεί η φωνή, το πρόσωπο, ο αριθμός, η έγκλιση και ο χρόνος:  -ω, -εις, -ει (ενικός αριθμός) -ομεν, -ετε, -ουσι ( πληθυντικός αρ. ) -ω, -ῃς, -ῃ  κτλ.   -ον, -ες, -ε  κτλ. -ομαι, -ει, -εται κτλ. -ωμαι, -ῃ, -ηται κτλ		Les désinences marquent la personne, la voix, le nombre, l'indicatif et le temps : -ω, -εις, -ει (singulier) -ομεν, -ετε, -ουσι (pluriel) -ω , -ῃς, -ῃ (subjonctif du sing.) -ον, -ες, -ε -ομαι, -ει, -εται -ωμαι, -ῃ, -ηται etc
Κάθε ρήμα κανονικά έχει δύο θέματα,  από τα οποία σχηματίζονται οι διάφοροι τύποι του. Τα θέματα αυτά είναι το ρηματικό και το χρονικό.		Chaque verbe a normalement deux thèmes, à partir desquels ses éléments variables sont formés. Ces thèmes sont le verbal et le temporel
Στην αρχαία ελληνική τα σύνθετα ή παρασύνθετα ρήματα που το α΄ συνθετικό τους είναι πρόθεση, παίρνουν  εσωτερική αύξηση,  δηλαδή έχουν την συλλαβική ή χρονική αύξηση μετά την πρόθεση: π.χ  εἰσ-φέρω: εἰσ-έ-φερον· ὑπερβάλλω, ὑπερ-έ-βαλλον· συν-άγω: συν-ῆγον· συν-οικῶ: συν-ῴκουν		Quand un verbe est formé avec un préfixe, l'augment, aux temps du passé, se place entre le préfixe et le thème verbal (le préfixe s'élide s'il s'achève par une voyelle). C'est-à-dire qu'ils ont l'augmentation syllabique ou temporelle après la préposition : Par ex. : εἰσ-φέρω (contribuer :indicatif présent) εἰσ-έ-φερον (indicatif imparfait) ὑπερβάλλω (exagérer : indicatif présent) , ὑπερ-έ-βαλλον (indicatif imparfait) συν-άγω (mener, conduire ): συν-ῆγον(ind. Imparfait) συν-οικῶ (cohabiter): συν-ῴκουν (indic.imparfait)
Τα παρασύνθετα ρήματα που το α΄ συνθετικό τους ΔΕΝ είναι πρόθεση, έχουν τη συλλαβική ή χρονική αύξηση στην αρχή, σαν να ήταν απλά:  π,χ Παρασύνθετο : δυστυχῶ – ἐδυστύχουν – ἐδυστύχησα κτλ.· Παρασύνθετο : μυθολογῶ– ἐμυθολόγουν – ἐμυθολόγησα κτλ.		Les verbes composés dont l' α΄ synthétique n'est pas une préposition, ils ont l'augmentation syllabique ou temporelle au début, comme si ils étaient simples: δυστυχῶ (être malheureux) - ἐδυστύχουν (imparfait)- ἐδυστύχησα (aoriste) etc μυθολογώ (mythifier) ἐμυθολόγουν - ἐμυθολόγησα etc.
Σε μερικά ρήματα της αρχαίας ελληνικής (απλά ή σύνθετα και παρασύνθετα) παρουσιάζεται ανώμαλη αύξηση: 1) Από τα απλά ρήματα: α) Τα ρήματα  βούλομαι, δύναμαι και μέλλω  έχουν αύξηση κανονική ἐ και ανώμαλη ἠ  (από αναλογία προς το ἐθέλω ή θέλω – ἤθελον) βούλομαι: ἐβουλόμην ( παρατατικός) και ἠβουλόμην ( β΄τύπος) ἐβουλήθην και ἠβουλήθην (αόριστος β΄τύπος)  δύναμαι : ἐδυνάμην και ἠδυνάμην (β΄τύπος ) ἐδυνήθην και ἠδυνήθην    μέλλω : ἔμελλον (παρατ.) και ἤμελλον ( παρατ. β΄τύπος)		Dans certains verbes du grec ancien (simples ou composés), il y a une augmentation  irrégulière: α) Les verbes : βούλομαι (vouloir, désirer), δύναμαι(pouvoir) et μέλλω(I am about to) ils ont une augmentation normale ἐ et une irrégulière ἠ (de l'analogie de ἐθέλω ou θέλω -ἤθελον) βούλομαι (vouloir): ἐβουλόμην ( indic. imparfaif) et ἠβουλόμην ( deuxième type de l’imparfait) ἐβουλήθην και ἠβουλήθην (aoriste β΄type)  δύναμαι: ἐδυνάμην et ἠδυνάμην (imparfait passif)  ἐδυνήθην et ἠδυνήθην ( aoriste passive ) μέλλω (I am about to): ἔμελλον et ἤμελλον (imparfait)
β) μερικά ρήματα που αρχίζουν από –ε-  έχουν αύξηση ει και όχι η:  ἐθίζω (συνηθίζω) – εἴθιζον· ἑλίττω ( τυλίγω) – εἵλιττον·  ἕλκω (σέρνω) – εἷλκον·  ἕπομαι – εἱπόμην περι-έπω ( μεταχειρίζομαι κάποιον καλά) περιεῖπον		β) certains verbes commençant par –ε-  ont une augmentation –ει- et non- η-: Par ex. : ἐθίζω (habituer )  εἴθιζον (imparfait) ἑλίττω (envelopper ) - εἵλιττον • ἕλκω ( tirer),  εἷλκον • ἕπομαι (suivre) - εἱπόμην • περι-έπω (= je traite bien quelqu'un)- περιεῖπον
γ) Τα ρήματα ὠθῶ, ὠνοῦμαι (αγοράζω) και (κατ)άγνυμι (σπάζω), αν και αρχίζουν από φωνήεν, έχουν συλλαβική αύξηση:  ὠθῶ  , ἐ-ώθουν, ὠνοῦμαι , ἐ-ωνούμην, (κατ)άγνυμι > (κατ)έαξα		γ) Les verbes ὠθῶ (pousser), ὠνοῦμαι (acheter) et (κατ) άγνυμι ( briser), bien qu'ils commencent par une voyelle, ils ont une augmentation syllabique: ὠθῶ > ἐ-ώθουν (imparfait) ὠνοῦμαι  > ἐ-ωνούμην (κατ) άγνυμι (casser) > (κατ) έαξα
δ) Το ρήμα ὁράω -ῶ ( βλέπω) στον παρατατικό, το ρήμα ἁλίσκομαι ( πιάνομαι, κυριεύομαι) στον β΄ αόριστο και το ρήμα ἀν-οίγω σε όλους τους ιστορικούς χρόνους, έχουν συγχρόνως δυο αυξήσεις την  συλλαβική και την χρονική: ὁρῶ – ἑώρων ἁλίσκομαι – ἑάλων ἀν-οίγω : ἔοικα – ἐῴκειν.		Le verbe ὁράω -ῶ (voir) à l’imparfait, le verbe ἁλίσκομαι (attraper, se dominer) à  β΄aoriste et le verbe ἀν-οίγω(ouvrir) à toutes les temps historiques, ils acceptent au même temps, deux augmentations : une syllabique et une chronique: ὁρῶ - ἑώρων ἁλίσκομαι - ἑάλων (ἀν) -οίγω ἔοικα - ἐῴκειν).
ε) Το ρήμα ἑορτάζω παίρνει τη χρονική αύξηση στη δεύτερη συλλαβή: ἑώρταζον, ἑώρτασα.		ε)Le verbe ἑορτάζω (fêter) prend l'augmentation temporelle à la deuxième syllabe: ἑώρταζον, ἑώρτασα.
Προσοχή: Η πρόθεση ἐκ μπροστά από φωνήεν γίνεται ἐξ π.χ. πέμπω > ἔ-πεμπον, αλλά ἐκ-πέμπω > ἐξ-έ-πεμπον		Attention: La préposition ἐκ devant une voyelle devient ἐξ par ex. πέμπω > ἔ-πεμπον, Mais ἐκ-πέμπω > ἐξ-έ-πεμπον
Στην περίπτωση που το ρήμα αρχίζει από ῥ (π.χ. ῥίπτω), τότε εκτός από το ἐ της αύξησης διπλασιάζεται και το ῥ. Έτσι ο παρατατικός του ῥίπτω γίνεται ἔρριπτον		Dans le cas où le verbe commence par ῥ (par ex. je tombe), alors en plus du ἐ de l'augmentation, le ῥ également redouble. Ainsi l’imparfait de ῥίπτω devient ἔρριπτον
Ποιες είναι οι αλλαγές; Με λίγα λόγια κάποια φωνήεντα αλλάζουν, όπως φαίνεται στη συνέχεια.		Quels sont les changements? Le tableau ci-dessous, illustre certaines changeants du verbe au passé, pendant sa construction.
Ενεστώς   Παρατατικός ᾰ » η ἀγοράζω » ἠγόραζον αι » ῃ αἰχμαλωτίζω » ᾐχμαλώτιζον αυ » ηυ αὐξάνω » ηὔξανον ε » η ἐλπίζω » ἤλπιζον ει » ῃ εἰκάζω » ᾔκαζον ευ » ηυ εὑρίσκω » ηὕρισκον ο » ω ὁρίζω » ὥριζον οι » ῳ οἱκίζω » ᾤκιζον ῠ » ῡ ὑφαίνω » ὕφαινον ῐ » ῑ ἱκετεύω » ἱκέτευον		Ενεστώς (présent)   Παρατατικός (imparfait) ᾰ » η ἀγοράζω (acheter) » ἠγόραζον αι » ῃ αἰχμαλωτίζω (capturer) » ᾐχμαλώτιζον αυ » ηυ αὐξάνω (augmenter) » ηὔξανον ε » η ἐλπίζω (esperer) » ἤλπιζον ει » ῃ εἰκάζω (supposer) » ᾔκαζον ευ » ηυ εὑρίσκω (trouver) » ηὕρισκον ο » ω ὁρίζω (borner) » ὥριζον οι » ῳ οἱκίζω (demeurer) » ᾤκιζον ῠ » ῡ ὑφαίνω ( tisser) » ὕφαινον ῐ » ῑ ἱκετεύω ( supplier) » ἱκέτευον
Θα πρέπει να θυμόμαστε κυρίως τις εξής αλλαγές: α > η ε > η ο > ω το ι > γίνεται υπογεγραμμένη		Il faut surtout se souvenir des changements suivants: α » η ε » η ο » ω το ι » devient un signe (ῃ pas le ita, mais le signe sous le)