Difference between revisions of "Language/Spanish/Grammar/Present-Tense-Verbs/kk"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Spanish-Page-Top}} | {{Spanish-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Spanish/kk|Испан]] </span> → <span cat>[[Language/Spanish/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Spanish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 ден A1 деңгейіне дейін]]</span> → <span title>Қазіргі шақ етістіктері</span></div> | |||
== Кіріспе == | |||
Испан тілін үйрену барысында грамматиканың маңызы зор. Грамматика арқылы біз тілдің құрылымын түсініп, дұрыс сөйлеу мен жазу дағдыларын қалыптастырамыз. Бүгінгі сабақта біз қазіргі шақта етістіктерді қалай пайдалану керектігін үйренеміз. Бұл сабақта біз тұрақты, тұрақсыз және тамыр өзгеретін етістіктерді қарастырамыз. Түсінікті болу үшін, әрбір етістік түрін көптеген мысалдармен көрсетеміз. Сабақтың соңында сіз өзіңізді тексеру үшін бірнеше жаттығулар орындап, жаңа білімдеріңізді практикада қолдана аласыз. | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== Қазіргі шақтағы тұрақты етістіктер === | |||
Қазіргі шақта етістіктердің ең көп таралған түрі — тұрақты етістіктер. Испан тілінде етістіктер үш топқа бөлінеді: -ar, -er, -ir. Олардың әрқайсысының өзіне тән конъюгация ережелері бар. | |||
== === | ==== -ar етістіктері ==== | ||
* -ar етістіктерінің конъюгациясы: | |||
* Мен: -o | |||
* Сен: -as | |||
* Ол: -a | |||
* Біз: -amos | |||
* Сендер: -áis | |||
* Олар: -an | |||
{| class="wikitable" | |||
! Испан !! Дыбыстау !! Қазақ | |||
|- | |||
| hablar || абла́р || сөйлесу | |||
|- | |||
| bailar || ба́йлар || би билеу | |||
|- | |||
| estudiar || эстудиа́р || оқу | |||
|- | |||
| trabajar || траба́хар || жұмыс істеу | |||
|- | |||
| cantar || канта́р || ән айту | |||
|} | |||
- | ==== -er етістіктері ==== | ||
* -er етістіктерінің конъюгациясы: | |||
* Мен: -o | |||
* Сен: -es | |||
* Ол: -e | |||
- | * Біз: -emos | ||
* Сендер: -éis | |||
* Олар: -en | |||
{| class="wikitable" | |||
! Испан !! Дыбыстау !! Қазақ | |||
|- | |||
| comer || ко́мер || тамақтану | |||
|- | |- | ||
| | |||
| beber || бебер || ішу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| correr || корре́р || жүгіріп өту | |||
|- | |- | ||
| | |||
| aprender || апренде́р || үйрену | |||
|- | |- | ||
| vender || венде́р || сату | |||
| | |||
|} | |} | ||
== === | ==== -ir етістіктері ==== | ||
* -ir етістіктерінің конъюгациясы: | |||
* Мен: -o | |||
* Сен: -es | |||
* Ол: -e | |||
* Біз: -imos | |||
* Сендер: -ís | |||
- | * Олар: -en | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Испан !! Дыбыстау !! Қазақ | |||
|- | |- | ||
| | |||
| vivir || виби́р || өмір сүру | |||
|- | |- | ||
| | |||
| escribir || эскриби́р || жазу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| abrir || а́брир || ашу | |||
|- | |||
| decidir || десиди́р || шешу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| subir || суби́р || көтеру | |||
|} | |} | ||
=== Қазіргі шақтағы тұрақсыз етістіктер === | |||
Тұрақсыз етістіктер — конъюгациясы тұрақты етістіктерден өзгеше етістіктер. Олардың конъюгациясы ережеге сәйкес келмейді. Енді біз тұрақсыз етістіктердің бірнешеуін қарастырамыз. | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Испан !! Дыбыстау !! Қазақ | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ser || се́р || болу | |||
|- | |||
| ir || и́р || бару | |||
|- | |- | ||
| | |||
| tener || тене́р || ие болу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| venir || венир || келу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| hacer || асе́р || жасау | |||
|} | |} | ||
- | === Тамыр өзгеретін етістіктер === | ||
Тамыр өзгеретін етістіктер — етістіктің түбірі өзгеретін етістіктер. Олар көбінесе -ar, -er, -ir етістіктерімен бірлесіп қолданылады. Енді біз кейбір тамыр өзгеретін етістіктерді қарастырайық. | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Испан !! Дыбыстау !! Қазақ | |||
|- | |- | ||
| | |||
| pensar || пенса́р || ойлау | |||
|- | |- | ||
| | |||
| poder || по́дер || қабілетті болу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| querer || ке́рер || қалу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| preferir || префери́р || таңдау | |||
|- | |||
| cerrar || серра́р || жабу | |||
|} | |} | ||
== === | == Жаттығулар == | ||
Сабақта үйренгендерді практикада қолдану үшін, мына жаттығуларды орындап көріңіз. Әр жаттығудан кейін шешімдер мен түсіндірулер берілген. | |||
=== Жаттығу 1: Тұрақты етістіктерді конъюгациялау === | |||
'''Мыналарды конъюгациялаңыз:''' | |||
1. hablar (мен) | |||
2. comer (сен) | |||
3. vivir (ол) | |||
4. estudiar (біз) | |||
5. bailar (сендер) | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. hablo | |||
2. comes | |||
3. vive | |||
4. estudiamos | |||
5. bailáis | |||
=== Жаттығу 2: Тұрақсыз етістіктерді конъюгациялау === | |||
'''Мыналарды конъюгациялаңыз:''' | |||
1. ser (ол) | |||
2. tener (біз) | |||
3. ir (сендер) | |||
4. venir (мен) | |||
5. hacer (олар) | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. es | |||
2. tenemos | |||
3. vais | |||
4. voy | |||
5. hacen | |||
=== Жаттығу 3: Тамыр өзгеретін етістіктер === | |||
'''Мыналарды конъюгациялаңыз:''' | |||
1. pensar (мен) | |||
2. poder (сен) | |||
3. querer (ол) | |||
4. cerrar (біз) | |||
5. preferir (сендер) | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. pienso | |||
2. puedes | |||
3. quiere | |||
4. cerramos | |||
5. preferís | |||
=== Жаттығу 4: Етістіктерді сәйкестендіру === | |||
'''Төмендегі етістіктерді олардың конъюгациясымен сәйкестендіріңіз:''' | |||
1. comer | |||
2. hablar | |||
3. vivir | |||
4. ir | |||
5. tener | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. como | |||
2. hablas | |||
3. vives | |||
4. voy | |||
5. tiene | |||
=== Жаттығу 5: Сөйлемдерді толықтыру === | |||
'''Келесі сөйлемдерді етістіктермен толықтырыңыз:''' | |||
1. Мен __ (жазу) үйренемін. | |||
2. Сен __ (білу) білесің. | |||
3. Олар __ (жүгіру) жүгіріп жүр. | |||
4. Біз __ (тамақтану) тамақтанамыз. | |||
5. Сендер __ (жұмыс істеу) жұмыс істейсіздер. | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. жазамын | |||
2. білесің | |||
3. жүгіреді | |||
4. тамақтанамыз | |||
5. жұмыс істейсіздер | |||
=== Жаттығу 6: Сұрақтар мен жауаптар === | |||
'''Келесі сұрақтарға жауап беріңіз:''' | |||
1. Сен не істейсің? | |||
2. Олар қайда барады? | |||
3. Біз не жейміз? | |||
4. Сендер не үйренесіздер? | |||
5. Ол не жазады? | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. Мен би билеймін. | |||
2. Олар мектепке барады. | |||
3. Біз пицца жейміз. | |||
4. Сендер испан тілі үйренесіздер. | |||
5. Ол хат жазады. | |||
=== Жаттығу 7: Сөйлем құрау === | |||
'''Төмендегі сөздерден сөйлем құраңыз:''' | |||
1. (жазу/мен) - Мен жазамын. | |||
2. (білу/сен) - Сен білесің. | |||
3. (жүгіру/ол) - Ол жүгіріп жүр. | |||
4. (тамақтану/біз) - Біз тамақтанып жатырмыз. | |||
5. (жұмыс істеу/сендер) - Сендер жұмыс істейсіздер. | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. Мен жазамын. | |||
2. Сен білесің. | |||
3. Ол жүгіріп жүр. | |||
4. Біз тамақтанамыз. | |||
5. Сендер жұмыс істейсіздер. | |||
=== Жаттығу 8: Етікстің түрін анықтау === | |||
'''Келесі етістіктердің түрін анықтаңыз:''' | |||
1. cantar | |||
2. correr | |||
3. abrir | |||
4. hacer | |||
5. querer | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. -ar | |||
2. -er | |||
3. -ir | |||
4. тұрақсыз | |||
5. тамыр өзгеретін | |||
=== Жаттығу 9: Келесі сөйлемдерді аударыңыз === | |||
'''Аударыңыз:''' | |||
1. Мен тамақтанамын. | |||
2. Сен мектепке барасың. | |||
3. Олар ойын ойнайды. | |||
4. Біз кино көреміз. | |||
5. Сендер ән айтасыздар. | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. Yo como. | |||
2. Tú vas a la escuela. | |||
3. Ellos juegan. | |||
4. Nosotros vemos una película. | |||
5. Vosotros cantáis. | |||
=== Жаттығу 10: Мәтінді толықтыру === | |||
'''Келесі мәтінді толықтырыңыз:''' | |||
Мен __ (жазу) хат. Сен __ (білу) испан тілін. Олар __ (жүгіру) паркта. Біз __ (тамақтану) мейрамханада. Сендер __ (жұмыс істеу) үйде. | |||
'''Шешімдер:''' | |||
Мен жазамын хат. Сен білесің испан тілін. Олар жүгіреді паркта. Біз тамақтанамыз мейрамханада. Сендер жұмыс істейсіздер үйде. | |||
{{#seo: | |||
|title=Испан тілінде қазіргі шақтағы етістіктер | |||
|keywords=испан тілі, қазіргі шақ, етістіктер, грамматика | |||
|description=Бұл сабақта сіз қазіргі шақтағы тұрақты, тұрақсыз және тамыр өзгеретін етістіктерді конъюгациялауды үйренесіз. | |||
}} | |||
{{Spanish-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | {{Template:Spanish-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 182: | Line 465: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Spanish-0-to-A1-Course]] | [[Category:Spanish-0-to-A1-Course]] | ||
<span | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
Latest revision as of 23:46, 10 August 2024
Кіріспе[edit | edit source]
Испан тілін үйрену барысында грамматиканың маңызы зор. Грамматика арқылы біз тілдің құрылымын түсініп, дұрыс сөйлеу мен жазу дағдыларын қалыптастырамыз. Бүгінгі сабақта біз қазіргі шақта етістіктерді қалай пайдалану керектігін үйренеміз. Бұл сабақта біз тұрақты, тұрақсыз және тамыр өзгеретін етістіктерді қарастырамыз. Түсінікті болу үшін, әрбір етістік түрін көптеген мысалдармен көрсетеміз. Сабақтың соңында сіз өзіңізді тексеру үшін бірнеше жаттығулар орындап, жаңа білімдеріңізді практикада қолдана аласыз.
Қазіргі шақтағы тұрақты етістіктер[edit | edit source]
Қазіргі шақта етістіктердің ең көп таралған түрі — тұрақты етістіктер. Испан тілінде етістіктер үш топқа бөлінеді: -ar, -er, -ir. Олардың әрқайсысының өзіне тән конъюгация ережелері бар.
-ar етістіктері[edit | edit source]
- -ar етістіктерінің конъюгациясы:
- Мен: -o
- Сен: -as
- Ол: -a
- Біз: -amos
- Сендер: -áis
- Олар: -an
Испан | Дыбыстау | Қазақ |
---|---|---|
hablar | абла́р | сөйлесу |
bailar | ба́йлар | би билеу |
estudiar | эстудиа́р | оқу |
trabajar | траба́хар | жұмыс істеу |
cantar | канта́р | ән айту |
-er етістіктері[edit | edit source]
- -er етістіктерінің конъюгациясы:
- Мен: -o
- Сен: -es
- Ол: -e
- Біз: -emos
- Сендер: -éis
- Олар: -en
Испан | Дыбыстау | Қазақ |
---|---|---|
comer | ко́мер | тамақтану |
beber | бебер | ішу |
correr | корре́р | жүгіріп өту |
aprender | апренде́р | үйрену |
vender | венде́р | сату |
-ir етістіктері[edit | edit source]
- -ir етістіктерінің конъюгациясы:
- Мен: -o
- Сен: -es
- Ол: -e
- Біз: -imos
- Сендер: -ís
- Олар: -en
Испан | Дыбыстау | Қазақ |
---|---|---|
vivir | виби́р | өмір сүру |
escribir | эскриби́р | жазу |
abrir | а́брир | ашу |
decidir | десиди́р | шешу |
subir | суби́р | көтеру |
Қазіргі шақтағы тұрақсыз етістіктер[edit | edit source]
Тұрақсыз етістіктер — конъюгациясы тұрақты етістіктерден өзгеше етістіктер. Олардың конъюгациясы ережеге сәйкес келмейді. Енді біз тұрақсыз етістіктердің бірнешеуін қарастырамыз.
Испан | Дыбыстау | Қазақ |
---|---|---|
ser | се́р | болу |
ir | и́р | бару |
tener | тене́р | ие болу |
venir | венир | келу |
hacer | асе́р | жасау |
Тамыр өзгеретін етістіктер[edit | edit source]
Тамыр өзгеретін етістіктер — етістіктің түбірі өзгеретін етістіктер. Олар көбінесе -ar, -er, -ir етістіктерімен бірлесіп қолданылады. Енді біз кейбір тамыр өзгеретін етістіктерді қарастырайық.
Испан | Дыбыстау | Қазақ |
---|---|---|
pensar | пенса́р | ойлау |
poder | по́дер | қабілетті болу |
querer | ке́рер | қалу |
preferir | префери́р | таңдау |
cerrar | серра́р | жабу |
Жаттығулар[edit | edit source]
Сабақта үйренгендерді практикада қолдану үшін, мына жаттығуларды орындап көріңіз. Әр жаттығудан кейін шешімдер мен түсіндірулер берілген.
Жаттығу 1: Тұрақты етістіктерді конъюгациялау[edit | edit source]
Мыналарды конъюгациялаңыз:
1. hablar (мен)
2. comer (сен)
3. vivir (ол)
4. estudiar (біз)
5. bailar (сендер)
Шешімдер:
1. hablo
2. comes
3. vive
4. estudiamos
5. bailáis
Жаттығу 2: Тұрақсыз етістіктерді конъюгациялау[edit | edit source]
Мыналарды конъюгациялаңыз:
1. ser (ол)
2. tener (біз)
3. ir (сендер)
4. venir (мен)
5. hacer (олар)
Шешімдер:
1. es
2. tenemos
3. vais
4. voy
5. hacen
Жаттығу 3: Тамыр өзгеретін етістіктер[edit | edit source]
Мыналарды конъюгациялаңыз:
1. pensar (мен)
2. poder (сен)
3. querer (ол)
4. cerrar (біз)
5. preferir (сендер)
Шешімдер:
1. pienso
2. puedes
3. quiere
4. cerramos
5. preferís
Жаттығу 4: Етістіктерді сәйкестендіру[edit | edit source]
Төмендегі етістіктерді олардың конъюгациясымен сәйкестендіріңіз:
1. comer
2. hablar
3. vivir
4. ir
5. tener
Шешімдер:
1. como
2. hablas
3. vives
4. voy
5. tiene
Жаттығу 5: Сөйлемдерді толықтыру[edit | edit source]
Келесі сөйлемдерді етістіктермен толықтырыңыз:
1. Мен __ (жазу) үйренемін.
2. Сен __ (білу) білесің.
3. Олар __ (жүгіру) жүгіріп жүр.
4. Біз __ (тамақтану) тамақтанамыз.
5. Сендер __ (жұмыс істеу) жұмыс істейсіздер.
Шешімдер:
1. жазамын
2. білесің
3. жүгіреді
4. тамақтанамыз
5. жұмыс істейсіздер
Жаттығу 6: Сұрақтар мен жауаптар[edit | edit source]
Келесі сұрақтарға жауап беріңіз:
1. Сен не істейсің?
2. Олар қайда барады?
3. Біз не жейміз?
4. Сендер не үйренесіздер?
5. Ол не жазады?
Шешімдер:
1. Мен би билеймін.
2. Олар мектепке барады.
3. Біз пицца жейміз.
4. Сендер испан тілі үйренесіздер.
5. Ол хат жазады.
Жаттығу 7: Сөйлем құрау[edit | edit source]
Төмендегі сөздерден сөйлем құраңыз:
1. (жазу/мен) - Мен жазамын.
2. (білу/сен) - Сен білесің.
3. (жүгіру/ол) - Ол жүгіріп жүр.
4. (тамақтану/біз) - Біз тамақтанып жатырмыз.
5. (жұмыс істеу/сендер) - Сендер жұмыс істейсіздер.
Шешімдер:
1. Мен жазамын.
2. Сен білесің.
3. Ол жүгіріп жүр.
4. Біз тамақтанамыз.
5. Сендер жұмыс істейсіздер.
Жаттығу 8: Етікстің түрін анықтау[edit | edit source]
Келесі етістіктердің түрін анықтаңыз:
1. cantar
2. correr
3. abrir
4. hacer
5. querer
Шешімдер:
1. -ar
2. -er
3. -ir
4. тұрақсыз
5. тамыр өзгеретін
Жаттығу 9: Келесі сөйлемдерді аударыңыз[edit | edit source]
Аударыңыз:
1. Мен тамақтанамын.
2. Сен мектепке барасың.
3. Олар ойын ойнайды.
4. Біз кино көреміз.
5. Сендер ән айтасыздар.
Шешімдер:
1. Yo como.
2. Tú vas a la escuela.
3. Ellos juegan.
4. Nosotros vemos una película.
5. Vosotros cantáis.
Жаттығу 10: Мәтінді толықтыру[edit | edit source]
Келесі мәтінді толықтырыңыз:
Мен __ (жазу) хат. Сен __ (білу) испан тілін. Олар __ (жүгіру) паркта. Біз __ (тамақтану) мейрамханада. Сендер __ (жұмыс істеу) үйде.
Шешімдер:
Мен жазамын хат. Сен білесің испан тілін. Олар жүгіреді паркта. Біз тамақтанамыз мейрамханада. Сендер жұмыс істейсіздер үйде.
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0 to A1 Course → Grammar → Direct Object Pronouns
- 0-нен A1-ке дейінгі курстар → Грамматика → Мүлікті және мұғалімдік артықшылықтар
- 0 to A1 Course
- 0-А1 курсы → Грамматика → Тақырыптық түйіндемелер
- 0-А1 Курстары → Грамматика → Алдын ала түйіншілері
- 0-А1 курстары → Грамматика → Сан және жыныс
- 0-dan A1-e Kursu → Qrammatika → Ser və Estar
- 0-А1 курстары → Грамматика → Көрсеткі атрибутылары
- Курс от 0 до А1 → Грамматика → Описательные прилагательные
- 0 до A1 курсы → Grammar → Өзгерткіш глаголдар
- Complete 0 to A1 Course → Грамматика → Испан алфавиті мен оң дәйектеу