Language/Abkhazian/Grammar/Location-Expressions-in-Abkhazian/kk
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Кіріспе[edit | edit source]
Абхаз тілі — Кавказда орналасқан, бай мәдениеті мен тарихы бар тіл. Оның грамматикасы мен сөз құрылымы ерекшеліктері, әсіресе орналасу мәнерлері, тіл үйренушілер үшін маңызды болып табылады. Бұл сабақта біз абхаз тіліндегі орналасу және бағыт көрсету үшін қолданылатын предлогтарды қарастырамыз. Біздің мақсатымыз — сіздерге абхаз тілінде дұрыс бағыт сұрау және жауап беру дағдыларын дамыту.
Сабақтың құрылымы:
- Предлогтардың мағынасы
- Орналасу предлогтары
- Бағыт көрсететін предлогтар
- Мысалдар мен қолдану
- Тапсырмалар мен жаттығулар
Предлогтардың мағынасы[edit | edit source]
Абхаз тіліндегі предлогтар — бұл сөйлемдердегі объектілердің арасындағы қатынасты білдіретін сөздер. Олар бізге объектінің орналасуын, бағытын және басқа да сипаттамаларын көрсетуге көмектеседі.
Мысалы, "үстінде", "астында", "жанында" секілді сөздерге назар аударайық.
Орналасу предлогтары[edit | edit source]
Орналасу предлогтары объектінің нақты бір жердегі орналасуын көрсетеді. Төменде абхаз тілінде орналасу предлогтарының кейбір мысалдары:
| Абхаз тілі | Дыбысталу | Қазақша |
|---|---|---|
| уара | [uˈara] | үстінде |
| аци | [aˈtsi] | астында |
| дыз | [dɨz] | жанында |
| шьы | [ʃɨ] | сыртында |
| и | [i] | ішінде |
Бағыт көрсететін предлогтар[edit | edit source]
Бағыт көрсететін предлогтар объектінің қозғалысын немесе бағыт-бағдарын түсіндіреді. Мысалдар:
| Абхаз тілі | Дыбысталу | Қазақша |
|---|---|---|
| а | [a] | қарай |
| у | [u] | үшін |
| ыз | [ɨz] | арқылы |
| аси | [asi] | үшін |
| дыш | [dɨʃ] | үстінен |
Мысалдар мен қолдану[edit | edit source]
Сабақ барысында біз көптеген нақты мысалдарды қарастырамыз. Мысалы, «Мен кітапты үстелдің үстінде қойдым» деген сөйлемді абхаз тілінде былай айтуға болады: «Са́не къыщьу а уара къыщьу».
Сондай-ақ, «Сен қайда барасың?» деген сұрақты «Си къыщьу?» деп сұрауға болады.
Міне, кейбір мысалдар:
| Абхаз тілі | Дыбысталу | Қазақша |
|---|---|---|
| Си къыщьу? | [si kɨˈʃʲu] | Сен қайда барасың? |
| Са́не къыщьу а уара къыщьу | [saˈne kʲɨʃʲu a uˈara kʲɨʃʲu] | Мен кітапты үстелдің үстінде қойдым |
| Асы ҳә́рәу | [ˈasi hɛˈɾɛu] | Біз мектепке барамыз |
| Си дыз и хыли | [si dɨz i xɨˈli] | Сен менің жанымдасың |
| И шьы аци | [i ʃɨ aˈtsi] | Ол сыртында астында |
Тапсырмалар мен жаттығулар[edit | edit source]
Тапсырмалар арқылы алған білімдеріңізді нығайтуға көмектесеміз. Міне, сіздер үшін бірнеше жаттығулар:
1. Сәйкестендіру: Берілген предлогтарды дұрыс сөйлемдермен сәйкестендіріңіз.
2. Сұрақ қою: Сіздерге берілген сурет бойынша сұрақтар қойыңыз.
3. Сөйлем құрастыру: Берілген сөздермен сөйлем құрастырыңыз.
4. Аудару: Қазақ тіліндегі сөйлемдерді абхаз тіліне аударыңыз.
5. Практика: Өздеріңізді таныстырып, орналасу предлогтарын қолданып сөйлесіңіз.
Жауаптар мен түсініктемелер:
1. Сәйкестендіру:
- уара - үстінде
- аци - астында
- дыз - жанында
2. Сұрақ қою:
- Суреттегі заттың қайда тұрғанын сұрау.
3. Сөйлем құрастыру:
- «Кітап үстелдің үстінде» сияқты сөйлемдер.
4. Аудару:
- «Мен мектепке барамын» - «Са́не асы ҳә́рәу».
5. Практика:
- Сыныпта серіктесіңізбен сөйлесіңіз.
Сабақ барысында үйренгендеріңізді практикада қолдану арқылы, абхаз тілінде дұрыс бағыт сұрау және жауап беруді үйренесіз. Енді, абхаз тілінің грамматикасы туралы түсініктеріңізді арттыру үшін, алға жылжыңыз!
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0 до А1 курс → Грамматика → Падежи в абхазском языке
- Курс 0 до A1 → Грамматика → Порядок слов в абхазском языке
- Курс 0 до А1 → Грамматика → Абхазская азбука
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Абхаз тілінде сын егіздердің келесі сөздермен келесі келістіруі
- Курс 0-А1 → Грамматика → Использование глаголов в прошедшем и будущем времени
- 0-А1 Курстары → Тілдік → Абхаз тілінде 'болу' және 'егіздеу' етістігі
- 0 to A1 Course
- 0-А1 курсы → Грамматика → Абхаз тілінің жеке көзірегі