Language/German/Grammar/Temporal-Prepositions/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Кіріспе
Уақыттық предлогтар неміс тілінде өте маңызды рөл атқарады, өйткені олар сөйлемдегі уақытты белгілеуге көмектеседі. Неміс тілінде уақыттық предлогтарды дұрыс қолдану, әсіресе бастауыш деңгейде, тілді үйрету процесінде маңызды. Бұл сабақта біз уақыттық предлогтармен танысамыз, олардың мағынасын және қолданылуын түсінеміз. Сабақтың құрылымы төмендегідей:
Уақыттық предлогтар дегеніміз не?
Уақыттық предлогтар – бұл уақытты, мерзімді, кезеңді немесе уақыт аралығын білдіретін сөздер. Олар неміс тілінде әр түрлі контекстерде қолданылып, сөйлемнің мағынасын анықтайды. Келесі уақыттық предлогтарды қарастырамыз:
- vor - бұрын
- nach - кейін
- seit - бері
- bis - дейін
- ab - бастап
- während - кезінде
- für - үшін
- gegen - қарсы
- zwischen - арасында
- an - күні
Уақыттық предлогтардың қолданылуы
Уақыттық предлогтарды қолдану кезінде олардың мағынасына назар аудару керек. Мысалы, vor предлоги "бұрын" дегенді білдіреді және өткен уақытты көрсету үшін пайдаланылады. Ал nach предлоги "кейін" дегенді білдіреді және болашақ уақытты көрсету үшін қолданылады.
Уақыттық предлогтардың мысалдары
Бұл жерде біз әрбір уақыттық предлогты нақты контексте қолданатын мысалдар келтіреміз.
| Неміс | Дыбыстау | Қазақша |
|---|---|---|
| vor dem Essen | фо́р дэм Э́ссен | тамақтан бұрын |
| nach der Arbeit | нах дэр А́рбайт | жұмыстан кейін |
| seit einem Jahr | за́йт айнэм Я́р | бір жылдан бері |
| bis zum Abend | бис цум А́бэнд | кешке дейін |
| ab Montag | аб Мóнтаг | дүйсенбіден бастап |
| während des Unterrichts | вéрэнд дэс Унтэ́рихтс | сабақ кезінде |
| für eine Stunde | фюр айнэ Штундэ | бір сағат үшін |
| gegen 18 Uhr | гéгэн 18 У́р | 18:00-де |
| zwischen 2 und 4 Uhr | цвишэн 2 унт 4 У́р | 2-ден 4-ке дейін |
| an einem Freitag | ан айнэм Фрáйтаг | жұма күні |
Уақыттық предлогтарды қалай қолдануға болады?
Уақыттық предлогтарды қолдану кезінде мынадай ережелерді есте сақтау қажет:
1. Уақыттық предлогтар көбінесе зат есімдермен бірге қолданылады.
2. Сөйлемде әрдайым уақыттық предлогтың алдындағы сөздермен байланыс жасаңыз.
3. Уақыттық предлогтың мағынасына қарай сөйлемнің құрылымын өзгертіңіз.
Мысалдар
1. Ich esse vor dem Essen. (Мен тамақтан бұрын тамақтанамын.)
2. Ich gehe nach der Arbeit nach Hause. (Мен жұмыстан кейін үйге барамын.)
3. Ich lerne seit einem Jahr Deutsch. (Мен бір жылдан бері неміс тілін үйренемін.)
4. Ich bleibe bis zum Abend. (Мен кешке дейін қаламын.)
5. Wir treffen uns ab Montag. (Біз дүйсенбіден бастап кездесеміз.)
6. Die Schüler lernen während des Unterrichts. (Оқушылар сабақ кезінде оқиды.)
7. Ich brauche das für eine Stunde. (Мен оған бір сағат керек.)
8. Wir kommen gegen 18 Uhr. (Біз 18:00-де келеміз.)
9. Ich arbeite zwischen 2 und 4 Uhr. (Мен 2-ден 4-ке дейін жұмыс істеймін.)
10. Ich habe am Freitag einen Termin. (Мен жұма күні кездесуге бармын.)
Жаттығулар
Енді сіздер уақыттық предлогтарды практикада қолдануға мүмкіндік аласыздар. Төменде 10 жаттығу берілген:
1. Сөйлемді толықтырыңыз:
Ich gehe ____ der Arbeit nach Hause. (жұмыстан кейін)
2. Дұрыс предлогты таңдаңыз:
Ich lerne ____ einem Jahr Deutsch. (бір жылдан бері)
3. Сөйлемді аударыңыз:
Wir treffen uns am Sonntag. (Біз жексенбі күні кездесеміз.)
4. Сөйлемді түзетіңіз:
Ich arbeite vor 9 Uhr. (мен 9-дан бұрын жұмыс істеймін.)
5. Жаңа сөйлем жазыңыз:
___ (сөйлем, сіздің өміріңізде уақыттық предлогты қолдану).
6. Сөйлемді толықтырыңыз:
Das Buch ist ____ dem Tisch. (үстелдің үстінде)
7. Дұрыс предлогты таңдаңыз:
Ich komme ____ 18 Uhr. (18:00-де)
8. Сөйлемді аударыңыз:
Ich habe einen Termin zwischen 2 und 3 Uhr. (Мен 2-ден 3-ке дейін кездесуім бар.)
9. Сөйлемді түзетіңіз:
Ich bleibe für zwei Stunden. (Мен екі сағат қаламын.)
10. Жаңа сөйлем жазыңыз:
___ (сөйлем, сіздің күнделікті өміріңізде уақыттық предлогты қолдану).
Жаттығулардың жауаптары
1. nach
2. seit
3. Мы жексенбі күні кездесеміз.
4. Ich arbeite nach 9 Uhr. (мен 9-дан кейін жұмыс істеймін.)
5. (Оқушылар өз жауаптарын жаза алады.)
6. auf
7. um
8. Мен 2-ден 3-ке дейін кездесуім бар.
9. Мен екі сағат қаламын. (дұрыс нұсқа: Ich bleibe für zwei Stunden.)
10. (Оқушылар өз жауаптарын жаза алады.)
Сабақ аяқталды. Уақыттық предлогтарды жақсы түсінген боларсыздар. Неміс тілінде сөйлеу кезінде оларды дұрыс қолдану сіздің тілдік дағдыларыңызды нығайтады. Келесі сабақта кездескенше!
Басқа сабақтар
- 0 to A1 Course → Grammar → Two-Way Prepositions
- 0 to A1 Course → Grammar → Plural Forms
- Complete 0 to A1 Course → Grammar → Descriptive Adjectives
- 0 to A1 Course → Grammar → Possessive Pronouns
- 0 to A1 Course → Grammar → Нөн-сан және жыныс
- 0 to A1 Course → Grammar → Separable Verbs
- 0 to A1 Course → Grammar → Personal Pronouns
- 0-тен A1-ге дейінгі толық курс → Grammar → Тақырып және Қосылған Сөйлем
- 0 to A1 Course → Grammar → Expressing Abilities
- 0 to A1 Course → Grammar → Using Time Expressions
- 0 to A1 Course → Grammar → Жыныс және мақала
- 0 to A1 Course → Grammar → Comparative and Superlative Forms
- Курсты 0-ден A1-ге → Grammar → Қазіргі уақыт
- 0 to A1 Course