Language/Kazakh/Grammar/Locative-Case/hy





































Ներածություն[edit | edit source]
Բարի գալուստ մեր «Կազախի ամբողջական 0-ից A1 դասընթացին»! Այս դասի շրջանակներում մենք կքննարկենք կանոնավոր տեղաբաշխման դեպքը (լոկատիվ դեպքը), որն ունի կարևոր դեր Կազախ լեզվում: Լոկատիվ դեպքը օգտագործվում է՝ արտահայտելու տեղակայումը, մոտակայքը և գործողությունների ուղղվածությունը: Եթե ցանկանում եք բացատրել, թե որտեղ է տեղի ունենում մի բան, կամ ուր է գտնվում ինչ-որ առարկա, ապա լոկատիվ դեպքը ձեր ամենակարևոր գործիքն է:
Այս դասի ընթացքում մենք կփորձենք հասկանալ՝ ինչպես օգտագործել լոկատիվ դեպքը, կնայենք մի քանի օրինակներ և գործնական աշխատանքներ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի լավ յուրացնել այս թեման:
Լոկատիվ դեպքի նշանակությունը[edit | edit source]
Լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում ցույց է տալիս, թե ինչպիսի գործողություն է տեղի ունենում որոշակի վայրում կամ ինչ-որ մի բանի կողքին: Դա թույլ է տալիս մեզ ավելի հստակ և ճշգրիտ հաղորդել մեր մտքերը։
Լոկատիվ դեպքի ձևավորում[edit | edit source]
Կազախ լեզվում լոկատիվ դեպքը սովորաբար ձևավորվում է որոշակի վերջավորություններով, որոնք կցվում են անվանական ձևերին:
Ձևավորման կանոններ[edit | edit source]
1. Միաբառային անվանաներ (անհատական անուններ) սովորաբար վերջանում են -да / -де (например, қалада - «քաղաքում»):
- Քաղաք (қала) → Քաղաքում (қалада)
2. Բազմաբառային անվանաներ (օրինակ, բացասական բառակապակցություններ) վերջանում են -да / -де, երբ խոսքը գնում է մոտակայքի մասին (например, үйдің жанында - «տան մոտ»):
- Տուն (үй) → Տան մոտ (үйдің жанında)
Օրինակներ[edit | edit source]
Այս բաժնում ներկայացված են մի քանի օրինակներ, որոնք կօգնեն հասկանալ լոկատիվ դեպքի օգտագործումը:
Կազախ | تلفظ | Հայերեն |
---|---|---|
Қалада | qala-da | քաղաքում |
Үйде | üi-de | տանը |
Мектепте | mektep-te | դպրոցում |
Достармен | dostar-men | ընկերների հետ |
Саябақта | sayabaq-ta | այգում |
Кітапханада | kitaphana-da | գրադարանում |
Дүкенде | düken-de | խանութում |
Көшеде | köşe-de | փողոցում |
Музейде | muzey-de | թանգարանում |
Жұмыс орнында | jumys ornynda | աշխատանքի վայրում |
Լոկատիվ դեպքի օգտագործման հիմնական դեպքեր[edit | edit source]
1. Տեղակայման արտահայտում.
- «Мен ուսուցիչ եմ мектепте» (Ես ուսուցիչ եմ դպրոցում):
- Այստեղ մենք ասում ենք, որ ուսուցիչը գտնվում է դպրոցում:
2. Մոտակայքի արտահայտում.
- «Сенің досың үйде» (Քո ընկերն է տանը):
- Այս դեպքում նշվում է, թե որտեղ է ընկերն:
3. Գործողության տեղի արտահայտում.
- «Ол кітап оқып отыр кітапханада» (Նա գրադարանում է):
- Արդյունքում, մենք իմանում ենք, թե որտեղ է ընթերցվում գործողությունը:
Լոկատիվ դեպքի ձևավորում ըստ սեռի[edit | edit source]
Կազախ լեզվում, ինչպես նաև շատ այլ լեզուներում, անվանաները կարող են լինել տղամարդկային կամ կին սեռի:
- Տղամարդկային սեռի օրինակ:
- «Ол досында» (Նա ընկերոջ մոտ է):
- Կին սեռի օրինակ:
- «Ол анасында» (Նա մոր մոտ է):
Գործնական աշխատանք[edit | edit source]
Հիմա, երբ դուք արդեն գիտեք, թե ինչպես կարելի է օգտագործել լոկատիվ դեպքը, եկեք փորձենք կիրառել մեր գիտելիքները:
Գործնական վարժություններ[edit | edit source]
1. Արտահայտեք հետևյալ նախադասությունները լոկատիվ դեպքով:
- Ես գտնվում եմ այգում:
- Նա գրադարանից է:
- Մենք ընկերներով ենք:
2. Լրացրեք բաց թողնված բառերը:
- Мен ____ (мектепте) оқимын:
- Ол ____ (үйде) отыр:
3. Գրեք երեք նախադասություն, որոնք օգտագործում են լոկատիվ դեպքը:
4. Նշեք, թե որտեղ են հետևյալները:
- Кітап
- Дос
- Музыка
5. Քննարկեք, թե ինչու է կարևոր լոկատիվ դեպքը:
- Ինչպիսի տեղեկություններ է այն փոխանցում:
Ջանքերի հաշվետվություն[edit | edit source]
Երբ դուք ավարտեք վարժությունները, հնարավորության դեպքում քննարկեք դրանք ձեր ուսուցիչի հետ կամ ընկերների հետ:
- Նշեք, թե որքան հեշտ կամ դժվար էր ձեզ համար հասկանալ լոկատիվ դեպքը:
- Հիշեք, որ ամեն ինչ ժամանակի ընթացքում կդառնա հեշտ:
Ավարտ[edit | edit source]
Այս դասը մեզ ցույց տվեց, թե որքան կարևոր է լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում: Հուսով եմ, որ դուք հիմա ավելի վստահ եք այս թեմայի վերաբերյալ և գիտեք, թե ինչպես կիրառել այն ձեր խոսակցություններում: Մի մոռացեք շարունակել պրակտիկա անել, քանի որ լեզուն սովորելու լավագույն միջոցը պրակտիկայի միջոցով է: