Language/Bulgarian/Grammar/Cyrillic-alphabet/az
Հայերէն
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Giriş[edit | edit source]
Bulgar dili, zəngin tarixi və mədəniyyəti ilə dolu bir dildir. Bu dilin özünəməxsusluğu, onun Kiril əlifbasında yazılmasında özünü biruzə verir. Kiril əlifbası, yalnız sözləri yazmaqla qalmayıb, həm də dilin melodiyasını, hisslərini və mənalarını daşıyır. Bu dərs, sizə bulqar əlifbasını oxumağı, yazmağı və tələffüz etməyi öyrədəcək. Bu, bulqar dilini öyrənmə yolunda atdığınız ilk addımlardan biridir.
Dərsimiz aşağıdakı struktura malikdir:
1. Kiril əlifbasının təqdimatı
2. Hər bir hərfin tələffüzü və nümunələri
3. Tələffüzdəki çətinliklər
4. Məşq və tətbiq
Kiril Əlifbası[edit | edit source]
Bulgar dilinin Kiril əlifbası 30 hərfdən ibarətdir. Bu hərflər, səsləri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Hərf və səslərin birləşməsi ilə bulqar dilində sözlər yaranır. Aşağıda Kiril əlifbasının tam siyahısı verilmişdir:
| Hərf | Tələffüz (IPA) | Şimal Azərbaycanı Tərcüməsi |
|---|---|---|
| А | /a/ | a |
| Б | /b/ | b |
| В | /v/ | v |
| Г | /ɡ/ | g |
| Д | /d/ | d |
| Е | /je/ | e |
| Ж | /ʒ/ | j |
| З | /z/ | z |
| И | /i/ | i |
| Й | /j/ | y |
| К | /k/ | k |
| Л | /l/ | l |
| М | /m/ | m |
| Н | /n/ | n |
| О | /o/ | o |
| П | /p/ | p |
| Р | /r/ | r |
| С | /s/ | s |
| Т | /t/ | t |
| У | /u/ | u |
| Ф | /f/ | f |
| Х | /x/ | x |
| Ц | /ts/ | ts |
| Ч | /tʃ/ | ç |
| Ш | /ʃ/ | ş |
| Щ | /ʃt/ | şt |
| Ъ | /ɤ/ | ъ |
| Ы | /ɨ/ | y |
| Ь | /j/ | ' |
| Э | /ɛ/ | e |
| Ю | /ju/ | yu |
| Я | /ja/ | ya |
Hərflərin Tələffüzü[edit | edit source]
Hər bir hərf, özünəməxsus tələffüzə malikdir. Bəzi hərflərin tələffüzü, digər dillərdəki analoqları ilə fərqlənir. Məsələn, "Ъ" hərfi, bulqar dilindəki "e" tələffüzünü daha da vurğulamaq üçün istifadə olunur. Aşağıda hər bir hərfin tələffüzünü daha ətraflı öyrənmək üçün nümunələr verilmişdir.
| Bulgarian | Pronunciation | North Azerbaijani |
|---|---|---|
| Аспарух | /asparux/ | Asparuh |
| България | /bɤlɡarija/ | Bolqarıstan |
| Вода | /vodə/ | Su |
| Град | /ɡrat/ | Şəhər |
| Дърво | /dɤrvɔ/ | Ağac |
| Език | /ɛzik/ | Dil |
| Живот | /ʒivot/ | Həyat |
| Зима | /zima/ | Qış |
| Игра | /iɡra/ | Oyun |
| Йога | /jɔɡa/ | Yoga |
| Книга | /kniga/ | Kitab |
| Луна | /luna/ | Ay |
| Море | /mɔrɛ/ | Dəniz |
| Нощ | /nɔʃt/ | Gecə |
| Окно | /ɔkno/ | Pəncə |
| Птица | /ptitsa/ | Quş |
| Река | /rɛka/ | Çay |
| Слънце | /slɤnt͡sɛ/ | Günəş |
| Топка | /tɔpka/ | Top |
| Улица | /ulitsa/ | Küçə |
| Фотография | /fɤtɤɾafi/ | Şəkil |
| Хляб | /xlʲab/ | Çörək |
| Цирк | /tsirk/ | Sirq |
| Чай | /tʃaj/ | Çay |
| Шоколад | /ʃokɔlɑd/ | Şokolad |
| Щастие | /ʃtastie/ | Xoşbəxtlik |
| Ъгъл | /ɤɡl/ | Bucaq |
| Ышша | /ɨʃʃa/ | Yişir |
| Эхо | /ɛxo/ | Eko |
| Юбилей | /jubilej/ | Yubiley |
| Ябълка | /jəbɤlka/ | Alma |
Tələffüzdəki Çətinliklər[edit | edit source]
Bəzi bulqar hərflərinin tələffüzü, yeni başlayanlar üçün çətin ola bilər. Məsələn, "Ж", "Ч", "Ш" kimi hərflərin tələffüzü, doğru tələffüz üçün xüsusi diqqət tələb edir. Bu tələffüzləri öyrənmək üçün bir neçə məşq təqdim edəcəyik.
Məşqlər[edit | edit source]
1. Hərfləri yazın: Aşağıdakı hərfləri düzgün yazın:
- А, Б, В, Г, Д
2. Tələffüz edin: Aşağıdakı sözləri tələffüz edin və yazın:
- България, Вода, Дърво
3. Sözləri birləşdirin: Aşağıdakı hərfləri birləşdirərək sözlər yaradın:
- К, Л, М, Н, О
4. Tərcümə edin: Aşağıdakı bulqar sözlərini şimal azərbaycanına tərcümə edin:
- Живот, Зима, Игра
5. Hərf və sözləri uyğunlaşdırın: Aşağıdakı hərfləri və sözləri uyğunlaşdırın:
- Ш - Şokolad
- Ч - Çay
- Ж - Jivot
6. Tələffüz məşqi: Aşağıdakı sözləri tələffüz edin və səs yazın:
- Море, Нощ, Окно
7. Hərf oyunu: Aşağıdakı hərfləri sıralayın:
- Б, Г, Д, В, А
8. Sözləri tamamlayın: Aşağıdakı sözləri tamamlayın:
- Б__лярия, Ж__вот, Ц__рк
9. Hərf kartları yaradın: Hər bir hərf üçün kartlar yaradın və tələffüz edin.
10. Söz yığın: Aşağıdakı hərflərlə mümkün olan sözləri yaradın:
- А, Б, В, Г, Д
Hər bir məşqin nəticələrini müzakirə edərək, bulqar dilinin Kiril əlifbasını daha yaxşı başa düşəcəksiniz. Unutmayın, öyrənmək prosesi zaman alır, amma səbirli olun!