Difference between revisions of "Language/Turkish/Culture/History-and-Geography/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:


{{Turkish-Page-Top}}
{{Turkish-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Turkish/kk|Түрік]] </span> → <span cat>[[Language/Turkish/Culture/kk|Мәдениет]]</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге Курс]]</span> → <span title>Тарих және География</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Түрік</span> → <span cat>Мәдениет</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар]]</span> → <span title>Тарих және География</span></div>
== Кіріспе ==
 
Түрік мәдениеті - бұл өте бай және түрлі-түсті әлем. Оның тарихы мен географиясы, Түркияның өзіндік ерекшеліктерін, мәдениетін, дәстүрлерін түсінуге мүмкіндік береді. Бүгінгі сабағымызда, Түркияның тарихи және географиялық аспектілерін тереңірек зерттеп, түрік тілін үйрену барысында мәдениетке деген қызығушылығымызды арттырамыз. Сабақтың құрылымы төмендегідей:
 
* Тарих
 
* География
 
* Түркияның мәдениеті мен дәстүрлері
 
* Тапсырмалар мен жаттығулар


__TOC__
__TOC__


== === Түріктің Тарихы == ===
=== Тарих ===
 
Түркияның тарихы мыңдаған жылдарға созылған, көптеген өркениеттер мен мәдениеттердің тоғысқан жері. Осының бәрі түрік тілінің дамуына және түрік мәдениетінің қалыптасуына әсер етті. Түркияның тарихи кезеңдері:
 
==== Ежелгі дәуір ====
 
Ежелгі дәуірде Түркия территориясында көптеген өркениеттер өмір сүрді, мысалы:
 
* Хетттер
 
* Фригия
 
* Лидия
 
* Греция
 
* Рим империясы
 
==== Орта ғасыр ====
 
Орта ғасырда Түркияда Ислам діні таралып, Осман империясының негізі қаланды. Бұл кезеңде:
 
* Ислам мәдениеті мен ғылымы гүлденді
 
* Осман империясы әлемнің ең қуатты мемлекеттерінің бірі болды
 
==== Жаңа заман ====
 
Түркияның жаңа замандағы тарихы күрделі. 20-шы ғасырда:
 
* 1923 жылы Түркия Республикасы құрылды
 
* Мұстафа Кемал Ататürk елдің негізін қалаушы ретінде танылды
 
=== География ===
 
Түркия - Азия мен Еуропаның тоғысқан жерінде орналасқан мемлекет. Оның географиялық ерекшеліктері:
 
* '''Климаты''': Түркияда түрлі климаттық белдеулер бар, бұл ауыл шаруашылығына және туризмге әсер етеді.
 
* '''Табиғаты''': Көк теңіздер, таулар, өзендер, және жазықтар - Түркияның табиғи сұлулығы.
 
==== Түркияның аймақтары ====
 
Түркия 7 негізгі географиялық аймаққа бөлінеді:
 
* Мармара
 
* Эгей
 
* Жерорта
 
* Орталық Анатолия
 
* Шығыс Анатолия
 
* Оңтүстік-Шығыс Анатолия


Түріктің тарихы көпкеңесі қашанғы уақыттан бастап бірнеше тұратын дүние жерінен ашылды. Түріктер бірінші кезекте Түрік Кеңістігінде тұрды.
* Қара теңіз


Түріктерге жайлы ең танымал кітап "Тарихи биляу" деген ескертпе мұнда.
|{ class="wikitable"


=== === Түріктің Географиясы == ===
! Түрік !! Дыбыстық транскрипция !! Қазақша


Түріктің географиялық орналасуы 2 қатарға бөлінеді - Азия мен Европа. Түріктің Европалық бөлігін Түрік Елі деп атайды және Азиялық бөлігін Түрікменстан деп атайды.
|-


Түріктің басқаруы Анкарада орналасқан.
| Türkiye || [tyɾ.kiˈje] || Түркия


=== === Түрік Елшілік == ===
|-


Түріктерге өзін-өзі және басқаларға қарсы көру тәсілдері бар. Бірінші тәсіл - тіл. Түрікшен ашық сөйлесуге және бір-бірімен танысуға болады.
| İstanbul || [is.tan.bul] || Стамбул


Келесі мисалдар ғана болмаса да, түріктердің мәдениетін көрсететін мұнда.
|-


=== === Түріктің мәдениеті == ===
| Ankara || [aŋ.ka.ɾa] || Анкара


Түріктің мәдениеті өте байланысты және бейнелеуші. Түріктің мәдениетін көрсететін мұнда.
|-


==== Ел атқарулары ===
| İzmir || [iz.miɾ] || Измир


Түріктің балаларын бақылауында әдетте атқарулар ойнатылады. Бұл бөлімде кейбір мисалдар көрсетіледі.
|-


==== Түрік терме және ойындары ===
| Antalya || [an.tal.ja] || Анталия


Түріктер өте көп терме және ойындарды ойнайды. Кейбірінің аты және сипаттамасы бұл мұнда көрсетіледі.
|}


==== Түрік музыкасы ===
=== Түркияның мәдениеті мен дәстүрлері ===


Түріктер музыкасы өте байланысты және бейнелеуші. Кейбір мисалдар көрсетіледі.
Түркияның мәдениеті өте бай. Әдет-ғұрыптар, тойлар, дәстүрлер - бәрі де халықтың тарихымен тығыз байланысты. Мысалы:


=== === Түрік әдебиеті === ===
* '''Тойлар''': Түркияда тойлар үлкен мереке, отбасы мен достар жиналып, дәстүрлі тағамдар мен музыкамен тойлайды.


Түрік әдебиеті өте байланысты және бейнелеуші. Абай Құнанбайұлы мен Мұхтар Әуезов кейбір мисалдар.
* '''Дәстүрлі тағамдар''': Кебаб, пилав, баклава - түрік тағамдарының тек кейбірі.


=== === Түрік кулинариясы === ===
|{ class="wikitable"


Түрік кулинариясы өте байланысты және бейнелеуші. Кейбір мәселелер көрсетіледі.
! Түрік !! Дыбыстық транскрипция !! Қазақша


== === Сөздік == ===
|-


Кейбір сөздердің тілін, транслитерациясын немесе латын әліпбиін қосумен бірге, түріктің казақша аудармасында көрсетіледі.
| kebap || [keˈbap] || кебаб


{| class="wikitable"
! Түрік !! Аудармасы !! Казақша
|-
|-
| қазақстан || qazaxstan || Қазақстан
 
| pilav || [piˈlav] || пилав
 
|-
|-
| алма || alma || алма
 
| baklava || [bak.laˈva] || баклава
 
|-
|-
| балық || balyq || балық
 
| çay || [tʃaj] || шай
 
|-
|-
| шөп || şöp || дүкен
 
| zeytin || [zej.tin] || зәйтүн
 
|}
|}
=== Тапсырмалар мен жаттығулар ===
Сабақтың соңында, сіздерге жаттығулар мен тапсырмалар ұсынамыз. Бұл тапсырмалар арқылы сіздер оқығандарыңызды бекітесіздер.
1. Тарихи кезеңдерді атап өтіңіз.
2. Түркияның географиялық аймақтарын атаңыз.
3. Түрік дәстүрлерінен үш мысал келтіріңіз.
4. Түркиядағы танымал қалаларды атаңыз.
5. Түрік тағамдары туралы не білесіз?
'''Шешімдер мен түсіндірмелер''':
1. Ежелгі дәуір, орта ғасыр, жаңа заман
2. Мармара, Эгей, Жерорта, Орталық Анатолия, Шығыс Анатолия, Оңтүстік-Шығыс Анатолия, Қара теңіз
3. Тойлар, дәстүрлі тағамдар, ұлттық киімдер
4. Стамбул, Анкара, Измир, Анталия
5. Кебаб, пилав, баклава, шай, зәйтүн
Түрік мәдениетін зерттеу - бұл тек тіл үйрену емес, сонымен қатар Түркияның бай тарихы мен мәдениетімен танысу. Оқушылар, сіздердің Түркияға деген қызығушылықтарыңыз арта түседі деп сенемін.


{{#seo:
{{#seo:
|title=Түрік мәдениеті Тарих және География → 0-ден A1-ге дейінгі курстар
 
|keywords=Түрік, мәдениет, тарих, география, 0-ден A1-ге дейінгі курстар
|title=Түрік мәдениеті: Тарих және География
|description=Түріктің тарихын және географиялық орналасуын білуға боладыңыз. Complete 0-ден A1-ге дейінгі толық Түрік курсына қош келдіңіз.
 
|keywords=Түрік, мәдениет, тарих, география, дәстүрлер, тағамдар
 
|description=Бұл сабақта Түркияның тарихы мен географиясын, мәдениетін және дәстүрлерін үйренесіз.
 
}}
}}


{{Turkish-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
{{Template:Turkish-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 76: Line 183:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
[[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 
 


==Басқа сабақтар==
* [[Language/Turkish/Culture/Transportation-and-Travel/kk|Курс от 0 до A1 → Культура → Транспорт и путешествия]]
* [[Language/Turkish/Culture/Religion/kk|0-дан A1-ге дейінгі курстар → Мәдениет → Дін]]
* [[Language/Turkish/Culture/Traditions-and-Customs/kk| → 0-ден A1-ге дейінгі Курстар → Әдет-тәсілдер мен Зерттеулер]]
* [[Language/Turkish/Culture/Housing/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Кұқық → Қонақ үйлері]]
* [[Language/Turkish/Culture/Cuisine/kk|0-А1 Курстары → Мәдениет → Тағамдар]]
* [[Language/Turkish/Culture/Arts-and-Festivals/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Көркемдіктер → Ән-санаттар мен кездестірілер]]
* [[Language/Turkish/Culture/Family-and-Relationships/kk|0-А1 Курстары → Әдебиеті → Отбасы және Қатыстықтар]]


{{Turkish-Page-Bottom}}
{{Turkish-Page-Bottom}}

Latest revision as of 07:00, 11 August 2024


Turkish-Language-PolyglotClub-Large.png
Түрік Мәдениет0-ден A1-ге КурсТарих және География

Кіріспе[edit | edit source]

Түрік мәдениеті - бұл өте бай және түрлі-түсті әлем. Оның тарихы мен географиясы, Түркияның өзіндік ерекшеліктерін, мәдениетін, дәстүрлерін түсінуге мүмкіндік береді. Бүгінгі сабағымызда, Түркияның тарихи және географиялық аспектілерін тереңірек зерттеп, түрік тілін үйрену барысында мәдениетке деген қызығушылығымызды арттырамыз. Сабақтың құрылымы төмендегідей:

  • Тарих
  • География
  • Түркияның мәдениеті мен дәстүрлері
  • Тапсырмалар мен жаттығулар

Тарих[edit | edit source]

Түркияның тарихы мыңдаған жылдарға созылған, көптеген өркениеттер мен мәдениеттердің тоғысқан жері. Осының бәрі түрік тілінің дамуына және түрік мәдениетінің қалыптасуына әсер етті. Түркияның тарихи кезеңдері:

Ежелгі дәуір[edit | edit source]

Ежелгі дәуірде Түркия территориясында көптеген өркениеттер өмір сүрді, мысалы:

  • Хетттер
  • Фригия
  • Лидия
  • Греция
  • Рим империясы

Орта ғасыр[edit | edit source]

Орта ғасырда Түркияда Ислам діні таралып, Осман империясының негізі қаланды. Бұл кезеңде:

  • Ислам мәдениеті мен ғылымы гүлденді
  • Осман империясы әлемнің ең қуатты мемлекеттерінің бірі болды

Жаңа заман[edit | edit source]

Түркияның жаңа замандағы тарихы күрделі. 20-шы ғасырда:

  • 1923 жылы Түркия Республикасы құрылды
  • Мұстафа Кемал Ататürk елдің негізін қалаушы ретінде танылды

География[edit | edit source]

Түркия - Азия мен Еуропаның тоғысқан жерінде орналасқан мемлекет. Оның географиялық ерекшеліктері:

  • Климаты: Түркияда түрлі климаттық белдеулер бар, бұл ауыл шаруашылығына және туризмге әсер етеді.
  • Табиғаты: Көк теңіздер, таулар, өзендер, және жазықтар - Түркияның табиғи сұлулығы.

Түркияның аймақтары[edit | edit source]

Түркия 7 негізгі географиялық аймаққа бөлінеді:

  • Мармара
  • Эгей
  • Жерорта
  • Орталық Анатолия
  • Шығыс Анатолия
  • Оңтүстік-Шығыс Анатолия
  • Қара теңіз

|{ class="wikitable"

! Түрік !! Дыбыстық транскрипция !! Қазақша

|-

| Türkiye || [tyɾ.kiˈje] || Түркия

|-

| İstanbul || [is.tan.bul] || Стамбул

|-

| Ankara || [aŋ.ka.ɾa] || Анкара

|-

| İzmir || [iz.miɾ] || Измир

|-

| Antalya || [an.tal.ja] || Анталия

|}

Түркияның мәдениеті мен дәстүрлері[edit | edit source]

Түркияның мәдениеті өте бай. Әдет-ғұрыптар, тойлар, дәстүрлер - бәрі де халықтың тарихымен тығыз байланысты. Мысалы:

  • Тойлар: Түркияда тойлар үлкен мереке, отбасы мен достар жиналып, дәстүрлі тағамдар мен музыкамен тойлайды.
  • Дәстүрлі тағамдар: Кебаб, пилав, баклава - түрік тағамдарының тек кейбірі.

|{ class="wikitable"

! Түрік !! Дыбыстық транскрипция !! Қазақша

|-

| kebap || [keˈbap] || кебаб

|-

| pilav || [piˈlav] || пилав

|-

| baklava || [bak.laˈva] || баклава

|-

| çay || [tʃaj] || шай

|-

| zeytin || [zej.tin] || зәйтүн

|}

Тапсырмалар мен жаттығулар[edit | edit source]

Сабақтың соңында, сіздерге жаттығулар мен тапсырмалар ұсынамыз. Бұл тапсырмалар арқылы сіздер оқығандарыңызды бекітесіздер.

1. Тарихи кезеңдерді атап өтіңіз.

2. Түркияның географиялық аймақтарын атаңыз.

3. Түрік дәстүрлерінен үш мысал келтіріңіз.

4. Түркиядағы танымал қалаларды атаңыз.

5. Түрік тағамдары туралы не білесіз?

Шешімдер мен түсіндірмелер:

1. Ежелгі дәуір, орта ғасыр, жаңа заман

2. Мармара, Эгей, Жерорта, Орталық Анатолия, Шығыс Анатолия, Оңтүстік-Шығыс Анатолия, Қара теңіз

3. Тойлар, дәстүрлі тағамдар, ұлттық киімдер

4. Стамбул, Анкара, Измир, Анталия

5. Кебаб, пилав, баклава, шай, зәйтүн

Түрік мәдениетін зерттеу - бұл тек тіл үйрену емес, сонымен қатар Түркияның бай тарихы мен мәдениетімен танысу. Оқушылар, сіздердің Түркияға деген қызығушылықтарыңыз арта түседі деп сенемін.


Басқа сабақтар[edit | edit source]