Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Infinitives/tr





































Giriş
Merhaba sevgili öğrenciler! Bugünkü dersimizde Sırpça dilbilgisinin önemli bir parçası olan mastarları (infinitives) öğreneceğiz. Mastar, fiilin kök halidir ve dilimizde çok önemli bir rol oynamaktadır. Sırpçada mastar, genellikle "-ti" ile biten fiil kökleri olarak karşımıza çıkar. Bu dersin amacı, mastarların nasıl kullanıldığını anlamanızı sağlamak ve günlük hayatta nasıl işinize yarayacağını göstermektir.
Bu dersin yapısı şu şekilde olacak:
- Mastar Nedir?
- Sırpça Mastar Formları
- Örnekler
- Alıştırmalar
Mastar Nedir?
Mastar, bir fiilin kök halidir ve genellikle cümlede özne veya nesne olarak kullanılır. Mastarlar, bir eylemin genel anlamda ifade edilmesine olanak tanır. Örneğin, "okumak" ya da "yemek" gibi. Sırpçada mastar, fiilin temel anlamını taşıdığı için dil öğreniminde önemli bir yere sahiptir.
Sırpça Mastar Formları
Sırpçada mastar formları genellikle "-ti" ekiyle bitmektedir. Aşağıda bazı mastar örneklerini görebilirsiniz:
Sırpça | Telaffuz | Türkçe |
---|---|---|
čitati | [ˈtʃitati] | okumak |
pisati | [ˈpisati] | yazmak |
jesti | [ˈjɛsti] | yemek |
govoriti | [ɡɔˈvɔriti] | konuşmak |
raditi | [ˈraditi] | çalışmak |
gledati | [ˈɡlɛdati] | izlemek |
slušati | [ˈsluʃati] | dinlemek |
učiti | [ˈutʃiti] | öğrenmek |
putovati | [puˈtɔvati] | seyahat etmek |
igrati | [ˈiɡrati] | oynamak |
Sırpça mastarları öğrenirken dikkat etmeniz gereken birkaç şey var:
- Mastarlar genellikle fiilin temel anlamını ifade eder.
- Cümlede özne veya nesne olarak kullanılabilirler.
- Bir fiilin mastarını kullanmak, o fiilin gerçekleştirilmesine ilişkin genel bir ifade sağlar.
Örnekler
Mastarların nasıl kullanıldığını anlamak için birkaç örnek inceleyelim:
Sırpça | Telaffuz | Türkçe |
---|---|---|
Želim čitati knjigu. | [ˈʒɛlim ˈtʃitati ˈkɲiɡu] | Kitap okumak istiyorum. |
On voli pisati pesme. | [ɔn ˈvɔli ˈpisati ˈpɛsme] | O, şarkı yazmayı sever. |
Moram jesti zdravu hranu. | [ˈmɔram ˈjɛsti ˈzraʊvu ˈxranʊ] | Sağlıklı yemek yemeliyim. |
Govoriti je važno. | [ɡɔˈvɔriti jɛ ˈvaʒnɔ] | Konuşmak önemlidir. |
Ona želi raditi u školi. | [ˈɔna ˈʒɛli ˈraditi u ˈʃkɔli] | O, okulda çalışmak istiyor. |
Gledamo film večeras. | [ˈɡlɛdamo ˈfɪlm ˈʋɛtʃɛras] | Bu akşam film izliyoruz. |
Slušam muziku svaki dan. | [ˈsluʃam ˈmuziku ˈsvaki ˈdan] | Her gün müzik dinliyorum. |
On uči engleski jezik. | [ɔn ˈuʧi ˈɛŋɡlɛski ˈjɛzik] | O, İngilizce öğreniyor. |
Putujemo u Beograd. | [ˈputujemo u ˈbɛɔɡrad] | Belgrad'a seyahat ediyoruz. |
Deca igraju fudbal. | [ˈdɛtsa ˈiɡraju ˈfudbal] | Çocuklar futbol oynuyor. |
Bu örnekler, mastarların cümle içindeki kullanımını göstermektedir. Sırpçada mastar kullanarak, eylemleri ifade etmek oldukça kolaydır.
Alıştırmalar
Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım. Aşağıdaki alıştırmalar, mastarları tanımanıza ve kullanmanıza yardımcı olacaktır.
Alıştırma 1: Doğru Mastarı Seçin
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun mastarları yazın.
1. Ja želim ______. (okumak)
2. Ti moraš ______. (yemek)
3. Ona voli ______. (yazmak)
4. Mi planiramo ______. (seyahat etmek)
5. Oni žele ______. (konuşmak)
Çözümler:
1. čitati
2. jesti
3. pisati
4. putovati
5. govoriti
Alıştırma 2: Cümle Oluşturma
Aşağıdaki mastarları kullanarak cümleler oluşturun.
1. igrati
2. slušati
3. učiti
4. raditi
5. gledati
Örnek Cümleler:
1. Deca žele igrati napolju. (Çocuklar dışarıda oynamak istiyor.)
2. Ona voli slušati muziku. (O, müzik dinlemeyi seviyor.)
3. Ja učim engleski jezik. (Ben İngilizce öğreniyorum.)
4. On radi u firmi. (O, şirkette çalışıyor.)
5. Mi gledamo serije. (Biz dizileri izliyoruz.)
Alıştırma 3: Cümle Tamamlama
Aşağıdaki cümleleri tamamlayın ve uygun mastarları ekleyin.
1. Ne mogu ______. (yemek)
2. Ti treba ______. (öğrenmek)
3. Mi želimo ______. (konuşmak)
4. Ona mora ______. (çalışmak)
5. Deca vole ______. (oynamak)
Çözümler:
1. jesti
2. učiti
3. govoriti
4. raditi
5. igrati
Alıştırma 4: Mastarları Eşleştirin
Aşağıdaki mastarları uygun Türkçe karşılıkları ile eşleştirin.
| Mastar (Sırpça) | Türkçe Karşılık |
|------------------|------------------|
| čitati | 1. yemek |
| pisati | 2. oynamak |
| jesti | 3. yazmak |
| igrati | 4. okumak |
| govoriti | 5. konuşmak |
Çözümler:
1. čitati - okumak
2. pisati - yazmak
3. jesti - yemek
4. igrati - oynamak
5. govoriti - konuşmak
Alıştırma 5: Doğru Cümleyi Seçin
Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?
1. Ja želim jesti pitu. (Ben börek yemek istiyorum.)
2. Ona voli igrati film. (O, film oynamayı seviyor.)
3. Mi slušamo muziku. (Biz müzik dinliyoruz.)
Çözüm:
Doğru cümle: 1 ve 3.
Alıştırma 6: Fiil Eşleştirme
Aşağıdaki fiilleri Sırpça mastarlarıyla eşleştirin.
| Fiil (Türkçe) | Mastar (Sırpça) |
|---------------|------------------|
| yemek | jesti |
| çalışmak | raditi |
| dinlemek | slušati |
| yazmak | pisati |
| oynamak | igrati |
Çözüm:
1. yemek - jesti
2. çalışmak - raditi
3. dinlemek - slušati
4. yazmak - pisati
5. oynamak - igrati
Alıştırma 7: Cümle Oluşturma
Verilen mastarı kullanarak cümle oluşturun.
1. učiti (öğrenmek)
2. čitati (okumak)
3. govoriti (konuşmak)
4. slušati (dinlemek)
5. putovati (seyahat etmek)
Örnek Cümleler:
1. Ja učim srpski jezik. (Ben Sırpça öğreniyorum.)
2. Ona čita knjigu svaki dan. (O, her gün kitap okuyor.)
3. Mi govorimo o filmu. (Biz film hakkında konuşuyoruz.)
4. Ti slušaš muziku sada. (Sen şimdi müzik dinliyorsun.)
5. Oni putuju u Beograd. (Onlar Belgrad'a seyahat ediyor.)
Alıştırma 8: Fiil Listesi Oluşturma
Kendi mastar fiil listenizi oluşturun. Her fiil için bir cümle yazın.
1. ______ (fiil) - ______ (cümle)
2. ______ (fiil) - ______ (cümle)
3. ______ (fiil) - ______ (cümle)
Çözüm: Kendi cümlelerinizi yazmanız beklenmektedir.
Alıştırma 9: Cümlelerdeki Hataları Bulma
Aşağıdaki cümlelerdeki hataları bulun ve düzeltin.
1. Ja želim da učim. (Ben öğrenmek istiyorum.)
2. Ona voli da igra fudbal. (O, futbol oynamayı seviyor.)
3. Mi slušamo da muziku. (Biz müzik dinliyoruz.)
Çözüm:
1. Ja želim učiti. (Ben öğrenmek istiyorum.)
2. Ona voli igrati fudbal. (O, futbol oynamayı seviyor.)
3. Mi slušamo muziku. (Biz müzik dinliyoruz.)
Alıştırma 10: Kendi Cümlenizi Yazın
Kendi cümlelerinizi yazın. Aşağıda verilen mastarları kullanın.
1. čitati
2. pisati
3. jesti
4. igrati
5. govoriti
Çözüm: Kendi cümlelerinizi yazmanız beklenmektedir.
diğer dersler
- 0'dan A1 Seviyesine Tamamlama Kursu → Gramer → İsimler: Cinsiyet ve Sayı
- 0'dan A1'e Sırpça Kursu → Gramer → Fiyatlar: Sıfatlar
- 0 - A1 Dersi → Gramer → Zamirler: Kişisel Zamirler
- 0'dan A1'e Kurs → Gramer → Fiyiller: Emir Kipi
- 0'dan A1'e Sırpça Kursu → Gramer → Sıfatlar: Karşılaştırmalı ve Üstün
- 0'dan A1 Seviyesine Tamamlama Kursu → Gramer → Fiyiller: Gelecek Zaman
- 0'dan A1'e Kadar Kurs → Gramer → Fiiller: Yansıtmalı Fiiller
- 0'dan A1'e Kadar Kursu → Gramer → Fiiller: Geçmiş Zaman
- 0'dan A1'e Kadar Sırpça Kursu → Gramer → Hal: Nominatif ve Akkusatif
- 0 to A1 Course
- 0'dan A1'e Kursu → Gramer → Fiiller: Şimdiki Zaman
- 0'dan A1'e Kursu → Gramer → Fiiller: Tamamlanmış ve Tamamlanmamış