Difference between revisions of "Language/Turkish/Vocabulary/Cardinal-Numbers/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Turkish-Page-Top}}
{{Turkish-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Turkish/kk|Түрік]] </span> → <span cat>[[Language/Turkish/Vocabulary/kk|Сөздік]]</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге курс]]</span> → <span title>Есептік сандар</span></div>
== Кіріспе ==


<div class="pg_page_title"><span lang>Түрік</span> → <span cat>Сөздік</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-А1 Курстары]]</span> → <span title>Кардиналдік Сандар</span></div>
Сәлем, достар! Бүгін біз Түрік тіліндегі '''есептік сандарды''' үйренеміз. Сандарды білу - кез келген тілде өте маңызды, себебі олар күнделікті өмірде, саудада, уақытты айтуда, және көптеген басқа жағдайларда керекті. Түрік тіліндегі сандарды игеру сіздің сөйлесу дағдыларыңызды жақсартады және Түркиядағы өміріңізді жеңілдетеді. Біздің сабақтың құрылымы төмендегідей:


__TOC__
__TOC__


== ===Кардиналдік сандарды танысу=== ==
=== Есептік сандардың негіздері ===
 
Түрік тіліндегі есептік сандар 0-ден 10-ға дейінгі сандардан басталады. Бұл сандарды білген кезде, сіз басқа сандарды да құрастыра аласыз. Енді біз 0-ден 20-ға дейінгі сандардың тізімін қарастырайық.
 
{| class="wikitable"
 
! Түрік !! Дыбысталу !! Қазақ
 
|-
 
| sıfır  || [sɯfɯɾ] || нөл
 
|-


Кардиналдік сандар бізге несігініміздің санын айтуға мүмкіндік береді. Түрік тілінде кардиналдік сандарды танысу өте маңызды емес пе?
| bir  || [biɾ] || бір


Қазіргі уақытта, түрік тілі білімдері бар жерде өте маңызды болып табылады. Түрік тілін түңіндегендер және білім алған адамдар өзінің тілін қолдана отырып, білімін кеңейтеді және өзінің білімін басқа да адамдарға беру мүмкіндігін алады.
|-


Түрік тілінде кардиналдік сандарды танысу үшін, сіз қолдануға дайын болған тақырыптарды оқыңыз келеді.
| iki  || [iki] || екі


===Кардиналдік сандардың тізімі===
|-


Кардиналдік сандардың тізімі алғашқы 10 санмен басталады:
| üç  || [ytʃ] || үш


# 0 - нөл
|-
# 1 - бір
# 2 - екі
# 3 - үш
# 4 - төрт
# 5 - бес
# 6 - алты
# 7 - жеті
# 8 - сегіз
# 9 - тоқсан


Кардиналдік сандардың басқа түрлері де бар, сондықтан қазіргі уақытта, біз тек алғашқы 10 санды қарастыруға қарағанда.
| dört  || [dørt] || төрт


===Кардиналдік сандарды танысу===
|-


Кардиналдік сандарды танысу үшін, қазір сізге түрік тіліндегі кардиналдік сандардың тізімін оқыңыз келеді:
| beş  || [beʃ] || бес
 
|-
 
| altı  || [aɫtɯ] || алты
 
|-
 
| yedi  || [jede] || жеті
 
|-
 
| sekiz  || [sekiʒ] || сегіз
 
|-
 
| dokuz  || [doɯkuz] || тоғыз
 
|-
 
| on  || [on] || он
 
|-
 
| on bir  || [on biɾ] || он бір
 
|-
 
| on iki  || [on iki] || он екі
 
|-
 
| on üç  || [on ytʃ] || он үш
 
|-
 
| on dört  || [on døɾt] || он төрт
 
|-
 
| on beş  || [on beʃ] || он бес
 
|-
 
| on altı  || [on aɫtɯ] || он алты
 
|-
 
| on yedi  || [on jede] || он жеті
 
|-
 
| on sekiz  || [on sekiʒ] || он сегіз


{| class="wikitable"
! Түрік !! Транскрипция !! Қазақша Терміні
|-
|-
| 0 || "nol" || нөл
 
| on dokuz  || [on doɯkuz] || он тоғыз
 
|-
|-
| 1 || "bir" || бір
 
| yirmi  || [jiɾmi] || жиырма
 
|}
 
=== Сандарды құрастыру ===
 
Түрік тілінде сандарды құрастыру өте оңай. Мысалы, 21, 22, және 30 сандарының құрылысын қарастырайық:
 
* '''21''' - yirmi bir (жиырма бір)
 
* '''22''' - yirmi iki (жиырма екі)
 
* '''30''' - otuz (отыз)
 
Бұл құрылыс, негізінен, ондық сандар мен бірліктердің қосылуымен жүзеге асады. Енді 30-дан 100-ге дейінгі сандарды қарастырайық.
 
{| class="wikitable"
 
! Түрік !! Дыбысталу !! Қазақ
 
|-
|-
| 2 || "éki" || екі
 
| otuz  || [otuz] || отыз
 
|-
|-
| 3 || "üsh" || үш
 
| kırk  || [kɯɾk] || қырық
 
|-
|-
| 4 || "tört" || төрт
 
| elli  || [eli] || елу
 
|-
|-
| 5 || "bes" || бес
 
| altmış  || [aɫtɯʃ] || алпыс
 
|-
|-
| 6 || "altı" || алты
 
| yetmiş  || [jetmiʃ] || жетпіс
 
|-
|-
| 7 || "jeti" || жеті
 
| seksen  || [sekseɲ] || сексен
 
|-
|-
| 8 || "sekiiz" || сегіз
 
| doksan  || [doɯksan] || тоқсан
 
|-
|-
| 9 || "toqsan" || тоқсан
 
| yüz  || [jyz] || жүз
 
|}
|}


===Тіркелу жұмысы===
=== Сандарды қолдану ===
 
Сандарды қалай қолдану керектігін түсіну өте маңызды. Мысалы, егер сіз бір нәрсені сатып алсаңыз, "Бұл '''üç''' lira." (Бұл үш лира) деп айтуыңыз мүмкін. Немесе, "Менің отбасымда '''beş''' адам бар." (Менің отбасымда бес адам бар) деп айтуға болады.
 
=== Жаттығулар ===
 
Енді біз сандарды практикада қолдануымыз керек. Төменде бірнеше жаттығулар берілген.
 
==== Жаттығу 1: Сандарды жазыңыз ====
 
Төмендегі сандарды түрікше жазыңыз:
 
1. 5
 
2. 10
 
3. 15
 
4. 20
 
5. 25
 
==== Жаттығу 2: Сандарды айту ====
 
Төмендегі сандарды дауыстап айтыңыз:
 
1. 8


Осы курстың барлық тақырыбын білген және түрік тілінің А1 деңгейіне дейін білімін кеңейтіп, сауатты түрікше сөйлеу үшін тіркеліңіз.  
2. 13


===Қорытынды===
3. 19


Осы курста сіз түрік тілінің кардиналдік сандарын танып, аударманы және басқа адамдармен сөйлеу мүмкіндігін аласыз. Жалпы сандағы дағдылардың біреуі болып табылатын кардиналдік сандарды оқып, оларды пайдалануға дайын болыңыз. Оқу сәтініз үшін рахмет!
4. 27
 
5. 33
 
==== Жаттығу 3: Сандарды салыстырыңыз ====
 
Сандарды салыстырыңыз: 12 мен 15. Қайсысы үлкен? Неге?
 
1. 12
 
2. 15
 
==== Жаттығу 4: Сандарды қолдану ====
 
Төмендегі сөйлемдерді аяқтаңыз:
 
1. Менің жасыма '''yirmi''' _________.
 
2. Мен '''beş''' _________ сатып алдым.
 
==== Жаттығу 5: Сандарды табыңыз ====
 
Төмендегі сөйлемдердегі сандарды табыңыз:
 
1. "Менің төрт мысығым бар."
 
2. "Ол екі кітап оқып отыр."
 
==== Жаттығу 6: Сандарды қосыңыз ====
 
Берілген сандарды қосыңыз: 10 + 15 = ?
 
==== Жаттығу 7: Сандарды кеміту ====
 
Берілген сандарды кемітіңіз: 20 - 5 = ?
 
==== Жаттығу 8: Сандарды сұрау ====
 
Сұрақ қойыңыз: "Сізде қанша _________ бар?"
 
==== Жаттығу 9: Санды табыңыз ====
 
Берілген сөйлемдерден сандарды табыңыз:
 
1. "Менің екі досым бар."
 
2. "Бүгін '''üç''' лира беремін."
 
==== Жаттығу 10: Сандарды жазу ====
 
Сандарды түрікше жазыңыз:
 
1. 7
 
2. 14
 
3. 29
 
4. 32
 
=== Жауаптар мен түсіндірмелер ===
 
==== Жаттығу 1: Жауаптар ====
 
1. beş
 
2. on
 
3. on beş
 
4. yirmi
 
5. yirmi beş
 
==== Жаттығу 2: Жауаптар ====
 
1. sekiz
 
2. on üç
 
3. on тоғыз
 
4. yirmi жеті
 
5. otuz үш
 
==== Жаттығу 3: Жауап ====
 
15 үлкен, себебі ол 12-ден артық.
 
==== Жаттығу 4: Жауаптар ====
 
1. yaşыма '''yirmi''' '''beş'''.
 
2. Мен '''beş''' '''кітап''' сатып алдым.
 
==== Жаттығу 5: Жауаптар ====
 
1. төрт
 
2. екі
 
==== Жаттығу 6: Жауап ====
 
25
 
==== Жаттығу 7: Жауап ====
 
15
 
==== Жаттығу 8: Жауап ====
 
Сізде қанша '''кітап''' бар?
 
==== Жаттығу 9: Жауаптар ====
 
1. екі
 
2. üç
 
==== Жаттығу 10: Жауаптар ====
 
1. yedi
 
2. on dört
 
3. yirmi dokuz
 
4. otuz екі
 
== Қорытынды ==
 
Бүгін біз Түрік тіліндегі есептік сандарды үйрендік. Сандарды білу - тіл үйренудің маңызды бөлігі. Сіз алған білімдеріңізді тәжірибеде қолдану арқылы, Түрік тілінде өзіңізді сенімді сезінетін боласыз. Келесі сабақтарда сандарды одан әрі тереңірек үйренеміз!


{{#seo:
{{#seo:
|title=Түрік тілінің кардиналдік сандарын оқыңыз
 
|keywords=Түрік тілі, кардиналдік сандар, А1 деңгейі
|title=Түрік тіліндегі есептік сандар
|description=Осы курста сіз түрік тілінің кардиналдік сандарын танып, аударманы және басқа адамдармен сөйлеу мүмкіндігін аласыз.
 
|keywords=Түрік тілі, сандар, есептік сандар, тіл үйрену
 
|description=Бұл сабақта сіз Түрік тіліндегі есептік сандарды үйренесіз.
 
}}
}}


{{Turkish-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
{{Template:Turkish-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 79: Line 337:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
[[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>





Latest revision as of 06:31, 11 August 2024


Turkish-Language-PolyglotClub-Large.png
Түрік Сөздік0-ден A1-ге курсЕсептік сандар

Кіріспе[edit | edit source]

Сәлем, достар! Бүгін біз Түрік тіліндегі есептік сандарды үйренеміз. Сандарды білу - кез келген тілде өте маңызды, себебі олар күнделікті өмірде, саудада, уақытты айтуда, және көптеген басқа жағдайларда керекті. Түрік тіліндегі сандарды игеру сіздің сөйлесу дағдыларыңызды жақсартады және Түркиядағы өміріңізді жеңілдетеді. Біздің сабақтың құрылымы төмендегідей:

Есептік сандардың негіздері[edit | edit source]

Түрік тіліндегі есептік сандар 0-ден 10-ға дейінгі сандардан басталады. Бұл сандарды білген кезде, сіз басқа сандарды да құрастыра аласыз. Енді біз 0-ден 20-ға дейінгі сандардың тізімін қарастырайық.

Түрік Дыбысталу Қазақ
sıfır [sɯfɯɾ] нөл
bir [biɾ] бір
iki [iki] екі
üç [ytʃ] үш
dört [dørt] төрт
beş [beʃ] бес
altı [aɫtɯ] алты
yedi [jede] жеті
sekiz [sekiʒ] сегіз
dokuz [doɯkuz] тоғыз
on [on] он
on bir [on biɾ] он бір
on iki [on iki] он екі
on üç [on ytʃ] он үш
on dört [on døɾt] он төрт
on beş [on beʃ] он бес
on altı [on aɫtɯ] он алты
on yedi [on jede] он жеті
on sekiz [on sekiʒ] он сегіз
on dokuz [on doɯkuz] он тоғыз
yirmi [jiɾmi] жиырма

Сандарды құрастыру[edit | edit source]

Түрік тілінде сандарды құрастыру өте оңай. Мысалы, 21, 22, және 30 сандарының құрылысын қарастырайық:

  • 21 - yirmi bir (жиырма бір)
  • 22 - yirmi iki (жиырма екі)
  • 30 - otuz (отыз)

Бұл құрылыс, негізінен, ондық сандар мен бірліктердің қосылуымен жүзеге асады. Енді 30-дан 100-ге дейінгі сандарды қарастырайық.

Түрік Дыбысталу Қазақ
otuz [otuz] отыз
kırk [kɯɾk] қырық
elli [eli] елу
altmış [aɫtɯʃ] алпыс
yetmiş [jetmiʃ] жетпіс
seksen [sekseɲ] сексен
doksan [doɯksan] тоқсан
yüz [jyz] жүз

Сандарды қолдану[edit | edit source]

Сандарды қалай қолдану керектігін түсіну өте маңызды. Мысалы, егер сіз бір нәрсені сатып алсаңыз, "Бұл üç lira." (Бұл үш лира) деп айтуыңыз мүмкін. Немесе, "Менің отбасымда beş адам бар." (Менің отбасымда бес адам бар) деп айтуға болады.

Жаттығулар[edit | edit source]

Енді біз сандарды практикада қолдануымыз керек. Төменде бірнеше жаттығулар берілген.

Жаттығу 1: Сандарды жазыңыз[edit | edit source]

Төмендегі сандарды түрікше жазыңыз:

1. 5

2. 10

3. 15

4. 20

5. 25

Жаттығу 2: Сандарды айту[edit | edit source]

Төмендегі сандарды дауыстап айтыңыз:

1. 8

2. 13

3. 19

4. 27

5. 33

Жаттығу 3: Сандарды салыстырыңыз[edit | edit source]

Сандарды салыстырыңыз: 12 мен 15. Қайсысы үлкен? Неге?

1. 12

2. 15

Жаттығу 4: Сандарды қолдану[edit | edit source]

Төмендегі сөйлемдерді аяқтаңыз:

1. Менің жасыма yirmi _________.

2. Мен beş _________ сатып алдым.

Жаттығу 5: Сандарды табыңыз[edit | edit source]

Төмендегі сөйлемдердегі сандарды табыңыз:

1. "Менің төрт мысығым бар."

2. "Ол екі кітап оқып отыр."

Жаттығу 6: Сандарды қосыңыз[edit | edit source]

Берілген сандарды қосыңыз: 10 + 15 = ?

Жаттығу 7: Сандарды кеміту[edit | edit source]

Берілген сандарды кемітіңіз: 20 - 5 = ?

Жаттығу 8: Сандарды сұрау[edit | edit source]

Сұрақ қойыңыз: "Сізде қанша _________ бар?"

Жаттығу 9: Санды табыңыз[edit | edit source]

Берілген сөйлемдерден сандарды табыңыз:

1. "Менің екі досым бар."

2. "Бүгін üç лира беремін."

Жаттығу 10: Сандарды жазу[edit | edit source]

Сандарды түрікше жазыңыз:

1. 7

2. 14

3. 29

4. 32

Жауаптар мен түсіндірмелер[edit | edit source]

Жаттығу 1: Жауаптар[edit | edit source]

1. beş

2. on

3. on beş

4. yirmi

5. yirmi beş

Жаттығу 2: Жауаптар[edit | edit source]

1. sekiz

2. on üç

3. on тоғыз

4. yirmi жеті

5. otuz үш

Жаттығу 3: Жауап[edit | edit source]

15 үлкен, себебі ол 12-ден артық.

Жаттығу 4: Жауаптар[edit | edit source]

1. yaşыма yirmi beş.

2. Мен beş кітап сатып алдым.

Жаттығу 5: Жауаптар[edit | edit source]

1. төрт

2. екі

Жаттығу 6: Жауап[edit | edit source]

25

Жаттығу 7: Жауап[edit | edit source]

15

Жаттығу 8: Жауап[edit | edit source]

Сізде қанша кітап бар?

Жаттығу 9: Жауаптар[edit | edit source]

1. екі

2. üç

Жаттығу 10: Жауаптар[edit | edit source]

1. yedi

2. on dört

3. yirmi dokuz

4. otuz екі

Қорытынды[edit | edit source]

Бүгін біз Түрік тіліндегі есептік сандарды үйрендік. Сандарды білу - тіл үйренудің маңызды бөлігі. Сіз алған білімдеріңізді тәжірибеде қолдану арқылы, Түрік тілінде өзіңізді сенімді сезінетін боласыз. Келесі сабақтарда сандарды одан әрі тереңірек үйренеміз!


Басқа сабақтар[edit | edit source]