Difference between revisions of "Language/Kazakh/Grammar/Past-Tense-(ӨТКЕН-ШАҚ)"

From Polyglot Club WIKI
< Language‎ | Kazakh‎ | Grammar
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
(Renamed the tenses, better fitting to their roles; Changed Pluperfect tense's example; Remade the tables)
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
Line 7: Line 7:
# ''<big>Ауыспалы өткен шақ (Not defined Past Tense)</big>''
# ''<big>Ауыспалы өткен шақ (Not defined Past Tense)</big>''


 
<span link>After mastering this lesson, these related pages might interest you:</span> [[Language/Kazakh/Grammar/Nouns|Nouns]], [[Language/Kazakh/Grammar/Consonants|Consonants]], [[Language/Kazakh/Grammar/How-to-Use-Be|How to Use Be]] & [[Language/Kazakh/Grammar/Locative-Case|Locative Case]].
==Жедел өткен шақ (Sudden Past Tense)==
==Жедел өткен шақ (Sudden Past Tense)==
We use '''''<big>Жедел өткен шақ</big>''''' (Sudden Past Tense) for actions that have ended recently. Its suffix is '''-ДЫ*'''.  
We use '''''<big>Жедел өткен шақ</big>''''' (Sudden Past Tense) for actions that have ended recently. Its suffix is '''-ДЫ*'''.  
Line 22: Line 22:
|кел+ді+м
|кел+ді+м
|-
|-
|Сен (сіз)
|Сен
|кел+ді+ң(+із)
|кел+ді+ң
|-
|Сіз
|кел+ді+ң+із
|-
|-
|Ол
|Ол
Line 31: Line 34:
|кел+ді+к
|кел+ді+к
|-
|-
|Сендер (сіздер)
|Сендер
|кел+ді+ң(+із)+дер
|кел+ді+ң+дер
|-
|Сіздер
|кел+ді+ң+із+дер
|-
|-
|Олар
|Олар
Line 40: Line 46:
*Д can change to T; Ы can change to I
*Д can change to T; Ы can change to I


==Бұрынғы өткен шақ (Pluperfect/Perfect Past Tense)==


==Бұрынғы өткен шақ (Simple Past Tense)==
We use <big>'''Бұрынғы өткен шақ''' (Pluperfect Tense)</big> for completed actions that happened a long time ago. Its suffix is '''-ҒАн*'''.  
 
 
We use <big>'''Бұрынғы өткен шақ''' (Simple Past Tense)</big> for actions that happened a long time ago. Its suffix is '''-ҒАн*'''.  
 


For example:  
For example:  


*Майкл Джексон 2009 жылы қайтыс бол''ған''. - Michael Jackson di''ed'' in 2009.
*Жанат дәптерге жаз''ған''. - Janat ''had'' writ''ten'' in the notebook.


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
Line 58: Line 61:
|кел+ген+мін
|кел+ген+мін
|-
|-
|Сен (сіз)
|Сен
|кел+ген+сің(сіз)
|кел+ген+сің
|-
|Сіз
|кел+ген+сіз
|-
|-
|Ол
|Ол
Line 67: Line 73:
|кел+ген+біз
|кел+ген+біз
|-
|-
|Сендер (сіздер)
|Сендер
|кел+ген+сің(сіз)+дер
|кел+ген+сің+дер
|-
|Сіздер
|кел+ген+сіз+дер
|-
|-
|Олар
|Олар
Line 76: Line 85:
*Here we can use еді+жіктік жалғау (conjugating suffix) instead of only жіктік жалғау.
*Here we can use еді+жіктік жалғау (conjugating suffix) instead of only жіктік жалғау.


 
==Ауыспалы өткен шақ (Imperfect/Not defined Past Tense)==
==Ауыспалы өткен шақ (Not defined Past Tense)==


Finally, <big>'''Ауыспалы өткен шақ''' (Not defined Past Tense).</big> We use it for actions that were used to be done that were habits before. Its structure is: '''-АтЫн*'''.  
Finally, <big>'''Ауыспалы өткен шақ''' (Not defined Past Tense).</big> We use it for actions that were used to be done that were habits before. Its structure is: '''-АтЫн*'''.  
Line 94: Line 102:
|сана+йтын+мын
|сана+йтын+мын
|-
|-
|Сен (сіз)
|Сен
|кел+етін+сің(сіз)
|кел+етін+сің
|сана+йтын+сың
|сана+йтын+сың
|-
|Сіз
|кел+етін+сіз
|сана+йтын+сыз
|-
|-
|Ол
|Ол
Line 106: Line 118:
|сана+йтын+быз
|сана+йтын+быз
|-
|-
|Сендер (сіздер)
|Сендер
|кел+етін+сің(сіз)дер
|кел+етін+сің+дер
|сана+йтын+сың(сыз)дар
|сана+йтын+сың+дар
|-
|Сіздер
|кел+етін+сіз+дер
|сана+йтын+сыз+дар
|-
|-
|Олар
|Олар
Line 118: Line 134:
*Here we can use еді+жіктік жалғау (conjugating suffix) instead of only жіктік жалғау.
*Here we can use еді+жіктік жалғау (conjugating suffix) instead of only жіктік жалғау.


==Related Lessons==
==Other Lessons==
* [[Language/Kazakh/Grammar/Consonants|Consonants]]
* [[Language/Kazakh/Grammar/Consonants|Consonants]]
* [[Language/Kazakh/Grammar/Adjectives|Adjectives]]
* [[Language/Kazakh/Grammar/Adjectives|Adjectives]]
Line 128: Line 144:
* [[Language/Kazakh/Grammar/Pronouns|Pronouns]]
* [[Language/Kazakh/Grammar/Pronouns|Pronouns]]
* [[Language/Kazakh/Grammar/Plurals|Plurals]]
* [[Language/Kazakh/Grammar/Plurals|Plurals]]
<span links></span>

Latest revision as of 01:12, 25 August 2023

Kazakh-language-lesson-polyglot-club.jpg

Past Tense in Kazakh is not difficult. It kind of resembles Past Tense in Turkish. Past tense or Өткен Шақ has 3 types:

  1. Жедел өткен шақ (Sudden Past Tense)
  2. Бұрынғы өткен шақ (Simple Past Tense)
  3. Ауыспалы өткен шақ (Not defined Past Tense)

After mastering this lesson, these related pages might interest you: Nouns, Consonants, How to Use Be & Locative Case.

Жедел өткен шақ (Sudden Past Tense)[edit | edit source]

We use Жедел өткен шақ (Sudden Past Tense) for actions that have ended recently. Its suffix is -ДЫ*.

For example:

  • Ақерке ыдыстарды жуды. - Akerke has washed the dishes.
Жақ Етістік
Мен кел+ді+м
Сен кел+ді+ң
Сіз кел+ді+ң+із
Ол кел+ді
Біз кел+ді+к
Сендер кел+ді+ң+дер
Сіздер кел+ді+ң+із+дер
Олар кел+ді
  • Д can change to T; Ы can change to I

Бұрынғы өткен шақ (Pluperfect/Perfect Past Tense)[edit | edit source]

We use Бұрынғы өткен шақ (Pluperfect Tense) for completed actions that happened a long time ago. Its suffix is -ҒАн*.

For example:

  • Жанат дәптерге жазған. - Janat had written in the notebook.
Жақ Етістік
Мен кел+ген+мін
Сен кел+ген+сің
Сіз кел+ген+сіз
Ол кел+ген
Біз кел+ген+біз
Сендер кел+ген+сің+дер
Сіздер кел+ген+сіз+дер
Олар кел+ген
  • Ғ can change to Г, К, Қ; А can change to Е
  • Here we can use еді+жіктік жалғау (conjugating suffix) instead of only жіктік жалғау.

Ауыспалы өткен шақ (Imperfect/Not defined Past Tense)[edit | edit source]

Finally, Ауыспалы өткен шақ (Not defined Past Tense). We use it for actions that were used to be done that were habits before. Its structure is: -АтЫн*.

For example:

  • Ол жас кезінде футбол ойнайтын. - He used to play football when he was young.
Жақ 1-ші етістік 2- ші етістік
Мен кел+етін+мін сана+йтын+мын
Сен кел+етін+сің сана+йтын+сың
Сіз кел+етін+сіз сана+йтын+сыз
Ол кел+етін сана+йтын
Біз кел+етін+біз сана+йтын+быз
Сендер кел+етін+сің+дер сана+йтын+сың+дар
Сіздер кел+етін+сіз+дер сана+йтын+сыз+дар
Олар кел+етін сана+йтын
  • А can change to Е or Й; Ы can change to І.
  • If the verb ends with vowel, you need to use -йтЫн.
  • Here we can use еді+жіктік жалғау (conjugating suffix) instead of only жіктік жалғау.

Other Lessons[edit | edit source]