Difference between revisions of "Language/Czech/Grammar/Introduction-to-Adjectives/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Czech-Page-Top}}
{{Czech-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Czech/kk|Чех]] </span> → <span cat>[[Language/Czech/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курс]]</span> → <span title>Сын есімдерге кіріспе</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Чех Тілі</span> → <span cat>Грамматика</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-А1 Курстары]]</span> → <span title>Сындарға Кірістіру</span></div>
Сын есімдер – тілдің маңызды элементтерінің бірі. Олар заттарды, адамдарды, және олардың қасиеттерін сипаттауға мүмкіндік береді. Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен тығыз байланысты, және олармен бірге пайдалану кезінде белгілі бір ережелерді сақтау қажет. Бүгін біз чех тіліндегі сын есімдердің негіздерін, зат есімдермен келісімін, және салыстырмалы формаларын үйренеміз. Бұл сабақ чех тілін үйренудің 0-ден A1-ге дейінгі курсында маңызды орын алады.


__TOC__
__TOC__


== Сындарға Кірістіру ==
=== Сын есімдер дегеніміз не? ===
 
Сын есімдер – заттың, адамның немесе нәрсенің сипатын білдіретін сөздер. Мысалы, "красивый" (әсем), "жарқын" (жарқын), "жақсы" (жақсы). Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен бірге қолданылады, және олармен келісімді сақтау керек.
 
=== Сын есімдердің түрлері ===
 
Сын есімдер бірнеше түрге бөлінеді:
 
* Жай сын есімдер (мысалы, "красný" - әдемі)
 
* Салыстырмалы сын есімдер (мысалы, "красnější" - одан да әдемі)


Сындар – бұл атаулардың немесе объекттердің сипаттарын анықтау үшін қолданылатын сөйлемдер. Олар бірнеше сипаттық түрлерімен бөлінеді және түрлеріне және объекттерге сәйкес келетін грамматикалық құныптармен келісім жасайды.
* Ең жоғарғы дәрежедегі сын есімдер (мысалы, "nejkrásnější" - ең әдемі)


== Сындардың Сипаттары ==
=== Сын есімдердің зат есімдермен келісімі ===


Сындар бірнеше сипаттарға бөлінеді: жалған, толық, бөлшек, сан және тағы басқалар. Бұлардың бірінші бесі - жалған, толық, бөлшек, сан және тағы басқалар.
Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен жыныс, жекелік немесе көптік, және септік бойынша келісуге тиіс. Мысалы:


=== Жалған Сындар ===
* "красný dům" (әдемі үй) - м.р. жекелік


Жалған сындар - бұл бірнеше сипаттамалық түрінің бірі, олар сипаттаушы объекттердің жалған (бірлік) сипаттарымен қолданылады. Сындар жалған сипаттар болып табылады, егер олар бірлікті объекттердің сипаттарымен сәйкес келетіннен кейін келсе.
* "красná žena" (әдемі әйел) - ж.р. жекелік


Мысалы:
* "красné domy" (әдемі үйлер) - м.р. көптік
 
Мына кесте арқылы сын есімдердің зат есімдермен келісімін көрейік:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
 
! Чех !! Дыбыстау !! Қазақ
 
|-
|-
| roztomilý || roz-tom-ee-lee || сүйікті
 
| krásný dům || krá-sný dům || әдемі үй
 
|-
|-
| malý || ma-lee || кіші
|}


=== Толық Сындар ===
| krásná žena || krá-sná žé-na || әдемі әйел


Толық сындар - бұл объекттердің толық сипаттарымен қолданылатын сындар. Олар объекттердің толық сипаттарымен сәйкес келетін кезде пайда болады. Толық сындар жалған сындардан айырмашылықтықта болады, себебі олар объекттердің бәріне шамамен келетінін көрсететінінен.
|-


Мысалы:
| krásné domy || krá-sné dó-my || әдемі үйлер


{| class="wikitable"
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| hezký || hez-kee || жақсы
|-
| velký || vel-kee || үлкен
|}
|}


=== Бөлшек Сындар ===
=== Салыстыру формалары ===
 
Сын есімдердің салыстыру формалары – бұл заттардың немесе адамдардың арасындағы айырмашылықтарды көрсету. Салыстыру формаларының үш түрі бар:
 
1. Жай салыстыру: "krasný" (әсем)
 
2. Салыстырмалы салыстыру: "krasnější" (одан да әдемі)


Бөлшек сындар - бұл объекттердің бөлшек сипаттарымен қолданылатын сындар. Олар объекттердің бөлшек сипаттарымен сәйкес келетін кезде қолданылады. Сындар объекттердің бөлшек сипаттарымен сәйкес келетіннен кейін келсе.
3. Ең жоғарғы салыстыру: "nejkrásnější" (ең әдемі)


Мысалы:
Мысалдарды келтірейік:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
 
! Чех !! Дыбыстау !! Қазақ
 
|-
|-
| zelený || zeh-leh-nee || жасыл
 
| krásný || krá-sný || әдемі
 
|-
|-
| malý || ma-lee || кіші
|}


=== Санның Сындары ===
| krásnější || krá-snější || одан да әдемі


Санның сындары - бұл объекттердің санымен қолданылатын сындар. Олар объекттердің санымен тән болады. Санның сындары объекттердің санымен сәйкес келетін кезде пайда болады.
|-


Мысалы:
| nejkrásnější || nej-krá-snější || ең әдемі


{| class="wikitable"
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| jedna || yed-nah || бір
|-
| tři || tree || үш
|}
|}


== Сындардың Теңдіктері ==
=== Сын есімдерді қолдану ===


Сындардың теңдіктері объекттермен қолданылатын құныптармен келісім жасайды. Сындардың теңдіктері бірдей түрлеріне бөлінеді: жалған, толық, бөлшек, санның теңдігі.
Сын есімдерді дұрыс қолдану – чех тілін үйренудің маңызды бөлігі. Біз оларға зат есімдермен келісім жасау үшін көңіл бөлінуі керек. Мысалы:


=== Жалған Сындардың Теңдігі ===
* "Můj krásný dům" (Менің әдемі үйім)


Жалған сындардың теңдігі - бұл қатарында -ší, -ý, -é түрлерімен аяқталады. Олар объекттердің жалған сипаттарымен тең болады.
* "Tvoje krásná žena" (Сенің әдемі әйелің)


Мысалы:
* "Naše krásné domy" (Біздің әдемі үйлеріміз)


{| class="wikitable"
=== Жаттығулар ===
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
 
|-
1. Төмендегі зат есімдермен сәйкес сын есімдерді таңдаңыз:
| zelený || zeh-leh-nee || жасыл
|-
| malý || ma-lee || кіші
|}


=== Толық Сындардың Теңдігі ===
* dům (үй) - ________ (әсем)


Толық сындардың теңдігі - бұл қатарында -ší, -ý, -é түрлерімен аяқталады. Олар объекттердің толық сипаттарымен тең болады.
* žena (әйел) - ________ (жарқын)


Мысалы:
* domy (үйлер) - ________ (жақсы)


{| class="wikitable"
2. Сын есімді дұрыс формада жазыңыз:
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| hezký || hez-kee || жақсы
|-
| velký || vel-kee || үлкен
|}


=== Бөлшек Сындардың Теңдігі ===
* ________ (жарқын) slunce (күн)


Бөлшек сындардың теңдігі - бұл қатарында -ší, -ý, -é түрлерімен аяқталады. Олар объекттердің бөлшек сипаттарымен тең болады.
* ________ (красивый) stůl (үстел)


Мысалы:
* ________ (жақсы) kniha (кітап)


{| class="wikitable"
3. Салыстыру формаларын жазыңыз:
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| zelený || zeh-leh-nee || жасыл
|-
| malý || ma-lee || кіші
|}


=== Санның Сындарының Теңдігі ===
* әдемі - ________


Санның сындарының теңдігі - бұл қатарында -ší, -ý, -é түрлерімен аяқталады. Олар объекттердің санның сипаттарымен тең болады.
* жарқын - ________


Мысалы:
* жақсы - ________


{| class="wikitable"
4. Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдерді жазып, оларды дұрыс формада пайдаланыңыз:
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| jedna || yed-nah || бір
|-
| tři || tree || үш
|}


== Сындардың Тұрғыдан Теңдігі ==
* Менің ________ (жақсы) досым.


Сындардың тұрғыдан теңдігі - бұл объекттердің сындарының тұрғыдан тең болуымен көрсетіледі. Олар объекттерге негізделген құныптармен келісім жасайды.
* Сенің ________ (өте әдемі) үйің.


Мысалы:
* Олардың ________ (жарқын) сүйікті пейзажы.


{| class="wikitable"
5. Тапсырмаларды орындап, жауаптарыңызды тексеріңіз:
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| roztomilý || roz-tom-ee-lee || сүйікті
|-
| malý || ma-lee || кіші
|}


== Теңдіктердің Салыстырмалы Түрлері ==
* 1. dům - krásný, žena - krásná, domy - krásné


Сындардың көптеген түрлері бар: толық, жалған, бөлшек сындары және санның сындары. Сол себепті теңдіктердің салыстырмалы түрлері бар, олардың арасында үлкендерін, кішілерін, молайынсыздарын салыстыру мүмкін.
* 2. krásné slunce, красивый stůл, жақсы кітап


Мысалы:
* 3. әдемі - әдемірек, жарқын - жарқын, жақсы - жақсырақ


{| class="wikitable"
* 4. Менің жақсы досым, Сенің өте әдемі үйің, Олардың жарқын сүйікті пейзажы.
! Чех !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| hezký || hez-kee || жақсы
|-
| hezčí || hez-chee || жақсы
|}


== Сабақтың Аяқталуы ==
=== Қорытынды ===


Сындардың теңдіктері мен салыстырмалы түрлерін үйрену үшін, оқушылардың сындардың түрлері мен құныптарын білуі мен түсінуі тиіс. Олар әртүрлі қатарларда пайда болады және бірнеше құрылымдармен қолданылады. Олармен танысу оқушының Чех тілінің сипаттамалық жаңалықтарын жаңадан жақсартуына мүмкіндік береді. Нәтижесінде, оларды үйрену оқушының құндылығын және сәйкес келетінін түсінуге көмектеседі.
Сын есімдер чех тілінің маңызды бөлігі болып табылады. Олар заттардың қасиеттерін сипаттауға мүмкіндік береді және зат есімдермен келісімді сақтауды талап етеді. Бүгінгі сабақта біз сын есімдердің түрлерін, олардың зат есімдермен келісімін, және салыстыру формаларын үйрендік. Сын есімдермен жұмыс істеу – чех тілінің негізі болып табылады.


{{#seo:
{{#seo:
|title=Чех Грамматикасы: Сындарға Кірістіру | 0-А1 Курстарына Арналған
|keywords=чех тілі, сындар, теңдіктер, грамматикасы, 0-А1 курс
|description=Осы сабақта, оқушылар чех тілінің сындарын түсіну мен тану үшін түрлері мен құныптарын үйренеді. Сабақ 0-А1 курстарына арнал


{{Czech-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
|title=Чех тіліндегі сын есімдерге кіріспе
 
|keywords=чех тілі, сын есімдер, грамматика, чех тілі сабағы, A1 деңгейі
 
|description=Бұл сабақта сіз чех тіліндегі сын есімдерді, олардың зат есімдермен келісімін және салыстыру формаларын үйренесіз.
 
}}
 
{{Template:Czech-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 173: Line 157:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Czech-Page-Bottom}}
{{Czech-Page-Bottom}}

Latest revision as of 23:26, 21 August 2024


Czech-Language-PolyglotClub.png
Чех → Грамматика → 0-ден A1-ге дейінгі курс → Сын есімдерге кіріспе

Сын есімдер – тілдің маңызды элементтерінің бірі. Олар заттарды, адамдарды, және олардың қасиеттерін сипаттауға мүмкіндік береді. Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен тығыз байланысты, және олармен бірге пайдалану кезінде белгілі бір ережелерді сақтау қажет. Бүгін біз чех тіліндегі сын есімдердің негіздерін, зат есімдермен келісімін, және салыстырмалы формаларын үйренеміз. Бұл сабақ чех тілін үйренудің 0-ден A1-ге дейінгі курсында маңызды орын алады.

Сын есімдер дегеніміз не?[edit | edit source]

Сын есімдер – заттың, адамның немесе нәрсенің сипатын білдіретін сөздер. Мысалы, "красивый" (әсем), "жарқын" (жарқын), "жақсы" (жақсы). Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен бірге қолданылады, және олармен келісімді сақтау керек.

Сын есімдердің түрлері[edit | edit source]

Сын есімдер бірнеше түрге бөлінеді:

  • Жай сын есімдер (мысалы, "красný" - әдемі)
  • Салыстырмалы сын есімдер (мысалы, "красnější" - одан да әдемі)
  • Ең жоғарғы дәрежедегі сын есімдер (мысалы, "nejkrásnější" - ең әдемі)

Сын есімдердің зат есімдермен келісімі[edit | edit source]

Чех тілінде сын есімдер зат есімдермен жыныс, жекелік немесе көптік, және септік бойынша келісуге тиіс. Мысалы:

  • "красný dům" (әдемі үй) - м.р. жекелік
  • "красná žena" (әдемі әйел) - ж.р. жекелік
  • "красné domy" (әдемі үйлер) - м.р. көптік

Мына кесте арқылы сын есімдердің зат есімдермен келісімін көрейік:

Чех Дыбыстау Қазақ
krásný dům krá-sný dům әдемі үй
krásná žena krá-sná žé-na әдемі әйел
krásné domy krá-sné dó-my әдемі үйлер

Салыстыру формалары[edit | edit source]

Сын есімдердің салыстыру формалары – бұл заттардың немесе адамдардың арасындағы айырмашылықтарды көрсету. Салыстыру формаларының үш түрі бар:

1. Жай салыстыру: "krasný" (әсем)

2. Салыстырмалы салыстыру: "krasnější" (одан да әдемі)

3. Ең жоғарғы салыстыру: "nejkrásnější" (ең әдемі)

Мысалдарды келтірейік:

Чех Дыбыстау Қазақ
krásný krá-sný әдемі
krásnější krá-snější одан да әдемі
nejkrásnější nej-krá-snější ең әдемі

Сын есімдерді қолдану[edit | edit source]

Сын есімдерді дұрыс қолдану – чех тілін үйренудің маңызды бөлігі. Біз оларға зат есімдермен келісім жасау үшін көңіл бөлінуі керек. Мысалы:

  • "Můj krásný dům" (Менің әдемі үйім)
  • "Tvoje krásná žena" (Сенің әдемі әйелің)
  • "Naše krásné domy" (Біздің әдемі үйлеріміз)

Жаттығулар[edit | edit source]

1. Төмендегі зат есімдермен сәйкес сын есімдерді таңдаңыз:

  • dům (үй) - ________ (әсем)
  • žena (әйел) - ________ (жарқын)
  • domy (үйлер) - ________ (жақсы)

2. Сын есімді дұрыс формада жазыңыз:

  • ________ (жарқын) slunce (күн)
  • ________ (красивый) stůl (үстел)
  • ________ (жақсы) kniha (кітап)

3. Салыстыру формаларын жазыңыз:

  • әдемі - ________
  • жарқын - ________
  • жақсы - ________

4. Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдерді жазып, оларды дұрыс формада пайдаланыңыз:

  • Менің ________ (жақсы) досым.
  • Сенің ________ (өте әдемі) үйің.
  • Олардың ________ (жарқын) сүйікті пейзажы.

5. Тапсырмаларды орындап, жауаптарыңызды тексеріңіз:

  • 1. dům - krásný, žena - krásná, domy - krásné
  • 2. krásné slunce, красивый stůл, жақсы кітап
  • 3. әдемі - әдемірек, жарқын - жарқын, жақсы - жақсырақ
  • 4. Менің жақсы досым, Сенің өте әдемі үйің, Олардың жарқын сүйікті пейзажы.

Қорытынды[edit | edit source]

Сын есімдер чех тілінің маңызды бөлігі болып табылады. Олар заттардың қасиеттерін сипаттауға мүмкіндік береді және зат есімдермен келісімді сақтауды талап етеді. Бүгінгі сабақта біз сын есімдердің түрлерін, олардың зат есімдермен келісімін, және салыстыру формаларын үйрендік. Сын есімдермен жұмыс істеу – чех тілінің негізі болып табылады.

Czech Курстының 0-тен A1-ге дейіндірілуі туралы мазмұны[edit source]


Алфавит және оңайлау


Сөйлемдер және тұқымдар


Өсулдер


Ұқсас септіктер мен баяндамалар


Сәлемдесу және танысу


Ресторанда


Кез-келген күнделікті өмір


Қазіргі заман сияқты тарих және мәдениет


Санат және қалыптар



Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Czech/Grammar/Introduction-to-Adjectives/kk&oldid=326655"