Language/Bulgarian/Grammar/Modal-Verbs/az
Հայերէն
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Modal fəllər, dilin ifadə etdiyi mənalarda geniş imkanlar təqdim edir. Onlar bir şeyin mümkünlüyü, zəruriliyi, istəyi və ya tövsiyə edilməsi kimi anlayışları ifadə edir. Bulgarian dilində modal fəllərin düzgün istifadəsi, gündəlik həyatımızda, dialoqlarda və yazılı ifadələrdə əhəmiyyətli rol oynayır. Bu dərsdə aşağıdakı modal fəlləri öyrənəcəyik: can (qabiliyyət), must (mecburiyyət), want (istək) və should (tövsiyə).
Bu dərs, dil öyrənməyiniz üçün vacib olan bu modal fəlləri mənimsəmənizə kömək edəcəkdir. Həmçinin, hər bir fəlin nümunələrini və müxtəlif cümlələrdə istifadələrini öyrənərək praktiki məsələləri də həll edəcəyik. Dərsimiz aşağıdakı hissələrdən ibarət olacaq:
Modal Fəllərin İstifadəsi[edit | edit source]
Modal fəllərin istifadəsi dilin zənginliyini artırır. İndi isə, bu fəllərin hər birini daha ətraflı öyrənək.
Can (qabiliyyət)[edit | edit source]
Can fəli, bir şeyin mümkün olub-olmamasını, ya da birinin nəyə qadir olduğunu bildirmək üçün istifadə olunur. Aşağıda can fəlinin istifadəsinə dair nümunələr verilmişdir:
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| Аз мога да играя. | Az moga da igraia. | Mən oynaya bilərəm. |
| Тя може да говори. | Tya mozhe da govori. | O, danışa bilər. |
| Можеш ли да ми помогнеш? | Mozhesh li da mi pomognesh? | Mənə kömək edə bilərsən? |
| Ние можем да учим. | Nie mozhem da uchim. | Biz öyrənə bilərik. |
| Те могат да пътуват. | Te mogat da patuvat. | Onlar səyahət edə bilərlər. |
Must (mecburiyyət)[edit | edit source]
Must fəli, bir şeyin zəruriliyini bildirmək üçün istifadə olunur. Bu fəlin istifadəsinə dair nümunələr:
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| Ти трябва да учиш. | Ti tryabva da uchish. | Sən oxumalısan. |
| Аз трябва да отида. | Az tryabva da otida. | Mən getməliyəm. |
| Тя трябва да си почине. | Tya tryabva da si pochine. | O, dincəlməlidir. |
| Ние трябва да работим. | Nie tryabva da rabotim. | Biz işləməliyik. |
| Те трябва да се подготвят. | Te tryabvat da se podgotvyat. | Onlar hazırlıq görməlidirlər. |
Want (istək)[edit | edit source]
Want fəli, bir şeyə olan istəyi bildirmək üçün istifadə olunur. Bu fəlin istifadəsinə dair nümunələr:
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| Аз искам да ям. | Az iskám da yam. | Mən yemək istəyirəm. |
| Ти искаш ли да дойдеш? | Ti iskash li da doydesh? | Sən gəlmək istəyirsən? |
| Тя иска да купи книга. | Tya iska da kupi kniga. | O, kitab almaq istəyir. |
| Ние искаме да пътуваме. | Nie iskame da patuvame. | Biz səyahət etmək istəyirik. |
| Те искат да играят. | Te iskát da igraiat. | Onlar oynamaq istəyirlər. |
Should (tövsiyə)[edit | edit source]
Should fəli, tövsiyə və ya məsləhət bildirmək üçün istifadə olunur. Bu fəlin istifadəsinə dair nümunələr:
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| Ти трябва да се учиш. | Ti tryabva da se uchish. | Sən öyrənməlisən. |
| Аз трябва да ям по-здравословно. | Az tryabva da yam po-zdravoslovno. | Mən daha sağlam yeməliyəm. |
| Тя трябва да отиде на лекар. | Tya tryabva da otide na lekar. | O, həkimə getməlidir. |
| Ние трябва да се почиваме. | Nie tryabva da se pochivame. | Biz dincəlməliyik. |
| Те трябва да учат повече. | Te tryabvat da uchat poveke. | Onlar daha çox oxumalıdırlar. |
Praktik Tapşırıqlar[edit | edit source]
İndi isə, öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir sıra tapşırıqlar verəcəyik. Hər tapşırıqdan sonra cavabları və izahları təqdim edəcəyik.
Tapşırıq 1[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri tamamlayın, uyğun modal fəlləri istifadə edərək:
1. Mən ___ (işləmək) bu həftə.
2. Sən ___ (getmək) bazara.
3. O ___ (seçmək) bir film.
4. Biz ___ (soruşmaq) sualları.
5. Siz ___ (düşünmək) diqqətli olmalısınız.
Cavablar:
1. Mən mən işləməliyəm (must).
2. Sən gedə bilərsən (can).
3. O istəyir (want).
4. Biz soruşmalıyıq (should).
5. Siz diqqətli olmalısınız (should).
Tapşırıq 2[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri düzəldin, modal fəlləri düzgün yerləşdirərək:
1. O ___ (yazmaq) məktub.
2. Biz ___ (görmək) bu filmi.
3. Mən ___ (istəmək) su.
4. Onlar ___ (düşünmək) bu məsələni.
5. Sən ___ (gəlmək) mənimlə.
Cavablar:
1. O yaza bilər (can).
2. Biz görməliyik (must).
3. Mən su istəmirəm (want).
4. Onlar düşünməlidirlər (should).
5. Sən gəlmək istəyirsən (want).
Tapşırıq 3[edit | edit source]
Cümlələri tamamlayın:
1. Sən ___ (bilmək) bu işi.
2. O ___ (görmək) dostunu.
3. Biz ___ (getmək) həyətdə.
4. Siz ___ (çalışmaq) daha çox.
5. Onlar ___ (öyrənmək) yeni anlayışlar.
Cavablar:
1. Sən bilməlisən (must).
2. O görə bilər (can).
3. Biz getməliyik (must).
4. Siz çalışmalısınız (should).
5. Onlar öyrənməlidirlər (should).
Tapşırıq 4[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri düzəldin:
1. Mən ___ (yemək) səhər.
2. O ___ (danışmaq) daha çox.
3. Biz ___ (yazmaq) esse.
4. Sən ___ (görmək) bu yeri.
5. Onlar ___ (seçmək) daha yaxşı variant.
Cavablar:
1. Mən yeməliyəm (must).
2. O danışmalıdır (should).
3. Biz yazmalıyıq (must).
4. Sən görə bilərsən (can).
5. Onlar seçməlidirlər (should).
Tapşırıq 5[edit | edit source]
Düzgün cümlələri yaradın:
1. Mən ___ (istəmək) yeni kitab.
2. Sən ___ (çalışmaq) bu gündə.
3. O ___ (öyrənmək) yeni sözləri.
4. Biz ___ (görmək) bu yeri.
5. Onlar ___ (seçmək) bu dərsi.
Cavablar:
1. Mən yeni kitab istəmirəm (want).
2. Sən bu gündə çalışmalısan (must).
3. O yeni sözləri öyrənməlidir (should).
4. Biz bu yeri görməliyik (must).
5. Onlar bu dərsi seçməlidirlər (should).
Tapşırıq 6[edit | edit source]
Cümlələri tamamlayın:
1. Sən ___ (gəlmək) bizimlə.
2. O ___ (görmək) yeni dostları.
3. Biz ___ (istəmək) ad günü.
4. Siz ___ (öyrənmək) yeni dil.
5. Onlar ___ (çalışmaq) daha yaxşı.
Cavablar:
1. Sən gələ bilərsən (can).
2. O görməlidir (should).
3. Biz ad günü istəməliyik (want).
4. Siz yeni dil öyrənməlisiniz (should).
5. Onlar daha yaxşı çalışmalıdır (must).
Tapşırıq 7[edit | edit source]
Düzgün cümlələri yaradın:
1. Mən ___ (yazmaq) məktub.
2. Sən ___ (istəmək) yeni oyun.
3. O ___ (görmək) bu filme.
4. Biz ___ (öyrənmək) yeni anlayışlar.
5. Onlar ___ (alış-veriş) bazarda.
Cavablar:
1. Mən məktub yazmalıyam (must).
2. Sən yeni oyun istəməlisən (want).
3. O bu filme getməlidir (should).
4. Biz yeni anlayışları öyrənməliyik (must).
5. Onlar bazarda alış-veriş edə bilərlər (can).
Tapşırıq 8[edit | edit source]
Cümlələri düzəldin:
1. Mən ___ (görmək) sən.
2. Sən ___ (özünü təqdim etmək) yeni dostlara.
3. O ___ (istəmək) yeni telefon.
4. Biz ___ (çalışmaq) daha yaxşı.
5. Onlar ___ (öyrənmək) yeni sözlər.
Cavablar:
1. Mən səni görmək istəyirəm (want).
2. Sən özünü təqdim etməlisən (must).
3. O yeni telefon istəmir (want).
4. Biz daha yaxşı çalışmalıyıq (should).
5. Onlar yeni sözləri öyrənməlidirlər (should).
Tapşırıq 9[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri tamamlayın:
1. Mən ___ (yazmaq) esse.
2. Sən ___ (görmək) dostlarını.
3. O ___ (istəmək) kömək.
4. Biz ___ (çalışmaq) daha çox.
5. Onlar ___ (öyrənmək) yeni fikirlər.
Cavablar:
1. Mən esse yazmalıyam (must).
2. Sən dostlarını görməlisən (must).
3. O kömək istəmir (want).
4. Biz daha çox çalışmalıyıq (must).
5. Onlar yeni fikirləri öyrənməlidirlər (should).
Tapşırıq 10[edit | edit source]
Cümlələri düzəldin:
1. Mən ___ (görmək) bu kitab.
2. Sən ___ (istəmək) yeni paltar.
3. O ___ (çalışmaq) daha yaxşı.
4. Biz ___ (öyrənmək) yeni dil.
5. Onlar ___ (gəlmək) bizimlə.
Cavablar:
1. Mən bu kitabı görmək istəyirəm (want).
2. Sən yeni paltar istəməlisən (want).
3. O daha yaxşı çalışmalıdır (should).
4. Biz yeni dili öyrənməliyik (must).
5. Onlar bizimlə gələ bilərlər (can).