Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Perfective-and-Imperfective/hy

Սերբեր → Վերացականություն → 0-ից A1 դասընթաց → Գործույթներ. Բավարար և անհամակարգելի

Ներածություն

Սերբերենում գործողությունները նկարագրելու համար մենք օգտագործում ենք գործույթներ, որոնք կարելի է բաժանել երկու հիմնական կատեգորիայի՝ բավարար (perfective) և անհամակարգելի (imperfective)։ Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք այս երկու կատեգորիաները, դրանց առանձնահատկությունները, ինչպես նաև դրանց կիրառությունը:

Բավարար գործույթները օգտագործվում են գործողությունների մեկ կատարված ձևի համար, մինչդեռ անհամակարգելի գործույթները՝ շարունակվող կամ կրկնվող գործողությունների համար։

Այս թեման շատ կարևոր է, քանի որ այն հիմք է ստեղծում մեր հետագա ուսուցման համար, հատկապես, երբ մենք սկսում ենք ուսումնասիրել անցյալ և ապագա ժամանակները։

Բավարար և անհամակարգելի գործույթներ

Բավարար ու անհամակարգելի գործույթները սերբերենի լեզվաբանության կարևոր բաղադրիչներն են։

Բավարար գործույթները նշում են գործողության ավարտված լինելը, մինչդեռ անհամակարգելի գործույթները վերաբերում են գործողության ընթացքին կամ կրկնվող բնույթին։

Բավարար գործույթներ

Բավարար գործույթները հաճախ օգտագործվում են, երբ մենք ցանկանում ենք ընդգծել, որ գործողությունը ավարտվել է։

Օրինակ՝ «Ես գրել եմ նամակ» (пишем писмо) նշանակում է, որ նամակը արդեն գրվել է։

Անհամակարգելի գործույթներ

Անհամակարգելի գործույթները, հակառակն, նկարագրում են գործողության ընթացքը կամ սովորական գործողությունները։

Օրինակ՝ «Ես գրում եմ նամակ» (пишем писмо) նշանակում է, որ ես ներկայումս գրում եմ նամակը։

Օրինակներ

Ստորև ներկայացվում են բարդույթներն ու դրանց օրինակները՝

Սերբերեն	Բառացի արտաբառում	Հայերեն
пишем писмо	pišemo pismo	Մենք գրում ենք նամակ
написали писмо	napisali smo pismo	Մենք գրել ենք նամակ
пишем	pišemo	Մենք գրում ենք
напишем	napišemo	Մենք կգրենք
чиним	činimo	Մենք վերացնում ենք
поправили	popravili smo	Մենք վերացրել ենք
бегаем	bežimo	Մենք վազում ենք
побегаем	pobegamo	Մենք կվազենք
пьем чай	pijemo čaj	Մենք խմում ենք թեյ
выпили чай	popili smo čaj	Մենք խմել ենք թեյ

Գործույթների փոփոխություն

Սերբերենում գործույթների ձևափոխությունը շատ կարևոր է։

Բավարար և անհամակարգելի գործույթները կարող են ունենալ տարբեր ձևեր, որոնք պետք է ճիշտ կիրառել՝ կախված գործողության ժամանակից ու ձևից։

= Օրինակներ

Ստորև ներկայացվում են անցյալ և ներկա ժամանակների ձևափոխությունները՝

Սերբերեն	Բառացի արտաբառում	Հայերեն
пишем	pišemo	Մենք գրում ենք
писао сам	pisao sam	Ես գրել եմ
буду писать	budem pisati	Ես կգրեմ
пишем	pišemo	Մենք գրում ենք
писали	pisali su	Նրանք գրել են
напишу	napišem	Ես կգրեմ

Գործույթների կիրառություն

Գործույթները իրար փոխարինելու են և կարող են ձեռք բերել տարբեր նշանակություններ՝ կախված նրանց կիրառության համատեքստից։

Ստորև մի քանի օրինակ, թե ինչպես ենք կարողանում կիրառել այս երկու գործույթները՝

Սերբերեն	Բառացի արտաբառում	Հայերեն
идем	idemo	Մենք գնում ենք
пошли	pošli su	Նրանք գնացել են
купим	kupimo	Մենք կգնենք
покупаем	kupujemo	Մենք գնում ենք
делаем	radimo	Մենք անում ենք
сделали	uradili su	Նրանք արել են

Դասավանդման մեթոդներ

Այս թեման ուսուցանելիս կարևոր է օգտագործել տարբեր մեթոդներ՝

• Գրավոր աշխատանք՝ ուսանողներին տալով գրելու առաջադրանքներ, որտեղ նրանք կարող են կիրառել ինչպես բարդ, այնպես էլ անհամակարգելի գործույթները։

• Խոսակցական աշխատանք՝ ուսանողներին տալով հարցեր, որոնք նրանք պետք է պատասխանեն տարբեր ժամանակների գործույթներով։

Վարժություններ

Ստորև ներկայացված են 10 վարժություն, որոնց միջոցով ուսանողները կարող են կիրառել իրենց գիտելիքները։

1. Գրեք 5 օրինակ բարդ գործույթների, որոնք նկարագրում են ավարտված գործողություններ։

2. Գրեք 5 օրինակ անհամակարգելի գործույթների, որոնք նկարագրում են ընթացիկ գործողություններ։

3. Ստեղծեք հարցեր բարդ գործույթներով, որոնք պահանջում են «այո» կամ «ոչ» պատասխան։

4. Լրացրեք բաց թողնված բառերը (գործույթները) հետևյալ նախադասություններում։

• Ես _____ (գրել) նամակ։

• Նա _____ (գնել) խանութում։

• Մենք _____ (գալ) երեկ։

5. Գրեք պատմություն՝ օգտագործելով առնվազն 5 բարդ և 5 անհամակարգելի գործույթներ։

6. Տեսանյութ դիտեք և դրանից հետո գրեք, թե ինչ եք տեսել՝ օգտագործելով բարդ և անհամակարգելի գործույթներ։

7. Մեկնաբանեք ձեր ամենօրյա գործունեությունը՝ օգտագործելով բարդ գործույթներ։

8. Նկարագրեք ձեր նախընտրած զբաղմունքը՝ օգտագործելով անհամակարգելի գործույթներ։

9. Անհրաժեշտ է օգտագործել ժամանակի տարբեր ձևեր՝ ստեղծելու պատմություն՝ միայն բարդ գործույթներով։

10. Մեկնաբանեք ձեր օրը՝ օգտագործելով 2-3 բարդ և 2-3 անհամակարգելի գործույթներ։

Պատասխաններ

1. Գրեք 5 օրինակ բարդ գործույթների, որոնք նկարագրում են ավարտված գործողություններ։

• Ես գրել եմ նամակ։

• Նա գնեց խանութում։

• Մենք գնացինք երեկ։

• Նրանք ավարտեցին դասը։

• Նա նկարեց նկարը։

2. Գրեք 5 օրինակ անհամակարգելի գործույթների, որոնք նկարագրում են ընթացիկ գործողություններ։

• Ես գրում եմ նամակ։

• Նա գնում է խանութ։

• Մենք գնում ենք երեկ։

• Նրանք սովորում են դասը։

• Նա նկարում է նկարը։

3. Ստեղծեք հարցեր բարդ գործույթներով, որոնք պահանջում են «այո» կամ «ոչ» պատասխան։

• Դուք գրել եք նամակ։

• Նա գնեց խանութում։

• Դուք ավարտեցիք դասը։

4. Լրացրեք բաց թողնված բառերը (գործույթները) հետևյալ նախադասություններում։

• Ես գրել եմ նամակ։

• Նա գնեց խանութում։

• Մենք գնացինք երեկ։

5. Գրեք պատմություն՝ օգտագործելով առնվազն 5 բարդ և 5 անհամակարգելի գործույթներ։

• Ես երեկ գնացի զբոսանքի։ Այնտեղ ես տեսա մի կատվիկ։ Ես խաղացի նրա հետ։

6. Տեսանյութ դիտեք և դրանից հետո գրեք, թե ինչ եք տեսել՝ օգտագործելով բարդ և անհամակարգելի գործույթներ։

• Ես տեսա մի ֆիլմ, որտեղ մարդիկ պատմեցին իրենց պատմությունները։

7. Մեկնաբանեք ձեր ամենօրյա գործունեությունը՝ օգտագործելով բարդ գործույթներ։

• Ես այսօր գնեցի սնունդ։

8. Նկարագրեք ձեր նախընտրած զբաղմունքը՝ օգտագործելով անհամակարգելի գործույթներ։

• Ես սիրում եմ նկարել։

9. Անհրաժեշտ է օգտագործել ժամանակի տարբեր ձևեր՝ ստեղծելու պատմություն՝ միայն բարդ գործույթներով։

• Ես երեկ գնացի զբոսնելու։

10. Մեկնաբանեք ձեր օրը՝ օգտագործելով 2-3 բարդ և 2-3 անհամակարգելի գործույթներ։

• Ես այսօր գնացի դպրոց, իսկ հետո խաղացի ընկերներիս հետ։

Table of Contents - Serbian Course - 0 to A1

• Course Presentation

  ---

Introduction to Serbian Grammar

• Nouns: Gender and Number
• Cases: Nominative and Accusative
• Pronouns: Personal Pronouns
• Verbs: Present Tense
• Verbs: Past Tense

  ---

Introduction to Serbian Vocabulary

• Greetings and Introductions
• Numbers and Counting
• Food and Drink
• Family and Relationships
• Transportation and Directions

  ---

Introduction to Serbian Culture

• Traditional Serbian Music
• Religious Festivals
• Folk Dances
• Serbian Films
• Cuisine

  ---

Pronouns: Possessive Pronouns

• Verbs: Future Tense
• Adjectives: Comparative and Superlative
• Verbs: Imperative

  ---

Shopping

• Clothes and Accessories
• At the Market
• Banking and Money

  ---

Sports and Recreation

• Football in Serbia
• Winter Sports
• Music Festivals

  ---

Adjectives: Declension

• Verbs: Perfective and Imperfective
• Verbs: Reflexive Verbs

  ---

Jobs and Professions

• Places around Town
• Education and Learning

  ---

Literature and Poetry

• Medieval Serbian Literature
• Contemporary Serbian Poetry

  ---

Verbs: Conditional

• Verbs: Participles
• Verbs: Infinitives

  ---

Entertainment and Media

• Movies and Theater
• Music and Performances

  ---

Art and Artists

• Famous Serbian Painters
• Contemporary Serbian Art Scene

Other lessons

• 0 to A1 Course
• 0-ից-A1 Դասընթաց → Գրականություն → Ածականներ․ համեմատական և ամենաբարձր ածական
• 0-ից A1-ը միասին → Գրականություն → Հատվածներ: Հանրական կամայական և հայցական
• 0-ից A1-ը միայնակ սերբերեն → Գրականություն → Բացակայումներ: Ընդհանուր ժամանակային ժամանակային
• 0-ից A1-մինչև առաջին փուլը → Գրականություն → Բայերը: Պահանջարկով ժամանակ
• 0-ից-A1 Դասընթաց → Դասավանդողություն → Բառացույցներ: Ծանուցում և Քանակ
• 0-ից A1-ը միայնակ → Գրականություն → Բայցառություն: Հրամանային անդամավճար
• 0-ից A1-ը համարանք → Ուսուցում → Պրոնունսներ` Անձայնական պրոնունսներ
• 0-ից A1 դասընթաց → Գրականություն → Ենթածրավորումներ. Անցյալ ժամանակակից