Difference between revisions of "Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Perfective-and-Imperfective/az"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Serbian-Page-Top}} | {{Serbian-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Serbian/az|Серб]] </span> → <span cat>[[Language/Serbian/Grammar/az|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 до A1 Курс]]</span> → <span title>Фиалар: Мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез</span></div> | |||
== Кереш == | |||
Серб телендә фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формалары бик мөһим. Алар сөйләшүне, язмада фикерләрне һәм хис-тойгыларны ачык белдерүне тәэмин итә. Мукәммәтлек фиалары гамәлнең тәмамлануын һәм нәтиҗәсен күрсәтә, ә мукәммәәтсез фиалар исә гамәлнең дәвамын яки кабатлануын белдерә. Безнең дәресебездә без бу ике төр фианы анализлаячакбыз, күп мисаллар белән аныклап, өйрәнү өчен биремнәр тәкъдим итәчәкбез. | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
== | === Мукәммәтлек фиалары === | ||
Мукәммәтлек фиалары гамәлнең тәмамланганын белдерә. Алар, гадәттә, бер тапкыр булган яки тәмамланган гамәлләрне күрсәтә. Мисал өчен, "яздым" ("I wrote") фиасы мукәммәтлек булып тора, чөнки ул гамәлнең тәмамланганын аңлата. | |||
=== | ==== Мисаллар ==== | ||
{| class="wikitable" | |||
! Серб !! Телдән әйтелеше !! Тәрҗемә | |||
|- | |||
| пишем || piʃem || язам | |||
|- | |||
| напишем || napiʃem || язачакбыз | |||
|- | |||
| прочитам || proʧitam || укыйм | |||
|- | |||
| купим || kupim || сатып алабыз | |||
|- | |||
| завршим || zavrʃim || тәмамлыйм | |||
|- | |||
| направим || napraviм || юнәлтәм | |||
|- | |- | ||
| | |||
| видим || vidim || күрәм | |||
|- | |- | ||
| | |||
| одем || oдem || киенәм | |||
|- | |- | ||
| | |||
| уредим || urediм || тәртипкә китерәм | |||
|- | |- | ||
| | |||
| завршим || zavrʃim || тәмамлыйм | |||
|} | |} | ||
=== Мукәммәәтсез фиалар === | |||
Мукәммәәтсез фиалары, киресенчә, гамәлнең дәвамлыгын яки кабатлануын белдерә. Мәсәлән, "пишем" ("we are writing") фиасы мукәммәәтсез булып тора, чөнки ул берничә тапкыр яки дәвамлы гамәлне аңлата. | |||
==== Мисаллар ==== | |||
{| class="wikitable" | |||
! Серб !! Телдән әйтелеше !! Тәрҗемә | |||
|- | |||
| пишем || piʃem || язабыз | |||
|- | |||
| читам || ʧitam || укыйм | |||
|- | |||
| тренирам || treniram || тренирую | |||
|- | |||
| идем || idем || барам | |||
|- | |||
| живим || ʒivim || яшим | |||
|- | |||
| купујем || kupujem || сатып алам | |||
|- | |- | ||
| | |||
| радим || radim || эшлим | |||
|- | |- | ||
| | |||
| играм || igram || уйныйм | |||
|- | |- | ||
| | |||
| чекам || ʧekam || көтәм | |||
|- | |- | ||
| | |||
| слушам || sluʃam || тыңлыйм | |||
|} | |} | ||
== Фиаларның формалары == | |||
Серб телендә фиаларның формалары, гадәттә, зат, сан, һәм вакыт белән бәйле. Мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез фиаларның формалары төрле булырга мөмкин. | |||
=== Мукәммәтлек фиаларының формалары === | |||
1. '''Башлангыч форма''': фианың мукәммәтлек формасы, гадәттә, тамырдан "и" яисә "и" белән тәмамлана. | |||
2. '''Затлар''': фианың формалары затларга карап үзгәрә. Мәсәлән, "язып" (язып) фиасы "язып" (язып) формасында була. | |||
=== Мукәммәәтсез фиаларының формалары === | |||
1. '''Башлангыч форма''': фианың мукәммәәтсез формасы "и" яисә "и" белән тәмамлана. | |||
2. '''Затлар''': фианың формалары затларга карап үзгәрә. Мәсәлән, "язып" (яза) фиасы "язам" (язабыз) формасында була. | |||
== Укырга биремнәр == | |||
Киләсе биремнәрне үтәп, сез фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формаларын практикалаган булырсыз. | |||
=== Бирем 1 === | |||
Мукәммәтлек фиаларын ачыклагыз: | |||
1. писать | |||
2. прочитати | |||
3. купити | |||
4. закончити | |||
=== Чишелеш === | |||
1. напишем | |||
2. прочитам | |||
3. купим | |||
4. завршим | |||
=== Бирем 2 === | |||
Мукәммәәтсез фиаларын ачыклагыз: | |||
1. писать | |||
2. читать | |||
3. тренироваться | |||
4. жить | |||
=== Чишелеш === | |||
1. пишем | |||
2. читам | |||
3. тренирам | |||
4. живим | |||
=== Бирем 3 === | |||
Түбәндәге фиаларның формаларын билгеләгез: | |||
* язам | |||
* укыйм | |||
* сатып алам | |||
* тәмамлыйм | |||
=== Чишелеш === | |||
1. писать (мукәммәтлек) | |||
2. читать (мукәммәәтсез) | |||
3. купити (мукәммәтлек) | |||
4. закончить (мукәммәәтсез) | |||
=== Бирем 4 === | |||
Фиаларны җөмләләрдә кулланыгыз: | |||
1. Яздым. | |||
2. Язам. | |||
3. Укыйм. | |||
4. Тәмамладым. | |||
=== Чишелеш === | |||
1. Яздым. (мукәммәтлек) | |||
2. Язам. (мукәммәәтсез) | |||
3. Укыйм. (мукәммәәтсез) | |||
4. Тәмамладым. (мукәммәтлек) | |||
=== Бирем 5 === | |||
Киләсе фиаларны мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формаларда языгыз: | |||
1. кушу | |||
2. җыю | |||
3. уйнау | |||
4. сөйләү | |||
=== Чишелеш === | |||
1. кушу - кушам (мукәммәәтсез), кушам (мукәммәтлек) | |||
2. җыю - җыям (мукәммәәтсез), җыйдым (мукәммәтлек) | |||
3. уйнау - уйныйм (мукәммәәтсез), уйнадым (мукәммәтлек) | |||
4. сөйләү - сөйлим (мукәммәәтсез), сөйләдем (мукәммәтлек) | |||
=== Бирем 6 === | |||
Фиаларның дөрес формаларын сайлагыз: | |||
1. Кичә китап (напишем/пишем). | |||
2. Ул (читам/читам). | |||
3. Без (играем/играем). | |||
4. Алар (завршим/завршим). | |||
=== Чишелеш === | |||
1. напишем | |||
2. читам | |||
3. играем | |||
4. завршим | |||
=== Бирем 7 === | |||
Фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формаларын чагыштырыгыз: | |||
1. мин (пишем/напишем) | |||
2. син (живим/живеть) | |||
3. ул (смотрим/смотреть) | |||
=== Чишелеш === | |||
1. напишем | |||
2. живем | |||
3. смотрим | |||
=== Бирем 8 === | |||
Мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез фиаларның төрлелеген анализлагыз: | |||
1. "Яздым" (мукәммәтлек) - "Язам" (мукәммәәтсез) | |||
2. "Укыйм" (мукәммәәтсез) - "Укыйм" (мукәммәтлек) | |||
=== Чишелеш === | |||
1. "Язам" - мукәммәтлек фиасы, "Язам" - мукәммәәтсез фиасы | |||
2. "Укыйм" - мукәммәәтсез фиасы, "Укыйм" - мукәммәтлек фиасы | |||
=== Бирем 9 === | |||
Түбәндәге фиаларның формаларын дөрес итеп языгыз: | |||
1. идем - (мукәммәтлек) | |||
2. язам - (мукәммәәтсез) | |||
=== Чишелеш === | |||
1. идем - (идем - мукәммәтлек) | |||
2. язам - (язам - мукәммәәтсез) | |||
=== Бирем 10 === | |||
Фиаларның формаларын һәм керемнәрен языгыз: | |||
1. мин (пишем/пишем) | |||
2. без (играем/играем) | |||
3. ул (читам/читам) | |||
=== Чишелеш === | |||
1. мин - пишем (мукәммәтлек) | |||
2. без - играем (мукәммәәтсез) | |||
3. ул - читам (мукәммәәтсез) | |||
{{#seo: | |||
|title=Серб телендә фиалар: мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез | |||
= | |keywords=серб теле, грамматика, фиалар, мукәммәтлек, мукәммәәтсез, дәрес, уку, белем | ||
|description=Бу дәрестә серб телендәге фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формалары турында белерсез. | |||
}} | |||
{{Serbian-0-to-A1-Course-TOC-az}} | {{Template:Serbian-0-to-A1-Course-TOC-az}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 90: | Line 347: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | [[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
Latest revision as of 17:55, 16 August 2024
Кереш[edit | edit source]
Серб телендә фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формалары бик мөһим. Алар сөйләшүне, язмада фикерләрне һәм хис-тойгыларны ачык белдерүне тәэмин итә. Мукәммәтлек фиалары гамәлнең тәмамлануын һәм нәтиҗәсен күрсәтә, ә мукәммәәтсез фиалар исә гамәлнең дәвамын яки кабатлануын белдерә. Безнең дәресебездә без бу ике төр фианы анализлаячакбыз, күп мисаллар белән аныклап, өйрәнү өчен биремнәр тәкъдим итәчәкбез.
Мукәммәтлек фиалары[edit | edit source]
Мукәммәтлек фиалары гамәлнең тәмамланганын белдерә. Алар, гадәттә, бер тапкыр булган яки тәмамланган гамәлләрне күрсәтә. Мисал өчен, "яздым" ("I wrote") фиасы мукәммәтлек булып тора, чөнки ул гамәлнең тәмамланганын аңлата.
Мисаллар[edit | edit source]
Серб | Телдән әйтелеше | Тәрҗемә |
---|---|---|
пишем | piʃem | язам |
напишем | napiʃem | язачакбыз |
прочитам | proʧitam | укыйм |
купим | kupim | сатып алабыз |
завршим | zavrʃim | тәмамлыйм |
направим | napraviм | юнәлтәм |
видим | vidim | күрәм |
одем | oдem | киенәм |
уредим | urediм | тәртипкә китерәм |
завршим | zavrʃim | тәмамлыйм |
Мукәммәәтсез фиалар[edit | edit source]
Мукәммәәтсез фиалары, киресенчә, гамәлнең дәвамлыгын яки кабатлануын белдерә. Мәсәлән, "пишем" ("we are writing") фиасы мукәммәәтсез булып тора, чөнки ул берничә тапкыр яки дәвамлы гамәлне аңлата.
Мисаллар[edit | edit source]
Серб | Телдән әйтелеше | Тәрҗемә |
---|---|---|
пишем | piʃem | язабыз |
читам | ʧitam | укыйм |
тренирам | treniram | тренирую |
идем | idем | барам |
живим | ʒivim | яшим |
купујем | kupujem | сатып алам |
радим | radim | эшлим |
играм | igram | уйныйм |
чекам | ʧekam | көтәм |
слушам | sluʃam | тыңлыйм |
Фиаларның формалары[edit | edit source]
Серб телендә фиаларның формалары, гадәттә, зат, сан, һәм вакыт белән бәйле. Мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез фиаларның формалары төрле булырга мөмкин.
Мукәммәтлек фиаларының формалары[edit | edit source]
1. Башлангыч форма: фианың мукәммәтлек формасы, гадәттә, тамырдан "и" яисә "и" белән тәмамлана.
2. Затлар: фианың формалары затларга карап үзгәрә. Мәсәлән, "язып" (язып) фиасы "язып" (язып) формасында була.
Мукәммәәтсез фиаларының формалары[edit | edit source]
1. Башлангыч форма: фианың мукәммәәтсез формасы "и" яисә "и" белән тәмамлана.
2. Затлар: фианың формалары затларга карап үзгәрә. Мәсәлән, "язып" (яза) фиасы "язам" (язабыз) формасында була.
Укырга биремнәр[edit | edit source]
Киләсе биремнәрне үтәп, сез фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формаларын практикалаган булырсыз.
Бирем 1[edit | edit source]
Мукәммәтлек фиаларын ачыклагыз:
1. писать
2. прочитати
3. купити
4. закончити
Чишелеш[edit | edit source]
1. напишем
2. прочитам
3. купим
4. завршим
Бирем 2[edit | edit source]
Мукәммәәтсез фиаларын ачыклагыз:
1. писать
2. читать
3. тренироваться
4. жить
Чишелеш[edit | edit source]
1. пишем
2. читам
3. тренирам
4. живим
Бирем 3[edit | edit source]
Түбәндәге фиаларның формаларын билгеләгез:
- язам
- укыйм
- сатып алам
- тәмамлыйм
Чишелеш[edit | edit source]
1. писать (мукәммәтлек)
2. читать (мукәммәәтсез)
3. купити (мукәммәтлек)
4. закончить (мукәммәәтсез)
Бирем 4[edit | edit source]
Фиаларны җөмләләрдә кулланыгыз:
1. Яздым.
2. Язам.
3. Укыйм.
4. Тәмамладым.
Чишелеш[edit | edit source]
1. Яздым. (мукәммәтлек)
2. Язам. (мукәммәәтсез)
3. Укыйм. (мукәммәәтсез)
4. Тәмамладым. (мукәммәтлек)
Бирем 5[edit | edit source]
Киләсе фиаларны мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формаларда языгыз:
1. кушу
2. җыю
3. уйнау
4. сөйләү
Чишелеш[edit | edit source]
1. кушу - кушам (мукәммәәтсез), кушам (мукәммәтлек)
2. җыю - җыям (мукәммәәтсез), җыйдым (мукәммәтлек)
3. уйнау - уйныйм (мукәммәәтсез), уйнадым (мукәммәтлек)
4. сөйләү - сөйлим (мукәммәәтсез), сөйләдем (мукәммәтлек)
Бирем 6[edit | edit source]
Фиаларның дөрес формаларын сайлагыз:
1. Кичә китап (напишем/пишем).
2. Ул (читам/читам).
3. Без (играем/играем).
4. Алар (завршим/завршим).
Чишелеш[edit | edit source]
1. напишем
2. читам
3. играем
4. завршим
Бирем 7[edit | edit source]
Фиаларның мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез формаларын чагыштырыгыз:
1. мин (пишем/напишем)
2. син (живим/живеть)
3. ул (смотрим/смотреть)
Чишелеш[edit | edit source]
1. напишем
2. живем
3. смотрим
Бирем 8[edit | edit source]
Мукәммәтлек һәм мукәммәәтсез фиаларның төрлелеген анализлагыз:
1. "Яздым" (мукәммәтлек) - "Язам" (мукәммәәтсез)
2. "Укыйм" (мукәммәәтсез) - "Укыйм" (мукәммәтлек)
Чишелеш[edit | edit source]
1. "Язам" - мукәммәтлек фиасы, "Язам" - мукәммәәтсез фиасы
2. "Укыйм" - мукәммәәтсез фиасы, "Укыйм" - мукәммәтлек фиасы
Бирем 9[edit | edit source]
Түбәндәге фиаларның формаларын дөрес итеп языгыз:
1. идем - (мукәммәтлек)
2. язам - (мукәммәәтсез)
Чишелеш[edit | edit source]
1. идем - (идем - мукәммәтлек)
2. язам - (язам - мукәммәәтсез)
Бирем 10[edit | edit source]
Фиаларның формаларын һәм керемнәрен языгыз:
1. мин (пишем/пишем)
2. без (играем/играем)
3. ул (читам/читам)
Чишелеш[edit | edit source]
1. мин - пишем (мукәммәтлек)
2. без - играем (мукәммәәтсез)
3. ул - читам (мукәммәәтсез)
Other lessons[edit | edit source]
- Cases: Nominative and Accusative
- 0 to A1 Course → Grammar → Verbs: Past Tense
- 0 to A1 Kursu → Qrammatika → Sifetler: Muqayisəli və Ən yüksək
- 0 to A1 Course
- 0 to A1 Course → Grammar → Verbs: Future Tense
- 0 to A1 Course → Grammar → Verbs: Imperative
- 0 to A1 Course → Grammar → Nouns: Gender and Number
- Verbs: Present Tense
- Complete 0 to A1 Course → Grammar → Pronouns: Personal Pronouns